Þjóðviljinn - 22.08.1953, Blaðsíða 5

SiUómi
is mm hrein
il
snann
orfs
/ Bandarlk]unum skorfsr fugmlH]ónír
manna heilnœmf drykk]arvafn
Tveir þrijðju hlutar mannkynsins búa í sveitum, þar
sem heilbrigðisástand er víð'ast hvar langt fyrir neðan
- Laugárdagur 22. ágúst 1953 — ÞJÖÐVILJINN — (5
~ 'sa i • v • ' w
iágmarkskröfu r.
Frá þessu segir í nýútkom-
inni skýrslu frá Heilbrigðis-
stofnun SÞ (WI-IO). Skýrslan
var gefin út eftir ráostefnu
heilbrigðissérfræðinga sem hald
in var í Genf. Gert er ráð fyrir
að á jörðinni búi nú um
2.300.000.000 manna og að
tveir þriðju hlutar þeirra, eða
um 1.500.000.000 búi í sveitum
eða smáþorpum, og að mikill
hluti þeirra búi við slík skil-
yrði, að heilsu þeirra stafi mik-
il hætta af.
Það er ekki einungis í þeim
hlutum heims, sem kallaðir eru
,óþróaðir‘, að mikið skortir á að
uppfylltar séu lágmarkskröfur
um hreinlæti. f skýrslunni er
nefnt sem dæmi, að aðeins
41.S% af íbúum í sveitum
Bandaríkjanna hafi aðgang að
rennandi vatni. Þriðjungur
Bandaríkjamanaa (54 millj.)
(býr í sveitum eða þorpum með
færri en 2500 íbúa. 27 millj.
Náði sér loksms niðri
Dómari í Chesapeake í Banda-
ríkjunum dæmdi um daginn
roskna konu fyrir að ganga
yfir götu á móti rauðu ljcsi.
Hún fékk sjifíf að velja hvort
hún vildi greiða fimm dollara
sekt eða skrífa ritgerð um
,,Grænt og rautt í umferðinni".
Konan kaus að greiða sektina.
Hún var gömul kennslukona
dómarans.
þeirra búa við skort á heil-
næmu vatni og 33 millj. skort-
ir frárennsli.
En að sjálfsögðu er ástand-
ið verra í þeim löndum, sem
hafa orðið aftur úr í efnahags-
þróuninni. Það má geta sér til
um hvernig heilbrigð;sástandið
er í löndunum fyrir botni Mið-
jarðarhafsins af því, að þar er
barnadauðinn (hundraðstala
lifandi fæddra sem deyja á
fyrsta ári) frá 17 uppí 79%.
Þeir sjúkdómar, sem stemma
mætti stigu fyrir-með bættu
hreinlæti, eru heiztir malaría,
berklar og trakóma, augna-
sjúkdómur sem 89% Egypta
þjást af.
Ekki er ástandið betra í Suð-
ur-Ameríku. Þar er drykkjar-
vatn sótt í ár eða vötn og
borið til þorpanna. Og sorpi og
saur er fleygt einhvers staðar
í nágrenni mannabústaðanna.
Slíkt hefur malaríu, gulu og
þarmasjúkdóma í för með sér.
Rannsóknir á heilsufari íbúa
Amasónsdalsins leiddu í ljós,
að 93% þeirra sem voru at-
hugaðir, voru smitberar þarma-
sjúkdóma. 44% þeirra sem ver-
ið höfou undir læknisþendi
höfðu þjáðst af þarmasjúk-
dómum.
Áætlaður manndauði í Ind-
landi af völdum hreinlætis-
skorts á einu ári er sem hér
segir: kólera 200.000, blóð-
kreppusótt og þarmabólga 220.
000; taugaveiki og aðrar hita-
sóttir 3.300.000.
Reiknað hefur verið út, að
taugaveiki, þarms- og gama-
bólga kosti 58.2G5 dollara á
100.000 íbúa á ári hverju. En
það mundi aðeins kosta 138.000
dollara að koma í veg fyrir
þessa sjúkdóma með bættum
vatnsbólum og lögnum og hol-
ræsum handa sama mannfjölda.
Fimm börn frusu í t
hel í kæliskáp {
FIMM börn fundust í síð- )
ustu viku frQsin í hel í /
kæliskáp í bænum West /
Memphis, Arkansas í )
Bandaríkjunum. — Börnin /
höfðu skrioáð inn í skáp- )
inn og hurðin fallið í lás)
að baki þeirra. )
Talið er, að þessi háborg
hafi verið reist á bronsöld.
Rannsóknir á mannhæðarháum
steinum á borgarstæðinu hafa
leitt í ljós, að þessir steinar
eru rústir af geysistórri höll,
sambyggðri við hof, sem talið
er að hafi verið reist af Kyn-
iras, ltonungi í Paphos, Afró-
dítu til heiðurs.
Iliffe prófessor, sem hefur
stjóraað uppgreftrinum, segir,
að ljóst sé, að höllin ásamt
liofinu hafi náð yfir margra
hektara landa og því megi gera
ráð fyrir, að hér sé um að
ræða háborg Vestur-Kýpur.
Verkiöllm
Framhald á 12. síðu
1 tilskipanirnár, sem orsökuðu
j verkföllin, hvað þá að breyta
stefnu sinni gagnvart láglauna
fólki. Franska alþýðusamband-
ið, sem hefur megnið af félags-
bundnum verkalýð Frakklands
innan sinna vébanda, hefur því
ekki gerzt aðili að þessu sam-
komulagi og hefur fyrirskipað
sínum félögum að halda verk-
föllunum. áfram, og bíða nán-
ari fyrirmæla.
Klofningssamböndin hafa
mest fylgi meðal opinberra
starfsmanna og það er því lík-
legt, að samkomulag þeirra vi'ð
ríkisstjórirna muni leiða til
þess, að járbrautarsamgöngur
og bréfdreifing komist brátt í
samt lag.
Dagskrárnefnd franska þjóð
þingsins kom saman á fund í
gær til að taka afstöðu til til-
mæla þingmanna um að þingið
verði kallað saman á aukafund.
Nefndin sat á fundi í tvo tíma,
en frestaði að taka ákvörðun
þar til á mánudag.
Sovézki vísindamaðurinn M.
Gerasimoff hefur nýlega lok-
ið miklu verki um sambandið
milli hauskúpu manna og and-
litsdrátta þeirra. Út frá haus-
kúpum, sem fornfræðingar
Fundizt hafa legstaðir, sem
höggnir voru í klettavegginn
eftir endilöngum dalnum. Graf-
irnar eru allar frá 13. til 11.
öld fyrir Krist. Mikið af skart-
gripum úr guili og fílabeimi hef-
ur fundizt í þessum gröfum.
Eru munir þessir gerðir af
mikilli list.
Þar skammt frá hafa aðrar
grafir fundizt, sem grafnar
voru í jörðu, og þykir mega
sjá á leifum af beinagrindum,
að líkici hafa verið grafin í
skyndingu; sennilega hefur
þarna geisað skæð farsótt.
Leiðangurinn hefur einnig fund
ið virkisgarð, sem þykir gefa
nýja vitneskju um hernaðarlist-
ina á fimmtu öld f.vrir Krist.
Eanfremur neðanjarðargöng,
sem lágu inn í hvelfingu. þar
sem fundust 30 beinagrindur
og 50 dýrmæt ker frá my-
kensku öldinní.
Mamkkó
Framhald af 1. síðu.
I sjálfu Marokkó var Ben
Arafa í gær sæmdur soldáns-
nafnbót í Fez, að v'ðstöddum
fylgismönnum E1 G’aoiús og
frömskum stjórnarerindrekum.
Frakkar segja aht með kyrrum
kjörum í landinu, og útgöngu-
banninu hefur verið aflétt.
Hinn nýi soldán hélt til Marrak
esh í gær og mun þaðan fara
til höfuðborgarinmar, Rabat.
Hann lýsti í gær yfir „vinar-
þeli“ sínu í garð Frakka, sem
hefðu bjargað land>nu frá
stjórnleysi. El Glaoui tók í
sama streng í viðtali við frétta-
ritara AFP-, og sagðist fagna
þeirri „vizku og skilningi, sem
franska stjómin hefði sýnt.“
hafa grafið upp víðsvegar um
Sovétríkin, hefur hamn mótað
í leir og endurskapa'ð mikinn
f jölda mannsliiöfða, sem á
næsta einstæðan hátt sýna
manngerðir ýmissa kynkvísla
og stofma sem frá forneskju
hafa búið á því víðlenda svæði
sem Sovétríkin ná nú yfir.
Sá sem kemur inn í verk-
stæði hans, þar sem manns-
höfuð eru meðfram öllum
veggjum, getur t. d. rekizt á
andlitsdrætti þá sem senni-
legastir eru taldir hjá manni
sem setyst að við bakka La-
dógavatnsins fyrir fimm þús-
undum ára, eða þá að gestur-
inn finnur á hillu höfuð eins
af hirðingjum þeim, sem fyrir
tveim þúsundum ára þeystu
á hestþaki yfir Minusinsk
steppuna eða gegnum Volgu-
dalinn.
Myndin sýnir Gerasimoff á-
samt mannshöfði sem hann
hefur gert eftir hauskúpu sem
fannst í haug í Ivlinusinsk-
héraði.
Ungverska send'ráðið í Lon-
don hefur tilkynnt, að erlendir
stjórnarerindrekar geti nú farið
um . allt Ungverjaland án sér-
stakra ferða’eyfa. Undanþegin
eru aðeins héraðin við júgóslav-
nesku og austurrísku landamær
in. Stjórnarerindrekar sem
æskja að ferðast til þeirra, geta
þó fengl'ð sérstök vegabréf, ef
þeir sækja um þau a. m. k. sól-
arhr’ng áður en fei-ðin er farin.
Ekki aígreifi elfir söð
I biðsal fæðingardeildarinnar
sat tilvonandi faðir og beið
eftir fæðingu fyrsta afkvæm's
síns. I hvert skipti sem dyrn-
ar voru opnaðar rauk hann á
fætur. Þegar manni við hlið
hans var tilkynnt, að hann
hefði eignazt dóttur, gat hann
ekki setið á sér lengur og
hreytti út úr sér:
— Hverskoaar afgreiðsla er
þetta piginlega. Ég kom löngu
á undan honum.
I síðasta mánuði var haldin í Iíaupmannahöfn alþjóðleg ráð-
stefna ljóslækna (radiologa). 1 sambandi við ráðstefnuna var
haldin sýning á ýmsum tælrjum sem nú eru notuð við ljós-
lækningar. Verðmæti tækjanna var samtals talið um 53 niillj.
ísl. kr., og það kostaði um millj. krónur að setja sýningnna upp.
Aðgangur var aðeins fyrir þátttakendur í ráðstefmmni. —
Myndin er af einu tækjanna. Sjúklingurinn liggur á hekk, sem
sem snýst hægt framhjá geislanum.
Merltur fornleifofundur á
vesturhlufa Kýpurey|ar
Brezkir fornleifafræöingar hafa fært sönnur á, að há,-
borg hafi veriö í fornöld á Vestur-Kýpur, þar sem borg-
in Paphos stóð.