Þjóðviljinn - 06.10.1953, Síða 5

Þrðjtídagur 6. október 1953 — ÞJÓÐVILJINN — (5
Jod! fæi*
.«!ippreis»t
æru”
Einn af þýzku stuðáglæpa-
mönnunum, sem dæmciir voru
til dauða í Niirnberg og litlátn-
ir, Jodl hershöfðingi, heí'ur nú
fengið „uppreisn æru“ viö borg-
aralegan dómstól í Vestur-
Þýzkalandi. Dómstóllinn úr-
skurðaði, að hvorki væri hægt
að flokka Jodl með þetm sem
,,áttu höfuðsökina (á stríð-
inu) eða þeim sem voru meðá-
byrgir“. Við réttarhöldin í
Niirnberg upplýstist, aö Jodl
hafði m.a. gefið fyrirskipumna
um gyðingaofsóknir í Dan-
mörku og hann hafði einnig
veitt þýzka hernum ieyíi tíl
að hefna sín á óbreyttun: norg-
urum, en það leiddi meðal ann-
ars til hrvðjuverkanna í
franska bænum Oradour-sur-
Glane.
®ra snalar rey
Fengu hugxayndisia úz glæpakrák-
myndum og hasazb'íöðum
Tveir drengir í Kalundborg í Danmörku, annar ellefu
ára og hinn þrettán ára, reyndu í síðustu viku aö myrö’a
kaupmannshjón sér til fjár.
Á rni'ðvikudagskvöldið sátu kona haxis í stofu sinni og
Hans Jensen kaupmaður og
iisenlower læt-
Hér í blaðinu hefur aður verið skýrt frá hreyfingu jxeirri
gegii bandarísku hernámi, sem risin er í Japan og eft-
ist hri.ðum skrefum. Efri m.vndin. sem hér birtist er af
ræðumanni og forsetum á mótmælafundi gegn hernámlnu
í borgmnf Ishikava. Sú neðrí er af mótniælagöngu
stúdenta í Tokyo, sem fóru þúsundum saraan um götur
höfuðborgarinnar með kröfuspjöld til að mótmæla
hemáminu.
Gefraunegróðlnn rennur fll
Hluta af gróða knattspyrnugetraunanna í Danxnörku
er var'ö til aö styrkja unga og efnilega rithöfunda og
myndlistarmenn.
Eannaðar bækur
Franska vikublaðið Les Lettres
Franeaises birti nýlega skrá yf-
ir bækur sem hafa verið lýstar
í bann í Bandaríkjunum að und-
anfömu af McCarthy og hans
likum. Meðal þeirr.a bóka sem
b’aðið nefnir eru þessar:
Caldwell: Dagslátta drottins,
Davies: Dagbók frá Moskva,
Ehrenburg: öll verk, Einstein:
Afstaeðiskenningin, Howard Fast:
öll verk, Gorkí: öll verk, Hem-
ingw.ay: öll verk, Langston Hug-
hes: tvær bækur, Thomas Mann:
Jósef í Egyptalandi og tvær aðr-
ar, Maupassant: öll verk, Sartre:
öll verk, Steinbeck: Þrúgur reið-
innar, Mark Twain: Bandaríkja-
maður við hirð Artúrs konungs,
Zola: Nana.
Eisenhower Bandaríkjaforseti
fól i gær Browne.il dómsmála-
ráðhérrá' s'num að fá bannað í
þrjá mánuði verkfalk haínar-
verkanranna ó Atlanzhafsströnd-
inni. Samkvæmt Taft-Hartley-
þrælaiðgunum gegn verkalýðs-
samtökunum getur i'ikisstjórnin
látið dómstóiana bann,a þau
verkföll, sem. henni sýnist. Verk-
failið nær til 60.000 manna og
100 skip bíða afgrpiðslu.
Krafizt lífláfs
Mossaáegh
Saksóknari Iransstjórnar hefur
tilkynnf að hann muni krefjast
þess að Mossadegh, fyrrverandi
forsætisráðhei-ra, verði dæmdur
til dauða fyrir að reyna að
steypa keisaranum af stóli og
fá Íandsiýðinn til að kasta h'inni
einu, sönnu múhameðstrú. For-
seti herréttarins, sem á ,að dærna
Mossadegh segir, að réttarhöld-
in verði opinber og ekki hafi
enn verið ákveðið hvenær þau
hefjast.
voru að ljúka við að gera
upp viðskiptin um daginn Var
þá skotið í gegnum stofughigg-
ann cg kúlan þaut fáa senti-
meti-a í’rá höfði kaupmartnsins.
Fyrir skotmn og
ssgarcttxim
Lögreglan i Kalundborg hafði
fljótt upp á dre.ngjunum, sem
þarna voru að verki. Þeir skutu
í gegaum gluggann úr riffli af
tveggja metra fæn og ætkiðn
að hitta í höfuðið á ksupmann-
inum. Enginn vafi er á að hann
hefði beðið bana samstundis
ef vandlegar hefði verið mið-
að.
Drengirnir játuðu umsvifa-
laust að þeir hefðu ætlað að
drepa kaupmanninn til að ná
sér í peninga fyt'ir riffilskotum
og sígarettum. Rifflinum höfðu
þeir stolið. Þeir sögðust hafa
ætlað að drepa konu kaup-
mannsins á eftir honum svo að
hún kæmi ekki upp um þá.
Hugmyndina að ódæðisverk-
inu höfðu drengirnir fengið úr
glæpakvikmyndum og hasar-
blöðum, semrþeir höfðu seð.
Nýlega. auglýsti danska
menntamálaráðuneytið eftir
umsóknum um þetta fé, Af
gróðann getraunaárið 1951-’52
renna 50.000 danskar krónur til
ungra og efnilegra skálda og
rithöfunda. Verða hverjum sem
til gre’na kemur veittar ekki
minna en 2000 krónur og ekki
rneira en 4000.
Ungfr og efnilegir málarar,
myndhöggvarar og teiknarar
fá 15.000 krónur danskar, ekki
undir 2000 krónum hver um
s:g.
Auk þessa getraunafjár fá
danskir í-ithöfundar og mynd-
listarmenn , laun beint. úr rík-
issjóði og allmargir sjóðir, sem
einstakir menn hafa stofnáð,
hafa það hlutverk að styrkja
unga og efnilega listamenn, er
ekki geta frekar þar en annars
staðar lifað á tekjunum. af
verkum sínum meðan þeir eru
að verða kunnir.
Arás ofstækispresta á lielg
opnar musteri Indlands
;an niaiiii
óhreinn
stettunum
44
Ofst ^ki nokkuna bókstafstniaðra bramapresta í Ind-
landi liefur snúizt upp í mikinn sigur yfir hleypidómum
þeim, rem áraþúsundum saman hafa útilokaö liinar svo-
nefndu óhreinu stéttir frá mannlegu félagi meöal hindúa.
stéttunum*1. Indversk blöð telja
þessa ákvörðun prestanna marka
tímamót í baráttu fólks þessa
fyrir fullum mannréttindum.
Verzlunarmálaráðherra Banda-
rikjanna hefur tilkynnt, að rik*
isskuldir Bandaríkjanna hafi
vaxið á síðasta ári um 31.5 mi.llj-
erð döllar.a og nemi nú 553
milljörðum dollara. Við lok síð-
ásta. árs námu skuldirnar sem
svaraði 3.500 dollurum á hvern
Bandaríkjamann, eða 56.000 ísl.
krónum.
Prestar við musterið Baic’y-
anth í borginni Deoghar i Bihar-
fylki réðust nýlega á helgan
mann, Acaraya Vinoba Bhave,
er hann reyndi að komast inn
i musterið ásamt hópi manna
úr „óhreinu stéttunum“. Bhave
er einn kunnasti lærisveinn
Mahatma heitins Gandhi, sem
barðist fyrir því að öll musteri
skyldu opnuð „óhreínu stéttun-
um“. Musterið Baidavanth er
1200 ára gamalt og inn í það
hafa lengst af engir mátt koma
nema hindúar af hinum æðstu
stéttum.
Barimi með skónt
Prestamir voru svo óðir að
þeir ibötðu Bhave og lærisveina
hans með skóm en það er sú
mesta svívirða, sem bramatrú-
armaður getur orðið fyrir.
Arásin mæltist svo illa fyrir,
að í síðustu viku ákváðu aðrir
prest.ar við Baidvanath musterið
að opna hlið þess fyrir „óhreinu
Stjói-narskrárákvæði
ekki virt
í stjórnarskrá Indlands er það
sérstaklega tekið fram ,að ,,ó-
hreinu stéttunum“ beri í öllu
sömu réttindi og öðru fólki, þar
á meðal aðgangur að muster-
um. Víða hafa þó hinir gömlu
hleypidómar og misréttið sem
þeim fvlgir haldizt óbreytt. En
árásin á Bhava hefur ýtt við
Indverjum og hefur varla verið
um annað meira rætt í ind-
verskum blöðum síðan hún átti
sér stað.
Bhave er víðfrægur um Ind-
land fyrir ferðalög sín til að fá
stórjarðeigendur til að láta )and
af hendi við fátæka bændur.
Hann er 58 ára gamall og hrör-
legur mjög vegna mein’ætalifn-
aðar. Bað hann þess að presl-
V)
unum, sem létu skóna ríða á
honum, yrði ekki refsað, en yf-
irvöldin handtók’a þá samt sem
áður.
FaíIMíiarúrás
í Sndó Sííitu
Franska herstjómin í Indó-
K:na skýrði frá því í gær að
hún hefði sent fallhlífarlið gegn
borginni Laokay nálægt landa-
mærum Kína til að eyðileggja
þar birgðageymslur hers' sjálf-
stæðishreyfingarinnar Viet Minh..
Segir herstjórnin að liðið hafi
komizt inn í Laokay og dvalið
þar í þrjár stundir við að
leg'gja. eld og tundur í vopn og
skotfæri en hafi síðan haldið á
brott og sé nú að reyna að
komast til næstu stöðvar Frakka
160 km leið. Fréttaritarar segja
hinsvegar að liðið hafi mætt öfl-
úgri mótspyrnu og draga í efa
að því hafi orðið nokkuð ágengt.-
Radarsiöðvar eftir endi-
* ►
langri Grænlandsströnd?
Danskur íréítariían skýrir írá fyrÍEætiunum
Eandaríkjamann&
Fréttaritari frá dönsku fi’éttastofunni Ritzaus Bureau
dvelur nú í fhigstöðinni Thule á Norður-Grænlandi í
b:ði Bandarikjahers. Hann hefur skýrt dönskum blöð-
um frá því að Bandaiíkjamenn séu að athuga mögulei.k-
ana á því að koma sér upp röð radarstöðva meðfram
endilangri austui’strönd Grænlands.
Radarstöðvar þessar í Grænlandi yrðu hluti af vold-
ugu radarkei’fi, sem bandaríska herstjórnin hyggst koma
upp þvert yfir Norðurheimskautslöndin. Endastöðvar
þess í austrj yrðu bær, sem nú er verið að reisa hér
á islandi. Síðan tækju stöðvamar á Grænlandi við og er
þexm sleppti stöðvar á eyjunum norður af Kanada. Vest-
urakkeri radarg:rðingar þessarar yrði Alaska.