Þjóðviljinn - 17.01.1954, Blaðsíða 3

Sunnudagur 17. janúar 1954 — ÞJÓÐVILJINN — (át

K
[
Framhald af 12. síðu.
smíði tvegg.ia skipa í Kaup-
mannahöfn. Fyrsta skipi féiags-
ins, Gullfossi, var hleypt ai'
stokkunum 23. jan. 1915, það fór
i fyrstu reynsluförina i marz-
mánuði og kom til Reykjavíkur
16. apríl. Var komu hins nýja
skips fagnað in.niiega af öllum
tandsmönnum. — Annað skip
félagsins, Goðaíoss, kom svo til
Reykjayíkur hinn 29. júní um
sumarið.
um og öðrum eignum félagsins,
í sióði hafa. verið lagðar 47.7
milij., til arðgreiðslu hefur verið
varið 2.2 millj. kr. og til stjórn-
enda hafa gengið tæp 700 þús.
Ágóðinn 14% af tekjum —
Eitt árið tap
Undanfarin 40 ár hefur ágóði
EÍ verið að meðaltaii 14% af
tekjum. Árabilið 1915—-39 nam
ágóðinn samtals 11-2 milij. eða
15.7% af tekjum, 1939—52 nam
ágóðinn 86.7 milj. eða 13.9%
voítavélar
íhaldið hélt ókeypis skemmt-
anir i samkomuhúsunum í fyrra-
kvöld. Var Þar m. a. spiluð fé-
lagsvist, og voru þvottavélar
meðal verðlauna. Kvaðst íhaldið
haida skemmtanir þessar fyrir
ágóða af spilakvöldum í vetur —
en þær hafa einnig allar verið
ókeypis!
Aðsókn að hinum ókeypis
skemmtunum var auðvitað ágæt.
Segir Morgunbiaðið í gær að
það sé „vottur ura hinn mikla
sóknarhug Sjálfstæðismanna11.
Það er röng ályktun. Aðsóknin
er vottur um- skiljanlegan sókn-
■arhug almenpings — í þvotta-
vélar.
Sameigin’egan funcl halda báðir
málfundabópar .43FR í MlR-saln-
um, Þing’holtsstræti 27, annað-
kvöld kl. 9. Á fundínum mætir
Ingi R. Hdlgason og fiytur erindi
um rekstur bæjarfélagsins.
Þeir félaþar sera eltki gátu mætt
fyrir áramótin eru hvattir til að
mæta núna auk þess sem allir
þátttakendur eru beðnir um aS
mæta vel og stundvíslega. — Stj.
Afengisneyzla íslendinga 1953:
Drukku 124 spirituslítrum meira —
BorguSu ríkinu 1294 millj. meira
Samltvæmt upplýsingum írá Áfengisverzlun ríkisins drukku
Islendingar meira á s.l. ári en árið áður. Voru það 124 spiritus-
lítrar sem Islendingar druldsu meira 1953. en árið 1952, — en
Áfengisverzlun ríkisins fékk hinsvegar 12,4 millj. kr. meira fyr-
ir áfengið en árið áður.
Yfirlit Áfengisver/.Uinarinnar yfir söluna er þannig: •
Áfengissala: 1952 1953
Reykjavík ... kr. 51.084.854,00 kr. 61.676.345,00-
Akureyri .. . kr. 5.797.757,00 ikr. 7.069.204,00
Isafjörður 1.415.748,00 kr . 1.682.384,00
Seyðisf jöx-ður .... . . . . kr. 1.187.803,00 kr. 1.458.753,00
Siglufjörður . . . . kr. 1.850.878,00 kr. 2.265.045,00
VeStmannaeyjar . . . . kr. 2.693.719,00 kr. 2.253.568,00
Kr. 64.030.759,00 kr. 76.405.299,00
í Vestmannaeyjum var útsölu lokað 10. september 1953. Á ísa- 1952 1953 1.345 — 1.469 ■ —
firði var útsölu lokað 19. októ-
ber 1953.
Akureyringar keyptu fyrir
Áfengisneyzla:
Áiengisneyzlan, umreiknuð í
100% spírituslítra á búa, komst
hæst 1946, og var þá 2 litrar.
1947 ............. 1.940 lítrar
1948 ............. 1.887 —
1949 ............ 1 612 —
1950 ............ 1.473 —
1951 ..........,.... 1.414 —
114 þús. kr. siðasta daginn
Til viðbót.ar við þessar upplýs—
ingar Áfengisverzlunarinnar má
geta þess að einni áfengisútsöíu,
á Akureyri, hefur nú verið lok—
að til viðbótar, henni'var lokaÁ
9. þ. m. Daginn áður keyptu Ak—
ureyringar áfengi fyrir 114 þús.
krónur.
Skijiastóll fé’agsins
Árið 1915 átti EÍ aðeins þau
2 skip, sem áður er getið, og voru
þau s.amtals 2788 smálestir. Ár-
ið 1939 átti fé’agið 6 skip, sam-
tals 8085 smál., en nú (1954) ern
skipin 10 (þar með talinn Fjall-
foss, sem afh. verður félaginu
10. næsta mán.) og smálestatal-
an. samtals 25708.
Alls hefur íéiagið keypt og
látið sm;ða 17 skip síðan það
var stoínað. cn samanlagt verð
beirra hefur verið um 93 rh’llj-
króna.
Af þeim 10 skipum, sem EÍ á
nú, hafa 8 skip (23354 smál.)
verið keypt eða smíðuð á síð-
ustu 5—6 árum og er þannig
um 95% skipaflotans ný slcip.
Þessi 8 skip, eru öll mótorskip,
sem eru sparneytnari og af-
kastameiri en eldri skipin, sem
voru gufuskip. Aðeins tvö elztu
skipi.n, Brúarfoss og Selfoss, eru
nú gufuskip.
Stærri skip og afhneiri
Stærri skip og afimeiri eru nú
i eigu fél-agsins en áður, t. d
var meðalta’s stærð þeirra árið
1915 1394 smál, 1939 1348 smái.
en er -nú 2570 smál. Vélaafl var
árið 1915 975 hestöfl að meðal-
tali, 1939 1033 hö., en nú 2444
liö. Gamli Gullfoss hafði 1200
hestafla vél, en sá nýi hefur
5000 h. vél.
Ferðir skiparúia
Skip EÍ fara nú imi 100 fcrðir
miili landa og um 50 ferðir út
á land á ári. Árið 1952 sigldu
þau samtals 340 þús. sjómílur,
en það jafngildir 68 ferðum
fram og aftur til New York. Til
samanburðar sigldu skipin 40
þús. sjómilur árið 1915 og 220
þús. árið 1939.
Tlm 99 mi Ij króra ágóði
Tekjur EÍ 'árabilið 1915—52
hafa samtals numið um 706
tnillj. króna en gjöldin um 607
millj., þannig að samanlagður a-
góði hefur verið um 99 millj.
Af ágóðanum hefur 50 millj.
• veiúð varið til afskrifta á skip-
Ágóði áranna 1951 og 52 yar
um 12 miilj. ’ivort árið <öz
14.5%, svo hann hefur verið
mjög nálægt mcðaltali þessi ár.
Sum bessara 40 ára hefur ágóð-
inn aðeins verið 1,7—3 millj. kr.
cg eitt árið var 1 miiij. kr. tap
á rekstrinum.
Sjóó'r nema nú 66 millj.
króna
í árslok 1952 voru í varasjóði
12.2 millj. kr., byggingarsj skipa
30.8 milij, vátrygg'ngarsj. 10.7
milij., byggingarsj. vörugeyms’u-
húsa 6.0 millj , gengisjðfnunarsj.
5.2 millj' og arðjöfnunarsj. 1.1
millj
Ennfremur stofnaði féi. eftir-
launasjóð fyrst allra hérlendra
fyrirtækia handa ckkjum og
börnum starfsmanna, og starfs-
mönnuru. sem láta af störfum
fyri- aidurssakir. Hefur fél. lagt
í iiann samt. rúmar 7 miilj.
króna, en alls hafa verið greidd-
ar í eltirlaun síðan 1933, er eit-
irlaunagreiðsiu hófust, tæpar 3
millj. kr. og nióta þeirra nú 19
ekkjur og 10 börn þeirra, ásomt
17 starfsmönnum, sem komnir
eru á aldursmörk (60 ár fyr.’T
sjómenn, 65 ár fyrir þá sem i
landi vmna).
40 millj. kr. j vinnulaun
á s. I. ári
Á skipum EÍ vinna nú 330
manns og 100—120 í vöru-
geymsluhúsum. Alis eru hannig
í fastri vinnu hjá fél. um 500
manns að meðtöldu skrifst.ofu-
fólki í Reykjavík
í vinntdaun var verkamonn-
um og toílstjórum greiddar ssmt.
um 26.5 millj. kr. sl. ár 0.953).
en kaup til skipshafna rvaiA á
sama ári um 13.4 millj.
Hluthafar á 14. þús.
í árslok 1952 voru hluhafar fé
lagsins sámkv. hluhafaskrá 13340
Af þeim áttu 12994 írá 25—500
ki'. hver, en .346 yfir 500 kr.
hver. Hluíhafar sem áttu 25 kr.
voru 6401, 50 kr. áttu 2901 og.
100 kr. áttu 1845.
Hlutaféð nemur nú um 1 millj.
680 þús. kr.
Einas: ðgmundsscn:
Eg hafoi Íiugsað mér að láta
ósvarað þeirri ógeðsiegu moð-
suðu, ósanninda og blekkinga,
sem ávallt einkenna stjórnar-
kosaingar ,,Þrótta>'“ og venju-
lega drjúpa úr penna Friðleifs
Fi-iðrikssonar á síður Morgun-.
blaðsins. Eg sé mig þó tilneydd-
an að bregða þar nokkuð út af,
séi-staklega vegna eing atriðis,
en varðandi það segir Friðleif-
ur vísvitandi ósatt.
Hann segir að þegar ég hafi
haft fcrustu í ,,Þrótti“ hafi ég
tekið mig til og mín stjóm og
rekið þáverandi stöðvarstjóra
Óskar Vilhjálmsson frá störf-
um. Sannleikurinn i því máli er
sá, að þegar mín stjóm tók við
„Þrótti“ lá fyrir skrifleg upp-
sögn Vilmundar á starfinu. Vil-
mundur hafði einnig sagt þessu
starfi upþ áður (gerði það á að-
aifundi árið áður) þegar Ás-
grimur Gislason var formaður
félagsins, en lét að ósk stjórn-
—
arinnar um að gegna starfinu
áfi'am nokkurn tíma.
Öll. skjöl og öll afgreiðsla
varðandi þetta mál eru til í
skjalavörzlu félagsins.
Það eru engin undur þótt ým-
islegt lcynlegt komi í ljcs, og
ekki allt jafn heiðarlegt þegar
æðsti trúnaðarmaður félagsins
heldur þannig á staði’eyndum.
162 kusu í Þréttil
í g:ær af 378 sem eru á kjör-J
skrá.
Kosnlng hefst í dag k.. 1 c.li. J
og stendur tll kl. 9 í kvöld. !
Vörubílstjórar. Fjölmennið áj
kjörstaS og kjósiö B-listann. i
Önnur atriði sem Friðleifur
telur mér og félögum mínum
til foráttu er hinn dæmalausi
viðskilnaður, sem hann segir
að fjárhagur „Þróttar“ hafi ver
ið , þegar hann tók við félag-
----------------------------------
Kosningaskrifstoia Sósíalistaiiokksins er að
Þórsgötu 1
Kosningaskrifstofa Sósíalistaflokksins í Reykjavík er að
Þói’sgötu 1. Sírni 7510. Skrifstofan er opin frá kl. 10-10
daglega.
Þið sem vitið af kjósendum Sósíalistaflokksins erlend-
is, snúið ykkur strax til skrifstofunnar og gefið upplýs-
ingar.
Þið utanbæjarkjósendur, sem staddir eruð í bænum og
búizt við að verða hér á lcjördegi, munið að setja ykkur
strax í samband við kosningaskrifstofuna að Þórsgötu 1,
sími 7510.
Reykvikingar, sem ekki verða heirna á kjördegi, munið
að kjósa strax. Kosningaskrifstofan gefur allar upplýsing-
ar um kosninguna.
Utankjörstaðakosningin er í Amarhvoli. Gengið inn í
lcjallarann Lindargötumegin. Opið alla virka daga kl.
10-12 f.h., Jcl. 2-6 e.h. og kl. 8-10 að kvöldi. Á sunnu-
dögum kl. 2-6 e.h.
Munið: Listi Sósíalistaflokksins í Reykjavík er C-listi.
inu. Sannleikurinn í því máli er
sá að þá voru mánaðarstöðv-
argjöld 35 kr. og Friðleifur ætl
aði að tryllast ef minnzt var á.
hækkun og sagði það glapræðí
að félagið safnaði sjóðum, ext
eftir að hann tók við félaginu.
hafa stöðvargjöldin liækkað um
rúmlega 100%. — En það er
rétt að geta þess um leið að
stjórn félagsins er gjaldfrjáls.
— Það er að vísu ekki að undra.
þótt Frioleifur tali um góðan
fjárhag, því „Þróttur“ er bú-
inn að fá um 250 þús. kr. á
einu ári i i.xntökugjöld, vegna
nýrra meðlima. Það ej- ekki að
furða þótt gortað sé af slíkunt.
afrekum.
Friðleifur gortar mjög af
hinum „glæsilegu“ kjarasamn-
ingum „Þróttar", sem venjulega
Framhald á 8. siðu.
HúsmæðradpIId MÍR:
' Kvikmynda-
sýninpr fyrir
barn
Húsmæðradeild MÍR gengst
fyrir kvikmyndasýningu fyrir
börn félagsmanna og gesti
þeirra í lcsstofunni Þingholls-
stræti 27, í dag sunnudag, kl.
3 eftir lxádegi.
Sýadar verða:
1. Hjólreiðakeppni.
2. Eyðimerkurstonxxur.
Með þessari sýningu hyggj-
ast konurnar hefja reglnlegar
kvikmyndasýningar fyrir börn í
lesstofunni á sunnudögum.
Verður það óefað vel þegið af
foreldi-um, þvi vitáð er að
barnámysidir frá Sovétrikjun-
um eru fagrar og göfgandi. Má
minna á myndir eins og Fiski-
maðurinn og kona hans, Jóla-
sveininn, Prinsessaxi sem ekki
getur hlegið, Dick Land,
Moskvudýragarðurinn o. fl.