Þjóðviljinn - 01.10.1954, Qupperneq 7

Föstudagur 1. október 1954 — ÞJÓÐVILJINN — (7
Þessi mynd er af rússneska
túlknum okkar, sein við liöfðum
í Moskvu meðan við liöfðum þar
viðdvöl. Hún stendur fyrir fram-
an svefnvagninn í Moskva—Pek-
ing liraðlestinni, sem við fórum
með austur.
I.
Góðir fundarmenn!
Við áttum þess kost, 3 ung-
ir íslendingar að leggja land
undir fót og ferðast til Kína
í sumar. Það vorum við Þór-
ólfur Daníelsson form. INSl
og Einar Gunnar Einarsson
lögfræðingur. Leið okkar lá
um óravegu hálfan hnöttinn'
á enda. Við ferðuðumst með
öllum tegundum nútímafarar-
tækja, komum við í höfuð-
borgum fimm landa, lögðum
upp frá yngsta menningarríki
'Norðurálfu og heimsóttum
elstu menningarþjóð veraldar-
innar. I austur héldum við
um 135 lengdargráður og þok-
uðumst suður á við um 24
breiddargráður.
Frá Reykjavík fórum við
laugardaginn 24. júlí í sól-
skini og 8 stiga hita, en þegar
yið Þórólfur komum í lestinni
inn á járnbrautarstöðina í Pe-
king hinn 6. ágúst varð ský-
ifall og liitinn reyndist vera
xim 43 stig : eelsíus.
Tilefni þessarar ferðar var
fundur í ráði Alþjóðasam-
bands lýðræðissinnaðrar æsku.
sem halda átti í Peking dag-
ana 9.-15. ágúst, en á þessum
fundi átti að ákveða um
mæsta heimsmót æskunnar og
ræða sérstaklega lífskjör og
Tandamál nýlenduæskunnar.
Yfir 260 fulltrúar frá 70 lönd-
um sóttu þennan fund, sem
haldinn var í þinghúsinu í
Peking, þar sem kínverska al-
"þýðulýðveldið var stofnað 1.
okt. 1949.
n.
Við Þórólfur fórum með
Moskva-Peking hraðlestinni
austur. Aldrei fyrr hafði ís-
lendingur farið með þessari
lest, og var sú ferð hin á-
nægjulegasta, þótt hún tæki 9
sólarhringa. Við urðum þar
samferða allflestum fulltrúun-
um á ráðsfundinn, 110 manns
frá 26 þjóðum, starfsfólki al-
þjóðasambandsins í Búdapest.
Fyrrihluti ræðu, sem
flutt var 26. sept.
1954 á samkomu
KÍM í Tjarnarbíó
Á þessum 9 dögum kynnt-
umst við persónulega æsku-
lýðsleiðtogum í Austur- og
Vestur-Evrópu og helztu for-
ustumönnum alþjóðasam-
bandsins. í lestinni var að-
staða til að halda kvöldvökur
með söng og gleðskap, enda
ríkti mikill samhugur og vin-
átta meðal samferðafólksins.
Þarna var einn af nefndar-
mönnum IIo Chi Minh á Genf-
arráðstefnunni og sagði hann
okkur sitt hvað frá þeirri
merkilegu ráðstefnu. Hann
sagði okkur það, sem við
höfðum ekki frétt hér heima,
að um 800 járnbrautarlestir
fullar af fólki frá flestum
borgum Frakklands hefðu
komið til Genfar meðan á ráð-
stefnunni stóð og gengu
margar nefndir á degi hverj-
um fyrir Mendés Franee með
kröfu frönsku þjóðarinnar um
vopnahlé.
Þarna vor einnig í lestinni
Gregorio Lopez Raimundo.
Það var hann sem gerði verk-
fallið í Barcelona gegn Fran-
co um árið. Hann var fyrst
dæmdur til dauða, en dauða-
dóminum breytt í útlegðar-
dóm vegna feykilegrar mót-
mælaöldu innan Spánar og ut-
an gegn fangelsun hans. —
Francostjórnin fékk 248 þús-
und mótmælabréf vegna hand-
töku hans eða um 170 bréf á
degi hverjum í fjögur ár.
1 lestinni fór fram alþjóð-
leg skákkeppni. Stóð sú
keppni yfir á 2500 km langri
leið og tóku 20 þjóðir þátt
í henni. Eftir harða viðureign
við Indland og Luxemburg
náðum við þriðja sætinu, urð-
um næstir á eftir Rússum og
ísraelsmönnum, og hefði það
þótt góður árangur í Amster-
dam.
Þegar fullráðið var, að ég
skyldi takast þessa ferð á
hendur, varð ég gagntekinn
af tilhlöklcun og eftirvænt-
ingu, sem magnaðist með
hverjum kílómetra sem aust-
ar dró. Þegar við fórum
yfir landamæri Sovétríkjanna
og Kína, kvað Öll lestin við
af kinverska þjóðsöngnum og
maður fann það á sér, að nú
væri ævintýrið að byrja.
Þetta ævintýri stóð aðeins
í 16 daga, en það verður mér
ógleymanlegt. Þarna varð ég
sjónarvottur að umfangs-
mestu þjóðfélagsbyltingu ver-
aldarsögunnar.
INGÍ R. HELGASON:
iii.
Við reyndum að nota þenn-
an stutta tíma sem við höfð-
um eins vel og mögulegt var
til að afla okkur upplýsinga
um og þekkingar á þeirri um-
sköpun á sviði stjórnmála og
atvinnumála, sem nú á sér
stað í Kína, og kynnast lifn-
aðarháttum kínversku þjóðar-
innar. Hinir frábæru gestgjaf-
ar okkar hjálpuðu okkur mik-
ið í þessu efni. Við höfðum
alltaf bíl til umráða og túlk-
ur var jafnan til taks, ef á
þurfti að halda.
Við fengum viðtal við aðal-
ritara Sambands ungra komm-
únista í Kína og spurðum
hann spjörunum úr. Hafði
Þessa mynd tók ég aj gagnfrœöaskólastelpimum 6 i
Peking og lofaði a& senda liana austur. — I.R.H.
hann greið svör og fullnægj-
andi.
Við gengum á fund for-
stjóra þeirrar stofnunar í
Kína, sem hefur með menn-
ingarsamskipti við aðrar þjóð-
ir að gera. Honum fluttum við
kveðjur frá KlM og afhent-
um honum frá KlM ljóðabók
Jóhannesar úr Kötlum um
Kínaferð sína. Áttum við að
skila góðu þakklæti fyrir og
■kærum kveðjum til KÍM.
Við fengum viðtal við vara-
forseta kínverska alþýðusam-
bandsins og töluðum við hann
í 5 klukkustundir og fræddi
hann okkur mikið um þróun-
ina og ástandið í hinu nýja
Kína.
Forseti Æskulýðssambands-
ins sagði við okkur: „Við er-
um búnir að vera við völd í
fimm ár. Það er stuttur tími,
en það er hentugur heim-
sóknartími fyrir ykkur. Við
skulum reyna að hjálpa ykk-
ur til að sjá Kína eins og
það var fyrir fimm árum,
þegar við tókum við því. Þá
verður ykkur ljóst hvaða
verkefni bíður okkar og hvaða
vandamál blasa við okkur, en
það auðveldar ykkur að meta
það, sem við höfum gert á
verja, sem ég sá á götum Pe-
king og í íbúðarhverfunum.
Aldrei heyrði maður Kínverja
rífast. Hvergi sá maður skít-
ugan Kínverja . Iðulega sá
maður konur úti á götu með
börn á brjósti. Hvar sem við
fórum litu menn á okkur
með nokkurri forvitni en mjög
vingjarnlega. Við gengum
mikið um götur Pekingborgar,
bæði um verzlunarhverfin og
íbúðarhverfin, og oftast vor-
um við án túlksins. Við fórum
óboðnir inn í hvern húsagarð-
inn af öðrum. Fólkið og börn-
in hópuðust í kringum okkur.
Þegar við höfðiun gert þeim
skiljanlegt, að við værum frá
Islandi fór jafnan ánægju- og
aðdáunarkliður um hópinn.
Yfirleitt talaði fólkið, sem við
hittum, ekki annað en kín-
versku.
V.
Einu sinni sem oftar vor-
um við að ganga um íbúðar-
hverfin og settumst á hækjur
okkar undir einn húsvegginn
í skuggann til að hvíla okk-
ur. Þá sáum við konu reka
höfuðið út um dyragætt og
virða okkur fyrir sér. Síðan
VI.
Annan daginn, sem við vor-
um í Peking, kom fyrir okk-
ur lítið. atvik: Við erum á
gangi nálægt einni a.f áðal-
götum þorgarinnar. Erum við
þá a.llt í einu umkringdir af
6 ungum stúlkum, sem endi-
lega vilja heilsa okkur með
handabandi og okkur skilst
að þær séu að bjóða okkur
velkomna til Kína. Okkur
þótti þetta mjög gaman eins
og gefur að skilja. Eg bað
þær að raða sér upp til
myndatöku og tók af þeim
mynd. Síðan kvöddumst við.
— Þegar ráðsfundurinn var
búinn, fórum við einn dag-
inn út að verzla. Samtals vor-
um við með í vasanum 2.144.
550 kínverska dollara eða jen.
Vorum við að leita áð minja-
gripum, og var þá túlkurinn
okkar með. Allt í einu lieyr-
um við mikinn hávaða: fyrir
aftan okkur og fyrr en varir
erum við enn á ný umkríngd-
ir af 6 ungum stúlkum, þeim
sömu og áður. Verða þá fagn-
aðarfundir. Nú gátum við með
aðstoð túlksins talað við þær.
Þær sögðust vera mjög glaðar
yfir því að við skyldufn hafa
komið til Kína, og þær báðu
okkur um að skila kveðju
frá sér til íslands. Þetta voru
6 bekkjarsvstur í einum gagn-
fræðaskólanna í Peking. Ég
fékk nöfnin þeirra og nafnið
á skólanum til að senda þeim
myndina, ef hún skyldi heppn-
azt. Síðan kvöddumst við og
þær fóru syngjandi og hlæj*
andi frá okkur.
Tveim dögum áður en við
fórum frá Peking ákváðum
við að fara um kvötdið allir
þrír saman eitthvað langt út
í borgina og láta skeika að
sköpuðu með tímann. V’ð lét-
um aka okkur í reiðhjólakerr-
um í hálfan annan klukkutíma
Framhald á 11. síðu.
Ingi R. Helgason flytur erindi á samkomu Kínversk-
íslenzka menningarfélagsins í Tjarnarbíó.
þessum fimm árum og höfum
í undirbúningi að gera“.
Við höfðum þessi orð hans
alltaf í huga, og þau voru
ágætur leiðarvísir, því að þau
byggðu á þeim grundvelli, að
bera Kína í dag saman við
Kína 1949.
IV.
Það leynir sér ekki, að
Kínverjar eru gömul menn-
ingarþjóð. Virðingin hver fyr-
ir öðrum, hispursleysið, lát-
leysið og einlægnin voru
helztu einkenni þeirra Kín-
fer hún inn. Eftir nokkra
stund kemur hún aftur og
skoðar okkur enn betur, eix
fer þá aftur inn. Þetta endur-
tekur sig nokkrum sinnum.
Að lokum kemur hún nær
okkur og spyr feimnislega á
ensku: Hvaðan eruð þið ?
Þetta var upphaf að löngu
samtali og fróðlegu. Hún var
30 ára gömul, átti þrjú börn,
hafði alltaf átt heima í Pe-
king. Maðurinn hennar vann
í i'itvarpsstöðinni. Hún kunní
mjög vel við sig. Ástandið
hafði batnað mikið síðan Mao
tók við völdum.... Öll börnin
í nágrenninu voru komin utan
um okkur, þegar við kvödd-
um þessa enskumælandi kin-
versku húsfrú.