Þjóðviljinn - 14.10.1954, Page 5

Þjóðviljinn - 14.10.1954, Page 5
Fimmtudagur 14. október 1954 — ÞJÓÐVILJINN — (5 Enn er fjarri því að franska njósnamálið sé upplýsf Ekkerf bendir fil jbess að leiðfogar kommúnisfa séu viSriSnir n]6snirnar Undirbúningsyfirheyrslum í njósnamálinu í Frakk- landi á aö ljúka í þessari viku, en ennþá er málið aöeins aö litlu leyti upplýst. I rauninni má segja, að mál- ið hafi orðið flóknara eftir því sem lengra hefur liðið á yfir- heyrslurnar. Á laugardaginn var hér skýrt frá nokkrum helztu atriðum úr yfirheyrsl- um fyrstu dagana og hér skal rakið nokkuð það helzta, sem síðan hefur gerzt. Labrusse lét Baranes fá upplýsingar Á miðvikudaginn í síðustu viku játaði Labrusse, annar af tveim háttsettum embættis- mönnum landvarnaráðuneytis- ins, fyrir rétti, að hann hefði látið njósnaranum Baranes í té upplýsingar um fundi land- Varnaráðuneytisins. Þær upp- lýsingar hafði hann fengið ó- umbeðið hjá Turpin, hinum embættismanninum, og Turpin vissi ekki, að Baranes ætti að fá þær. Labrusse lét Baranes fá þessar upplýsingar, þar sem hann taldi að hann mundi nota þær í því skyni að vekja at- hygli fransks almennings á hættunni af stefnu Frakka í Indókína .Hann taldi, að Bar- anes væri hugsjónamaður, sömu skoðunar og hann. Aðeins lauslegt yfirlit Labrusse neitaði því, að hann hefði látið Baranes í té annað og meira en lauslegt yfirlit yfir það, sem gerzt hefði á fundum landvarnaráðsins, og sagði, að hann hefði ekki feng- ið nein skjöl hjá sér. Þegar Baranes var leiddur fyrir dóm- Brotizf inn í graf- býsi Edensfjöl- skyldunnar Þjófar brutust um daginn inn í grafhýsi fjölskyldu Edens, ut- anríkisráðherra Bretlands og gerðu þar usla þó þeir hefðu lítið upp úr innbrotinu. Þetta komst upp morguninn eftir, þegar kista Roberts Edens, sem lézt níu ára gamall fyrir 98 árum, fannst opin og færð úr skorðum. Kistan lá við múrinn sem liggur umhverfis grafhýsið. Inni í grafhýsinu höfðu þjóf- arnir fært tvær blýkistur úr skerðum, en ekki opnað þær. Þjófarnir hafa ætlað að ná i blýið, sem er nú í háu verði, en haldið er að þeir hafi orðið hræddir þegar barns- kistan opnaðist og þeir hafi þá tekið til fótanna. Þá voru smíðaðar nothæfar hlukkur Turnklukka dómkirkjunnar í Strassburg er 600 ára gömul um þessar mundir. Hún hefur gengið óslitið síðan 1354 og aldrei bilað. arann, staðfesti hann þennan framburð Labrusse. Mótsagnir Þegar Baranes var í fyrsta sinn leiddur fyrir dómarann, tók hann aftur það sem hann hafði borið þegar öryggislög- reglan yfirheyrði hann, að hann hefði látið leiðtogum kommún- ista í té ríkisleyndarmál. Á miðvikudaginn breytti hann enn framburði sínum, sagðist nú hafa oft skýrt Duclos, ritara flokksins, frá því, sem Labrusse sagði honum, en Duclos hefði þá svarað því til, að hann hefði ekkert gagn af þessum upplýsingum, „því að hann hefði orðrétta skýrslu um allt sem sagt var á fundunum (landvarnaráðsins)“. Baranes gaf í skyn, að leiðtogar komm- únista hlytu að hafa góð sam- bönd á æðstu stöðum, en gat engu svarað spurningu dómar- ans um hverja gæti verið að ræða. Hins vegar benti hann á, að e.t.v. væri þar um sama mann eða sömu menn að ræða og létu Parísarvikublaðinu L’ Express í té nákvæma frásögn af leyniskýrslu Elys herráðs- foringja um hernaðarástandið í Indókína sl. vor. L’Express hef- ur frá fyrstu tíð verið talið helzta málgagn Mendés-France. „Þjóðernissinnaður marxisti“ Yfirheyrslurnar yfir Baranes hafa fyllilega staðfest réttmæti þeirra fullyrðinga leiðtoga og málgagna franska kommúnista- flokksins, að hann hafi verið laumumaður í flokknum og í þjónustu andkommúnista. — I réttarhöldunum á miðvikudag- inn komst hann svo að orði, að hann „væri þjóðernissinnaður marxisti, sem hefði gengið í flokk kommúnista í því skyni að afla samtökum andkommún- ista upplýsinga". Og hann bætti við: „Ég álít, að mig hefði ekki átt að læsa inni í fangaklefa í Fresnesfangelsi, það hefði miklu heldur átt að sæma mig orðu Heiðursfylking- arinnar!“ Þegar Baranes var leiddur út úr réttarsalnum, sagði hann við blaðaljósmynd- arana sem biðu hans úti fyrir dyrum, að þeir myndu fá „miklu mikilvægari menn en sig að ljósmynda", áður en þessu máli væri lokið. „Monsieur Cliarles“ gefur sig fram Seint um kvöldið þennan sama dag, gaf gestapóagent- inn og strokufanginn „Monsie- ur Charles", réttu nafni Álfred Delarue, sig fram við rann- sóknardómarann. Lögreglufor- inginn Dides, sem fylgdi hon- um til dómarans, sagði að nú myndi málið komast á nýtt stig, þar sem Delarue myndi geta hresst upp á minni Bar- anes og ekki yrði eins auðvelt fyrir Wybot, yfirmann leyni- lögreglunnar að halda hlífi- skildi yfir háttsettum mönnum, er væru riðnir við þetta mál, en enn þá hefðu ekki verið bendl- aðir við það opinberlega. Eng- inn óviðkomandi fékk að vera viðstaddur, þegar dómarinn yf- irheyrði Delarue og er enn ó- vitað, hvað þar hefur fram farið. Nýjar móts'agnir Einn af leiðtogum kommún- ista, Waldeck Rochet, hafði verið kallaður fyrir rétt vegna þess framburðar Baranes, að náið samband hefði verið milli þeirra. Um leið var fyrirskip- uð húsrannsókn á skrifstofum blaðsins la Terre, sem Rochet er ritstjóri að. Þegar þeir voru leiddir saman fyrir dómárann, neyddist Baranes til að viður- kenna, að áður nefnd ummæli Væru uppspuni frá rótum. „,Ég þekki herra Waldeck Rochet ekki“, sagði hann, „og þegar ég bendlaði hann við þetta mál, þó fór ég með ósatt mál, ég viðurkenni að ég hafi sagt ó- satt. . . .“. Yfirlýsing Duclos í yfirlýsingu þeirri, sem Ja- cques Duclos lagði fyrir rétt- inn, þegar hann var kallaður sem vitni, þverneitaði hann því að hafa haft nokkurt samband við Baranes og sagði fram- burð hans um það vera „hlægi- legan uppspuna.“ Duclos sýndi fram á hyílík fjarstæða það væri að halda fram að Baran- es hefði vérið erindreki komm- únistaflokksins. Hér fara á eft- ir nokkur atriði úr yfirlýsingu Duclos: „Baranes er: a) erindreki lögreglumannsins Dides, sem var á hernámsárunum í þjón- ustu gestapó, b) starfsbróðir Delarue, sem var í hjálpar- sveitum Þjóðverja á hernáms- árununum, c) höfundur and- Grátittlingur setti eimreið af sporinu Lítill grátitlingur vann á dög-' unum það afrek að setja stór- eflis eimreið af sporinu á járn- brautarstöðinni í Hróarskeldu í Danmörku. Stöðvarstarfsmennirnir vita að minnsta kosti enga aðra skýringu en aðgerðir fuglsins á því, að eimreið, sem átti að fara að beita fyrir farþega- lest, rann allt í einu út af tein- unum og varð ekki komið á þá aftur fyrr en eftir langa mæðu. 1 Fuglinn fannst heldur úfinn' kúrandi inni í aðal tengidósinni á staurnum, þaðan sem liggja leiðslurnar sem stjórna spor- skiptunum. Raftæki þessi eru svo viðkvæm, að talið er mjög líklegt að umbrot smáfuglsins hafi getað orðið til þess að 80 tonna eimreiðarbákn fór af sporinu. kommúnízkra greina, sem birt- ust í Fígaro, þar sem hann leitaði hælis, áður en herra Hugues tók hann að sér, d) undirróðursmaður sem tókst að laumast inn í Kommúnista- flokkinn. Framburður hans, sem reyndar er mjög mótsagna- kenndur, hefur mótazt af ósk um að skaða kommúnistaflokk- inn“. Duclos gerði að kröfu sinni að hætt yrði að misnota þetta mál til árása á kommún- ista og rannsókninni í staðinn beint að þeim aðiljum, sem í rauninni hafa brotið af sér gegn öryggi ríkisins. Hann minnti á, að Dides lög- regluforingi, sem í upphafi málsins var handtekinn af leynilögreglunni og hafði þá í fórum sínum ríkisleyndarskjöl, var látinn laus aftur ög hefur ekki verið ákærður. „Þetta gæti verið barn yðar“ Á fimmtudaginn var René Turpin leiddur fyrir dómar- ann. Þegar hann hafði svarað spurningum um stjórnmála- skoðanir sínar (hann kvaðst hafa fylgt sósíaldemokrötum að málum frá æskuárum), kvart- aði hann sáran yfir þeirri með- ferð sem hann hefði sætt hjá leynilögreglunni, meðan hún yf- irheyrði hann. Hann sagði, að reynt hefði verið að neyða hann að játa sakir á yfirmanh sinn, Mons. Lögregluforinginn sem yfirheyrði hann hefði 'bent sér á lítinn dreng, sem var á leið í skóla, og sagt: „Þetta gæti verið barn yðar. Ljóstrið upp um herra Mons og þér eruð frjáls maður. Við gefum yður drengskaparloforð. Ef ekki, þá verðið þér dæmdur og börn yðar munu ekki þekkja yður aftur þegar þér hafið verið tíu eða fimmtán ár í fangelsi". En ég lét ekki undan, sagði Túrpin. Mendés-France bendlaður við málið Turpin sagðist hafa tekið að skýra samstarfsmanni sínum, Labrusse, frá því sem gerðist á fundum landvarnaráðsins eft- ir fund, sem haldinn var 26. maí sl. Hann hefði álitið að ákvarðanir sem teknar voru á þeim fundi gætu haft svo al- varlegar afleiðingar, að rétt væri að fregnir af þeim bær- ust til manna, sem gætu tekið í taumana. Labrusse sagði hon- um, að hann myndi setja sig í samband við d’Astier de la Vig- erie, ritstjóra dagblaðsins Lib- eration, og hann myndi koma upplýsingunum áleiðis til Men- dés-France. Turpin sagðist ekki hafa vitað um samband La- brusse við Baranes, en liins vegar hlyti Baranes að hafa fengið vitneskju um fundi lana- varnaráðsins hjá öðrum mpnn- um en Labrusse, því að í skjöl- um þeim sem hann hafði fjall- að um og nú eru í höndum réttarins, væru mörg atriði, sem Labrusse hefði ekkert vit- að um. ★ Af þessari frásögn af helztu atriðunum úr réttarhöldunum, sem fréttir hafa borizt um, verður Ijóst, að enn er margt óupplýst í þessu máli. Það virð- ist samt vera óhætt að fullyrða að tilr.aunin til að nota það til að klekkja á franska kommún- istaflokknum liefur mistekizt Nýja borgin Nova Huta 7 námunda við hina fornu borg Krakow í Póllandi er nú að rísa frá grunni ný borg, sem gefið hefur verið nafnið Nova Huta. Þar verður miðstöð hins nýja pólslca punga- iðnaðar og í borginni fullbyggðri munu búa 100.000 manns. Nú pegar búa par 40.000. Þrjú ár eru liðin síðan framkvœmdir hófust og peim á að vera lokið að fullu ár- ið 1956. — Myndin er af einum hluta hins mikla stáliðju~ vers sem nú er í smíðum í borginni. j

x

Þjóðviljinn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.