Þjóðviljinn - 24.10.1954, Blaðsíða 4

4) — ÞJÓÐVILJINN — Sunnudagur 24. október 1954
SKÁK
Ritstjórií Guðmundur Arnlaugsson
Falleg leikfléffa
Skákmótið í Amsterdam
sýndi dugnað, skipulagningar-
gáfu og áhuga Hollendinga í
skýru ljósi. Því þarf ekki að
lýsa, hvílíkt afrek það er að
hleypa svo stóru móti sem
þessu af stokkunum með jafn
litlum fyrirvara, og áhugi al-
mennings á skákinni kom
greinilega í ljós á aðsókninni.
Áhorfendur voru margir á
hverju kvöldi, venjulega eitt
til tvö þúsund, karlar og konur,
og virtist meirihluti þess stóra
hóps fylgjast með skákinni af
talsverðri þekkingu og skiln-
íngi.
Sennilega er hinn almenni á-
hugi á skákinni engum einum
manni meira að þakka en Max
Euwe. í honum eignuðust Hol-
‘iendingar sinn fyrsta stórmeist-
ara, þeir fylgdu honum frá sigri
til sigurs með sívaxandi áhuga,
og þegar hann varð heimsmeist-
ari árið 1935 eftir að hafa sigr-
að Aljechin í afar tvísýnni
keppni, sem fór fram í Hollandi,
ætlaði allt um koll að keyra
og Euwe var þjóðhetja sem
hvert mannsbarn þekkti. Nú er
að vísu orðið langt um liðið
síðan hann var heimsmeistari,
en hann er vinsæll engu að síð-
ur, bæði í ættlandi sínu og
meðal skákmanna - almennt.
Honum gengur upp og ofan í
skákinni, oftast þó ágætlega,
og hann er að verða fagurkeri
í æ ríkara mæli, fyrir honum
vakir ekki fyrst og fremst að
vinna skákir sínar heldur að
vinna þær fallega. Hann vann
eina af fallegustu skákunum á
skákmótinu fræga í Ziirich í
fyrra og í Amsterdam vann
hann isænska stórmeistarann
Stáhlberg á mjög fallegri leik-
fléttu. Hið skemmtilegasta við
þá leikfléttu er að andstæðing-
tirinn virðist geta hrakið hana
og mundu flestir hafa hætt við
hana á þeirri forsendu, ef þeir
hefðu á annað borð komið
auga á hana. En Euwe skyggn-
ist dýpra og tekst þannig að
koma manni tvívegis á óvart.
Euwe
1. Rgl—-f3
2. c2—c4
3. Rbl—c3
4. d4xd5
5. d2—d4
6. Rcl—g5
7. e2—e3
8. Bg5xe7
9. Ddl—c2
10. Bfl—d3
11. 0—0
12. Rf3—d2
13. Hfl—el
14. f2—f3
15. Dc2xd2
16. Bd3xg6
Stáhlberg
Rg8—f6
e7—e6
d7—d5
e6xd5
c7—c6
Bf8—e7
Rf6—e4
Dd8xe7
Bc8—f5
Rb8—d7
Bf5—g6
Rd7—f6
0—0
Re4xd2
Hf8—e8
h7xg6
Framhald skákarinnar bendir
til þess að betra hefði verið
hjá svarti að drepa sjálfur á
d3.
17. e3—e4
18. f3xe4
19. Hal—dl
20. e4—e5
d5xe4
Ha8—d8
De7—c7
Rf6—d7
Annar möguleiki er Rd5, þeim
3eik mundi hvítur einnig svara
með Rc3-e4-d6, en þar stendur
^ riddarinn svo vel að vafasamt
er hvort svartur á annan kost
betri en að láta skiptamun.
Leikur Stáhlbergs ógnar fyrst
og fremst peðinu á e5, en við
því er auðvelt að gera, og und-
irbýr jafnframt atlögu að peð-
inu á d4 eins og kemur í ljós
í næstu leikjum. -
21. Dd2—f2 Rd7—f8
22. Rc3—e4 Hd8—d5
Hrókurinn þarf að komast fram
áður en riddarinn lokar leið-
inni.
23. Re4—d6 Hf8—d8
24. Hdl—d3 Rf8—e6
Nú virðist svartur vera að fá
dálítið mótvægi vegna þess að
hvítur þurfi að gæta drottning-
arpeðsins, en þær vonir bresta
skjótt.
25. Hd3—h3!
mm mm'
liHI
^ I
Ú-.. ^
^ "i /i ui
ABCDEFGH
Staðan eftir 25. Hd3—h3!
Hvítur getur kært sig kollóttan
um peðið! Hann hótar nú meðal
annars einfaldlega Dh4 svo að
svartur sýnist ekki eiga neitt
ef drottningin drepur riddar-
ann leikur hann Hh8f og vinnur
drottninguna. Þetta er reyndar
hvorttveggja auðséð fyrir fræg-
an taflmeistara og væri ekki
betra en að taka peðið eins og
hann gerir.
25 ..... Hd5xd4
26. Rd6xf7!!
Euwe hótar nú Hh3-h8 mát, en
annað við leikinn myndi skákin
ekki hafa vakið nema takmark-
aða athygli.
26 ...... Hd4—f4
Þetta er varnarleikurinn sem
nefndur var. Riddarinn virðist
nú falla óbættur, en Euwe
hefur séð þetta allt fyrir!
27. Rf7xd8! Hf4xf2
28. Rd8xe6 Dc7—b6
Hótar máti.
29. Hh3—b3!
Loks er svartur kominn niður
á jörðina aftur, drottningin á
engan reit á skálínunni.
29...... Hf2—e2t
30. Hb3xb6 He2xelt
31. Kgl—f2 HelxeS
32. Hb6xb7 He5xe6
33. Hb7xa7 He6—e5
Eitt peð er allt sem hvítur
hefur haft upp úr krafsinu en
það nægir.
34. Ha7—a3 He5—b5
35. Ha3—b3 Hb5—a5
36. a2—a3 Kg8—f7
37. Hb3—e3 Kf7—f6
38. b2—b4 Ha5—a6
39. Kf2—e2 g6—g5
40. g2—g4 Ha6—a4
41. Ke2—d2 c6—c5

Kynning á höfundum utvarpsefnis — Eðlileg fróð-
leikslöngun áheyrenda — Kaffihækkun á veitinga-
húsum — Silli og Valdi setja met
í DAG birtast tvö bréf, ann-
að frá S. J. um kynningu á
höfundum útvarpsefnis, hitt frá
M. Jónssyni um kaffiverð hjá
Silla og Valda.
S. J. skrifar:
„ÞEGAR FLUTT er í útvarpið
leikrit eftir lítið kunnan höf-
und, þegar lesin er þar smá-
saga, ætti það að vera viðtek-
inn vani að kynna höfundinn
með fáeinum orðum. Það leng-
ir ekki dagskrána svo neinu
nemi, en það eykur gildi verks-
ins a. m. k. hjá þeim hlust-
endum, sem gjarnan vilja fylgj-
ast með því, sem gerist í heimi
þeirra. Sama máli gegnir um
höfunda tónsmíða svo og um
flytjendur tónsmíða. Vitanlega
er engin þörf að kynna sama
manninn oft og ekki getur verið
neinn vandi að finna meðalhóf
42. b4xc5
43. c5—c6
44. h2—h3
45. c6—c7
46. He3—c3
47. Kd2—e3
48. Ke3—d4 og
upp.
Ha4xg4
Hg4—h4
Hh4—h8
Hh8—c8
Kf6—e6
Ke6—d7
svartur gafst
Með hund í bandi
Bidstrup teiknaði
í því efni. Þetta er ekki gott
eins og það er. Eitt dæmi skal
nefnt af mýmörgum. Fyrir
nokkrum vikum voru eitt
mánudagskvöldið leiknar í út-
varpið hljómplötur, sem Sigrid
Onegin hafði sungið inn á. Sam-
kvæmt venju var engin skýr-
ing á því gefin, hver Sigrid
Onegin hefði verið eða væri.
Nú er það svo, að Sigrid One-
gin var aldrei heimsfræg söng-
kona og þvi ekki hægt að ætl-
ast til, að allir hlustendur
þekktu eitthvað til hennar.
Aftur á móti var hún svo góð
og það þekkt í heimalandi
sínu, að vel hefði farið á því
að kynna hana með nokkrum
orðum fyrir íslenzkum hlust-
endum áður en þeir hlýddu á
söng hennar. Sumir menn eru
svo gerðir, að þeir gjarnan
vilja vita einhver deili á þeim
sem þeim er ætlað að hlusta á.
Það er heldur engu verri fróð-
leikslöngun en gerist. S. J.“
M. Jónsson skrifar:
„ÞEGAR SAMNINGAR tókust í
desemberverkfallinu var sett
hámarksverð á nokkrar vöru-
tegundir svo sem mjólk og kaffi.
Þeirri ráðstöfun var rikulega
fagnað í þeirri von að eftir því
yrði farið og yrði jafnframt
bending um að verði annarra
nauðsynja yrði haldið niðri. En
reyndin hefur orðið önnur. Dýr-
tíðin hefur aukizt og jafnvel
kaffið, hin tiltekna Vara, sem
hámarksverð var sett á, hefuv
tvívegis stigið í verði. í skjóli
þess hafa svo kaffisöluhúsin
hækkað kaffið, þótt ' Silli og
Valdi muni hafá sett' þar
met. Á bar þeirra í Bankastræti
12 kostaði molakaffi kr 1,75 fyr-
ir hækkunina, og var þá hægt
að fá „ábót“, ef þess var óskað.
Nú kostar kaffibollinn þar kr.
2,25, og jafnframt hefur „á-
bótin“ verið afnumin, svo að
sama kaffimagn og hægt var
að fá fyrir kr. 1,75 kostar nú
kr. 4,50 — segi og skrifa fjór-
ar krónur og fimmtíu aura.
Þykir rétt að þess sé getið sem
gert er, svo að almenningi sé
það Ijóst hvernig verðlagið er.
M. Jónsson"

vm JÖIGCU5
siauKmaKran$oa
Minningarkortin eru til sölu
í skrifstofu Sósíalistaflokks-
ins, Þórsgötu 1; afgreiðslu
Þjóðviljans; Bókabúð Kron;
Bókabúð Máls og menning-
ar, Skólavörðustíg 21; og í
Béluverzlun Þorvaldar
Bjarnasonar í Hafnarfirði.