Þjóðviljinn - 12.02.1955, Page 11

Laugardagur 12. febrúar 1955 — ÞJÓÐVILJINN — (11
Erich Maria REMAEQUE:
t--------------------------N
cEsIsm • • •
• • • deyja
<__________________________t
53. dagur
einnig breytzt. Þa'ö var grennra og höfuö hennar virt-
ist minna, og Graber var stundarkorn að átta sig á því
aö þetta var vegna þess aö hún var í flegnum kjól. „Sá
frú Lieser þig?“ spurði hann.
„Jú. Hún var orðlaus. Hún er sannfærö um að ég ætti
sí og æ aö ganga í sekk og ösku. Andartak fann ég til
samvizkubits.“
„Þaö fólk hefur alltaf samvizkubit sem sízt skyldi.“
„Þaö er ekki bara samvizkubit. Þaö er líka ótti. Held-
uröu —“
„Nei,“ svaraöi Gi'áber. „Ég held ekki neitt. Og í kvöld
eigum við alls ekki aö hugsa. Við ér.um búin aö gera
nóg af því í bili og erum orðin nógu taugaveikluð fyrir.
Nú ætlum við aö athuga, hvort við getum ekki bara
skemmt okkur —“
Hótel Gei-manía stóð á milli tveggja hruninna húsa,
eins og auöug kona milli þurfandi ættingja. Rústirnar
báðum megin höfðu verið snyrtai’ til og þær voru ekki
lengixr óhugnanlegar og dauöalegar, heldur snyrtilegar
og næstum viröulegar.
Dyravöröurinn horfði á einkennisbúning Gi’ábers með
ánægjusvip. „Hvar er vínstofan?“ spuröi Gráber festu-
lega, áður en hann gat sagt nokkuð.
„Aftast í ganginum til vinstri, herra. Spyrjiö um
Fritz, yfirþjóninn.“
Þau gengu eftir ganginum. Majór og tveir kapteinar <$>
gengu fi'amhjá þeim. Gi’áber heilsaði. „Hér er víst allt
fullt af hershöfðingjum,“ sagöi hann. „Nokkrar her-
fræöinganefndir hafa aðsetur á annarri hæö.“
Elísabet nam staðar. „Tefliröu þá ekki á þaö tæpasta?
Ef einhver tæki eftir búningnum þínum?“
„Hvaö gerir það til? Þaö er enginn vandi aö haga sér
eins og liöþjálfi. Ég var þaö einu sinni.“
Lautinant í fylgd meö lítilli, magurri konu stikaöi
fi’amhjá svo aö söng í sporunum. Hann horfði beint
yfir höfuðið á Gráber. „Hvaö verðúr gert viö þig, ef
þeir komast að því?“ spui’öi Elísabet.
„Ekkert alvai'legt.“
„Skjóta þeir þig?“
Gráber hló. „Það held ég ekki, Elísabet. Þeir eru í svo
miklu mannahraki á vígvellinum.“
„Hvaö gætu þeir annaö gert viö þig?“
„Svo sem ekki neitt. Sett mig í nokkurra vikna varö-
hald. Þaö væri bara nokkurra vikna hvíld. Næstum eins
og leyfi. Þegar maöur fer'á vígstöðvarnar eftir hálfan
mánuö, er ekki margt sem maöur er hræddur viö.“
Fritz yfirþjónn kom út úr ganginum til hægri. Gi’á-
ber stakk seöli í lófa hans. Fritz tók viö honum og var
hinn liprasti. „Vínstofan til . kvöldverðar, auövitaö,“
sagöi hann og gekk hátíðlega á undan þeim.
Hann leiddi þau aö þorði bakvið súlu og gekk síðan
viröulega burt. Gráber leit í ki'ingum sig. „Einmitt þaö
sem ég vildi. Ég þarf dálítinn tíma til að venjast þessu.
En þú?“ Hann leit á Elísabetu. „En þú ekki,“ sagöi
haxm undx'andi. „Það er eins og þú sért hérna daglegur
gestur.“
Lítill gamall þjónn sem leit út eins og storkur kom
til þeirra. Hann rétti þeim matseöilinn. Gráber tók við
honum, lagði seöil innaní hann og rétti storkinum hapn
aftur. „Okkur langar í eitthvaö sem er ekki á matseöl-
inum. Hvaö er til?“
Storkurinn leit á hann sviplausum augum. „ViÖ höf-
um ekkert nema það sem er á matseölinum."
„Gott og vel. En færiö okkur þá til aö byi’ja meö
flösku af Johannisberger Kochsbei’g 1937, G.H.von
Mumm, ekki of kalt.“
Þaö kom glampi í augu storksins. „Gott, hei’ra,“ sagöi
hann meö nýrri virðingu. Svo laut hann áfram. „Viö
eigum af tilviljun til lúöu frá Ostend. Glænýja. Og ef
til vill viljið þiö belgískt salad, og steinseljukartöflur
meö?“
„Gott. Og hvaða hors d’æuvres hafiö þið? Engan kaví-
ar auövitaö með víninu?“
Það lifnaði enn meii’ yfir storkinum. „AÖ vísu ekki.
En við eigum enn eftir Strassborgar gæsalifur —“
Gráber kinkaði kolli.
„Og á eftir mæli ég með hollenzkum osti. Þá fær vín-
ið að njóta sín til fulls."
„Ágætt.“
Storkuiinn tifaði burt meö eftirvæntingarsvip. Ef til
vill hafði harm fyrst álitið áö Gi'áber væri hei’maöur sem
í'ekizt heföi inn af tilviljun; nú leit hann á hann sem
smekkmann, sem var hermaöur af tilviljun.
Elísabet hafði hlustaö undi'andi á. „Emst,“ sagði hún.
„Hvar hafðiröu upp á þessu öllu?“
„Hjá Reuter vini mínum. í moi'gun vissi ég ekki um
neitt af þessu. Hann er svo mikill séi’fræðingur aö hann
er korninn meö liöagigt. Þaö hefur að vísu bjargað hon-
um af vígstöövunum, svo aö syndin borgar sig eins og
fyrri daginn.“
„En þetta meö matseöilinn og þjórféð?“
„Allt fra Reuter. Hann er hagvanur hér. Hann kenndi
mér líka aö haga mér eins og heimsmaður.“
Elísabet fór allt í einu aö hlæja. Hlátur hennar var
hlýr, frjálslegur og innilegur. „Þaö veit hamingjan að ég
þekki þig ekki fyrir sama mann,“ sagði hún.
„Og ég ekki þig heldur.“ Hann leit á hana. Hann
haföi aldi’ei séð hana slíka. Hún breyttist gersamlega
þegar hún hló. Þaö var eins og allir gluggar í dimmu
húsi væru allt í einu upplýstir. „Þetta er mjög fallegur
kjóll,“ sagöi hann, dálítiö vandræðalegur.
„Mamma átti hann. Ég saumaöi hann upp í gær-
kvöldi.“
„Kanntu að sauma? Þú lítur ekki út fyrir þaö.“
„Ég kunni þaö ekki til skamms tíma, en ég hef lært
sitt af hverju. Nú sauma ég hermannafrakka átta
stundir á dag.“
„Er þáö satt? Varstu tekin í þégnskylduvinnu?“
„Já. Ég varð aö gefa mig fram. Og mig langaöi líka
til þess. Ég hélt ef til vill aö ég gæti hjálpáö fööur mín-
um meö því.“
Gráber leit á hana og hristi höfuðið. „Þaö á ekki við
þig. Ekki fremur en skírnarnafniö þitt. Hvaöan er það
sprottiö?”

eimllisþáttnr

Þrjú flegin hálsmál
Breið, flegin hálsmál eru
mjög í tízku og í fljótu bragði
heldur maður að ekki sé hægt
að hafa mikla tilbreytni í þeim,
en það er nú hægt samt. Fleg-
in hálsmál geta verið mjög
mismunandi t. d. bogadregin,
ferhyrnd og V-laga, svo að
eitthvað sé nefnt. Sameiginlegt
þessum flegnu hálsmálum er
það að þau ná langt út á axl-
irnar og að því er virðist eru
sýndar eru á þriðju myndinni.
Þessar löngu ermar fara mjög
vel við þetta breiða V-hálsinál
og þessir kjólar minna næst-
um á hátíðakjólana í gamla
daga. Nýtízku lcjólarnir eru þó
miklu látlausari og hentugri
um leið. Kjóllinn á myndinni
rykkist við öxlina og það er
liægt að draga hálsmálið ofar,
jafnvel loka þvi í hálsinn, svo
að hægt er að nota þennán
kjól við mörg tækifæri. _____
það einkum svartir og dökkir
kjólar sem eru flegnir, en ljós-
ir kjólar eru háir í hálsinn.
Bogadregna hálsmálið með
bátalaginu nær langt út á axl-
irnar er ekki mjög langt nið-
ur. Þetta er fallegt hálsmál og
mjög vinsælt. Bogadregna háls-
málið með laufaskurðinum er
flegnara en nær ekki eins langt
út á axlirnar. Laufaskurðurinn
er endurtekinn framan á
ermunum.
Flestir flegnu kjólarnir eru
ýmist því nær ermalausir eða
með hálflöngum ermum eins og
SVIKlN i
Framhald af 7. síðu.
Nei.
Austfirðingar eiga að af-
þakka þá kotungslegu „lausn“
á rafmagnsmálum þeirra. Þeir
eiga að halda áfram að berjast
fyrir virkjun í Lagarfossi og
nú stórvipkjun 15 þús. kw. —•
Stjórn raforkumálanna er á
undanhaldi. 1 sumar var á-
kveðið að láta okkur hafa
„spottann“ einan. En vegna
harðvítugrar andspyrnu Aust-
firðinga var að því horfið að
reisa jafnframt aflstöð hér fyr-
ir austan, en svo litla, að hún
fullnægir á engan hát.t þörfum
og ekkert fremur þó hún væri
helmingi stærri en vera ætti
miðað við orkuna á virkjunar-
stað. — Ef við nú með fundar-
höldum, undirskriftum og á
annan hátt mótmælum þessum
fyrirætlunum og heimtum efnd-
ir á. loforðunum um Lagarfoss-
virkjun, munum við koma mál-
inu fram.
Þessi mál eru okkar sjálf-
stæðismál. Verði þau ekki leyst
á viðunandi hátt, hlýtur þessi
landshluti að dragast aftur úr.
Verði hinsvegar næg orka fyr-
ir hendi munu rísa hér upp
stór iðnfyrirtæki og geta má
þess, að Þorsteinn kaupfélags-
stjóri á Reyðarfirði hefur hvað
eftir annað látið þess getið, að
hann vissi til þess að hér
mundi rísa upp stóriðnrekst-
ur, ef fyrir hendi væri orka.
Austfirðingar mega ekki láta
undan síga. Nú er þeim lífs-
nauðsyn að standa saman.
Hversvegna Lagarfoss
Ástæða er til að spyr.ja hvers-
vegna Austfirðingum só svona
mikið kappsmál að fá Lagar-
foss virkjaðan, hvort aðalatrið-
ið sé ekki að fá næga orku á
viðráðanlegu verði. Vissulega er
það aðalatriðið. En það er
barnaskapur að ætta að láta
Austfirðinga treysta á Laxár-
rafmagn eingöngu, þar sém
leggja þarf „spottann“ langa
vegu yfir veðurhörðustu öræfi
landsins og geta liðið svo vik-
ur, að ekki verði mögulegt áð
senda menn til viðgerðar. í
öðru lagi er talið að orkan; í
Laxárvirkjun verði þrotin 1961
og sennilega fyrr vegna stækk-
anar orkuveitusvæðisins og k-
forma um að leiða rafmagn frá
Laxá víðsvegar um Norðúr-
land. Ér talið að ekkéi't vatiis-
fall -sé líklegra til virkjunar
næst á eftir Laxá en Lagarfpss
og eigi virkjun þar að vera
tiltæk 1961 þarf að hefjast
handa innan skamms. Virðist
þá beinlínis vera bruðlað nieð
fé, ef nú á að gera smávirkj-
un í Grimsá. Svo er þess að
gæta, að vatnstruflanir í
Laxá eru mjög tiðar af völd-
um krapa og er þess skemmst
að minnast, að nú undaníarið
hefur orðið að skammta raf-
magn á Akureyri og orkuveitu-
svæði Laxár yfirleitt.
Einu sinni reiknuðu sérfræð-
ingarnir út, að hægt væri áð
gera aflmikið orkuver við
Fjarðará, ég held 10 þús. k\v.
Hvers vegna er þá ekki frefn-
ur lagt til að Fjarðará sé
virk.iuð í stað Grímsárspræn-
unnar?
Hefur kannski vatnsmagn
Fjarðarár minnkað við vpxt
þess í Grimsá? Það hefur ýíst
borið við áður, að sérfræðing-
arnir hafa flutt vatnsmagn
milli þessara vatnsfalla.