Þjóðviljinn - 13.02.1955, Page 11
Sunnudagur 13. febrúar 1955 — ÞJÓÐVILJINN — > (11
Erich Maria REMARQUE:
...ðg ám§$a
54. dagur
„Mamma valdi það’. Hún. var frá sunnanverðu Austur-
ríki og var með ítalskt útlit, og hún vonaði aö ég yrði
Ijóshærð og bláeygð og ég átti að heita Elísabet. Svo
kallaði hún mig það samt, þrátt fyrir vonbrigðin.“
Storkurinn kom með vínið. Hann hélt á flöskunni eins
og hún væri dýrgripur og hellti varlega úr henni. „Ég
kom meö mjög þunn, slétt kristallsglös,“ sagði hann.
„Þá sést liturinn bezt. Eða viljið þið heldur bikara?“
„Nei, þunn, glær glös.“
Storkurinn kinkaði kolli og tók lokið af silfurdiskin-
um. Girnilegar sneiðar af rósrauðri gæsalifur lágu þar
umkringdar titrandi hlaupi. „Ný frá Eisass,“- sagöi
hann hreykinn. - . .
Elísabet hló. „Hvílíkur munaöur!“
„Munaður!“ Grábpr lyfti glasinu. „Munaður,“ endur-
tók hann. „Það er einmitt þaö! Við skálum fyrir því,
Eiísabet. í tvö löng ár hef ég etiö úr tinskál og gat aldrei
vitað fyrir, hvort ég gæti lokið máltíðinni — svo að þetta
er ekki einskær munaður. Það er miklu meira. Það er
friður og öryggi og gleði og fögnuður — allt sem maöur
fer á mis viö þarna fyrir handan.“
Hann drakk, fann áhrif vínsins og leit á Elísabetu og
hún var hluti af því. Hann skildi allt í einu að þaö var
ævinlega hið óvænta, óþarfa og gagnslausa sem orsak-
aði gleði og fögnuð, og það var vegna þess aö þetta
tilheyrði allt bjartari hliðum tilverunnar, leik, alls-
nægtum og draumum. Eftir árin í návist dauðans var
vín ekki einungis vín, silfur ekki aðeins silfur, og tón-(
listin sem barst inn í salinn einhvers staðai’, ekki aðeins
tónlist — þetta voru tákn annarrar tilveru, tilveru án
dauöa og tortímingar, lífsins fyrir lífið, sem nú var orö-
ið eins og þjóðsaga og fjarlægur draumur.
„Stun'dum gleymir maöur alveg að maöur er lifandi,“
sagði hann. „Ég komst aö því í dag.“
Elísabet hló. „Þaö hef ég alltaf vitað. En ég gat aldrei
notfært mér þá þekkingu."
Storkurinn nálgaðist. „Hvernig er vínið, herra?“
„Það hlýtur að vera gott. Annars væri ég ekki allt í
einu farinn að hugsa um ýmislegt sem ég hef ekki hugs-
að um lengi.“
„Það er sólin, herra. Haustsólin sem þroskaöi það- Það
er eins og gull og skín í allar áttir.“
„Það er alveg rétt.“
„Maöur finnur það í fyrsta glasinu. Samþjappað sól-
skin!“
„Jafnvel á fyrsta sopanum! Það fer ekki niður í mag-
ann. Það fer beint upp í augun og breytir heiminum.“
„Þér hafið skilning á víni, herra.“ Storkui’inn hallaði
sér að honum. „Þarna við borðið hægra megin er fólkið
að drekka sama vínið. Þar sem herforingjarnir tveir
sitja. Þetta fólk þambar þaö eins og vatn. Það ætti að
drekka Liebfraumilch." *
Hneykslaður á svip gekk hann burtu.
„Þetta virðist vera happadagur fyrir svindlara, Elísa-
bet,“ sagði Gráber. „Hvernig finnst þér vínið? Sam-
þjappaö sólskin líka?“
Hún hallaði sér aftur á bak og rétti úr öxlunum. „Mér
finnst ég hafa nýlega sloppið úr fangelsi. Og eiga á
hverri stundu von á að vera tekin aftur fyrir svik.“
Hann hló. „Þannig erum við! Hrædd við tilfinningar
okkar. Og strax og við verðum þeirra vör, höldum við
að við séum svikarar.“
Storkurinn kom með lúðuna og saladiö. Gráber virti
hann fyrir sér meðan hann skammtaði. Hann var full-
komlega rólegur, og honum fannst hann eins og máður
sem hafði hætt sér út á ótraustan ís og finnur sér til
undrunar að hann er heldur. Hann vissi aö hann var ó-
traustur og héldi ef til vill ekki til lengdar, en hann
hélt í svipinn og það var nóg.
„Það hefur einn kost að liggja svona lengi í svaöinu,“
sagði hann. „Allt er nýtt og æsandi, eins og maður sæi
það í fyrsta sinn. Allt — meira að segja glas og hvítur
borðdúkur.“
Storkurinn lyfti flöskunni. Hann var oröinn móður-
legur í fasi. „Venjulega framreíðum viö Moselvín meö
fiski,“ sagöi hann. „En um lúöu er ööru máli að gegna.
Hún hefur sinn eigin, sérstaka keim. Með henni er
vín frá Rínarlöndum eins og opinberun, finnst ykkur
ekki?“
„Jú, einmitt."
Storkurinn kinkaði kolli og hvarf.
„Ernst,“ sagði Elísabet. „Getum við líka borgað fyr-
ir þetta allt? Það kostar áreiðanlega of fjár.“
„Við getum borgað það. Ég er með tveggja ára þjón-
ustulaun á mér. Og þau þurfa ekki að endast lengi.“
Gráber hló. „Aðeins örstutta ævi, Elísabet. Tvær vikur.
Þaö ætti aö duga.“
Þau stóðu fyrir framan húsdyrnar. Það var aftur
komið logn og þoka lögzt yfir. „Hvenær þarftu að fara
aftur?“ spurði Elísabet. „Eftir hálfan mánuð?“
„Því sem næst..“
„Rétt bráðum.“
„Rétt bráðum og þó er langt þangað til. Það breytist
meö hverju andartaki. Tíminn hlítir öðrum lögmálum á
stríðstímum en á friðartímum. Þú veizt það áreiðanlega
líka. Það eru engu síöur vígstöðvar hér en þarna fyrir
handan.“
„Það er öðru vísi samt.“
„Nei, alls ekki. Og þetta kvöld fann ég fyrst til þess
að ég var í leyfi. Guð blessi storkinn og Reuter og gyllta
kjólinn $irin óg'vínið.“
„Og okkur,“ sagði Elísabet. „Við gátum notið þess.“
Hún stóð.fyrh’ framan hann. Þokan loddi í hári henn-
ar og það glitti á þaö í daufri skímunni. Það glitti í kjól-
inn hennar og þokan geröi andlit hennar rakt eins og
ferskan ávöxt. Gráber fannst allt í einu erfitt aö fara
frá öllu þessu, innileiknum, hvíldinni, rónni og eftir-
væntingunni sem höföu svo óvænt sett blæ sinn á þetta
kvöld, og fara aftur í óþefinn og ruddalega fyndni her-
skálanna, í kveljandi örvæntingu og vonlausa biö.
Hranaleg rödd rauf þögnina. „Eruð þér augnalaus,
liðþjálfi?"
Lítill, feitur majór með úfið, hvítt yfirskegg stóð
fyrir framan þau. Hann hlaut að ganga á gúmmísólum.
Gráber sá strax að hann var gamall stríðsjálkur sem
r V. . j
Glerskálar og glerföf
Oft getur komið sér vel að eiga
úrval af glerfötum og glerskál-
um. Fyrst og fremst geta gler-
munir komið að góðu gagni ef
hluti vantar í stell og ekki er
hægt að fá þá. Glermunirnir
geta þá komið í stað þeirra
muna sem vantar, án þess að
það þurfi að lýta.
Gler er líka heppilegt ef mað-
ur vill að föt og skálar geti
staðið með fleiri en einu stelli.
Ef kaffistell og matarstell eru
með sitt hverju mynstrinu er
gott að eiga hluti sem hægt er
að nota við þau bæði. Ryð-
frítt stál má einnig nota á
svipaðan hátt, en það er 'dýr-
ara en glermunir sem oft eru
mjög ódýrir.
Mjög hentugar eru gler-
skálar sem skipt er niður í
hólf. Kringlótta tvískipta skál-
in er ágæt uhdir tvenns konar
sultutau á matborðið, tvenns
konar lcökur á kaffiborð eða
tvenns konar álegg. Föt og
skálar sem skipt er niður í
þrjú og fjögur hólf eru líka
mjög þægileg. Þríhyrnda fatið
sem sýnt er á myndinni gæti
að skaðlausu verið einfaldara
að gerð, en lögunin og stærðin
er hentug. Oft er mjög hent-
ugt að hólfin séu þrjú. Þar
er hægt að koma fyrir smjöri,
marmelaði og kexi eða mörgum
tegundum af osti.
Fjórskiptu fötin eru líka
hentug, en ef nota á fötin dags
daglega er ástæðulaust að hólf-
in séu fleiri. Stóru kabarettföt-
in með 6 eða 8 hólfum eru á-
gæt þegar gestir koma, en dag-
lega er sjaldnast hægt að fylla
öll hólfin með mismunandi
réttum og hálffullt kabarettfat
er alls ekki fallegt. Skálar og
fÖt með tveimur, þremur og
fjórum hólfum eru langhent-
ugust til daglegrar notkunar.
Slétta, kringlótta glerfatið er
einnig mjög þægilegt þegar á-
bætisréttir eru bornir fram eða
ávextir, en einnig er það gott
undir kökur. Ef nota á fatið
daglega er bezt að kaupa lát-
Glens og gaman
Fórnarlambið: Þetta var ekki
tönnin sem þér áttuð að
draga.
Tannlæknirinn: Verið bara ró-
legur — ég kem bráðum að
henni.
tþróttir
Framhald af 8. síðu.
bærlega örugg fyrir meistara-
keppnina að ef maður vekti
einn þeirra um miðja nótt og
kastaði ■ honum útí laugina
niyndi hann ná tíma sem væri
nærri því bezta sem liann hefði
áður synt á!
j Fyrir því að Japanar.nir séu
ekki ,,útbrenndir“ eftir meist-
arakeppni, höfum við fengið
nokkrar sannanir eftir heim-
komu okkar. Næstum í hverri
viku er sagt frá nýjum afrek-
um og síðast setti Tanarka
nýtt met í 200 m bringusimdi á
hinum frábæra tíma 2.35,2. Þeir
eru fljótir þar austur frá!
• tJtbreiðið
• ÞJÓÐVILJANN
laust, þykkt glerfat sem þoiir
að rekast í án þess að skörð
komi í brúnirnar. En hugsið
ykkur vel um áður en þið
kaupið glermuni, því að þeir
þurfa að geta farið vel við
það sem til er fyrir á heimil-
inu.
Nýja, háa hárgreiðslan
Af nýjum hárgreiðslum má
sjá margar greiðslur, þar sem
hárið er greitt upp frá andlit-
inu og upp á höfuðið og dá-
lítill lokkur hafður við ennið
til að rjúfa virðuleikabiæinn
sem annars myndi einkenna
þessa greiðslu. Þessi greiðsla
er fjmirtak lianda þeim sem
eru ekki lengur kornungar og
hafa aldrei sætt sig við stuttu
unglingslegu greiðsluna. Frá
hlið er þetta mjög falleg
greiðsla og hnakkalokkarnir
Waya vel sem eru með
flatan hnakka. Og það er ekki
mjög erfitt að halda þessari
greiðslu í horfinu.