Þjóðviljinn - 08.05.1955, Blaðsíða 10

10) — ÞJÓÐVILJINN — Sunnudagur 8. maí 1955
KVEDJA TIL PRAG
Framhald af 7. síðu.
vart að aka þarna um í fyrsta
ekipti.
Inni í sjálfum gamla bænum
er hið forna gyðingahverfi
sem þjóðsagnir herma að hafi
í upphafi verið byggt hinum
fyrstu flóttamönnum frá Jer-
úsalem eftir eyðingu þeirrar
borgar. Hér eru nokkur sam-
kunduhús Gyðinga og sáum
við í svip hið elzta þeirra,
Staranova synagoga, bygg-
ing í gotneskum stíl frá
þrettándu öld, og á að vera
hið elzta varðveitta sam-
kunduhús Gyðinga í Evrópu
ef rétt er hermt að sam-
kunduhúsið í ■Worms, sem var
að nokkru leyti frá 12. öld,
sé nú rústir einar. I nágrenni
er afar forn grafreitur Gyð-
inga sem var notaður langt
fram á 19. öld. Óvíða munu
dæmi til að grafreitir hafi
verið betur nýttir, því að sagt
er að grafirnar hafi verið not-
aðar allt að 30 sinnum hver;
sem geta má nærri var óhægt
að stækka grafreit í þéttbýlu
bæjarhverfi inni í miðri borg,
en utan síns bæjarhverfis eða
borgar var Gyðingum öldum
saman hvergi fritt dauðum né
lifandi. í grafreitnum eru
þúsundir mosagróinna leg-
steina með hebreskum áletr-
unum, sumar hverjar mjög
fornar, — í vasakver mitt hef
ég skrifað svo háan aldur á
elztu áletruninni að ég þori
ekki að hafa það eftir, — tel
líklegt að um misskilning sé
að ræða af minni liálfu.
Hér skal að lokum aðeins
getið Loreto-kirkju á Hrad-
cany, sem áður er nefnd, þótt
ýmsar aðrar séu miklu merki-
, legri mannvirki. Ástæðan er
sú að þessi kirkja er fádæma
auðug að margvíslegum kirkju-
dýrgripum og eru þeir geymd-
ir í sérstöku húsi við hlið
kirkjunnar. Hér mátti sjá
fjölda gull- og silfurkaleika
og róðukrossa og bakstur-
buðka, allt sett demöntum og
öðrum dýrum steinum, auk
margra annarra hluta sem
seinlegt yrði upp að telja.
Gegnir furðu hvílík kynstur
hafa safnazt að þessari einu
kirkju, sem er reyndar alls
ekki mjög gömul, og hlýtur
maður enn einu sinni að undr-
ast, hvað Bæheimur hefur
verið ríkt land og arðsamt
höfðingjum, veraldlegrar stétt-
ar sem andlegrar, þrátt fyrir
ógnarlegar styrjaldir og und-
irokun.
‘í.............................
Þetta voru ekki nema fá-
einar skyndimyndir frá þess-
ari fögru og sögufrægu borg.
Því er ekki að leyna að heild-
arsvipur borgarinnar hefur
látið allmjög ásjá á síðustu
og verstu tímum peninga-
valdsins, þrátt fyrir nokkur
mismerk stórhýsi frá þeim
tíma. Skipulagi borgarinnar
hefur verið spillt mjög með
byggingum án þess að tekið
væri tillit til nokkurs annars
en gróðamöguleika einstakra
manna og fyrirtækja. Borgin
hefur ekki aðeins verið þanin
í allar áttir með ljótum verk-
smiðjuhverfum og ömurlegum
verkamannahreysum, heldur
hafa verið byggð verzlunar-
hús, verkstæði, birgðaskemm-
ur, bílskúrar o. fl. innan um
og uppvið fornfræg mannvirki
inni í miðri borginni, oft til
stór tjóns fyrir hin gömlu
listaverk auk þess sem um-
hverfi þeirra hefur verið gjör-
spillt og samgöngur og um-
ferð torvelduð að miklum
mun. Bundinn hefur verið
endir á þessa þróun fyrir fullt
óg allt, og unnið er af kappi
að því að eyða þessum ljótu
minjum braskaráaldarinnar,
og samtímis því að verið er
að framkvæma bráðabirgðá-
áætlun um byggingu mann-
sæmandi íbúðarhúsa — sem
gagnstætt ýmsum svonefnd-
um nýtízkulegum íbúðarhúsa-
smíðum víða á Norðurlöndum
eru miðaðar við að fullnægja
þeirri frumþörf manna að at-
hafna sig án þess að rekast á
veggi eða hver á annan —,
auk skóla, dagheimila barna,
sjúkrahúsa, menningarstöðva,
leikvalla og fleira, er unnið
að því að semja stór-
fellda heildaráætlun sem á að
samræma skipulag borgarinn-
ar eftir þörfum hins nýja
þjóðfélags jafnframt því sem
hinum fomfrægu, listrænu
mannvirkjum er veitt hin ná-
kvæmasta umhyggja. Þess má
geta að það er engan veginn
ætlunin að gjöra allar hinar
fornu byggingar að lista- eða
þjóðminjasöfnum, — það á
að fylla þær nýju lífi.
Þeir sem séð hafa hina
iðjusömu, bjartsýnu og glöðu
íbúa Pragar og hafa veitt þvi
athygli hvað þeir eru stoltir
af borg sinni og hvað þeim
i
er annt um hinar sögulegu
minjar hennar, eru ekki í efa
um að þessi skartgripur með-
al höfuðborga heimsins er að
byrja nýtt og glæsilegt skeið
í sögu sinni.
Líftryggingarbónus-
útborgun
Líftryggingarbónusútborgim verður dagana
9.—17. maí n.k., kl. 2—5 daglega, á skrifstofu
voití Lækjargötu 2. Reykjavík.
Þeir tryggingarþegar, er fengið hafa tilkynn-
mgar, og óska eftir aö fá bónusinn útborgaðan eru
vinsamiegast beðnii’ að snúa sér til skrifstofu voit-
ar, og hafa með sér kvittunarreitinn ásamt líf-
tiyggingarskírteininu.
Þan lá ríkisborgararétt
Framhald af 3. síðu.
46. Lorenzen, Lorenz, bústjóri
í Skálatúni í Mosfellssveit, fædd-
ur 18. des. 1919 í Þýzkalandi.
47. Louis Kristinn Ottósson,
vélfræðingur í Grímsby, fæddur
20. júní 1925 í Englandi.
48. Machnitsky, Berta Emma,
ráðskona að Sveinsstöðum í
Lýtingsstaðahreppi í Skagafirði,
fædd 8. ágúst 1904 í Þýzkalandi.
49. May, Hans Wolfgang, járn-
smiður í Reykjavík, fæddur 17.
marz 1928 í Þýzkalandi.
50. van der Meer, Josefa
Jacoba Maria, karmelnunna í
Hafnarfirði, fædd 27. janúar
1912 í Hollandi.
51. Mikkelsen, Niels Erik,
landbúnaðarverkamaður á Syðri-
Reykjum í Biskupstungum, fædd
ur 5. apríl 1928 í Danmörku.
52. Mikson, Evald, íþr-ótta-
kennari í Rvík, fæddur 12. júli
1911 í Eistlandi.
53. Moravek, Johann Franz
Josef, hljómlistarmaður í Kópa-
vogshreppi, fæddur 2. maí 1912
í Austurríki.
54. Múnch, Alfred Louis Jo-
hannes, matreiðslumaður í Rvík,
fæddur 17. júní 1899 í Þýzkal.
55. Niclasen, Lydia Oluffa,
húsmóðir í Reykjavík, fædd 7.
janúar 1918 í Færeyjum.
56. Nielsen, Niels Sofus Georg,
verkamaður í Borgarfjarðar-
hreppi, fæddur 16. febrúar 1926
í Færeyjum.
57. Petersen, Adolf Björn,
verkamaður í Reykjavík, fæddur
26. nóv. 1894 á íslandi.
58. Petersen, Arne Ivar, hljóð-
færasmiður í Rvík, fæddur 5.
nóvember 1915 í Danmörku.
59. Petty, Walter Raymond,
verzlunarmaður í Rvík, fæddur
6. marz 1919 í Englandi.
60. Poulsen, Olaf Martin Aar-
skog, iðnnemi í Rvík, fæddur
19. sept. 1916 í Bandar. N.-Am.
61. Ransyn, Maria Magdalena.
Catharina, Petronella, karmel-
nunna í Hafnarfirði fædd 24.
janúar 1906 í Hollandi.
62. Spitzer, Erika Maria Luise,
húsmóðir í Reykjavik, fædd 3.
apríl 1911 í Þýzkalandi.
63. Tavsen, Peter Andreas^
sjómaður, Iiofsósi, fæddur 20.
september 1919 í Færeyjúm.
64. Thorberg, Flemming, sjó-
maður, Rvík, fæddur 29. jan.
1933 í Danmörku.
65. Ward, Herbert Patrick,
verkamaður í Rvik, fæddur 10.
júlí 1922 á írlandi.
66. Wesseling, Miriam Wil-
helmina Maria, karmelnunna í
Hafnarfirði, fædd 22. okt. 1913
í Hollandi.
67. Wind, Ame Kristian Mari-
us, landbúnaðarverkamaður að
Suður-Reykjum í Mosfellssveit,
fæddur 19. nóv. 1921 í Danm.
68. Wind, Else Ketty, húsmóð-
ir, Suður-Reykjum í Mosfells-
sveit, fædd 24. janúar 1915 í
Danmörku.
69. Zeeuw, Margaretha de,
karmelnunna í Hafnarfirði, fædd
31. janúar 1927 i Hoilandi.
Önnur grein frumvarpsins er
þannig:
Þeir, sem heita erlendum
nöfnum, skulu þó ekki öðlast ís-
lenzkan ríkisborgararétt með
iögum þessum, fyrr en þeir hafa
fengið íslenzk nöfn samkvæmt
lögum nr. 54 27. júní 1925, um
mannanöfn.
Lömunarveiki
Framhald af 5. síðu.
séu gerðar og í langflestum til-
fellum án þess að vita af að
þeir hafa tekið veikina.
Einsog er geta menn ekki vit-
að hvort þeir eru ónæmir eða
ekki, en með auknum rannsókn-
um standa vonir til þess að
maðurinn leggi þennan óvin að
velli.
í Tómasarhaga 20, opin daglega
kl. 1 til 10 e.h.
Aðgangur ókeypis
SlgsavnrDa-
vikfiii
Björgunarsýning við Nauthólsvík
og á Reykjavíkuriiugvelli sunnudaginn 8. maí 1955
*
Fjölmennið og sjáið hin full-
komnustu björgunartæki og
njótið sólar og smnars út
við sjóinn hjá Nauthólsvík.
Sýningin hefst
kl. 16
Allsherjarbjörgunarsýning með
þátttöku björgunarsveita SVFÍ
í Reykjavik og Grindavík, flug-
björgunarsveitanna í Reykja-
vík og Keflavíkurflugvelli og
björgunarskips á Skerjafirði.
Hin fræga hljómsveit ameríska
flughersins leikur.
Vátryggingarskrifstofa
Sigfúsar Sighvatssonar h.f.
Lœkjargötu 2, Reykjavík
Sími 3171
Sýningarnefndin
P.S. Þeir, sem óska eftir að fara sióleiðina, geta fengið skipsferð
úr Reykjavík kl. 14:00