Þjóðviljinn - 19.10.1955, Blaðsíða 3

Þjóðviljinn - 19.10.1955, Blaðsíða 3
Miðvikudagur 19. október 1955 — ÞJÓÐVILJINN — (3 Umræour á Alþingi í gær um verðlagsmálin Dýrtíðesrstefna ríkisstjórnar- innar hefur beðið skipbrot - einokunarklikur auSmannanna verSa oð missa tökin á rikisvaldinu Við 1 umr. frumvarps um verðlagseftirlit, sem Alþýðu- flokksmenn flytja í neðri deild Alþingis, fluttu Gylfi Þ. Gíslason og Einar Olgeirsson þunga ádeilu á það spilling- arkerfi sem ríkisstjórn Sjálfstæðisflokksins og Framsókn- arflokksins hefur komið á í verölagsmálum. Sýndu þeir framá hvernig ríkisstjói'nin þjónar auð- mannastétt landsins og tryggir henni síaukinn gróða, á kostnað hins vinnandi fólks og aðalatvinnuvegs þjóðar- innar. Flutti Gylfi framsöguræðu og sýndi fram á, hve fjarri fer því að kenningar stjórnar- liðsins um „frjálsa verðmynd- un“ séu framkvæmdar. Komst hann að. þeirri niðurstöðu að í framkvæmd verðlagsmálanna væri stjórnarflokkunum ein- ungis umhugað um ,,frelsi“ milliliðanna til að skammta sjálfum sér gróða. þar framkvæmd út í æsar. Hér hefðu stjómarflokkamir gert misheppnaða tilraun til að yfirfæra á íslenzkt þjóðfélag erlendar hagfræðikenningar, sem ekki eiga hér við, og hafa reynzt til ills eins. Auðmannastéttin í Reykjavík hafi heimtað af flokkum sínum að henni væri leyft að haga innflutningsmálum og fjárfest- yrði að lækka. Nú væri sam- kvæmt vinnulöggjöfinni ekki leyfilegt að gera verkföll til annars en hækka kaup. Hins vegar gæti svo farið, að verka- menn yrðu neyddir til að gera verkfall til að knýja Alþingi til að lækka verðlagið, ef halda ætti áfram á þeirri braut sem nú væri gengin. Væri reyndar ýtt undir slíkt með afstöðu núverandi þing- meirihluta. Nú teldi Eysteinn atvinnuleysistryggingar bezta mál, en það hefði legið í ára- tug fyrir Alþingi án þess að hann eða nokkur annar Fram- sóknarmaður styddi það. Nú væri þáð gott, af því verka- menn hefðu knúið málið fram Framhald á 9 síðu Konungsskuggsjá kemur út hjá Leiftri í nóvember n. k. Heildatútgáfa aí ljóðum Jakohínu, Smá- sögur Féturs biskups o.fl. o.fl. . Konungsskug'gsjá er væntanleg í næsta mánuði frá Leiftri og er þetta í fyrsta sinni aö Konungsskuggsjá er geíin út hér á landi. Leiftur mun einnig gefa út ýmsar fleiri bækur í næsta mánuði. Útgáfu Leifturs á Konungs- skuggsjá hefur Magnús Már Lár- usson prófessor búið undir prent- un og ritar hann formála að bókinni, þar sem hann gerir grein fyrir uppruna bókarinnar og sögu hennar. Konungsskugg- sjá er rituð í Noregi einhvern- tíma á árunum 1220—1263. Eng- in vissa er fyrir hver höfund- urinn hefur verið, en getið hef- ur þess verið til að bókin sé skrifuð fyrir bræðurna Hákon unga og Magnús lagabæti. Er bókin skrifuð 'í formi spurninga og svara, faðir upplýsir þar son sinn um heiminn. KaflaHeitin gefa nokkra hugmynd um efn- ið. í fyrsta kaflanum, Um kap- menn, kennir margra grasa, er þar rætt um sjávarföll, eldgang og jarðskjálfta • á íslandi, haf- skrímsli í Grænlandshöfum og heilagan Kvinus, svo nokkuð sé nefnt. Aðrir kaflar fjalla utn konung, hirðmenn og siði þeirra; um mannvit og dóma. Handritið að Konungsskuggsjá er eitt fárra sem Norðmenn eiga frá fornum tímum. Ritmál þeirra varð fljólt danska og gömul handrit þóttu lítilsvirði, voru jafnvel notuð sem forhlað í byssur. Nokkur handritsbrot hafa varðveitzt þannig að • þau Skipbrot stjórnarstefnunnar Einar Olgeirsson flutti ýtar- lega ræðu og lagði áherzlu á eftirfarandi atriði: Ráðstafanir til verðlagseftir- lits og stjórnar á verðlaginu er einn liður í því að kollvarpa því fjármálakerfi sem Sjálf- stæðisflokkurinn og Framsókn hafa verið að skapa á undan- fömum árum. Það kerfi hefur gengið undir dóm reynslunnar og eltki staðizt hann. Sýndi Einar fram á hvernig hin afskræmda framkvæmd stjórnarflokkanna á kenning- unni um „frjálsa verðmyndun" hefði beðið skipbrot, og leitt yfir þjóðina pólitíska spillingu, hóflausa gróðamöguleika auð- manna á „frjálsum“ sviðum, eins og með húsaleiguokrinu, og algera einokunaraðstöðu á öðrum sviðum, þar sem auð- mennimir teldu sér það heppi- legra. Taldi Einar sjálfa kenning- una um „frjálsa verðmyndun" illa eiga við í landi eins og íslandi, þar sem fámenn þjóð er að byggja upp land sitt. Þar hljóti stærstu átökin til upp- byggingar að verða sameigin- leg átök fjöldans. Framkvæmd þeirrar kenningar væri helzt hugsanleg í gömlum, stöðnuð- um, ríkum auðvaldsþjóðfélög- um, eins og Bandaríkjunum, enda þótt hún væri ekki heldur NIÐURSUÐU VÖRUR GLUGGAR h.í. Skipholt 5. Sími 82287 ingu með tilliti til þess eins hvernig hún gæti rakað saman sem mestum gróða. Því hafi kenningin um „frjálsa" verð- myndun orðið lítið annað í Vinningaskrá 15. október 1955 í A.fl. happdrættisláns ríkissjóðs hafa verið notuð í bókband::Ut- án um reikningshald lénsmanna. Konungsskuggsjá var fýi-st prentuð í Sórey 1768 í útgáfu Hálfdáns Einarssonar. Síðar kom framkvæmd en frelsi fyrir auð- menn og sérréttindafólk til hins skef jalausasta brasks, tak- markalauss frelsis fyrir pen- inga og eigendur peninga, á kostnað alls almennings í land- inu. V erðbólgubraskið í liúsaleigunni Tók Einar dæmi um ráðstaf- anir sem gera þyrfti í baráttu fyrir réttu verðlagi. Sú bar- átta yi'ði að ná til flutninga- taxta skipafélaganna, til banka- vaxtanna, til heildsalaálagning- ar, og ekki þó sízt til húsa- leigunnar. Einmitt á því sviði væru verðhækkanirnar ægileg- astar. Þriggja herbergja ibúð, sem sl. vetur var leigð á 1500 krónur hefur nú verið hækkuð i 2000 kr., en leiga á íbúðum af þeirri stærð hefði verið 150 kr. fyrir ára- tug. Leigan hefði þannig meir en tífaldazt á sama tíma og verkamannakaup hefði aðeins tvöfaldazt. Spurði Einar gagngert Ey- stein og Framsóknarflokkinn hvort hann væri reiðubúinn að hverfa frá gjaldþrota skipulagi hinnar svonefndu „frjálsu" verðmyndunar. Eysteinn hefði löngum talað borginmannlega í garð verkalýðsins og tuggazt á verðlækkunarleið. Vill Ey- steinn útvega 4-5 manna fjöl- skyldum húsnæði í Reykjavik fyrir 400 kr. á mánuði eins og reiknað er með í vísitöl- unni, eða lækka húsaleiguiia. niður í það? spuiði Einar. Nauðsyn nýrrar kaup- hækkunar Einar minnti Eystein á þau ummæli í fjárlagaumræðunni að búið væri að taka alla kaup- hækkunina af verkamönnum. Að vísu sé það ekki rétt, að sínum dómi. En væri það rétt, væri aftur komið það ástand sem verið hefði fyrir verkföllin miklu í vetur. Verkamenn mundu þá telja nauðsyn að hækka kaupið eða að verðlagið 75000 krónur: 137051 40000 krónur 56290 115280 10000 krónur: 14317 55479 57158 5000 krónur: 2722 22206 34454 68728 94955 2000 krónur: 9081 17807 34776 35484 46589 48886 84928 87490 87862 91108 92238 92538 112480 123613 149482 1000 krónur: 18720 18791 22931 32035 36857 37368 39988 45801 59947 65345 66916 78440 80793 82651 83520 90069 98143 105726 114090 129605 129973 134805 140242 148689 147389 500 krónur: 104 784 1422 3362 3642 4205 5166 5428 6285 6360 6976 8811 8858 9381 10828 11512 13257 13348 13583 13796 14711 16577 16687 17264 17604 19173 20151 20627 24485 24762 26209 27199 32065 33093 33205 35530 36028 36802 37251 37887 38944 40809 41306 44241 44762 45016 46109 46393 48284 49778 51800 51980 53440 54340 54789 56542 58820 59886 60905 61021 61938 62277 62562 65058 65527 65564 69219 73370 73746 75497 76492 80111 81397 83117 86287 87563 88439 89053 89754 89948 91548 92067 93224 93236 94776 95393 96200 96660 97899 98415 99922 100708 101314 102387 102916 104539 106335 106672 106791 106942 107736 108718 109538 109856 111953 112281 114817 115735 117371 120183 120421 121999 122715 123619 125390 125397 125803 126326 127308 129088 131004 131647 138747 139766 142094 144469 146609 148840 149840 149888. 250 krónur 738 1148 2180 2765 3073 3084 3821 4039 4438 4594 5171 5504 5820 8038 8087 8145 8172 8631 9067 10105 11086 11506 12632 13859 13992 13997 14219 15836 16578 17069 17279 17923 18037 18494 19026 19552 19801 20261 24279 25902 26059 26160 26540 26607 26803 27602 27999 28448 28514 28870 29371 29576 31308 31549 31839 31912 31984 33468 33697 34464 34631 35459 36285 36952 37262 37773 38100 38634 40014 40580 41091 41367 41912 42617 43339 43345 43698 43766 44076 44210 44224 44272 44835 45518 46982 47340 47698 47733 48845 49273 50562 50886 50892 50898 51079 51732 51984 52286 52387 52743 52938 55066 57427 57897 58833 58941 59552 59759 59969 61890 62589 63168 63241 64417 64467 64480 65214 65927 66344 66566 67994 68388 68507 68870 68923 69095 69777 69839 70144 70399 70440 71310 71999 72023 72690 72732 73284 74191 74696 75095 75313 75460 75638 75654 75676 76054 77073 77227 77815 77853 77994 78085 78150 78316 79184 79805 80224 80252 81031 81064 81509 82095 82743 82881 82969 83173 83193 84231 84725 85179 85386 85388 85867 85889 86783 87757 88946 90562 90698 91274 91276 91828 92183 92518 92990 94914 95178 95515 95621 96651 98881 99156 99385 99605 101585 102192 102222 102481 103311 103792 104943 105919 106968 107463 109436 110175 110194 110466 111040 111193 112077 113176 115046 115535 115665 115877 116207 116341 117097 117379 117494 118165 118411 119614 120269 120308 120672 120673 120824 121143 121469 121844 123785 123974 125039 125581 126558 126562 126861 127432 127568 127770 128079 129246 129380 129816 130322 131846 133266 133641 134907 136473 136634 136952 137371 138132 13825$ hún út í útgáfu Finns Jónssonar. Mörgum mun þykja góður fengur að því að fá Konungsskuggsjá í nýrri og góðri útgáfu. Smásögur Péturs biskups Þá koma í næsta mánuði frá Leiftri smásögur er Pétur bisk- up Pétursson safnaði og þýddi. Þær komu fyrst út fyrir nær 100 árum, eða 1859, og voru til langs tíma hin vinsælasta barna- og unglingabók. Bók þessi liefuw að sjálfsögðu lengi verið ófáan- leg, og er þessi nýja útgáfa ó- breytt frá fyrstu útgáfu, að öðru leyti en stafsetningu. Bókin er 214 bls. og í henni eru 113 stiitt- ar sögur. Þrjátíu listamannaþættir Þrjátíu listamannaþættir er ný bók eftir Ingólf Kristjánsson blaðamann. Eru það þættir 'tim íslenzka listamenn, rithöfunda, tónlistarmenn, málara, mynd- höggvara, leikara. Hafa flesUr þeirra birtzt í Hauk, en nokkf- ir hafa hvergi birtzt áður. Ljóð Jakobínu Johnson Heildarútgáfa af Ijóðum skáld- konunnar Jakobínu Johnson er væntanleg frá Leiftri. Áður hafa komið út bækur hennar Kerta- ljós og Syngi syngi svanir mín- ir, en í þessari nýju útgáfu verða öll Ijóð hennar. Guðrún flytur að sjó í næsta mánuði mun Leiftur einnig gefa út nýja sögu eftir Guðrúnu frá Lundi. Hún hefur áður skrifað bækur um sveita- líf, Dalalíf í 5 bindum, Afdala- börn í einu bindi og Tengdadótt- ur í tveim bindum. Nú flytur Guðrún sögusviðið til sjávarins. gerist nýja skáldsagan í sjávar- þorpi við vík eina. Skáldsögur Guðrúnar frá Lundi hafa veríð mjög eftirsóttar. 138484 139311 139673 14022S 140399 140542 141318 143239 144136 144182 144816 145247 145446 145473 146316 147104; 147331 147574 147687 148071 148312 149370 149554. v:k, I

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.