Þjóðviljinn - 28.12.1955, Blaðsíða 7

Miðvilnidígur 28. desember 1955 — ÞJÓÐVTLJINN — (7

íslenzku verkalýðssamtökun-
um er nú mikill vandi á hönd-
um.
Síðan verkfallinu mikla lauk
á síðastliðnu vori og verkfalls-
menn höfðu unnið allri alþýðu
landsins hina mikilvægustu
hagsmunasigra, hefur hækkun-
um á vörðuverði og hverskyns
þjónustu ekki linnt.
Yfiriýsing sú, er varaformað-
ur Sjálfstæðisflokksins gaf dag-
inn eftir verkfallslok, um að
ríkisstjómin myndi gera allt,
er í hennar valdi stæði til þess
að hindra verðhækkanir, hefur
reynzt markleysa og brigð-
mælgi.
Þvert á móti hafa málgögn
ríkisstjómarinnar, einkanlega
Morgunblaðið haldið uppi lát-
lausum hatursfullum árásum á
verkaiýðsamtökin vegna þeirra
kjarabóta, er þau náðu í sex
vikna verkfalli. Sýknt og heil-
agt er því haldið fram í mál-
gögnum ríkistjómarinnar og af
forustumönnum hennar, fyrst
Og fremst Ólafi Thors, að all-
ur ólestur auðvaldsskipulagsins
í atvinnulífi landsmanna sé
kjarabótum verkalýðsins að
kenna. Og meðan kjarabætur
verkalýðsins eru bannfærðar,
er beinlínis og óbeinlínis hvatt
til verðhækkana á sem flest-
um sviðum.
Svo langt er gengið í þessum
aðförum gegn verkalýðssamtök-
unum, að ráðherra Sjálfstæðis-
flokksins tekur milliliðina opin-
berlega að brjósti sér sem sak-
lausa hvítvoðunga.
Tilgangur allra þessara að-
ierða er auðsær:
Það á að gera verkalýðsstétt-
ina áþyrga fyrir óstjórninni í
atvinnulífinu, fyrir eyðileggj-
andi áhrifum hemámsins á ís-
lenzka atyinpuvegi, en leiða at-
hyglina frá hinum feiknarlega
gróða fámennrar yfirgtéttar- og
hemámsklíku, og vellystingum
hennar. ■
, Með þessu móti á að skapa
hugarfarslegan grundvöll fyrir
nýjum stórárásum á líf skjör
alþýðunnar og skerðingu á
frelsi samtaka hennar,
Nýjar árásir á
lífskjörin
Það er greinilegt, ekki sízt
af þeim anda forsætisráðherr-
ans, er sveif yfir vötnum nýaf-
staðins þings Landssarrjbands
ísl. útvegsmanna, að yfirstéttin
er að undirbúa róttæka kaup-
og kjaraskerðingu launþeg-
anna um land allt í einu eða
öðru formi, og ræna þá a. m.
k. þeim kjarabótum, er sex
vikna verkfall færði þeim. Og
þessa árás á að framkvæma
með beitingu ríkisvaldsins.
Þetta er í rauninni pólitísk
gjaldþrotayfirlýsing valdhaf-
anna, yfirlýsing um það, að
þeir geti ekki stjórnað atvinnu-
iífi þjóðarinnar nema með því
að kúga hinn vinnandi mann
efnahagslega og réttarfarslega.
Sá mikli vandi, sem íslenzkum
verkalýðssamtökum er nú á
höndum, er því fyrst og fremst
só, hvemig þau geti til fulls
varið hagsmuni stéttarihnar,
tryggt ávinninga kjarabarátt-
unnar og lagt grandvöjl að al-
mennri framfarastefnu í land-
inu.
Öll reynsla verkglýðshreyf-
ingárinnar, en einkum reynsla
hinna síðustu ára, hefur sann-
að, að hið mikla gjldi faglegu
baráttunnar er ekki einhlítt til
verndar hagsmunaávinningum
alþýðunnar né til þess að
skapa verkalýðsstéttinni þann
þjóðfélagslega sess, er henni
ber.
' • • i
Faglega barattan
og ríkisvaldið
Það er segin saga, að óðar en
faglega baráttan hefur fært
verkalýðnum kauphækkanir
eða aðrar kjarabætur, hefur
vél ríkisvaldsins verlð sett í
gang til þess að gera þær að
engu.
Ástæðan fyrir því, áð þetta
hefur tekizt, er sú að ríkis-
valdið hefur Verið einbkað í
höndum yfirstéttarinnar, að
undanskildu hinu stutta og
minnisstæða framfaratímabili
nýsköpunaráranna. —
Þessi dýrkeypta reynsla hef-
ur leitt til þeirrar einföldu og
rökréttu hugsunar, að til þess
að vemda ávinninga faglegu
baráttunnar, til þess að tryggja<s»
efnahagslega og réttarfarslega
farsæld alþýðunnar, verður
verkalýðsstéttin að ná stór-
auknum áhrifum á löggjafar-
valdið, á ríkisvaldið.
Geta verkalýðsamtökin horft
aðgerðalaus' á það, að ríkis-
valdinu sé beitt svo hlífðar-
laust sem raun ber vitni til
þess að eyðileggja órangur
faglegu baráttunnar, án þess að
hreyfa legg né lið til þess að
ná álirifum á þetta sama rík-
isvald?
Geta verkalýðssamtökin var-
ið það fyrir meðlimum sínum,
að reyna ekki að tryggja þeim
þau ítök á Alþingi í.slendinga,
sem dugi til þess að hindra, að
árangur langra og. harðra verk-
falla verði eyðilagður með
einu pennastriki?
Verkalýðnum er sagt, að sam
tök hans eigi ekki að skipta
sér af stjórn landsins. Honum
er m. ö. o. sagt, að samtök
hans megi ekki láta sig varða
mál eins og það, að Alþingi
eða ríkisstjómin felli gengi ís-
lenzku krónunnar. Með þessum
áróðri,.: sem runninn er beint
undan rifjum yfirstéttarinnar,
er reynt að setja hina vinnandi
stétt og samtök hennar á hinn
óæðri bekk, setja á hana ann-
ars flokks stimpil.
Eggert Þorbjamarson:
BrgDAStn
S»«9
SmUDA
IDÁIÍð
Sá áróður, að samtök þess
fólks til lands og sjávar, sem
framleiðir auðæfi þjóðarinnar,
megi ekki skipta sér af því,
hvernig landinu er stjómað,
hvernig örlagamál launþega-
stéttarinnar eru útkljáð á lög-
gjafarþingi landsins, er bein
móðgun við alla alþýðu og í
andstöðu við almenn mannrétt-
indi hennar sem og réttlætis-
kennd.
Það er kaldhæðni örlaganna,
að einmitt hægri foringjar Al-
þýðuflokksins, sem áður fyrr
töldu það lífakkeri alþýðunn-
ar, að Alþýðusamband íslands
neytti þessara mannréttinda,
skuli nú ganga fram fyrir
skjöldu í því að „siða “ verka-
lýðssamtökin og skipa þeim á
óæðri bekk. —
fslenzka verkalýðsstéttin er
að vakna til aukins skilnings
á því, að yfirstéttinni má ekki
haldast það uppi að leika sér
einráð með ríkisvaldið eins og
það væri hennar einkaeign.
Alveg sérstaklega er skilning-
urinn á því að vakna, hvílíka
hagsmunalega skerðingu og ó-
frelsi fyrir alþýðuna einokun
Sjálfstæðisflokksforystunnar á
ríkisvaldinu myndi hafa í för
með sér.
Frumkvæði A.S.Í.
Það er í samræmi við þenn-
an aukna skilning alþýðunnar,
að stjóm- Alþýðusambands ís-
lands hefur tekið hið sögulega
frumkvæði að sameiningu allra
krafta alþýðunnar á stjómmála-
sviðinu til vemdar og til fram-
dráttar hagsmunum allrar al-
ar átt fylgi að fagna meðal al-
þýðunnar um allt land. Mörg
verkalýðsfélög hafa þegar lýst
yfir fullum stuðningi við þessa
stefnu Alþýðusambandsins. Og
alveg sérstaklega hefir skiln-
ingurinn á samstarfi Alþýðu-
flokksmanna og sósíalista aukizt,
en það er grundvallaratriði í
sókn íslenzku verkalýðsstéttar-
innar til allsherjar einingar.
En þetta mikla einingarverk
Alþýðusambands íslands er að-
eins hafið.
Það er hið brýnasta hags-
munamál íslenzkrar alþj’ðu í
bráð og lengd, að rísa upp til
öflugs stuðnings við þetta verk .
og tryggja frumkvæði Alþýðu-
sambandsstjómarinnar fullan ■
sigur á sem skemmstum tima. ■ ■
Það er ekki eítir neinu að
bíða. Óvinir verkalýðsins, sem
á hverjum degi krefjast kaup-
lækkunar og kjaraskerðingar,
unna sér engrar hvíldar. Þeirra
styrkur er fjármagnið, einokun1’
ríkisvaldsins og erlendur her
í landinu. En þeirra mestí
styrkur er samt sundrung
verkalýðsins.
Þessari sundrungu þarf ál-
þýðan nú að segja stríð á
íé
16 siðar
.1
•tSSSSpis
^ .Hr
:«ai i*^‘WíooardéswBalaráSherr^ á
oq reypa áð halda jöstu skrábu gérigí krónunnaq
Yfírlýsing Bjarna Ben. daginn eftir verkfallslok:
þýðu og til þéss að tryggja al-
hliða framfarir í landinu.
Grundvöllur sá að stefnúskrá,
sem stjóm Alþýðusambandsins
hefur sént Alþýðuflokknum,
Framsóknarflokknum, Sósial-
istaflokknum og Þjóðvarnar-
flokknum felur í sér brýnustu
velferðarmál íslenzkrar alþýðu
og þjóðarinnar í heild.
Frumkváeði þetta hefúr þeg-
hendur, og vikja hverjum þeirn.
foringja til hliðar, sem torveld-
ar einingu.
Hvert einasta verkaiýðsfélag ■
þarf að lýsa yfir fullum stuðn- ' •
ingi við sameiningarstefnu Al-
þýðusambandsins og stuðlái )'áíS.h'
framkvæmd einingarinnar, "
hvert á sínum stað. Og í þessi»
mikla einingarverki þarf æsku-
lýðurinn að skipa sér i fremstu
röð.
~ ý <-nj
Skráð og flutt
Bæður og ritgerðir eftir Þorstein M.
Jónsson íyrrverandi skólastjóra
.. -í •»- umm-- •,
Þessi bók kom út rétt fyrir
jólin, og hefur Kennarafélag
Gagnfræðaskólans á Akureyri
gefið hana út. Hún er réttar
400 blaðsiður í stóru broti,
og prýdd nokkrum myndum.
Bókin skiptist í 7 piegin-
kafla er svo heita:
Faðir minn, Afmælisminni,
Dánarminni, Af ýmsu tagi,
Ávörp og minni, Á Alþingi,
Skólasetning og skólaslit.
í kaflanum Afmælisminni er
meðal annars skrifað um
Björgvin Guðmundsson tón-
skáld, Sigurð Eggerz, Jónas
Rafnar lækni, Áskel Snorrason
tónskáld, Egil Þorláksson kenn-
ara, frú Margrethe Schiöth.
Dánarminningar era meðal
annars um Sigurð Guðmunds-
son skólameistara og Sigurð
Eggerz.
í þættinum Af ýmsu tagi
er t. d. ritgerð sem nefnist
Örvar-Oddur og Ögmundur Ey-
þjófsbani, Helga hin fagra,
Spjall um islenzkar þjóðsögur,
Trúar- og líísskoðanir Helga
magra. • <»>.
Kaflinn á Alþingi birtir með-
al annars gamalt nefndarálit
um tillögu til þingsályktunar
um skilnað rikis og kirkju,
meria en þrítuga framsögu-
ræðu á þingi um menntaskóla
•fyrir Norður- og Austurland
o.s.frv.
Bókin hefst á inngangi útgef-
anda, og hefur Sverrir Pálssoy
kennari við Gagnfræðaskólann
á Akureyri skrifað hann. Segir
hann m. a. svb:
„Efnisafli þessarar bókar er
sóttur á mörg mið. Höfundur
hefur dregið föng sín úr djúpi
mannlegrar hugsunar að fornu
og nýju, bókrhennta í lausu og
liðuðu máli, einkum þó forn-
bókmenntir vorar og : þjóðsög-
ur. Mest er' hér í ræðufortni;
en sumt er hugleiðingár höf-
undar um ýmis efni, sem
honum eru húgstæð. . . .Senni-
lega hafa margar beztu ræð-
ur hans aid'rei' verið á pappír
skráðar, heldur mæltar af :
munni fram, þegar tilefni stað-
ar og stundar hafa á þær kalJL-.
að“.
Þá eru æviatriði Þorsteins
rakin og birt um hann um-
mæli ýmsra . manna, er þeir
hafa viðhaft af ýmsum tilefn-,
um.
frr#sr#s#sr#s#s#srr#srs#srrrsr#srr3CR#sr-
iSVt^
Txmmeeus
SjauKtuoRrauöou
Minningar-
kortin
götu 20; afgrelðslu Þjóðvilj-
ans; Bókabúð Kron; Bóka-
eru ttl sölu i skrifstofu Só-
síalistaflokksins, Tjarnar-
búð Máls oK mennlngar,
Skólavörðustíg 21, og í
Bókav. Þorvaldar Bjarna-.
sonar í HafnarfirðL
■##r########r###############iil