Þjóðviljinn - 21.01.1956, Page 9
- 4
Orðsendingar
Essa, ísafirði. Þökk fyrir
foréfið frá 14. janúar. Það
er sennilega erfitt að ná
I öll blöðin, sem þú bið-
ur um, einkum þau elztu.
En þér verður sent það
sem til er.
Sigiún Arnbjanaardóttir
á Selfossi var önnur
þeirra, sem hlutu 2. verð-
laun 13 ára barna í
skriftarkeppninni. Föður-
nafnið misritaðist i sið-
asta blaði og leiðréttist
hér með.
Sigrún Magnúsdóttir, 9
ára, Hlíðarvegi 19, ísa-
firði, fær verðlaun fyrir
tvær teikningar, er hún
Mýir þæfftir í
Óskastunimiti
í síðasta blaði var á
það minnzt, að teknir
yrðu upp ýmsir smáþætt-
ir í blaðinu. í dag liefj-
ast tveir, annar úr sögu
flugsins til fróðleiks og
skemmtunar á þessum
miklu þróunartímum
fluglistarinnar. — Hinn
þátturinn nefnist: Hver
er höfimdurinn? í honum
verða birtar vísur eða
hálfar vísur, partar úr
Ijóðum eða lausu máli,
en höfundamafn ekki
foirt. í sama blaði. Nú
eigið þið að vera búin að
finna höfundana áður en
nöfn þeirra verða birt í
næsta blaði á eftir. Þetta
er skemmtilegur leikur,
sem þið skuluð taka þátt
í.
sendi í myndakeppnina
í desember. Af vangá
höfðu myndir hennar
verið lagðar til hliðar. Er
hún beðin afsökunar á
þessu. Önnur mynd Sig-
rúnar er af bóndabæ með
hlöðnum veggjum og
grænni grasþekju. Kona
með skjólu í hendi geng-
ur heim að bænum. —
Hin myndin er af skipi,
sem siglir blásandi byr.
Það er með „gínandi
trjónu“ og sver sig í
ætt við víkingaskipin
fornu.
Hver er höfundurinn?:
Hver er höfundur þessarar vísu?
liöngum var ég læknir minn,
lögfræðingur, prestur,
smiður, kóngur, kennariiui,
kerra, plógur, hestur
Hvað heitir kvœðið, sem eftirfarandi
Ijóðlínur eru téknar úr og hver er
höfundurinn?
Ríðum, ríðum og rekum yfir saudinu,
rennur sól á bak við Arnarfell,
hér á reikl er margur óhreinu andinn,
úr því fer að skyggja á jökulsveli . .
Hvað heitir sagan, sem hefur þessi
niðurlagsorð?
. . . „Ójafnt höfumst við að; ég dilla barni
þínu, en þú bei'ð bónda minn“. Að því
mæltu setur húu frá sér sveinlnn, son
húsfreyju, og verður hann þar eftir, en
hefur karl sinn burtu með sér, og hurfu
þau þegar. En sveinuinu óx upp iijá móður
sinni og varð efnisinaður".
Úr hvaða Ijóði er þetta og hver
er höfundurinn?
Heiðarbúar! glöðum gesti
greiðið för um eyðifjöll.
Einn ég treð með hundi og hesti
kraun — og týnd er lestin öll.
Laugardagur 21. janúar 1956 — 2. árgangur — 2. tölublað ■
Ritstj.: Gunnar M. Magnúss - Útgefandi: Þjóðviljinn
Bækur, sem börniu skrifa
Rœtt um Bókina um ísland og
japanskt útgáfufyrirtœki
Þann 13. þ. m. barst
ritstjóra Óskastundar-
innar bréf frá Árna Böðv-
arssyni magister, sem nú
er sendikennari við há-
skólann í Osló. í bréfinu
ræðir Árni um hugð-
arefni okkar: ritgerðir og
frásagnir barna og ung-
linga. Þar sem við erum
nú í þann veginn að hefja
undirbúning að bókinni
um ísland, er gaman og
fróðlegt að hej ra frásögn
al svipaðri starfsemi í
annarri heimsálfu, og
birtum við þessvegna
meginkaflann úr bréfi
Árna. Hann skrifar:
„Ég hef séð í Óska-
stundinni í Þjóðviljanum
að rætt er um að efna
til „bókar um ísland“,
þar sem safna skal sam-
an ritverkum íslenzkra
barna. Þetta er merki-
legt rannsóknarefni og
þarflegt fyrirtæki og
verður skemmtileg bók.
En í þessu sambandi datt
mér í hug, að rétt er
að segja þér frá því að
verið er að vinna að
samskonar bók í Japan.
Það er nefnilega svo, að
japanskt útgáfufyrir-
tæki hefur tekið sér fyr-
ir hendur að safna frá
flestum þjóðlöndum
heims frásögnum og rit-
gerðum, líka nokkrum
teikningum, sem börn á
barnaskólaaldri hafa
gert. Auðvitað skrifa öll
þessi börn á móðurmáli
sínu, en svo eru sög-
urnar þýddar á alþjóða-
málið esperanto og send-
ar til Japans, þýddar
þar á japönsku og prent-
Framhald á 2. síðu.
Laugardagur 21. janúar 1956 — ÞJÓÐVILJINN — (9
RlTSTJÓRl: FRÍMANN HELGASON
Vísindafélag Norðurlanda í íþróttum
RannsóknaráS starfar i hverju landi
Sagt var frá því hér á í-
þróttasíðunni í desember s.l. að !
Benedikt Jakobsson hefði farið
til Stokkhólms til umræðna um
fþróttaakademíu á Norðurlönd-
lun. Fór hann á vegum Iþrótta-
sambands íslands, en það eru
fþróttasambönd Norðurland-
anna sem hrint hafa þessari
hugmynd af stað. Benedikt er
heim kominn fyrir nokkru, og
hefur Iþróttasíðan spurt hann
úm fund þenna, og fórust hon-
um m.a. orð á þessa leið: Um
mál þetta sem eim er á undir-
búningsstigi urðu miklar um-
ræður, og í þeim umræðum kom
uiargt fram um hugsanlegt
form og skipulag þessarar
stofnunar. Um sjálft nafnið
urðu miklar umr. og kom það
fram að nafnið Akademia yrði
ekki hægt að nota, þar sem að
stofnuninni. stæðu aðilar sem
ekki væru akademiskir borgar-
ar. .
Þá kom fraan tillaga um orð-
ið ,,selskap“ eða félag sem bæri
svo heitið vísindafélag, er hefði
það að markmiði að beita sér
fyrir og vimia að rannsóknum
íþróttamála. Og þetta yrði að
vera opin stofnun og óháð.
Ekkl tímabært?
Við umræðumar um það
hveniig og af liverjum þetta vís-
indafélag skyldi stofnað og
hverjir ættu að taka þar sæti.
Varð mér og Norðmönnum Ijóst
að hvað þau tvö lönd snerti
væri ekki tímabært að koma
þessari stofnun á fót til þess
vantaði okkur sérfræðinga.
Finnar töldu þó að þetta væri
hægt, en þeir hafa haft í sínu
landi nokkui'skonar akademiu
með hámeiuituðum sérfræðing-
um. Svíar og Danir eni ekki
eins vel á vegi staddir en þó
mun betur en Norðmenn og Is-
lendingar.
Málið var þó talið það merki-
legt og aðkallandi að fundur-
inn leitaði að leiðum sem færar
væru til að málið héldi áfram,
og brúuð yrðu þau bil sem
breiðust væru.
Lagt var til að hver þjóð
stofni hjá sér sérstakt þjóðlegt
rannsóknarráð, jafnóðum og
löndin eignuðust vísinda- og
fræðimenn er uppfylltu þau skil-
yrði sem krafizt er.
I ráði þessu skulu vera tveir
lífeðlisfræðingar, tveir sálfræð-
ingar, tveir sagnfræðingar, tveir
þjóðhagsfræðingar og tveir
tælcnifræðingar. Allir þessir
menn þurfa að vera þekktir
fyrir störf sín og rannsóknir á
viði íþrótta. Þar sem þessir
sérfræðingar eru elcki til verða
þeir tilnefndir í ráðið jafnóð-
um og þeir koma fram eins og
fyrr segir.
Saiunorrænt; ráð
Hið samnorræna rannsóknar-
ráð eða vísindafélag er hugs
að þannig að hveri íþróttasam-
band tilnefni einn mann sem
ekki þarf að vera vísindamað-
ur, og er hann fulltrúi íþrótta-
sambands síns.
Þá koma í ráðið einn full-
trúi frá hverju rannsóknarráði.
Þegar svo þessi stjórn er kom-
in saman, koma enn til viðbót-
ar sinn fulltrúinn frá hverri
vísindagrein í hverju landi.
Þetta sameiginlega ráð á að
safna vísindalegum ritgerðum
vega þær og meta. Það á að
rannsaka og dæma um gildi ein-
stakra íþrótta út frá visinda-
legum rannsóknum, úthluta
verðlaunum fyrir snjallar at-
huganir, rannsóknir, greinar
o.fl.
Ráðið á að sjá um að út komi
fræðirit um íþróttir og þær
fræðilegu rannsóknir sem gerð-
ar eru og niðurstöður þeirra,
og ráðinu berast.
Kynning og fjárliagur
Bak við livert hinna þjóðlegu
ráða er gert ráð fyrir að stofn-
að verði félag til að efla fjár-
hag ráðsins. Er hugsað að þar
komi til sérsambönd og í-
þróttafélög, auk þess einstak-
lingar og stofnanir. Til enn
frekari styrktar þessu málefni
er gert ráð fyrir að ríkisstjórn-
ir landanna leggi þessu smáli
fjárhagslegan stuðning.
Á fundinum í Stokkhólmi var
rætt um leiðir til að vekja at-
hygli á málinu og kynna það.
1 því sambandi var rætt um að
lialdnir yrðu fyrirlestrar um
hugmynd þessa, tilgang hennar
og starfsfyrirkomulag.
Getum við verið með?
Eins og salcir standa eru hér
engir háskólagengnir fræðimenn
sem uppfylla þau skilyrði sem
sett eru. Enginn læknir sem
stundað liefur íþróttalæknis
fræði. Enginn sálfræðmgur sem
sinnt ihefur þeim málum sér
staklega. Enginn sagnfræðingur
hefur lagt stund á íþróttasagn-
fræði síðan dr. Björn Bjarnars.
frá Viðfirði leið, eða þjóðhags-
fræðingur.
Lífeðlisfræðing eigum við
einn, en hann hefur ekki lagt
sérstaka stimd á þessa grein með
tilliti til íþróttaiðkana. Hvað
snertir tæknifræðina má segja
að við eigiun sæmilega kennara
og lærdómsmenn varðaudi
byggingu íþróttamaimvirkja.
Aðrar þjóðir eiga marga niena
sem uppfylla þessi ýmsu skil-
yrði sem sett eru og standa
því betur að vigi en við. Með
fyrirkomulaginu eins og það er
hugsað getum við verið með en
lað er langt þangað til við get-
um skipað fullu liði í þetta
samstarf. En sem sagt, Í.S.Í.
getur verið með i þessu íþrótta-
vísindafélagi (Selskapet) og
tælcnifræðingar lílca, lengi’a nær
>að tæpast til að byrja með.
— I fáum orðum sagt, þessi
stofnun á að draga fram
sainileikann um gildi íþrótta í
þjóðhagslegum efnum og vera
leiðbeinandi um þau, sagðl
Benedikt að lokum.
TIL
LIGGUR LEIÐIN
1
5