Þjóðviljinn - 21.04.1956, Síða 7

ÞJÓÐVTLJINN — Laugardagur 21. apríl 1956 — (7
I.
Allt síðastliðið sumar og í
alían vetur hafa tveir menn
setið á rökstólum, þeir Ey-
steinn Jónsson og Gylfi Gísla-
son.
Það átti að gera stóra hluti.
Það voru rædd háfleyg mál.
Það átti að skapa straum-
hvörf í íslenzkum stjórnmál-
um. — Og þeir Eysteinn og
Gylfi ræddu og ræddu og -—
ræddu. — Það átti að setja
íhaldið út úr ríkisstjSrn í vet-
ur. Það átti að mynda Fram-
sóknar- og Alþýðuflokksstjórn
og sýna alþýðunni í verki,
3iver umskipti væru að verða.
Það átti síðan að ganga til
kosninga á stórfenglegri
stefnuskrá, sem sanna skyldi
þjóðinni, hve glæsilegt fram-
hald yrði á góðri byrjun ef
hún legði blessun sína yfir
upphafið á ferli umbótastjórn-
arinnar. — Og þeir Eysteinn
og Gylfi ræddu og ræddu og
ræddu. — Það átti að sýna í-
haldi og auðvaldi í tvo heim-
ana. Það átti strax að svipta
Tbraskaraflokkinn völdunum
yfir bönkunum. Það átti að
láta okrara og lögbrjóta
kenna á réttlætinu. Það átti
að gera Sjálfstæðisflokknum
ómögulegt að misnota láns-
og leyfa-skipulagið til að
kaupa upp heil kjördæmi í
mæstu kosningum.
Og sumarið leið og veturinn
leið — og tíminn kallaði á
verkin. Og Gylfi sagði við Ey-
stein: Nú verðum við að
mynda vinstri stjórn. Og Ey-
steinn svaraði: Fyrst þarf ég
að leggja 200 milljónir króna
á þjóðina í nýjum álögum. —
Og Eysteinn lagði á og Gylfi
toeið.
„Nú verðið þið þó að mynda
vinstri stjórn,“ sagði Gylfi við
Eystein útataðan í álögum á
alþýðuna, — „ekki getum við
gengið til kosninga með ykkur
í stjóm, með íhaldinu.“ — Ég
sit áfram í stjórn með íhald-
inu,“ svaraði Eysteinn, „það
ér ómögulegt að vita, nema
við þurfum að vinna með því
eftir kosningar, — en þú get-
ur fengið fallega kosninga-
stefnuskrá. Það reyndist vel
®ð lofa fólki slíku 1949 og
1953 og það getur reynzt vel
enn“, kvað Eysteinn.
Og Gylfi sagði: ,,já takk“
og hneigði sig. Það var strikað
yfir öll stóru orðin. Það var
hætt við að setja íhaldið út
úr bönkunum, það var hætt
við að færa- út landhelgina,
það var hætt við að lög-
ákveða togarakaupin, það var
hætt við að mynda vinstri
stjóm. — Og það var setzt
að samningi stefnuskrár, fólk-
ið skyldi nú fá fögur orð í
stað athafna, eins og einskon-
ar rjómaskrýddan búðing of-
aná staðgóða undirstöðu millj-
ónaálaganna, Eysteinsskatt-
anna og Ólafsgjaldanna.
Og það var samið um mál-
efnasamning og kosninga-
stefnuskrá, eins og áður átti
að semja 'um stjórnmálasam-
starf og stjómarframkvæmd-
ir. Gylfi var lítilþægur og Ey-
steinn íhaldssamur. Og Gylfi
ritaði og ritaði, og tveir próf-
essorar reiknuðu og reiknuðu
— og Eysteinn réð.
Og nú hefur hið andlega af-
kvæmi þessara embættis-
manna, — kosningastefnu-
skráin, sem á að komaístað
allra verka vinstri stjórnar,
— að lokum séð dagsins ljós.
Gylfaginning Eysteins Jóns-
sonar birtist i báðum dagblöð-
um Framsóknarbandalagsins
í fyrradag.
II.
„Fjöllin tóku jóðsótt — og
fæddist lítil mús,“ segir mál-
tækið. Hér voru ekki einu
sinni fjöll að verki. Það er
engu líkara en átzt hafi þar
við annarsvegar lítíll, laus
sandhól! og hinsvegar óbil-
gjöm íhaldsklöpp. Og það
fæddist ekki einu sinni lítil,
lifandi mús, heldur svo stein-
dautt, andlegt afstyrmi, að
undrum sætir, að menn, sem
telja sjálfum sér trú um að
þeir séu kjömir til að vera
leiðtogar þjóðarinnar, skuli
dirfast að bjóða svo stórhuga
og raunsærri þjóð sem íslend-
ingum slikt og þvilíkt.
Það er þrennt, sem einkenn-
ir þessa stefnuskrá Fram-
sóknarbandalagsins:
í fyrsta lagi það hve lof-
orðin eru gömul, léleg og loð-
in, — og þau skástu stolin.
I öðru lagi óheilindin, —
að dirfast að bjóða upp á sem
loforð atriði sem þetta banda-
lag gat þegar verið búið að
samþykkja, en hefur ýmist
svæft eða drepið.
í þriðja lagi hin óhugnan-
lega þögn um þau mál, sem
hræðslubandalagið er hrætt
við að rædd séu í kosningun-
um, feimnismál Framsóknar,
sem hægra liðið á að kyngja
Gylfi Þ. Gíslason
eftir kosningar, hinar „óvin-
sælu ráðstafanir,“ sem Fram-
sóknarbandalagið ætlar að
láta almenning kenna á eftir
kosningar, með íhaldinu, ef
það sleppur án stóráfalla út
úr eldhriðinni, sem framundan
er.
Það eina, sem einarðlegt er,
en þó grannt rist, í allri þess-
ari stefnuskrá er að finna í
innganginum. Þar er hvert
satt orð sem svipuhögg á
Framsókn, lýsingin á stjórn-
arfari hennar undanfarin á’r,
frásagnirnar af „gífurlegu á-
lagi á neyzluvörur almenn-
fjárskortur vex óðum,“ —
ishöft — lýsingarnar „láns-
fjárskurður vex óðum,“ —
„enn býr fjöldi fólks við ó-
hæft húsnæði og okurleigu,"
— en „gróðabrall .... í al-
gleymingi," „en milliliðir og
margskonar braskarar safna
of fjár í skjóli hins sjúka
fjárhagskerfis."
Menn skyldu freistast til
að halda að Gylfi hafi fengið
að semja innganginn, en Ey-
steinn sjálfa stefnuskrána.
Við skulum nú athuga nokk-
ur atriði þessarar stefnu-
skrár:
^ Samstaríið við
verklýðssamtökin.
Framsóknarbandalagið seg-
ist vilja samstarf við verka-
lýðssamtökin. Slíkt samstarf
hefur þessum aðiljum staðið
til boða í allan vetur. En
einmitt slíku samstarfi hafa
þessir hægri menn hafnað.
Þeir hafa slegið á útrétta
hönd verkalýðssamtakanna.
Þeir hafa rekið forseta Al-
þýðusambandsins úr sínum
röðum fyrir að beita sér fyr-
ir slíku samstarfi.
Tal þeirra um samstarf við
verkalýðssamtökin er þvi
hræsni. Þeir hafa höggidð á
böndin við verkalýðshreyfing-
una. En þeir eru ef til vill að
hugsa um að setja bönd á
verkalýðssamtökin. Það var
engin tilviljun að þeir spurðu
fulltrúa Alþýðusambandsins,
hvort þeir vildu samþykkja
gengislækkun. Þessir hægri
menn era að hugsa um bæði
gengislækkun og kaupbind-
ingu. Þeir hafa framið hvor-
tveggja fju’r.
Hræðslubandalagið mun
skoða hvert atkvæði sér greitt
sem greitt væri með gengis-
lækkun. — Þess vegna mun
hræsni þessi engan verka-
mann blekkja.
Aumingjahátturinn
í eínahagsmálunum
Framsóknarbandalagið segir
að „bankakerfið skuli end-
urskoðað m. a. með það
fyrir augum að koma í veg
fyrir pólitíska misnotkun
bankanna." Seðlabanka á að
setja undir sérstaka stjórn,
marki hann heildarstefnu
bankanna og beini fjármagn-
inu að framleiðsluatvinnuveg-
unum og öðrum þjóðnýtum
framkvæmdum. — Svo langt
sem þetta nær, er hér um að
ræða gamlar tillögur Sósial-
istaflokksins og Alþýðuflokks-
ins, sem Framsókn hefur
alltaf verið á móti og neitar
enn að framkvæma, þegarhún
fær tækifæri til, en er reiðu-
búin til að lofa því sem öðru
fyrir kosningar til þess að
svikja 'það að vanda á eftir.
Hitt er ekki minnzt á að
til þess að lækna „hið sjúka
fjárhagskerfi,“ þurfi að taka
nokkuð af þeim 60—70 millj-
ón króna gróða, sem bankam-
ir pína árlega út úr æðakerfi
„sjúklingSins," svo efnahags-
lifið er með dauðamörkum
fyrir slíkar blóðtökur.
Það er talað um að tryggja
sjómönnum sannvirði aflans
með lágmarksverði, — og að
útflutningsverzlunin skuli háð
löggildingu ríkisstjórnar! —
En á það er ekki minnzt einu
orði að til þess að tryggja
sjómönnum og útvegsmönnum
sannvirði aflans styrkjalaust,
Eysteinn Jónsson
þá þarf að létta af útvegin-
um öllum þeim ofurþunga,
sem gróði olíuliringa, banka,
yátryggingafélaga, skipafé-
laga, fiskhringa, heildsala og
annarra er á honum. — Það
er ekki orð um þessa hluti,
ekki orð um lægri vexti, ódýr-
ari olíu eða annað slíkt.
Af hverju ekki?
Alþýðuflokkurinn greiddi þó
atkvæði með tillögum Sósíal-
istaflokksins á Alþingi um að
láta gróðafélögin borga, en
ekki alþýðuna. — En þegar
Gylfi semur við Eystein, er
strikað yfir allt slíkt.
Af hverju ?
Er það af því að gengis-
lækkunin eigi að vera eina
ráðið, en þessi hægri öfl komi
sér • saman um að minnast
ekki á hana fyrir kosningar,
ef nokkur von eigi að vera
til þess að fá að framkvæma
hana eftir kosningar?
Svo tala þeir um eftirlit
með öllu verðlagi. Slíkt hefur
Framsókn fellt, en er auðvit-
að alltaf reiðubúin til að lofa
því aftur eins og 1949,'— og
svíkja það aftur eins og þá!
Og svo kemur hið háfleyga
stef nuskráratriði: „Stefnt
skal að því að ekki þurfi að
beita innflutningshöftum.“!
Nú stendur í lögum, upp-
hafi laga um „skipan innflutn-
ingsmála o. s. frv.: „Stefna
skal að því að gera allan inn-
flutning til landsins frjáls-
an."!! — Og hvernig lýsir
Framsóknarbandalagið fram-
kvæmd þessara laga hjá rík-
isstjóm Framsóknar: „Þjóð-
in býr við römmustu gjaldeyr-
ishöft, þó frelsi sé í orði“
(inngangur Gylfaginningar)!!
— Skyldu lögin haldin beturí
annarri Framsóknarstjórn en
þessari ?
Og svo er klykkt út með
„grundvallaratriðinu í efna-
hagsmálunum:
„Þjóðhagsáætlun skal samin
árlega.“
Og hvernig skyldu þeir ætla
að semja árlega þjóðhagsáætl-
un og hafa aldrei hugmynd
um magn innflutnings, —
sem menn ekki hafa, ef hann
er frjáls. Og engum, sem
þekkir til áætlunarbúskapar,
dettur í hug að takmarka
áætlanir við eitt ár, heldur
gera heildaráætlun til fjögra
fimm ára, en minni áætlun ár-
lega. — Hér áður vom í gildi
lög um áætlanir fyrir eitt ár
í senn, Framsókn nam þau
lög úr gildi. En áætlanir um
þjóðhagsbúskapinn til lengri
tíma hafa flokkar "lifteðslu-
bandalagsins fellt, þegar Sós-
íalistaflokkurinn he<"ur flutt
slíkar tillögur, þó slíkt væri
einmitt uppistaðan í baráttu
Alþýðuflokksins 1934—’37,
fjögra ára áætlun þar.
Efnahagsöngþveitið i land-
inu verður annaðhvort levst á
kostnað auðvalds eða alþvðu.
Það veit hræðslubamle^v'ð,
en það þorir ekki að se<via
neitt um hvað það ætlar að
gera — fyrir kosningar. —
En Framsókn valdþ þann
kostinn í vetur að leysa það
til bráðabirgða á kostnað al-
þýðu. — Verldn sýna viljann.
Og hræðslutoandalagið in vrnli,
þó hrætt sé, þora að seg.ja
það fyrir kosningar, ef bað
ætlaði að leysa öngþveitið á
kostnað auðvaldsins. — En
af því það hugsar sér geng-
islækkun og kaupbindingu eft-
ir kosningar — lausn á kostn-
að alþýðu, — þá þegir það.
— En þeir gleyma því að
fólkið mun dæma þá eftfr
verkunum.
0g svo koma
„íramíarirnar''
„Fi’amfaraáætlunin“ hefst
á þessum orðum: „í trausti
þess að takast megi að ráða
bót á vandamálum efnahags-
lífsins eftir framangreindum
leiðum.......“
Það eru þá helzt leið;rnar.
Þora ekki að snerta við auð-
valdinu, sem arðsýgur atvinnu
lífið — og svo koma fram-
farimar, — ja, hvílíkar
framfarir!
Við skulum taka nokkur
dæmi um stórhugaijn og heil-
indin:
-k Svikararnir í land-
helgismálunum
ætla nú að halda
við réttinn!
í Gylfaginningu segir: —
„Staðið verði fast á rétti ts-
lendinga í landhelgismálinu og
unnið að stækkun landhelg-
innar við strendur landsins!"
Fyrir Alþingi lágu í vetur
tillögur um framkvæmd þess-
ara mála. Það var Framsókn-
arflokkurinn, sem með svika-
samningum sínum og ihaldsins
við brezka togaraauðvald'ð
kom í veg fyrir samþykkt
þessara tillagna. Fyrir liggur
prentuð tillaga þingmanna
Framsóknarflokksins um að
vísa slíkum tillögum frá.
Það var Framsóknarbanda-
lagið, — Hermann og Harald-
ur —, sem neituðu að mynda
ríkisstjórn nú fyrir kosningar,
til þess m. a. að framkvæma
þetta mál.
Framhald á 4. síðu.
<-».U
rf .