Þjóðviljinn - 09.05.1956, Blaðsíða 11

- Miðvikudagur 9. maí 1956 — ÞJÓÐVILJINN — (11
James M. Cain
Mildred Pierce
3. dagur
in einhverjum fornum, næstum sígiidum ljótleika, bví aö
þau komu me'ð sömu ásakanir og kveðið hafa við frá upp-
hafi hjónabanda, og bættu engu frumlegu viö og því
síður fegurð. Brátt hættu þau og hann lagði aftur af
stað út úr eldhúsinu, en hún stöðvaði hann. „Hvert ertu
aö fara?“
„Hví skyldi ég segja þér þaö?“
„Ertu að fara til Maggie Biederhof?"
„Og þó svo væri?“
„Þá geturðu eins tekið saman pjönkur þínar strax og
farið fyrir fullt og allt, því að ef þú ferð út um þessar
dyr, þá hleypi ég þér ekki inn aftur. Þú færð ekki að
koma inn í húsið aftur, fyrr nota ég á þig kjöthamar-
inn“.
Hún tókkjöthamar upp úr skúffu, lyftihonum og lagði
hann niður aftur og hann horfði fyrirlitlega á hana.
„Haltu áfram, Mildred, haltu bara áfram. Ef þú gætir
þín ekki, ýti ég kannski við þér einhvern daginn. Það
vantar ekki mikiö á að ég gefi þér púður, nú á stund-
inni“.
„Þú þarft ekki að ýta við mér. Ég er að ýta við þér. Ef
þú ferö til hennar í dag, þá kemuröu ekki framar inn í
þetta hús“.
„Ég fer þangað sem mér sýnist“.
„Þá skaltu setja niður dótið þitt, Bert“.
Hann varð fölur og þau horfðust lengi í augu. „Allt
í lagi. Þá geri ég það“. <
„Þú ættir aö gera það strax. Því fyrr, því betra“.
„Allt í lagir .... Allt í lagi“.
Hann stikaði út úr eldhúsinu. Hún fyllti pappírs-
kramarhús með kökukremi, klippti endann af því með
skærum og byrjaöi að móta fuglinn á kökuna.
Hann var kominn inn í svefnherbergið, dró feröatösk-
in- út úr skápnum og setti þær á mitt gólfið. Hann hafði
dálítið liátt, ef til vill í þeirri von aö hún heyrði til hans
og kæmi inn til hans og bæði hann aö skipta um skoðun.
Hafi svo verið, varö hann fyrir vonbrigðum, og hann átti
ekki amiars úrkosta en setja niður í töskumar. Fyrst
sneri hann sér að kvöldfatnaði sem samanstóö af skyrt-
um, flibbum, hnöppum, bindum og skóm og svörtu föt-
unum, sem hann kallaði ,,smókinginn“ sinn. ÖiUu þessu
vafði hann varfærnislega innaní umbúöapappír og setti
það á botninn í stærstu töskunni. Hann hafði vissulega
átt betri daga. Á unga aldri hafði hann verið báksviðs-
reiðmaður hjá kvikmyndafélögum og enn var hann
hreykinn af reiðmennsku sinni. Síðan hafði frændi hans
dáið og látið honum eftir búgai'Ö í útjaðri Glendale. Nú
er Glendale orðið óendanlegt úthverfi Los Anveles. En í
þá daga var það þorp meö vöruskemmum á aðra hönd
og sveitinni á hina og bílvegi í miðju.
Og hann keypti sér barðastóran hatt, tók við búgiarð-
inum og reyndi að reka hann, en með litlum árangri.
Appelsínurnar hans náðu ekki máli, og þegar hann
reyndi vínþrúgui' skall vínbanniö á, og hsnn gróf trén
upp og setti niður valhnotutré í staðinn. En hann var
ekki fyiT búinn aö því en eftii'spumin eftir vínþrúgum
varö gífurleg vegna leynivínsölu, og hann revndi að
átta sig á hverfulum heimi. En dag nokkurn fékk herm
heimsókn þriggja manna, sem báru fram við hann uppá-
stungu. Hann vissi það ekki, en suöur Kalifornía og einlc-
um Glendale voru vettvangur þess byggingai'æðis sem
greip um sig um 1920.
Og næstum á einni nóttu gerðu þrjú hundmð ekrurn-
ar, sem vom staösettar þar sem fólkið vildi byggja, hanii
aö málsmetandi manni, lóðasala og byggingameistara.
Hann og mennirnir þrír stofnuöu félag er nefndist Pierce
heimilin h.f. og hann vai* sjálfur í forsæti. Hann skírði
götu í höfuðið á sér, og við Pierce stræti byggði hann eftir
að hann kvæntist Mildred einmitt þetta heimili þar sem
hann átti nú heima, eða næstu tuttugu mínútnmar.
Þótt hann hefði þá háar tekjur lét hann hjá líða að
bygg.a íburðarmikið hús. Hann sagði við arkitektinn:
. .^e^ heimilin eru fym: f^. pg það sem €*nógú,goét
handa fólki er nógu gott handa mér“. Og þó var þaö að
sumu leyti dálitlu betra en það sem er venjulega nógu
gott handa fólki. í því voru þrjú baðherbergi, eitt með
hverju svefnherbergi og sumt stappaði nærri óhófi. En
nú hafði það lifað sitt fegursta og húsið hafði veriö veð-
sett hvað eftir annað og löngu búið að eyða peningunum
sem fengust fyrir veðsetningarnar. En einu sinni hafði
það yerið meira en nafnið tómt, og hann hafði gaman af
að slá í veggina og tala um hvað þeir væru traustlega
byggöir.
í staö þess að leggja peninga sína á banka hafði hann
lagt þá í verðbréf og í nokkur ár hafði hann notiö ánægj-
unnar af góðri dómgreind sinni, því aö bréfin hækkuöu
sífellt í verði, þar til eign hans nam 350.000 dollurum,
sem sé mismunurinn á raunverulegu verðmæti og nafn-
verði bréfanna. En svo rann upp svarti fimmtudagur árið
1929 og hmn hans varð með svo miklum hraða að hann
sá tæpast Piei’ce heimilin hverfa á niðurleiðinni. í sept-
ember hafði hann verið ríkur og Mildred valdi sér minka-
pelsinn sem hún ætlaði aö kaupa þegar kólnaði í veðri.
í nóvember var ekki oröiö kaldara í veðri, en þá varð
hann að selja aukabílinn til þess að greiða aðkallandi
reikninga. Öllu þessu tók hann með jafnaðargeði, því að
eins var, ástatt fyrir mörgum vinum hans og hann gat
gert gys að öllu saman, jafnvel stært sig af því. En hann
gat ekki horfzt í augu við vanmatið á dómgreind hans
sjálfs. Hann var orðinn svo vanur því að halda að hann
væri maður méð bein í nefinu, að hann gat ekki fengið
sig til að viðurkenna að velgengni hans byggðist aðeins
á heppni, staðsetningu lands hans en ekki persónulegum
hæfileikum hans. Og hann var enn að hugsa mn stóru
áætlanirnar sem hann ætlaði að framkvæma þegar um
hægöist. Og hvaö viðvék því að leita aö vinnu, þá gat
hann ekki fengið sig til þess, og þrátt fyrir allt serti hann
sagði Mildi’ed, hafði hann ekki gert minnstu tilraun til
þess. Og smám sarnan hafði hann komizt á þetta stig
sem hann var nú á og í samband við frú Biederhof. Hún
var kvenmaður á óvissum aldri, sem hafði haft dálitlar
tekjur af kofum sem hún leigði Mexikönum. Þannig var
hún aflögufær þegar áðrir börðust í bökkum og hafði
nægan tíma. Hún hlustaði á frásagnir hans af góðu
árunum liðnu og ókomnu, gaf honum að borða, spilaöi
efmilisþáttur
HVERJIR FÁ KRABBAMEiN?
Hættan á hinum ýmsu krrbbameins-
myndunum ekki jaínmikil alstaðar
Hvað tekur við?
Framhald af 6. síðu
efnahagsmálum okkar. Ríkj-
andi stefna miðar að því að
gera okkur sífellt háðari ame-
rísku herstöðvafe og lama at-
vinnulíf okkar. Hinsvegar er
hin framfarasinnaða stefna,
sem miðar að því að fiarlæga
þetta átumein í íslenzku at-
hafnalífi, herstöðvarnar, og
efla atvinnuvegi okkar og
gera okkur efnahagslega og
stjórnarfarslega sjálfstæða.
Þeir menn sem í hjarta sínu
eru andvígir erlendum her-
stöðvum, ættu að veita því at-
hygli, hverjir það eru, sem eru
reiðubúnir til að framkvæma
nauðsynlegan undirbúning til
eflingar atvinnulífi okkar, og
hverjir það eru sem láta Sér
nægja að samþykkja loðnar
yfirlýsingar um uppsögn her-
námssamningsins. Þeir síðar-
nefndu eru ótryggir og sitja
.á, svikráðum, sem þeir munu
óhikað framkvæmá að kosning-
um loknum, hafi þeir bolmagn
til þess. Það. er verkalýðurinn
og heilbrigðasti hluti milli-
stéttanna, sem er eina aflið,
er getur knuið nægilega á
svo að um algera stefnubreyt-
ingu verði að ræða, stefnu-
breytingu í efnahagsmálum
okkar, sem tryggi öllum vinnu-
fúsum höndum næg störf við
íslenzka framleiðslu. Alþýðu-
bandalagið er samtök þessara
stétta, ,og einungis með öflug-
um stuðningi við það er hægt
að tryggja þú þróun mála, sem
allir heiðarlegir íslendingar
óska eftir.., - r . b.
BAHNAGALLAR
Verð kr. 100,00.
Krabbamein í legi gerir frem-
ur vart við. sig hjá koaum sem
búa við bág kjör í þjóðfél.aginu
en þehn sern eru fjárbagslega
vel stæðar. í Bandaríkjunum er
krabbamein í legi algengara hjá
svertingjakonum en livítum
konum. Þessi tegund kraþba-
meins gerir einnig oftar vart
við sig hjá giftum konum en
ógiftum og oftast hjá konum
sem gifzt hafa snemma og eign-
azt mörg börn.
Með brjóstkraþba er þetta
alveg öfugt. Hann er algengari
meðal efnastéttanna. Hann er
einnig algengari meðal hvítra
kvenna í Bandaríkjunum en
svertingjakvenna og leggst
fremur á ógiftar konur en gift-
ar. Meðal gi'tra kvenna er hann
ailgengastur hjá þeim konum
sem gifzt hafa seint og eklci
éignazt börn.
Það er Harold L. Stewart
sem í Bulletin of The New
York Academy of Medicine
skýrir frá ýmsu sem menn hafa
komizt að raun, um í gambandi
við krabbamein.
Menn vita ekkert um orsak-
irnar til þess að lnnar ýmsu
krabbameinsmyndanir stinga
sér svo misjafnlega niður, það
er aðeins hægt að kynna sér
tölumar.
Toledo
Fiscbersundi
Furðulegt cr rð !esa um
krabbamein í lifur. ■-'m v’rðist
beinlínis staðsett eftir landa-
kortinu. Talið er að þessi teg-
und krabbamoins standi í sam-
bandi við næringarskort, eink-
um skort á eggjahvítuefnum
og vítamínum og lifrarkrabbi
finnst á breiðu belti yfir hnött-
inn frá Afríku til Indónesíu,
yfir Kína og Japan til Filipps-
eyja. 1 Japan er brjóstkrabbi
aftur á móti ekki algengur,
hvers vegna vita menn ekki,
en gizkað hefur verið á að
ástæðan væri ef til vill sú, að
japanskar konur hafa yfirleitt
minni þrj.óst en konur. af mörg-
um öðrum þjóðemum.
Munnkrabbi er algengur í
Indlandi, og talið hefur verið
að beteljórtur væri ástæðan, en
nú hefur komið á daginn að
eins mikið er tuggið af betel i
Indónesíu, án þess að munn-
Nýir
stuttjakkar
daglega
BEZT
Vesturveri
krabbi sé þar eins algengur
Stewart tilkynnir frekari ranfl
'sóknir sem eiga að upplýsa or
sakirnar til munnkrahba í Ind
‘landi, sem ekki er lengur hæg
að kenna beteljórtri um, efti
rannsóknirnar í Indónesíu.
Eftir þessu að dæma virðas
líkurnar á því að fá krabba
mein vera undir ‘því komna
hver maður er og hvar maðu
á heima.

Sameinlpgftrilokkur alþýSu - Sósíalistafíokkurlrm. - BJt«tjdrar: Magnús KJartansson
Sigurft'ur Guðmundsscxn. — Préttaritstjóri: Jón BJarnason. — Blaöamenn: Ásmundur Sisrur-