Þjóðviljinn - 13.05.1956, Blaðsíða 7

Sunnudagur 13. maí 1956 — ÞJÓÐVILJINN — (7
Fresfun fram yfir
bsninpr!
Þau tíðindi bárust af fundi
Atlanzhafsráðsins í París að í
þeirri stofnun vrði ekki rætt,
opinbei'lega, um vilja Islend-
inga að losna við bandaríska
herínn, fyrr en eftir ltosningar
á íslandi í sumar. Og utan-
ríkisráðherra íslands, dr.
Krístinn Guðmundsson, sagði
ekki aukatekið orð um málið
opinberlega. Sjálfsagt má
telja að málið hafi borið á
góma er íslenzkur utanríkis-
ráðherra hitti starfsbræður
sina fyrsta sinni eftir vilja-
yfírlýsingu Alþdngis, svo mjög
hefur hún verið rædd um
heím allan. Og það er raunar
ískyggileg frétt, að utanríkis-
ráðherrar Atlanzhafsbanda-
lagsins, þar með talinn utan-
rikisráðherra íslands, háfi
orðið ásáttir að fresta því
sem þeir vilja segja um ís-
landsmálin fram yfir kosning-
ar á Islandi.
Fjandinn þekkir sína
Hvað ætla Bandaríltin að
vinna með þeim fresti?
Það fer ekki milli mála.
Bandarísk stjórnarvöld bera
það traust til þrautreyndra
manna sinna, eins og Eysteins
Jónssonar, að honum takist
að „afstýra hættunni“ á heim-
för Bandaríkjahersins, að
loknum kosningum. Stjórn-
málamennirnir í Framsókn og
hægra armi Alþýouflokksins
eru ekki ókúnnugir menn
bandaríska utam-íkisráðuneyt-
inu.' Velþóknun erlendra
stjórnarvalda á beim hefur
ekki farið dult, nú síðast er
hinn afdánkaði stjórnmála-
maður' Stefán Jóhann Stef-
ánsson í margra mánaða lúx-
usflakki um Bandaríkin í boði
Bandaríkjastjórnar. Af nánum
kynnum við þessa íslenzku
stjórnmálamenn virðist Banda-
ríkjastjórn hafa dregið þá
ályktun, að af þeirra hálfu
sé viljayfirlýsing Alþingis ein-
ungis kosningabrella; þeirra
ætlun sé, eins og Sjálfstæðis-
flokksins, að hafa ævarandi
bandarískar herstöðvar á Is-
landi.
Framsókn slikt aðhald að hún
þyrði ekki að svíkja í málinu
og skríða á náðir Sjálfstæðis-
flokksins aftur, til varanlegra
helmingaskipta á blóðpening-
um hernámsgróðans.
Þögn dr. Kristins í París,
nazistaslagorð þýzku ráðherr-
anna í veizlunum með íslenzku
ráðhenunum í Bonn, „frestun"
Islandsmála af hálfu Atlanz-
hafsbandalagsins fram yfir
kosningar — allt þetta ætti
að verða Islendingum nokkurt
umhugsunarefni fram að þeim
kosningum, og þeim degi sem
fólkið getur ráðið örlögum
lands síns með merki á kjör-
seðil, sé það nógu samtaka,
viti hvað það vill.
GuS oq SfapafeSI
„Guð vill það“. Mörgum Is-
lending hefur þótt skrítið að
heyra tvo menn, sem almennt
munu taldir hundheiðnustu
menn á íslandij, Bjarna Bene-
diktsson og Ólaf Thórs, taka!
nú í seinni tíð að blanda guði
í ræður sínar og áróður. Nú
má vænta nýrra afbrigða
þeirrar guðrækni, og mun
brátt koma í ljós að ekki ein-
ungis Atlanzhafsbandalagið og
Bandaríkjastjórn vilji hafa
stóra bandaríska herstöð á
Reykjanesi.oheldur sé þáð
einnig vilji guðíégrar forsjón-
ar! Það er bandarískur for-
?--------------------------
6. maí — 12. uaí
I 1956
ingi á Kef’avíkurflugveili, sem
hefur Ijóstrað upp þessu hern-
aðarleyndarmáli. Hann skýrði
blaðamaiuú <vo frá nýlega, að
í Stapafelli hefðu fundizt öll
þau efni í lagningu vega og
flugbrauta sem þurft hefði.
Kosnlngasiaur Áiþýðy-
bandalaasins eina
frygaingin
Eitt er þó óþekkt í þeirra
reikningsdæmi, og kemur
glöggt fram í bandarískum
blöðum að Bandaríkjastjórn
er það ljóst: Úrslit kosning-
anna á Islandi 24. júní í sum-
ar.
Áhrifamestu blöð Banda-
ríkjanna segja fullum fetum,
að auki „kommúnistar“ (en
svo nefna þeir Sósíalistaflokk-
inn og nú Alþýðubandalagið)
ekki fylgi sitt í kosningunum
! sumar, þurfi Bandaríkja-
stjórn ekkert að óttast um
herstöðvar sínar á Islandi. Og
svo er því bætt við, að von sé
til að hafa áhrif á úrslit
kosninganna á íslandi í þessa
átt með dollaramútum.
Það er rétt skilið, að eina
aðferðin til að tryggja að
Framsókn verði knúin áfram
á þeirri braut sem liggur að
brottför bandaríska hersins
af íslandi, er kosningasigur
- Alþýðubandalagsins. Það yrði
Lúðvík Jósepsson
„Bandaríkjamenn hafa verið
svo heppnir að líkast er lyga-
sögu“, segir blaðamaðurinn.
„Þetta var í sjálfu sér eins og
kraftaverk. Eða eins og for-
inginn, sem sýndi mér stöðv-
arnar komst að orði við mig
— það var eins og Guð sjálf-
ur hefði ákveðið það í upp-
hafi, að þarna skyldi gera
mikinn flugvöll á tuttugustu
öldinni, og því séð svo um ao
nægar birgðir af hráefni væru
fyrir hendi þegar til fram-
kvæmdanna kom“. (ÞýðingAl-
þýðublaðsins).
Bjararáðin í reynd
Vesaldómur Sjálfstæðis-
flokksins og Framsóknar mcð ;
Sámi frœnda finnst sér margt mótdrœgt á íslandi.
„bjargráðin miklu“ verður nú
auðsærri með degi hverjum.
,,Bjargráðin“ hafa hleypt af
stað stórkostlegri verðhækk-
unarskriðu, hverskonar brask-
arar og milliliðir hafa stór-
auðgazt á þeim. Aiþýðu
manna gengur verr og verr
Viku
ao láta kaupið endast. Og
hafa þá ekki „bjargráð“ Sjálf-
stæðisflokksins og Framsókar
,,bjargað“ átvinnuvegunum ?
Ekki hafa útvegsmenn látið
af því í samþykktum sínum
síðustu dagana. I hvassri
grein, sem Lúðvík Jósefsson
alþingismaður ritar í „Útsýn“,
vikublað Alþýðubandalagsins,
sl. mánudag, eru dregnar
fram m. a. þessar staðreyndir:
„1 umræðum á Alþingi um
þessi einstöku „bjargráð"
sagði égr. að ótrúlegt væri, að
afleiðing þeirra yrði ekki sú,
að fiskvinnsla í landinu stöðv-
aöist vegna greiðsluskorts í
ágúst til september, eða strax
og nýju áiögurnar væru farn-
ar að koma fram í verðlaginu
og hafa sín áhrif á lcaup-
gjaldið i landinu.
Nú befur reynslan sýnt, að
strax í maí-mánuði er fram-
leiðs'an að stöðvast vegna
fjárskorts. Ástandið í "öiium
verstöðvum, er nú þannig, að
fiskvinnslustöðvarnar geta
ekki greitt bátunum fiskinn
og verkafólkinu ekki tilskilið
kaup. Bátarnir geta ekld gert
upp við sjómennina. — Út-
gerðarmenn lýsa yfir neyðár-
ástandl.
, Bjargráð" Ihaids og Fram-
sóknar hafa beinlínis flýtt
fyrir stöðvun framleiðsiunnar.
Reynslan hefur orðið sú, að
styrkurinn úr framleiðslusjóði
kemur ekki til útgerðarinnar,
mest megnis vegna vanrækslu
og trassaskapar ríkisstjórnar-
innar, en hins vegar hefur
framleiðslan þegar fengið á
sig- aflelðingar tollanna og
skattahna, sem sagt verð-
hækkunina og kauphmkkun-
ina.
Aliir sem nokkuð þekktu til
framieiðslunnar í landinu
visSu að svona hlaut að fara".
Hvað viSdu sósíalisfar!
Lúðvíli minnir jafnframt á
tillcgur sósíalista á Alþingi:
,.Þegar ihald og Framsókn
völdu þessa dæmalausu leið,
lögðum við sósíalistar til, að
framleiðslan yrði studd á
V*-tfWRUw. .'MBf
mttir
þa.nn hátt., að þeir aðilar, sem
óumdeilanlega t.aka of mikið
af framleiðsiunni, yrðu látnir
skiia nokkru tii baka aftur.
Við lögðum til að af 50
millj. króna gróða bankanna
skiiuðu þeir 20 millj. Við lögð-
um til að skipaíélögin, s,em
grætt hafa tugi milljöna ár-
lega, yrðu látin skila aftur 15
milljónum.
Við vildum að hernáms-
hraskarar yrðu látnir greiða
20 mUljónir. Við lögðum til að
vátryggingarfélögin skiluðu
aftur 10 milljónum. A'ið vild-
um að olíufélögin skiluðu aft-
ur 20 milljónum af 40-50 millj.
króna of háu olíuverði mlðað
við árssölu.
Verðlag í landinu þurfti
eklti að hæ-kka um einn eyri
vegna okkar tiliagna. #
Þeir fjármunir, sem fengizt
hefðu samkvæmt þeim, liefðu
komið framlpíðslunni
raunhæfum notum."
Listin öci fóikið
Sinfóníuhljómsveitin í hljóm-
leikaför til Norðurlands, Fé-
lag myndlistarmanna efnir til
myndlistarsýningar í Vest-
mannaeyjum. Leikfélag Rvík-
ur sýnir á Akureyri. Þetta
eru góðar fréttir. Góð list 4
sannarlega engu síður erindi
til manna utan Reykjavíkur,
og er ekki síðu,r metin bar
að verðleikum. Dæmi þess eru
nærtæk; Sýningar Kjarvals og
Ásgríms úti á landi, leiksýn-
ingar Þjóðleilihússins og
fleirri aðila. Þarna er tví-
mælalaust stefnt í rétta átt,
stuðlað að því að kynni hins
bezta sem íslenzkir listamenn
skapa, verði ekki staðbundin,
heldur verði sem almennust.
Einmitt kynni allrar þjóðar-
innar af listum má teljast lífs-
skilyrði þeirra, ekki sízt rneð
fámennri þjóð. Leitun mun á
þjóð, sem hafi jafnalmennt. og
Isiendingar notið listrænna
bókmennta, og svo mun einn-
ig verða um myndlist, tón-
list og leiklist, gefizt fólki um
land allt færi á nánum kynn-
um af listsköpun innlendra og
erlendra listamnnna á þeim
sviðum.
Ný verkefni Bandalags
ísftfiára Hsfamar.na
Með öðrum hæt.ti, óvið'elldn-
um og kátbroslegum. hafa
samtök listamanna vakið at-
hygli undanfarið. Er þar átt
við forgöngu Bandalags ís-
lenzkra. listamanna að einu
spaugilegasta fyrirbæri, sem
birzt hefur lengi með Islend-
ingum og hlotið hefur nafnið
,,Listamannaklúbbur.“ „Starf-
semi“ hans á að hefjast „með
því að halda við og við sam-
sæti til heiðurs einstökum
listamönnum og listvinum, er-
lendum sem innlendum." —
„Fyrsta heiðurssamsætið mun
verða haldið bráðlega fyrir
Forseta Islands og frú,“ segir
í blaðafregn.
I reglugerð sem fulltrúa-
fundur Bandalags íslenzkra
listamanna samþvkkti 21. nóv.
s.l. segir að „sjálfkjörnir heið-
ursfé!agar“ Listamanna-
klúbbbsins séu allir ráðherrar
íslands, forseti Hæstaréttar
og forseti Sameinaðs þings,
borgarstjórinn og lögreglu-
stjórinn (!) í Reykjavík, allir
ambassadorar og sendiherrar
erlendir ’og íslenzkir sendi-
menn erlendis; geti stjórnin
boðið tíu mönnum öðrum (!)
að gerast heiðursfélagar. Enn-
fremur má bjóða þessum
mönnum að verða félagar í
klúbbnum gjaldlaust: Alþing-
ismönnum öllum, öllum bæjar-
fulltrúum í bæjarstjórn Rvík-
ur, ráðuneytisstjórum, rit-
stjórum blaða Og tímarita er
fara með listmál, stjórnar-
mönnum Menningarsjóðs og
Menntamálaráðs og • öðrum
mönnum sem „fara með opin-
ber listir.51.“ Stvrkjiarfélaerar
Framhald á 10. síðu
v •'nrvvn!!?