Þjóðviljinn - 11.01.1958, Qupperneq 3

Laugardagur 11. ja.núar 1958 —ÞJÓÐVILJINN — (3
Slóðaskapur íhaldsins í lóðamálumim
stórvirk tæki til sjálfrar und-
Irbúningsvinmuinar við bygg-
ingarsvæðin og eyðir jafnframt
alltof miklum hluta af árlegum
tekjum bæjarsjóðsins í yfir- j
bygginguna, skriffinnskubákn-1
ið ilh'æmda og alla þá óreiðu
og sukk sem viðgengst í kring-
um það.
Þekkist hvergí annarsstaðar
Þessi verkefni, sem íhaldið
hefur vanrækt svo herfilega
hér í Reykjavík, telja öll önn-
ur bæjarfélög eina af fremstu
og sjálfisögðustu skyldum sínum
við þegnana.. Munu þess fá
dæmi utan 'Reykjavíkur að bæj-
arfélögin sjái ekki á sómasam-
legan hátt fyrir þessari þjón-
ustu. Og í raun og veru ættu
það að vera svo, að hver ein-
asti maðrir hefði óvéfengjan-
legan rétt til aðstöðu til að
hyggja yfir sig, þar sem nóg
landrými er eins og hér á landi.
Skynsemí þarf að ráða
Hitt er svo annað mál að fyrir
bæjarfélagið, skattþegna þess
almennt eða þá sem nýbygg-
inga eiga að njóta er ekki sama
hverníg skipulagning nýrra
byggingarsvæða er háttað. Það
er ekki á færi neins bæjar-
félags að sjá öllum fyrir lóð-
um undir einbýlishús og jafn-
framt þeirri sameiginíegu að-
stöðu og þjónustu sem veita.
þarf og ætti að veita í sam-
bandi við uppbvgfingu nýrra
bæjarhverfa. Út á þessa. braut
hefur verið haldið alltof langt
hér í Reykjavík með óhóflegúm
kostnaði fyrir slcattþegnana
og fyrirsjáanlegt r.ð sómasam-
legur aðbúnaður að íbúum þess-
ara hverfa lætur á sér standa
jafnvel í áratugi, a.m.k. eigi
framkvæmdir og fjárstjórn öll
að vera í höndum ráðleysingja
íhaldsins.
Hraktir burtu — Byggt
í óleyfi
Ónytjungsháttui; íhaldsins í
íóðamálunum hefur eins og fyrr
segir orsakað það, að hundruð
Reykvíkinga hafa hrakizt úr
bænum. Þetta fólk hefur leit-
að á náðir nágrannakaupstað-
anna og þá ekki sízt Kópavogs,
sem orðið hefur til sem eins-
konar flóttamannanýlenda frá
Reykjavík. Aðrir liafa í vand-
ræðum sínum gripið til þess
að byggja jrir sig, án leyfis
bæjaryfirvaldanna, á óbyggð-
um og óskipulögðum svæðum.
Þannig myndaðist Breiðholts-
liverfið og smáíbúðahverfið við
Suðurlandsbraut á sínum tíma.
Er þetta vitanlega algert neyð-
arúrrasði og allir þekkja þá bar-
áttu sem einmitt þetta fólk
liefur átt í við bæjaryfirvöld
íhaldsins fyrir því að fá að
njóta. fyrirgreiðslu og þjónustu
bæjarins í rafmagnsmálum,
Vatnsmálum, frárennslismálum
o.s.frv., svo ekki sé minnst á
aðra venjulega aðstöðu til
menningar og lífsþæginda..
Tjón bæjarfélagsins
Fvrir bæjarfélagið sem slíkt
er líka síður en svo æskilegt
að uppbygging sé með þessum
hætti. Óskipulögð svæði, sem
byggjast með þessum hætti
falla seint inn í ákveðið og eðli-
legt skipulag og valda marg-
vislegum vandkvæðum í fram-
tíðinni.
Með frammistöðu sinni í lóða-
málunum liefur íhaldið valdið
Reyltjavík óútreiknanlegum
skaða. Það hefur svift bæjarfé-
lagið dúgmiklu fólki, sem liér
vildi lifa og starfa. Það hefur
hrakið burt liundruð ágætra
skattþegna og þannig valdið
bænum stórfelldu f járliagstjóni.
Það liefur líka átt sinn þátt
í að færri þeirra sein eftir sátu
áttu þess kost að koma hús-
næðismálum sínum í riðunandi
liorf.
Umbætur óhjákvæmilegar
í þessu efni þarf að verða
gagngerð breyting. Skipulags-
og Icðamálin verða að taka
nýjum og traustum tökum. Það
má undir engum kringumstæð-
um vera bein sök bæjarins að
ibúar hans eigi þess ekki kost
að byggja >i:ir sig sómasamleg-
ar íbúðir. En þannig er ástand-
ið undir óreiðustjóm íhaldsins.
Alþýðubandalagið telur það
skyldu sina að beita sér fyrir
umbótum sem leysa vandann.
Stúdentaráð H.!. kynnir verk
Leíðrétting
ungra
Verk il Ijéðskáida og 2 tóitskálda
kynht í hátíðasalnum á morgun
Á morgun, sunnudag, kl. 4 síð'degis efnir Stúdentarað
Háskóla íslands til kynningar á verkum ungra ljó'öskálda
og tónskálda í hátíðasal háskólans.
í frétt í Þjóðviljanum í gær,
þar sem rætt er um kyrrsetn-
ángu b/v Gerpis segir m.a.:
„Gerpir — bæjartogari Norð-
firðinga — var kyrrsettur í
Færeyjum í gær vegna skulda
við færeyska sjómenn. Bæjar-
útgerðin er hinsvegar búin að
greiða til Landssambands ísl.
útgerðarmanna ‘ ‘.
Og í lok fréttarinnar segir:
„Þegar skattar þeirra höfðu
verið teknir vora eftirstöðvar
af kaupi þeiira sendar LÍÚ
sem fyrr segir".
í tilefni af framangreindu vill
Landssamband ísl. útvegsmanna
taka fram eftirfarandi:
Umrædd skuld, sem nam kr.
239.835.00 var fyrst greidd til
LÍÚ í dag af Landsbanka ís-
lands, skv. beiðni bæjarútgerð-
ar Neskaupstaðar í gær, en er
LÍÚ fékk staðfestingu bank-
ans á því í gær í síma að
greiðslan væri á leiðinni, stað-
festi LÍÚ þegar við Færeyja
Fiskimannafélag, að greiðslan
yrði send í dag til Færeyja skv.
loforði bankans þar að lútandi.
Greiðslan liefur því á engan
hátt tafizt hjá LlÚ eins og
reynt er að gefa í skyn í
nefndri frétt.
Kynnt verða verk eftir þessi
ellefu ljóðskáld: Einar Braga,
Stefán Hörð Grímsson, Jóhann
Hjálmarsson, Hannes Péturs-
son, Matthias Jóhannesson,
Jónas Svafár, Gunnar Dal,
Þorsteinn Valdimarsson, Sig-
fús Daðason, Jón Ósk-
ar og Hannes Sigfússon.
Skáldin þrjú sem fyrst eru tal-
in lesa sjálf úr verkum sínum,
en aðrir upplesarar eru ungir
leikarar og stúdentar.
Tónverkin, sem kynnt yerða,
eru eftir Magnús Bl. Jóhannes-
son og Leif Þói'arinsson,
leikur Gísli Magnússon þau á
píanó. Verk Magnúsar nefnist á
ensku Four abstractions en
verk Leifs er barnalagaflokk-
ur í 5 köflum.
1 upphafi kynningarinnar
flytur Sigurður A. Magnússon
blaðamaður erindi um yngstu
ljóðskáldin íslenzku.
Stúdentaráð Háskóla ís-
lands hefur á undanförnum ár-
um efnt til kynninga á verk-
um nokkurra helztu skálda ís-
lendinga, á fyrstu bókmennta-
kjTiningunni vom kjmnt verk
Einars Benediktssonar en á
þeirri síðustu verk Jónasar
Hallgrímssonar.
Sæmilegur afli
Framhald af 1, siðu.
sem rém í fyrrakvöld eru Höfr-
5—9 lestir
Keflavíkurbátarnir fengu frá 5
—9 lestir í gser. Sex bát.ar reru
frá Grindavík og var hæsti
báturinn með rúmlega 5 Iestir.
8 Grindavíkurbátar munu vera
á sjó í dag.
Sandgerðisbátamir fengu frá
3—9 lestir. Veður var heldur
ungur, Reynir, Sigurvon, Ólaf-
ur Magnússon og Sigrún.
SKIPAÚTGCRB RÍKISINS
Herðubreið
austur um land til Vopnafjarð-
ar hinn 15. þ.m. — Tekið á
móti flutningi til Homafjarð-
ar, Djúpavogs, Bredðdalsvíkur,
Stöðvarfjarðar, Borgarfjarðar
og Vopnafjarðar á mánudag,
Farseðlar seldir á þriðjudag.
slæmt í gær.
V estmasuiaey jabátar
Vestmannaeyjabátarnir sem
voru á sjó í gær fengu sæmileg-
an afla — í sambandi við frétt
í Þjóðviljanum í gær skal þess
geíið að vélstjórar í Vestmanna-
eyjum fengu fyrirheit ráðherra
um að þeir fengju sjálfkrafa
þær kjarabætur sem ríkisstjóm-
in kjmní að standa að í öðrum
verstöðvum.
Minnisblað fyrir verkamenn. 4.
Jtanþmgsstjöm afturliaMsins ætl-
ar að iöghjóða 10% kauplækknn
íijá vcrkamönnum
Sósíalistaflokknum tekst að koma þeirri rikis-
stjórn frá völdum og fá nýsköpunarstjórnina
myndaða. Verklýðshreyfingin knýr fram
nýjar kjarabætur.
Eftir sigra verkalýðsins með skæruhernaðinum 1942,
og hina miklu kosningasigra. Sósíalistaflbkksins á þvi
ári, er hann óx einn allra flokka, þorði afturhaldið ekki
að mynda opinbera samstjórn, heldur voru þeir Vil-
hjálmur Þór og Björn Ólafsson látnir mynda utan-
þingsstjórn (Coca-cola-stjórnina), sem fulltrúar liægri
aflanna í Ihaldi og Framsókn.
í september 1944 lét sú stjórn til skarar skríða.
og lagði fyrir AJþingi frumvarp um að lögbjóða 10%
kauplækkun. Hæ.gri öfiin í Ihakli og Franisóltn sáui
ekkert neiua „lirun“ framundan, (þeir lierrar sjá yf-
irleitt aldrei annað en hrun, af því kaup verkamanna
sé alltaf of liátt!).
Sósíalistaílokkurinn svaraði þessum árásmu á
verkalýðimi og hrunboðskap afturlialdsins með tillög-
um sínum um nýsköpun atrinnulífsins, 11. september
1944, o.g veriialýðsfélögin svöruðu með verlri'öllum
til kjarabóta.
Það tókst að Iokum að fá meirihlnta Sjálfstæðis-
flokksins til stjórnarmyndunar með Sósíalistaflokkn-
um og miðstjórn Alþýðuflokksins samþykkti nieð eins
atkvæðis mun að vera með. Nýsköpunarstjórnin var
inynduð. Verkalýðsfélögin fengu margliáttaðar kjara-
bætur. Hin nýja, mikla löggjöf mn almannatrygg-
ingar var samþykkt, stórmerk lög samþykkt um út-
rýmingu heilsusjiillandi húsnæðis og fleiri nnibætnr
framkvæmdar. En þýðingarmest af öllu var þó sú
nýsköpun atvimiulífsins, sem Sósíalistaflokkurimi
hafði frumkvæðið að, kanpin á 30 togurum o.fk, allt
þétta sem Alþýðaflokkurinn liafði kallað „skýjaborgir“.
Atvinnulíf Islands og lífskjör almennings ybggjast
síðan fyrst og fremst á þeim framleiðslutækjum, er
þá var aflað.
Þannig varð verkalýðshreyfingin undir forustu Sósí-
alistaflokksins eigi aðeins að bæta kjör allrar alþýðu,
lieldur og að hafa fvrirhyggju fyrir öllu þjóðarbúinu
um að tryggja framtíðargrundvöll þess: atvinnulífið.
Verkalýðshreyfingin varð að ganga í berhögg eigi
aðeins við Coca-cola-menn sem ráðherra, heldur og
að kveða niður hverskonar bábiljnr afturhaldsmanna,
sem þóttust sem banliastjórr.r, fjármálaroenn og hag-
spekingar eínir eiga að ráða efnahagsmálum lands-
ins, en sýndu að þeir höfðu ekki hundsvit á neinu
grundvallaratriði þjóðarbúskaparins.
Verkalýðshreyfingin þarf alltaf að vera á verði
gagnvart afturhaldsöflunum, sem reyna að hreiðra
um sig í þjóðarbúinu, spilla fyrir framgangi njrisamra
mála og grínuiklæða sig svo samtímis til að reyna að
eyðileggja verkalýðshreyfinguna innan frá.
6
O
o
©
e
o
o
4
<9
I*

Keppni á alþjóðameistaramóti
unglinga í Osló lokið
Ingimar Jónsson írá Akureyri í þriðja sæti
Á alþjóðameistaramóti unglinga í Osló, sem lialdiö vax
um áxamótin (29. des. — 5. jan.), sigraöi Daninn Svena
Hannam meÖ 7 vinninga af 9, annar varö Norömaðurinn
Sven Johannesson meö 6 1/2 vinning og í þriöja sæti var
Ingimar Jónsson frá Akureyri.
Fyrir keppnina var þegar lát-
ið í veðri vaka að Svend, sem
er 17 ára gamall menntaskóla-
nemi, væri sterlcastur þátttak-
enda. Hann hyggst stunda
verkfræðinám að stúdentsprófi
loknu og virðist þannig ætla
að feta dyggilega í fótspor
Bents Larsens.
Ingimar kom mjög skemmti-
lega á óvart. Hann tapaði engri
t skák, en vann meðal annars
Þjcðverjann Biebinger og
norska imglingameistaranr.
Gunnar Schulstok.
„Mót þetta var allsterkt",
sagði A. Jongsma í blaðavið-
tali í Osló „talsvert sterkara
en heimsmeistaramót unglingv-
í Toronto í Kanada s.l. hanst.
Á því móti varð 'hann að láta
sér nægja 9—11 sætið.
Þátttakendur mótsins vorv.
28, þar af 18 Norðmenn.