Þjóðviljinn - 24.01.1958, Qupperneq 6

6) — ÞJÓÐVILJINN — Föstudagur 2á. janúar 1958

Alfreð Gíslason
Afstaða mítt til
Alþýðuflokksins
ÞlÓÐVIUINN
ÖtKefandl: Samelnlngarflokkur alþýðu — Sóslallstaflokkurlnn. — Ritstjórar
Magnús Kjartansson (áb.), Slgurður Ouðmundsson. — FréttarltstJórl: Jón
BJarnason. - Blaðamenn: Ásmunóur Slgurjónsson, Guðmundur Vlgfússon,
fvar H. Jónsson, Magnús Torfl Ólafsson, Slgurjón Jóhannsson. — Auglýs-
ingastjórl: Ouðgeir Magnússon. — Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsinear, prent-
smiðja: Skólavörðustíg 19. — Sími: 17-500 (5 línur). — Áskriftarverð kr. 25 &
«i4d 1 Reykjavík og nágrenni; kr. 22 annarsst. — Lausasöluverð kr. 1.50.
Prentsmiffja ÞJóðvlljans.
a------------------------------------------------------------------------------------y
Loftvarnahneykslið
/\reiðan, spillingin og vald-
^ niðslan eru sterk einkenni
á flokkseinræði íhaldsins í
Reykjavík. Þessi einkenni birt-
ast glöggt í staðreyndunum um
loft\rarnarnefndina, en frásögn-
in um hana hefur vakið meiri
athygli en nokkuð annað sem
fram hefur komið í ko&ninga-
baráttunni -að þessu sinni.
Menn vissu að vísu að herfilega
var farið með fé bæjarbúa, en
þó urðu menn undrandi á því
hversu langt ósóminn hefur
verið látinn ganea, ekki sizt
fólk sem fylgt hefur Sjálfstæð-
isflokknum að málum.
IVTefndin hefur þegar komið í
■*-" lóg tíu milljónum króna.
Nokkur hluti upphæðarinnar
hefur farið í tæki, sem gætu
■ verið þarfieg ef þau væru not-
Við. en þau eru lokuð inni í
bröggum engum til gagns og sú
■ geymsia ein hefur kostað hátt
í eina milljón króna. En meg-
■ inþorri upphæðarinnar hefur
farið í algera og óafsakanlega
sólundun. Sjálfir forstöðumenn
og starfsmenn nefndarinnar
hafa stungið í eigin vasa í
kaupgreiðslum meira en tíunda
hluta upphæðarinnar. Þeir
hafa keypt gömul og legin
brekán af íhaidsfyrirtæki fyrir
800.000 kr. Þeir hafa keypt ó-
seljanlegar birgðir af koddum
og rúmfatnaði af öðru íhalds-
fyrirtæki fyrir hálfa milljón
króna. Þeir hafa borgað enn
einu íhaldsfyrirtæki allt að
200.000 kr. fyrir að hugléiða
hvemig hægt sé að hækka Am-
arhól um eina hæð, eins og
komizt er að orði í skýrslum
nefndarinnar! Ráðslag nefnd-
arinnar gæti minnt á hátterni
geðbilaðra manna, ef maður
vissi ekkl að þama eru það
hagsmunir gæðlnganna sem
skipa fyrir verkum og minna
skeýtt um að fela sólundunin.a
bak við frambærileg rök. Og
svo er höfuðið bjtið af skömm-
inni með því að gera sjálfan
sukkstjórann, Hjálmar Blöndal,
að hagsýslustjóra Reykjavíkur
til viðbótar við þau tvö em-
bætti sem hann hafði áður. Já,
þar var sannarlega ráðdeildar-
maður í lagi.
/\geðslegast af öllu er þó að
” þessi sólundun skuli vera
kennd við loftvamir. Það væru
stranghejðarlegir menn sem
stælu 10 milljónum úr ríkis-
sjóði og bæjarsjóði í saman-
burði við þessa embættismenn
sem leyfa sér að hafa alvar-
legustu vandamál nútímans að
fíflskaparmálum til þess að
réttlæta sóun sína.
f kosningahita síðus’tu daga
hafa nokkrar persónur úr
hægra liði Alþýðuflokksins
hreytt í mig ónotum og m. a.
sakað mig um sviksemi. Að
vísu tek ég ekki þessar persón-
ur alvarlega nú og tel eðlilegt,
að þær séu i uppnámi. Þó tel
ég rétt í tilefni árása þeirra á
mig að gera örstutta grein
fyrir áfstöðu minni til Alþýðu-
flokksins fyrr og síðar.
Eg gekk í flokkinn 1953, með
því að þá virtist sem um
stefnubreytingu hjá honum
væri að ræða. Nýr formaður
hafði verið kjörinn, er víð-
kunnur var að frjálslyndri,
vinstri sinnaðri stefnu. En Ad-
am var ekki lengi í paradís.
Gömlu kyrrstöðuöflin náðu
völdum á ný. Aftur var farið
að nudda sér upp að íhaldinu
og í smáu sem stóru að draga
flokkinn yfir til hægri. Þetta
gagnrýndi: ég, liklegá meira aí
kappi en forsjá.
Innan Alþýðuflokksins barð-
ist ég gegn þvi að höfð væri
samvinna'Við ihaldið í verka-
lýðsfélögurium, enda taldi ég
slíkt hrein svik við verkalýðs-
hreyfinguna. Eg barðist einnig
fyrir því, að flokkurinn tæki
upp samstarf við aðra vinstri
flokka. Eg fór aldrei dúlt með
skoðamir minar í þessum efn-
um og heldur ekki með það, að
ég kenndi hinum þröngsýnu
og kyrrstæðu forustumönnum
flokksins um þá afturför og
hnignun,, sem einkenndi hann
á síðari tímum. :
Fyrir þessa gagnrýni hlaut
ég ekki aðeins andstöðu ráða-
manna, heldur og óyild þeirra
og hatar.
Þegar ég í bæjarstjóm
Reykjavíkur gekk 111 samvinnu
við fulltrúa hinna vimstri
flokkanna, þrátt fyrir bann
ráðamanna Alþýðuflokksins,
varð mælirinn fullur, Þá
beittu þeir sér fyrir því af
miklum vaskleik og dugnaði,
að ég yrði rekinn úr flokknum.
Þetta tókst þeim, þótt litlu
munaði í átkvæðatölu.
Það var tiitölulega fámenn
kiíka í Alþýðuflokknum í
Reykjavík, en valdsterk, sem
rak ttúg' úr flökknum. Fjöldi
flokksfélaga úti á landi mót-
mæltl þeim brottrekstri.
Eg fór nauðugur úr Alþýðu-
fiokknurn. Þar ætlaði ég að
haldá áfram baráttunni fyrir
aukinni samvinnu vinstri flokk-
anna, en féltk ekki tóm til
þess. Eg hef áldreí dregið dul
á, að ég 'er lýðra&ðisjafnað-
armaður, og 'geri ekki enn.
Eftir að ég var rekinn úr Al-
þýðuflokknum, var ég útan
flokka, þar til Alþýðubanda-
lagið var stofnað. Eg hef unnið
með öllum þeim vinetri mönn-
um, sem í verkinu vilja 'áúka
samstarf þeirrá á"mílli, áif fil-
lits til þess 1 hvaðá1’ flokki
þeir eru. Þannig stáifk ’ ég nú
með Alþýðuflokksmönnum i
Málfundafélagi jafnaðarrnanna
og með Sósíalistaf2okksrnönn-
um. Eg treýsti þv£ 7 éún, áð
samstarf vinstri manna fari
vaxandi og að sá timi muni
koma, að allur Alþýðuflokkur-
inn verði með. Sem stendur er
hann klemmdur undir jámhæl
annarlegs valds. Hann er í á-
lögum.
í útvarpsræðu fyrir .nokkr-
um dögum ávarpaði ■ ég > míria
gömlu félaga £ flokknum, þá
mörgu menn, sem á 'tsínum
tima greiddu atkvséði : gegn
því, að ég yrði :'TekinrttÞetta á-
varp fór fyrir brjóstið á járn-
hælsmönnunum.' 'Þeim 'er ílla
við þá staðreynd, að ég á
marga skoðahabræðúr í 'flokki
þeirra. Brigzlýrðí ' þéitra ' í
minn garð eru spröfÆn áf
taugaóstyrk frekar en mann-
vonzku. Þeir kvíða kósríinguin.
Eg skil þá mætaVel "ó'g' á þv!
auðvelt með áð afsaka þá'. ::
-------------—■—----tw.'i'-.. 'V
stoðar þelm sem bua \í lier-
skálum og verst eru settir sé
hafizt lianda um byggihgu 200
íbúða,“
Bæjarstjórn Reykjavíkur
hefur á síðastliðnu kjörtíma-
bili samþykkt áætlanir um -
byggingu 800 íbúða til þess að
útrýmt yrði herskálum á kjör-
timabilinu eða á árabilinu
19o4—59. .
Hvernig hefur meirihluti
bæjarstjórnarinnar staðið við
þessar áætlanir?
Ei-u braggahverfin horfin af
bæjarlandinu? Eru barnafjöl-
skyídurnar allár fluttar úr
braggaskrifiunum og komnár í
hús? Nei, því fér fjarri. I-aug-
arneshverfið stendur óhreyft,
Camp Knox hverfið, Bústaðá-
vegsbraggamir og fleirí hverfi,
jafnvel Þöroddsstaðahverfið,
Skólavörðuholtið og Háteigs-
hverfið, sem sæ'ra óg hrella
sjón og sál betri borgaranná,
eru enn í notkun.
Hverju sæta þessi ösköp?
þvi er auðsvarað: Þessar sam-
þykktir hafa aldrei verið gerð-
ar heils hugar. Þessar sam-
þykktir vorti þvingaðar iium,
hver einasta ein.
Réttmætar kröfur , fólksinS.
sem býr í herskálurri, studdar
af almenningsálitinu i baeiuim
hafa lirakið íhaldið .á undap-
Framh.;á'll. SÍðu
Agentinn
T)æða Valdimars Jóhannsson-
ar í útvarpsumræðunum
í fyrrakvöld ætti að verða
lærdómsrík fyrir alla her-
námsandstæðinga. Hann vék
ekki einu einasta orði að í-
haldinu í Reykjavík, hann
hafði ekkert um hernáms-
flokkana að segja; allur mál-
flutningur hans var samfellt
nið um hernámsandstæðinga
Alþýðubandaiagsins. Það duld-
ist engum hverjum þessi svo-
kallaði formaður Þjóðvamar-
flokksins var að þjóna, enda
er ferill hans ólýginn vottur
um hlutverkið.
lýegar Keflavíkursamningur-
* inn var gerður sagði
Valdimar Jóhannsson ekki
aukatekið orð heldur þjónaði
sínum hernámsflokki. Þegar
Marshallsamningurinn var
gerður þagði Valdimar Jó-
hannsson sem fastast og
sinnti gróðabralli sínu. Þegar
ísland var flækt inn í Atlanz-
hafsbandalagið varð þess í
engu vart að Valdimar Jó-
hannsson væri ekki hinn
énægðasti með þau verk. Og
þegar landið var hernumið
steinþagði Valdimar enn og
sat sem fastast í hemáms-
flokki sínum. Sósíalistáflokk-
urinn einn barðist gegn þess-
i.tm þjóösvikum öllum og vakti'
þá mótmælabaráttu með þjóð-
inni sem skélfdi hemáms-
flokkana. Þá -- en fyrr ekki
—■ var Valdimar Jóhannsson
sendur út af örkinni til þess
að sundra hernámsandstæð-
ingum, einmitt þegar öllu máli
skipti að þeir væm samein-
aðir. Og síðan hefur hann
gegnt þessu hlutverki ósleiti-
lega. Hann hefur neitað öllum
tillögum um samvinnu her-
námsandstæðinga. I síðustu
alþingiskosningum hafnaði
hann allri samstöðu og eyði-
lagði með því atkvæði þús-
unda heraámsandstæðinga en
tryggði hermangsflokki í-
haldsins tvo menn aukalega.
Og i bæjarstjómarkosningun-
um nú langar hann enn til
að leika saraa leikinn, og við
þá sundmngariðju bindur í-
haldið fyrst og fremst vonir
sjnar um að halda meirihlut-
anum.
í landsfundi Þjóðvamar-
. floksins s.l. haust gerðust
þau tíðindi að Valdimar Jó-
hansson féll við formanns-
kjör. Það þurfti að endurtaka
atkvæðagreiðsluna til þess að
leiðrétta ,,mistökin“! Valdi-
mar Jóhannsson veit fullvel
að útsendarar hans ittunu
kolfalla á sama hátt á sunnu-
daginn kemur — án þess að
hægt sé að leiðrétta þá kosn-
ingu — en það skiptir hann
ekki máii: hann spjT um það
eitt hversu veí honum hafi
tekizt að sundra, hversu mörg
atkvæði hernámsandstæðinga
hann hafi eyðilagt. -
Þónmn Magnúsdóitir:
■m
Herskálabiiar munu ekki hygsi hlýff
til íhaldsins nuna í harðindunum
UndanfÍmar vikur hefur
mikil sýning staðið yfir í Þjóð-
minjasafnshúsinu. Sýning á
því hvað gert hefur verið í
byggingarmálum Reykjavikur
og þó fyrst og fremst á því
hvað ógert er í Reykjavík.
Þarna er brugðið upp mynd af
þVí sem æákilegt væri ,að
koma i verk í framtíðinni.
Þessi sýning leiðir huga
manns að „bláu bókunum" sém
Sjálfstæðisflokkurinn hefur
gefið út fyrir tvennar síðustu
bæjarstjórnarkosningar. En
— bláu bækumar eru sjálfsagt
dýrar í útgáfu fyrir kosninga-
sjóð íhaldsins og sýning á veg-
um skipulagsdeildar og á
kostnað bæjarsjóðs gæti kann-
ski gert sama gagn?
Litla ánægju höfum við
herskálabúar þó af þeim hús-
um sem raðað er á líkön
skipulagsdeildar og höfum
þeirra álika mikil not og af
samþykktum bæjarstjórnarinn-
ar um útrýmingu heilsuspill-
andi húsnæðis.
Fyrir nær fjórum árum eða
þann 13. apríl 1954 samþykkti
bæjarstjórn Reykjavíkur á-
ætlun um byggingu íbúðar-
húsa: . . í því skyni að úfc-
rýma um leið braggaibúðum“.
Þessar rdðstafanir áttu að
„. . . miða að því að útrýmt
verði öHum braggaíbúðum á
næstu 4—5 árum“, segir í sam-
þykkt bæjarstjómar.
Ári síðar þ. 17. nóv. 1955
'íf
Þórunn Magnúsdóttir
samþykkti bæjarstjóm enn
býggingaráætlun . . um að
útrýmt verði lierskáluni og að
öðru leyti bætt nr húsnæðis-
lnrrf þeirra sem vcrst eru sett-
ir.“ Og enn girða íhaldsmenn-
irnir í bæjarstjóm sig í brók
og hefja — ekki kannski bygg-
ingu — en áætlanir um bygg-
ingar. Nýjasta sámþykktin
hefst þannig:
„Til viðbótar þessari áætlun
um byggiugu 600 íbúða til að-