Þjóðviljinn - 26.02.1958, Qupperneq 10
: ! ) - Y.'/A li.ííVííöVX KrÁ'í Tí-M-.wií "nr^nfai'
10) — ÞJÓÐVIUINN — Miðvikudagur 26. febróar 1958 ------------
Mér og öllum Sjálf stæðism.
Framhald af 7. síðu
(Morgunbl. 23. jan. 1934). En
þessir skipuðu listann, E-list-
ann í bæjarstjórnarkosningun-
um 1934:
Helgi S. Jónsson verzlunar-
maður
Magnús Guðmundsson skipa-
smiður
Stefán Bjarnarson verzlunar-
maður
Benedikt Jakobsson leikfim-
jskennari
Gísli Bjarnason fulltrúi
Jón Aðils símamaður
Guðmundur Guðjónssop skip-
stjóri
Jón Guðmundsson rafvirki
Halldór Ingimundarson stýri-
maður
Magnús Magnússon fram-
kvæmdastjóri
Ingólfur Matthíasson loft-
skeytamaður
Theódór Magnússon bakari*''
Axel Grimsson húsgagnasmiður
Helgi Gunnlaugsson trésmiður
Baldur Jónsson prentari
Snorri Ólafsson stud. med.
Axel Dahlmann stud. med.
Sveinn Ólafsson útvarpsstarfs-
maður
Þorbjörn Jóhannesson kaup-
maður
Knútur Jónsson bókan
Guðjón Einarsson skrifstofu-
maður
Zóphonías Pétursson verzlun-
armaður
Hilmar Norðfjörð loftskeyta-
maður
Þorgeir Jóelsson verzlunar-
maður
Sigurður Jónsson prentari
Svavar Sigurðsson verzlunar-
maður
Páll S'gurjónsson stýrimaður
Óskar Halldórsson útgerðar-
maður
Max Jeppesen húsgagnasmiður
Guðmundur Þorsteinsson bif-
reiðaviðgerðarmaður
^ Meirihluti Sjálf-
stæðisflokksins
lafir á nazista
Úrslit þessara kosninga, er
fleyttu Bjarna Benediktssyni
fyrst inn í bæjarstjórn Reykja-
víkur, i opinberri samstillingu
með íslenzku nazistahreyfing-
unni, urðu þessi:
Sjálfstæðisflokkur, 7043 atkv.,
8 fulltrúa, 49.32%
A’þýðuflokkur 4675 atkv., 5
fulltrúa, 32.74%
Kommúnistaflokkur 1147 at-
kvæði, 1 fulltrú;a, 8,03%
Framsóknarflokkur 1015 atkv.,
1 fulltrúa, 7,11%
Flokkur þjóðernissinna 399
atkv., 2.80%.
Morgunblaðið var kampakátt
yfir úrslitunum þó dálítíð væri
óþægilegt að finna meirihlut-
ann í bæjarstjórn lafa á opin-
berlega yf.rlýstum nazista. Því
var tekið það ráð að fullvissa
menn um að Sjálfstæðisflokk-
urinn og nazistahreyfingin ís-
lenzka væru í raun og veru
eitt og hið sama, — eins og
líka varð.
^ Morgunblaðið lýs-
ir einingu íhalds
og nazista
Stóriðja á íslandi
itta segir Morgunblað-
ira 25. janúar 1934:
„Kosningableðill Tímamanna
virðist hafa miklar áhyggjur
út af því, að Jóhann Ólafsson
stórkaupmaður skuli eiga sæti
í hinni nýkjörnu bæjarstjóm.
Bleðillinn telur Jóhann vera
„nazista" og Sjálfstæðismenn
í bæjarstjórn verði að sjtja og
standa eins og hann vill vera
láta. Megi því líta svo á, að
„nazistar“ ráði lögum og lof-
um í bæjarstjórn næsta kjör-
tímabil.
Þessj ótti kosningableðilsins
er ástæðulaus. Jóhann Ólafs-
son hefur jafnan verið ein-
dreginn Sjálfstæðismaður og
er ennþá.
Þó að Jóhann Ólafsson hafi
verið stuðningsmaður Þjóðern-
ishreyfingar íslendjnga, hefur
sá félagsskapur hingað til stutt
Sjálfstæðisflokkinn og síðast
„jnú við bæjarstjómarkosning-
arnar. Þjóðernishreyfingin var
stofnuð til þess að vinna á
móti ofbeldisstefnu kommún-
ista og er hún þar í fullu sam-
ræmi við stefnu Sjálfstæðis-
flokksjns, enda skipuð mörg-
um eindregnum Sjálfstæðis-
mönnum. Þessir áhugasömu
flokksmenn hafa vitaskuld séð
það, að því aðeins tekst að
vinna bug á ofbeldisstefnu
kommúnista, að Sjálfstæðis-
flokkur.nn verði efldur sem
mest og bezt.
Hitt er skiljanlegt, að hin-
um rauðskjóttu í liði Hriflu-
Jónasar sárni mjög, að ekki
hefur tekizt að fá Þjóðernis-
hreyfinguna til að kljúfa sig
út úr Sjálfstæðisflokknum. Það
veit, að slíkur klofningur yrði
mikll lyftistöng fyrir rauða
liðið“.
Nazistarnir hælast
um úrslitaat-
kvæðið
Og málgögn nazista fagna op-
inskátt með Morgunblaðinu:
„íslenzk endurreisn“ segir
25. janúar 1934:
„Bæjarstjórnarkosningin í
Reykjavík.
Rauða hættan í minnihluta
í bæjarstjórn næstu fjögur ár.
Þjóðernissinnar hafa úrslitaat-
kvæði í bæjarstjórn!
Bæjarstjórn Reykjavíkur er
nú þannig skipuð: Rauðliðar
komu að sjö mönnum, (Marx-
istar 5, Framsóknarmenn 1 og
Kommúnistar 1) en Þjóðernis-
sinnar og Sjálfstæðismenn
komu að átta mönnum. Af
þeim eiga Sjálfstæðismenn sjö,
en Jóhann Ólafsson stórkaup-
maður er fulltrúi Þjóðemis-
sirma og hefur jafnframt úr-
slitaatkvæði í bæjarstjóminni.
Þjóðemissinnar una vel við
kosningaúrshtin“ . . „Annar
fulltrúi Þ. H. í., Dr. Halldór
Hansen læknir, er fyrsti vara-
maður í bæjarstjórn“.
★
Hér skal látið staðar numið
í bili. Næstu árin verður Morg-
unblaðið og Sjálfstæðisflokkur-
inn nazistískari með hverju ári,
en en sjálfstæð nazistadeild,
stjómað ,af nánustu samverka-
mönnum Bjarna Benediktsson-
ar, tórði opinberlega fram und-
ir stríðsbyrjun, en faldi sig
þá endanlega inni í Sjálfstæð-
isflokknum og hefur fengið
þar ótakmarkaðan vettvang
fyrir nazistaáróður og nazista-
Framhald af 6. síðu
þennan hátt, þ.e.a.s. rikið tek-
ur sem lán erlent fjármagn
og notar það á þennan hátt í
þjónustu þjóðarinnar.
Það sem við þurfum
að forðast
Ef fainsvegar erlendir auð-
hringir eignuðust orkuver og
verksmiðjur á Islandi, t.d. ef
aluminíumhringur kæmi upp
verksmiðju við eina af stórám
okkar, hvort það væri Þjórs-
á, Jiökulsá eða önnur, og ef
þar ættu að vinna tvö, þrjú,
fjögur, fimm þús. manns, —
og jafnvel þótt byggja ætti
slika verksmiðju á Húsavík
eða Seyðisfirði eða faér suður
frá, þá mundi það þýða að
þurrka burtu að miklu leyti
byggðina í næstu sveitum.
Það mundi þýða að skapa því
auðvaldi, sem þessa verk-
smiðju ætti, þá aðstöðu á Is-
laridi, að það yrði voldugasti
aðilinn á íslandi, 'sá'sem hefði
tök á öllu okkar atvinnulífi,
— og það er það, sem við
þurfum að forðast.
Ég segi þetta ekki bara
sem sósíalisti. Ég segi þetta
sem Islendingur, sem vill
forða landi sínu frá því, að
útlent auðvald komi inn í
það, frá sama sjónarmiði,
sem kom fram, þegar fyrst
var verið að ræða hagnýtingu
fossanna hér á íslandi, og
sem bæði Stefán G. og Þor-
steinn Erlingsson settu þá
fram, en sem þeir, skáldin
okkar, voru ekki einir um.
Við getum munað eftir,
hvað sagt var hér á Alþingi
af mönnum eins og t.d. Jóni
Þorlákssyni, formanni Sjálf-
stæðisflokksins, þegar hann
ræddi fossanefndarálitið og
bað menn um það að láta
faeldur fossana okkar bíða ó-
notaða heldur en að láta fara
eins og þá var hættan á, að
þeir lentu i, eins og þeir
voru þá að sumu levti lentir í,
eigu útlendra auðhringa og
yrðu síðan notaðir til þess að
skapa hér útlend stóriðju-^
fyrirtæki í landinu. Við skul-
um muna það, að það voru
sjálfir pólitísku brautryðj-
endurnir í íslenzkri borgara-
stétt, einsog Jón Þorláksson,
sem höfðu vit fyrir ýmsum
löðrum þá, sem voru skamm-
sýnir í þessum efnum, og
hindruðu 1923 hagnýtíngu
fossanna á Islandi til stór-
iðju, til þess að það fengi
að bíða til þess tíma, að Is-
lengingar gætu notað þá
sjálfir í sina þágu, í sína
þjónustu, en það yrði hvorki
Títan né neinir útlendingar,
sem klófestu okkar miklu auð-
lindir.
Og það væri þá illa farið ef
við ættum núna í miklu rik-
ara Islandi heldur en þá var
að verða til þess að glopra
þessu úr höndunum á okkur
í helgreipamar á útlendu auð-
valdi.
við vitum að það hafa verið
allíhaldssamar stjómir, sem
setið hafa að völdum hér á
Islandi, meðan mest hefur
verið deilt um sementsverk-
smiðjuna, meira að segja um
tíma bara Sjálfstæðisflokkur-
inn og Framsóknarflokkurinn
í stjóm, og við vitum ósköp
vel, að það hefur allan þann
tíma verið reynt að fá þessa
flokka til þess að láta sem-
entsverksmiðjuna verða einka-
fyrirtæki og taka hana úr
ríkiseign. Og þeir hafa staðið
á móti því. Þeir hafa ekki
látið undan þeim mikla þrýst-
ingi, sem var allan tímann frá
Ameríkönum, um að gera
sementsvérksmiðjuna að
einkaeign. Hins vegar var svo
lítið látið undan í sambandi
við Áburðarverksmiðjuna, þó
að ég voni nú að það komi
aldrei að sök, af því að við
getum alltaf, hvenær sem Al-
þingi vill, afturkallað þann
hlut.
Sementsverksmiðjan og Á-
burðarverksmiðjan, þessi byrj-
un á stóriðju faér faeima, er
raunverulega hvorttveggja í
eigu þjóðarinnar. Og við skul-
um, þó okkur kunni að finn-
ast að okkur gangi seint á
vissum sviðum, þá skulum við
halda áfram þessari stefnu
um stóriðju á Islandi. Við
skulum skapa hana sjálfir.
Við skulum eiga hana sjálfir,
ýmist eiga hana þannig eins
og þjóðin á nú Áburðarverk-
smiðjuna og Sementsverk-
smiðjuna, eða gefa íslending-
um, sem vilja vinna saman að
þessu, livort heldur í formi
samvinnufélaga, falutaf élaga
eða annars slíks, eða ein-
staklingar, möguleikar á því
að eiga slíkt.
Við þurfum erlent fjár-
magn, en við verður að koma
því svo fyrir að það erlenda
fjármagn komi aðeins inn
í íandið þannig að ríkið taki
það að láni, en ekki með
því móti að það geti ráðið
sjálft í íslenzku atvinnulífi.
Og þessa erlenda fjármagns
sem við þurfum verður við að
Við skulum skapa stór-
iðjuna sjálíir
Við skulum muna, að þá
byrjun, sem við höfum gert
á stóriðju, þó ekki sé sérstak-
lega mikil, faöfum við þó gert
hana samkvæmt þessari
stefnu, að þjóðin eigi að eiga
hana. Það hefur gengið seint
með sementsverksmiðjuna. En
afla með sem allra beztum
kjörum, á sama hátt og við
reynum að tryggja okkur
sem bezt verð og sem við-
tækasta markaði fyrir vörur
okkar, eigum við viðvíkjandi
fjármagninu í heiminum að
reyna að tryggja okkur sem
bezt kjör á slíkum lánum.
Byggjum upp þjóðíélag
sem hæfir dugandi þjóð
Einar lauk ræðu sinni um
fríverzlunarmálið á þessa
leið:
Að lokum þetta: Ég vil í
istað þess, að við íslendingar
verðum innlimaðir í eitt eða
annað kerfi í framtíðinni,
byggjum við upp, vitandi vits,
gott þjóðfélag á Islandi, af-
kastamikið þjóðfélag, eins og
hæfir okkar dugandi þjóð.
Það þýðir m.a. þjóðfélag, þar
sem atvinnuleysi getur ekki
verið til, þjóðfélag, sem er vel
skipulagt, þannig að það só
vit okkar sjálfra, eins og það
getur orðið bezt á hverjum
tíma, sem ræður því, hvers
konar skipulag er á þjóðfé-
laginu hjá okkur, en ekki
blind lögmál framboðs og eft-
irspurnar á einhverju stóru
svæði, þar sem við erum eins
og lítill leiksoppur á úthafi.
Ég vil, að við byggjum upp
þjóðfélag, þar sem við getum
sjálfir ráðið við það, að hér
sé afkomuöryggi, en ekki
hættan á atvinnuleysi og
kreppu, þjóðfélag, þar sem
við búum við góð og batnandi
lífskjör með meira jöfnuði og
meira réttlæti heldur en við
höfum nú, en ekki þannig
þjóðfélag, að við værum inn-
limaðir í stórt kerfi, þar sem.
lífskjörin fara rýrnandi. Ég
vil, að við sköpum okkur vit-
andi vits slikt þjóðfélag, og
við höfum ofurlítið verið að
reyna að miða í þá áttina
með ýmsum þeim ráðstöfun-
um, sem við hrfum gert, —
en aldrei að ofurselja þjóð-
félag okkar flóðbylgjum er-
lends auðmagns, hvirfilvind-
um kreppanna og þeim skelf-
ingum, sem atvinnuleysi og
kauplækkanir mundu leiða
yfir land okkar.
stefnu, en mönnum hennar
komið til áhrifa innan flokks-
ins og í trúnaðarstöður þjóð-
félagsins.
Fermingar-
og unglingakápur
einnig ensk alullarefni. Skærir litir. — Get saumað
kápur fyrir ferminguna fljótlega.
Komið sem fyrst.
Kápusalan,
Laugavegi 11, 3. hæð t.h. Sími 1-59-82.
Tilboð óskast
í nokkrar fólksbifreiðir er verða til sýnis fimmtudag-
inn 27. þ.m. kl. 1—3 e.h. að Skúlatúni 4.
Tilboðin verða opnuð í skrifstofu vorri kl. 5 sama dag.
Nauðsynlegt er að taka fram símanúmer í tilboði.
Sölunefnd varaarliðseigna.
Vélstjórafélag fslands
heldur félagsfund í Grófin 1, miðvikudagskvöldið 26.
þ.m. kl. 20.00. Áríðandi mál á dagskrá.
Stjórnin.