Þjóðviljinn - 06.03.1958, Blaðsíða 6
6)
— ÞÍÓÐVILJINN — Fimmtudagur 6. marz Í958
ÐVIUINN
Ötgefandi: Sameiningarflokkur alÞÝðu - Sósiallstaflokkurlnn. - Ritstjórar
Magnús Kjartansson (áb.), Sigurður Guðmundsson. - Fréttarltstjóri: Jón
Bjarnason. — Blaðamenn: Ásmundur Sigurjónsson, Guðmundur Vigfússon,
ívar H. Jónsson, Magnús Torfi Ólafsson, Sigurjón Jóhannsson. — Auglýs-
ingastjóri: Guðgeir Magnússon. - Ritstjórn. afgreiðsla. auglýsingar, prent-
smiðja: Skólavörðustíg 19. - Sími: 17-500 (5 línur). - Áskriftarverð kr. 25 á
mán. í Reykjavík og nágrenni: kr 22 annarsst - Lausasöluverð kr. 1.50.
Prentsmiðja Þjóðviljans.
Verðstöðvunarstefna getur ein
forðað gengislækkun
l^egar yf.'rstandandi Búnaðar-
þing kom saman fyrir
nokkru var þess getið í frétt-
um af setningu þess, .að for-
maður Búnaðarfélagsins, Þor-
steinn bóndi á Vatnsleysu,
hefði í setningarræðu s.'nni lát-
jð þess getið, að offramleiðsla
væri nú að verða eitt af helztu
vandamálum landbúnaðarins.
Þótt nokkrar fréttir hafi birzt
síðan af störfum þingsins, hef-
ur lítið verið minnzt á það,
hvernig þingið munj taka á því
máli.
Éótt hér sé vissulega um
nokkurt vandamál að ræða,
einkum ef framleiðslan heldur
áfram að vaxa svo ört, sem
hún hefur vaxið hin síðustu ár,
þá eru þar ýmsar hliðar sem
athuga þarf, og nauðsynlegast
af öllu er að bændastéttin geri
sér fyllilega grein fyrir vand-
anum. Er því nauðsynlegt að
Búnaðarþing ræði þessi mál
niður í kjölinn.
¥*éss ber að gæta, að nokkur
*• vöxtur má verða í Land-
búnaðarframleiðslunni til þess
að mæta vaxandi innanlands-
markaði. En svo virðist, sem
vöxturinn ætli að verða all-
miklu meirj og kemur þá til at-
hugunar, hvernjg snúizt verði
við því vandamáli.
B
er þá fyrst að gera sér grein
fyrir þvi, hvort ekki sé
nokkur hluti þessarar aukn ng-
.ar til kominn fyrir óeðlilega
þætti í framleiðslustarfseminni.
Það er með kostnaði sem ekki
borgar sig frá þjóðhagslegu
sjónarmiði.
"ITið nána athugun mun marg-
* ur bóndinn viðurkenna að
svo sé, að því er snertir notk-
un hins erlenda skepnufóðurs,
sem við flytjum nú inn í
nokkrum mæli. Það orkar ekki
tvímælis, að með því að fiytja
inn erlent skepnufóður svo
verulegu nemi og framleiða á
því landbúnaðarvörur til út-
flutnings erum við að reka ó-
hagrænan þjóðarbúskap. Og
þótt einstaklingur.nn kunni að
telja sig hafa hagnað af þessu
í svipinn, þá mun slíkt einnig
vafasamt er til lengdar lætur.
V^msir munu segja, að nauð-
■*• syn sé að nota allmikið af
erlendu kjarnfóðri, til þess að
búféð gefi fullan arð. En einn-
ig þetta er byggt á misskiln-
ingi. Það fóður sem hægt er að
afla á Islandi er svo kjamgott,
aðeins ef það er hirt á réttum
tima, og vel tekst tjl um verk-
un, að á því má láta allar teg-
undir búfjár okkar að svínum
og alifuglum undanskildum,
gefa prýðllegan arð. Þáð er því
innlend fóðuröflun og kapp
lagt á sem bezta verkun þess,
sem á að verða svo til eina
stoðin undir búfjárrækt okkar
í framtíðinni. Á þann hátt
mundum við einnig bægja frá
a. m. k. nokkrum hluta offram-
leiðsluhættunnar þegar í stað.
¥7kki mun með öllu laust við
að ýmsir hyggi að leysa
megi betta vandamál með nýrri
skrántngu krónunnar, eða geng-
islækkun. Enda er allmjög alið
á þeim hugsunarhætti af þeim,
sem eru formælendur þeirrar
aðferðar. Og víst ér það að við
það mundu fleiri krónur fást
fyrir þann hluta framleiðslunn-
ar sem út er fluttur.
WT'n fleiri munu þó þeir bænd-
ur vera, sem ekki líta á
geng'slækkun sem bjargráð út
úr þessum vanda. Þeim er það
fyllilega Ijóst, að þó!t krónum
fjölgaði allmikið fyrir þann
litla hluta framleiðslunnar, sem
út er fluttur, þá mundi sú
krónufjölgun ekki einu sinni
vega upp á móti annarri krónu-
fjölgun, sem einnig mundi leiða
af gengislækkununni. En það
er fjölgun þeirra króna, sem
bónd'nn þarf aftur að láta af
hendi fyrir nauðsynjar, sem
hann þarf að kaupa til bús
síns. Sennilegast yrði niður-
staðan sú að bóndanum yrði
það raunverulega hagkvæmara
að sætta sig við það útflutn-
ingsverð sem fæst núna með
h'nu skráða gengi, sem nú er,
vegna þess hve útflutnings-
rnagnið er lítill hluti af heild-
arframleiðslu landbúnaðarins.
■iraxandi verðbólga hér innan-
* lands eykur þetta vandamál
sem önnur vandamál í okkar
efnahagskerfi. Og fáj verðbólg-
an aftur að taka til að vera
óhindruð, þá leiðir hún vitan-
lega efnhagslifið út á þá glap-
stigu að gengislækkun verður
ekki forðað. En hún mun ekki
koma, sem bjargráð, er eitt út
■af fyrir sig lagfæri efnahags-
vandamál þjóðarinnar, heldur
sem i'l afleiðing af undangeng-
innj þróun.
fT'Il þess að forðast það að
slík afleiðing bitni á þjóð-
innj er verðstöðvunarstefnan
eina leiðin. Sú lejð hefur verið
farin með góðum árangri, sið-
an núverandi ríkisstjórn tók
við völdum. Andstæðingar
stjórnarinnar hafa gert það
sem þe.r hafa getað til þess að
torvelda hana. Þrátt fyrir það
hefur hún tekizt eins og beztu
vonir stóðu til. Og það er hún
ein, senv getur forðað þjóðinni
frá því að fá yfir sig nýja
geng’slækkun, með þeim a£-
ieiðingum, sem henni fylgja.
Forsetarnir Nasser (t.h.) og Kuwatli undirrita samning um sameiningu Egyptal. og Sýrlands
Snndnrþykk sambandsríki
takast á um hylli araba
Stofnun Sambandslýðveldjs
araba hefur valdið tölu-
verðu róti í löndum araba.
Varla var blekið orðið þurrt
Ahmed Jemenskonungur
á undirskrjftum forsetanna
Nassers og Kuwatlis undir
samninginn um sameiningu
Egyptalands og Sýrlands, þeg-
ar Feisal Irakskonungur og
Hussein Jórdanskonungur
komu saman á fund og ákváðu
að stofna Sambandsríki araba
af konungdæmum sínum. Ahm-
ed konungur í Jemen hefur nú
lagt drög að nánu bandalagi
ríkis síns við Sambandslýð-
veldi araba. Þá eru eftir tvö
arabaríki, Líbanon og Saudi
Arabía, sem enn sem komið er
standa utan sambandsríkjanna.
17gyptaland og Irak hafa lengi
■-* togazt á um forustu fyrir
aröbum. Egyptaland er lang-
fjölmennasta rík. araba og
Kairó hefur um langan. aldur
verið helzta hámenningarsetur
múhameðstrúarmanna. Irak
hefur hinsvegar olíuna og auð-
inn sem henni fylgir. Á síðari
árum hefur togstreitan m.lli
stjómenda þessara tveggja
ríkja birzt í. ólíkri utanríkis-
stefnu. Nuri el Said, sem hef-
ur stjórnað Irak lengst af síð-
an Bretar stofnuðu það eftii
heimsstyrjöldina fyrrl, er full-
trúi lénsks höfðingjavalds, sem
leitar fulltingis hjá framandi
stórveldum til að halda valda-
aðstöðu sjnni yfir þorra lands-
manna. Irak er eina arabarík-
ið sem Bretar og Bandaríkja-
menn gátu fengið til að ganga
í Bagdadbandalagið. í Egypta-
landi hófst Nasser til valda
fyrir stuðnjng þjóðernissinn-
,aðrar millistéttar, sem hefur
rótgróna andúð á ítökum hinna
gömlu nýlenduhúsbænda,
Breta. Svipuðu máli gegnir í
Sýrlandi, nema hvað þar eru
gömlu og jlla liðnu húsbænd-
urnir Frakkar. Egyptaland og
Sýrland hafa saman rekið ó-
háða utanríkisstefnu, forðazt
tengsl við hernaðarsamtök
stórveldanna og lagt lið frels-
iskröfum bræðraþjóða sinna í
Norður-Afríku og annarra ný-
lenduþjóða.
HPogstreitan er þegar hafjn
mill. sambandsríkjanna
tveggja. Nasser, forseti Sam-
sem fóru til Sauði Arabíu að
reyna að fá Saud konung til að
rugla saman reitum við h.ina
konungana tvo. Nasser komst
svo að orði, að utanríkisráð-
herramir væru erindrekar
heimsveldisstefnunnar, sem sí-
fellt væri að reýna að læsa
klónum um arabaþjóðina alla.
Saud konungur hafnaði mála-
leitun utanríkisráðherranna,
hvern hátt sem orð Nassers
Nuri el Said
bandslýðveldis araba, hefur
farið hörðum orðum um utan-
ríkisráðherra Jórdans og Iraks,
£rlend
tidindi
hafa átt í ákvörðun hans. Lík-
legast er að mestu hafi ráðið að
hann kæri sig ekki um að
slaka hið mjnnst á alræðisvaldi
yfir þegnum sínum og fjárfúlg-
unum, sem berast í ríkissjóð-.
inn frá bandarískum olíufélög-
um. Frétzt hefur að Saud sé
ekki fráhverfur því að mynda
þriðja sambandsríki araba með
furstadæmunum Kuwait, Bahr-
ejn og Quatar, en í þeim fé-
lagsskap yrðj hann tvímæla-
laust mestu ráðandi.
feðan utanríkisráðherrar Ir-
aks og Jemens voru að
bera víurnar í Saud, kom upp
sú saga að Iraksstjórn hefði
boðizt til að ganga úr Bagd-
adbandalaginu, ef það mætti
verða til að Arabíukonungi
þætti félagsskapur.nn fýsilegri.
Eftir að sendiför utanríkisráð-
herranna fór út um þúfur sagði
Iraksstjórri af sér, og Nuri
gamli el Said tók við á ný.
Engjnn vafi er á að hann mun
þurfa við allrar sinnar ráð-
kænsku til að halda sambands-
ríkinu saman. Landfræðilega
virðist sambándsríki Jórdans
og Iraks mun lífvænlegra en
sambandslýðveldi Egyþtalands
og Sýrlands. Jórdan og 'Irak
Framhald á 9. síðu