Þjóðviljinn - 23.03.1958, Blaðsíða 3

Sunnudagur 23. marz 1958 — ÞJtí®VlLJINN — (3
Báturinn ber fimmtán tonn og
er með June Munktell vél,
smíðaár nítján hundruð þrjátíu
og tvö, einn stimpill upp og nið-
ur.
í lúkarnum eru sex kojur, en
aðeins þrjár nothæfar til svefns.
Ein er undirlögð af talstöðinni,
önnur af kaffi, keti, brauði, salt-
kjöti og fleiru matarkyns. Sú
þriðja er full af stígvélum,
stökkum, snæri, strigapokum og
fieira rusli.
Eg var ráðinn á þennan litla
bát, og þar fékk ég að reyna s'jó-
veikina í fyrsta róðrinum, sem
ég hef farið á ævinni, enda hafði
ég svo gott sem aldrei komið
á bát fyrr, en sloppið alveg við
sjóveikina á togara.
En auðvitað þurftum við að fá
slæmt veður þennan fyrsta róð-
ur minn. Öðru eins hopp og hí
hef ég aldrei kynnzt á ævi
minni.
Um leið og
við höfðum
leyst bátinn,
lagði ég mig í
kojuna, í allt
of stutta koj-
una, sem þar
að auki var
svo mjó, að ég
gat með engu
móti legið
nema á hlið-
inni, og er nú
hvorki lengd
eða herða-
breidd fyrir að
fara í líkama mínum.
Við vorum með línu þennan
fyrsta róður og lögðum af stað
um klukkan þrjú um nóttina
Stímið tók um það bil hálfa
aðra klukkustund og stefnan var
vestur frá Vestmannaeyjum.
Karlinn ræsir okkur strax og'
komið er á miðin, því ekki er
eftir neinu að bíða með að
leggja línuna.
Eg átti ekki von á því að verða
sjóveikur, en um leið og ég
steig fram úr kojunni, fann ég
að örlög mín voru ráðin. Eg
snaraðist í stígvélin, komst með
naumindum í stakkinn og síðan
þaut ég upp og lagðist fram á
lunninguna.
Það hefur margan hent að
verða sjóveikur, liggja á borð-
stokknum með innyflin á upp-
leið, lifur og lungu, maga og
milti og jafnvel sjálf sálin á
uppleið.
Jæja, örlítið var heilsan betri
eftir fórnina, en togaramanns-
stoltið var horfið með saltkjöt-
inu og baununum frá kvöldinu
áður. Skipsfélagarnir voru
komnir afturá og skrönglaðist
ég þangað niðurlútur og aumur
og spurði, með óþekkjanlegri
röddu, hvað mér vært ætlað að
gera.
Karlinn stóð í dyrunum með
heimatilbúinn sígarettustubb í
öðru munnvikinu og glotti breitt.
,,Ertu sjóveikur ræfillinn“,
segir hann, og það á víst að vera
samúð í röddinni. „O, ekki
mjög“, svara ég dræmt og eins
kuldalega og mér er unnt, þvj
ekki vil ég vera aumur frammi
fyrir þeim, sem réði mig á bát-
inn. Auk þess hafði ég ekki
dregið neitt úr hæfileikum mín-
um til sjómannsstarfa, er ég tal-
aði við hann um pláss.
„Vanur á togara, karlinn",
bætir hann við meinfýsinn. „Það
er nú ekkert að miða við svona
smádalla, sem hoppa og skoppa
í smáróti,“ er andsvarið.
Línan rennur þegar upp úr
fyrsta dallinum og einstaka
beita losnar af
önglinum og
þeitist út í
loftið. Og þar
sem karlinn
stendur þarna
glottandi i
dyrunum,
lendir beita í
augað á honum
og hann kipp-
ist til. Eg rek
upp hroka
hlátur og
Við erum fjórir á bátnum,
einn hnýtir saman línuendana,
en sá endinn, sem er í botni
dallsins, liggur upp með, og er
hnýtt í endann á honum, svo
línan getur runnið stanzlaust út.
Tæmdu dallamir eru síðan born-
ir fram á. Mitt hlutverk er svo
að hnýta annan enda bólfæris-
ins í stjórann, en hinum í bauju-
endann, sem maður hefur til-
búna með belg í miðjunni og
flaggi á endanum. Baujan er
annars ekkert annað en bamb-
usstöng.
Lína í einum dalli kallast
bjóð, og eru oftast sexhundruð
önglar á hverju bjóði. Baujurn
ar eru síðan látnar út með
þriggja bjóða millibili, og að
lokum er sett út ljósbauja, og þá
er baujuvaktin sett. Karlinn tek-
ur hana í þetta sinn, en við hin-
ir förum í koju og ég verð feg-
inn að sofna. Það er hin mesta
smán að tapa af bauju, því oft-
ast kostar það ærna fyrirhöfn að
leita hesnnar, en þegar bjart
er orðið sézt hún illa.
Strax í birtingu erum við
ræstir, það er auðvitað karlinn.
Umandi kaffilyktin leggur fyr-
ir vitin.
Eg gægist fram úr kojunni
þegar mér hefur tekizt að lyfta
augnalokunum. Annað augað í
karlinum er rautt og þrútið.
Eg sezt á bekkinn og sama sag-
an endurtekur sig, nema hvað
nú kemst ég aðeins í stigvéíin.
Furðulegt livað mikill matur
rúmast í einum maga.
Svo er byrjað að draga. Fyrst
er Ijósbaujan" tekin inn, síðan er
bólfærið gert upp, og svo kem-
ur linan sjálf á eftir stjóranum.
... kveikti í pípunni
Við hringum hana niður í dall-
ana. Það kallast að draga, en
í raun og veru er það hjól með
rauf í, sem dregur línuna. A
borðstokknum er svo rúlla, sem
varnar þvi að línan liggi á sjálf-
um stokknum.
Einn marin þarf við að draga
línuna, annan við að gogga og
sá þriðji blóðgar og fleira. Sá
fjórði andæfir (sér um að skip-
ið haldi réttri leið á réttum
hraða). Það mun vera töluverð-
ur vandi að andæfa vel í vondu
veðri, þegar hætt er við að
línan slitni.
Til að byrja með
gengur mér illa að
draga, því vett'ing-
urinn er svo fyrir-
ferðarmikill, og svo
er ég á sífelldu
ferðalagi milli lunn-
, ingar og lestarlúgu
vegna veltingsins.
Klukkan hálf þrjú
höfum við lokið við
að draga og þá er
sett á íulla ferð,
6—7 mílur heim.
Við stingum okk-
ur í koju á heimleið-
inni, og ég er því
allhress við löndun-
ina. Aflinn er um
þrjú tonn, allgott
miðað við aðra. Afl-
• • • anum köstum við
í litla fjórhjólaða
vagna, sem síðan eru sóttir af
lítilli dráttarvél. Það er mikið
að gera við bryggjuna. Margir
bátar að landa, hróp og köll.
Eg mæti kunningja mínum á
bryggjunni og heilsa hoRium.
„Ósköp ertu hvítur maður.“
„Eg þvoði mér í gær“, svara ég
og geng í burtu frá honum um
leið og ég kveiki í pípunni í
fyrsta skipti frá i gær.
Tekjur af verkfræðisíörfum
Framhald af 12. síðu.
og að því leyti ópersónuleg, að
verkkaupanda skipti engu hver
af starfsmönnum félagsins ynni
það verk, sem hann keypti. Þessi
tilhögun væri því á engan hátt
sambærileg vjð starfsemi mál-
flutningsmanna, þar væri um að
ræða persónulega andlega vinnu
þeirra sjálfra en ekki sölu þjón-
ustunnar með álagningu.
Seld virnia eða
þjónusta annarra
I héraði var Almenna bygg-
huganum þakka ég síldarbitan-
um fyrir hressilega hefnd. Karl-
inn snýr bölvandi inn í stýris-
húsið.
Kvikmyndasýningar í dag i
MÍR-salnum í Þingholtsstræti
27. — Barnasýning kl. 2:
Hátíðahöld ,i lúmun nýja heimi
1 og smámyndir. — Myndimar
eru í litúm.
Sýning fyrir fullorðna kl. 4
ingafélagið talið skylt að greiða
hinn umkrafða söluskatt, Segir
svo um það í forsendum héraðs-
dóms:
„Ljóst (er) að umraeddur sölu-
skattur hefur verið lagður á
<r.
©
unnn er
Starfsfræðsludagurinn svo-
nefndi, sá þriðji í röðinni, er í
dag. Verða þá liðlega 00 full-
trúar allra lielztu starfsgreina
tekjur stefnanda (þ. e. bygginga- j og stofnana hér á landi til við-
félagið) af störfum verkfræð- • tals milli kl. 2 og 5 síðdegis í
iuga i þjónustu hans. Þótt svo I Iðnskólanum á Skólavörðuholti.
yrði talið að verkfræðingnr, er| Einnig eiga fagskólar fulltrúa
ynni störf sem þau, er liér ræð-1 á starfsfræðsludeginum, t.d.
ir um, ,væri ekki skyldur að
greiða af þeim söluskatt, kæmi
það ekki stefnanda að haldi, þar
eð tclja verður að haim hafi hér
verið að selja vinnu eða þ.ión-
nstu annarra. Er því eigi unnt
að telja heimilt að undanþiggja
hann greiðslu söluskatts af
þessum sökuni og ber því að:
taka til greina sýknukröfu
stefnda en eftir atvikum er rétt
að málskostnaður - falli niður.“
Almenna byggingafélagið h.f.
áfrýjaði dómi þessum til Hæsta-
réttar, en þar var niðurstaða
Stórmyndin Einvígi og frétta- héraðsdóms staðfest með skir-
inyndir. skotun til forsendna.
Samvinnuskólinn, Verzlunar-
skólinn, Iðnskólinn, Matsveina-
og veitingaþjónaskólinn, Stýri-
mannaskólinn, Vélskólinn og
Hjúkrunarkvennaskólinn.
Starfsfræðsludagnrinn verð-
ur settur í dag kl. 1.45 af
Björgvin Frederiksen forseta
Landssambands iðnaðarmanna,
en kl. 2 verður húsið oj>nað al-
menningi og leiðbeiningar veitt-
ar til kl. 5 eins og áður segir.
Á 2. síðu blaðsins í dag er
birtur listi yfir þær starfs-
greinar, sem fulltrúa eiga á
þessum þriðja starfsfræðslu-
degi.
Grein og myndir: Ragnar Láruss.on