Þjóðviljinn - 09.04.1958, Síða 6

Þjóðviljinn - 09.04.1958, Síða 6
0) -a ÞJÓÐVILJINN — Miðvikudagur 9. kpríl 1958 Otgefandl: Samelnlngarflokkur alÞýðu - Sóslallstaflokkurinn. - RltstJórar Magnús Kjartansson, Sigurður Guðmundsson (áb.). — Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason. - Blaðamenn: Ásmundur Sigurjónsson, Guðmundur Vigfússon, Ivar H. Jónsson, Magnús Torfi Ólafsson, Sigurjón Jóhannsson. - Auglýs- lngastjóri: Guðgeir Magnússon. - Ritstjórn, afgreiðsla. auglýsingar, prent- smiðja: 8kólavörðustíg 19. - Sími: 17-500 (5 línur). - Áskriftarverð kr. 25 á mán. í Reykjavík og nágrennl; kr. 22 annarsst. - Lausasöluverð kr. 1.50. Prentsmiðja ÞJóðvlljans. Hvað vill Sjálfstæðisflokkur- inn í efnahagsmálum? N ú um nokkurt skeið hefur 1 1 Sjálfstæðisflokkurinn mjög hælt sér trf því, að vera stærsti rtjói'nrrtálaflokkur þjáarinnar. Og síðan hann lenti í stjórnar- andstöðu hefur mjög verið sleg- ið á þá strengi í blöðum hans, íð óheppilegt væri að halda stærsta flokknum utan við það £ð ráða málefnum þjóðarinn- '17’era má að ýmsum finnist ™ hér vera mælt af nokkrum aökum, En mjög eru þessar iullyrðingar þó illa rökstudd- ar, með starfsemi flokksins, eins og hún birtist fyrir sjón- um okkar. — Svo sem vel er kunnugt, hefux ríkisstjórnin og stuðnings- ílokkar hennar við allmikinn vanda að glíma þar sem efna- hagsmálin eru nú, og veit öll þjóðin ennfremur, að sá vandi stafar eingöngu af slæmum •aflabrögðum og þar af leiðandi ainni gjaldeyristekjum s.l. ár en árið áður. Jafnframt því, sem gjaldeyristekjur voru jninni hefur þó eftir ýtrustu getu verið haldið uppi lífskjör- iim sömu og áður, verklegum íramkvæmdúm hvers konar í sama og jafnvel ennþá ríkara mæli en áður, og svo mætti áfrarh telja. Hver rnaður sem tíæma vill með sanngirni við- irkennir að þetta sé erfitt, og hljóti að skapa vandamál, ekki iízt ’þegar enn fremur verður óið táka tillit til þess ástands, er skapazt hafði þegar stjórnin tók við völdum. Það mætti því íyllilega búast við því, að jafnframt því, sem Sjáifstæð- ísflokkurinn hælir sér af því að vera stærsti stjórnmálaflokkur þjóðarinnar og krefst hlutdeild- ar í stjórn landsins, eða jafn- vel allrar stjórnar þess í sín- ,ar hendur i krafti sinnar stærð- ar, þá myndi hann um leið hirta þjóðinni tillögur sínar um lausn þeirra vandamála, em úr þarf að leysa. Og raun- ar er sanni næst að það sé 'kylda hans, að segja hvað hann vill gera, um leið og hann krefst þess að sér séu lengin völdin í hendur. 17n hvað hefur nú stærsti flokkur þjóðarinnar til málanna að leggja? Því er íljót svarað. Ekki eitt orð. Ekki eina tillögu um það hvernig eigi að leysa vandann. I»ótt ieitað sé línu fyrir línu í dálk- um blaða hans, finnst hvergi nokkurs staðar á það minnzt, áver er hans eigin stefna í þeim málum. Allt sem þau gera er að prenta upp klausur úr stjómarblöðunum og reyna að ala á sem mestri úlfúð um málin, án þess að leggja nokk- uð jákvætt til sjálf. Þess vegna Freysteinn Þorbergsson: Fyrsti sigur Smisloffs gengur nú sú spurning frá manni til manns: TTvað mundi Sjálfstæðisflokk- urinn gera ef honum væru afhent völdin? Kann hann úr- ræði, sem engum öðrum hafa til hugar komið? Og ef svo væri, hvers vegna birtir hann þau ekki skýrt og skorinort, til þess að sýna enn betur fram á það úrræðaleysi stjórn- arflokkanna, sem hann er þó sí- fellt á að klifa. Eða er það máske svo, að stærsti stjóm- málaflokkurinn sé alveg úr- j ræðalaus og hafi ekkert til mála að ieggja annað en ófrjótt nöldur um starf þeirra, sem era að leita þeirrar lausnar, sem hagkvæmastar geta orðið þjóftinni sem lieild? Þessaira spurninga og ann- arra slíkra er nú spurt af fjölda fólks,' hvarvetna um landið, því hinu sama fólki finnst, sem eðlilegt er, að sá stjómmálaflokkur sé lítill karl, sem aðeins hrósar sér af stærð sinni, en getur ekkert lagt til úrlausna í vandamálum þjóð- arinnar, Hér kemur einnig fleira til athugunar. Vert er að minnast þess, að meðan Sjálf- stæðisflokkurinn var í stjórn ásamt Framsókn og Alþýðu- flokknum, kom hvað eftir ann- að til stöðvunar í aðalútflutn- ingsframleiðslunni. Síðan hann fór út úr stjórn, og Alþýðu- bandalagið tók hans sæti, hef- ur ekki komið til neinnar stöðv- unar, heldur hefur þátttakan í framleiðslunni orðið meiri en nokkru sinni fyrr. T»etta veit almenningur vel og *■ kann að meta. Þess vegna er einnig spurt, hvað muni koma ef Sjálfstæðisflokkurinn tæki aftur við þeim stjórnar- störfum, sem hann hafði áður og Alþýðubandalagið fer með nú? Verður þá meiri og minni stöðvun í útgerðinni um hver áramót eins og algengast var i þann tíð? Verður þá afnumið allt verðiagseftirlit og álagn- ing með hverskonar okri gefin frjáls, eins og gerðist á þeim tima? Notar þá Sjálfstæðis- flokkurinn tækifærið til þess að selja ísland undir herstöðvar til 99 ára; eins og fyllilega má ætla að sé viiji hans, dæmt út frá- þeim hernámsáróðri-,®' sem hann rekur? Þessara spurninga og margra þvílíkra er spurt, og þær verða ekki kveðnar niður með ' því eihu að prenta upp sund- urlaus'ar giefsur úr stjómar- blöðunum,, slitnar úr samhengi án þess.-að nokkur st-efna komi fram aí. flokksins háifu í þeim Hin vasklega frammistaða Botvinniks í upphafi einvígis- ins hefur vakið mikla athygli og umtal hér. Skiptast menn í flokka eftir viðhorfi til þessara atburða. Áhangendur heimsmeistarans telja að hann muni brátt ná sér á strik eins og eftir óheillastart- ið í einvíginu 1954, þar sem honum tókst í fáum skákum að vinna upp þrjú töp og ná forustunni. Fylgjendur Bot- vinniks telja að hann muni nú halda betur á feng sínum, eða jafnvel auka bilið, og Smis- loff sé þegar sleginn út. Flestir eru þó sammála um, að hvorugur muni gefa sig fyrr en yfir lýkur, og einvígið muni verða einn mesti við- burður skáksögunnar. 5. skák 19. marz Að þessu sinni hafði skák- inni verið frestað sökum las- leika Botvinniks. Virðist því ekki hallast á hvað heilsu keppenda snertir. Áhorfendur urðu ekki fyrir vonbrigðum hvað viðvíkur dramatískum atburðum og skulum við gefa einum viðstaddra, Salo Flohr, orðið. Þarf ekki að draga í efa, að hann hefúr vit á þess- um hlutum. Nær þrír áratug- ir eru nú liðnir síðan Botvinn- ik fyrst vann sér frægð utan Sovétríkjanna með því að ná jöfnu í sex skáka einvígi við Salo Flohr, sem þá þótti fá- dæma afrek. Hvítt: Smisloff Svart: Botvinnik Skýringar Flohrs eru lítið eitt styttar og stílfærðar. 1. ©4 Eini leikurinn, sem áhorf- endur geta auðveldlega gizkað á. Heimsmeistarinn notar hann vélrænt á móti Bot- vinnik. 1. — c5 Botvinnik velur Sikileyjar- vörn þrátt fyrir að hún hef- ur ekki reynzt honum vel að undanfömu, auk þess sem 1. ■— c6 hefur í þessu einvígi gefið útkomuna 2:0 okkur í hag, sem erum fylgjendur Caro-Cann-varnar! 2. Rí3 Rc6 3. d4 cxd4 4. Rxd4 Rf6 5. Rc3 d6 6. Be2 g6. Drekaafbrigðið. Nær 20 ár em liðin síðan Botvinnik hef- ur beitt því. Og hversvegna? Hefur hann ekki haft trú á því? Jú, svo er mál með vexti, að hann hefur hreint ekki fengið tækifæri til þess að nota það. Auk 6. Be2 er í tízku hinn sterki leikur Rauzers 6. Bg5, sem nær hef- ur mtt 6. Be2 úr vegi. Með síðasta leik sínum gefur Smisloff Botvinnik kost á að velja Drekaafbrigðið og brátt ■kemur í ljós, að hann hefur eitthvað óvænt í pokahominu. 7. Be3 Bg7 8. h4. mestu vandamálum, sem fyrir þjóðinni liggja. Sá stjóraar- flokkur, sem sífellt er að guma af stærð sinni og heimta völd og áiirif í skjóli hennar, getur ekki jafnframt skotið sér und- an að segja hver hans úrræði eru, þvi annars mun svo álykt- að, að vitið sé í öfugu hlutfalli við staerðjna. Þar kom að því. Hver er upphafsmaður þessa leiks ? Ef til vill Smisloff sjálfur eða þjálfari hans. Stórmeistarar hafa orð á sér fyrir kunnáttu í skák- fræði. Viðstaddir einvígið eru inargir stórmeistarar. Ég spurði nokkra þeirra. Allir töldu leikinn nýjung. Hann er ekki að finna í upplags- bókum. Leningradsborgar- búar segja að meistari Kla- mann, skákmaður með árásar stíl — hafi bmgðið honum fyrir sig. Hvemig á að svara 8. h4 er skeggrætt í blaða- mannaherberginu. „Ekkert að hugsa, segja margir, nauðsyn- legt að svara með 8. — h5“. Já, í hraðskákkeppni mundi vafalaust vera leikið þannig. En Smisloff og Botvinnik eru að tefla um heimsmeistara- titilinn. Fyrrverándi heims- meistari hugsar sig lengi um 8. leikinn. Það er líka venja þegar um nýjung er að ræða. Smisloff „vinnur“ á henni góðar 30 mín. Ef skyggnst er fram í tímann og sagt að á lokastigi skákarinnar hafi tíminn ráðið úrslitum, þá hefur nýjung Smisloffs komið að haldi. Hvort hún hinsvegar er mikils virði sem uppfinn- ing, er erfitt að svara að svo stöddu. Slíkt mat er heldur ekki í verkahring frásögu- manns. En vera kann að stað- an komi upp aftur í einvíginu, og keppendur sjálfir skeri úr um sköpunargildi hennar. 8. — 0—0 Botvinnik er sýnilega hvergi smeykur. Svar hans vekur undrun í sal og blaðamanna- herbergi. „Hvað er nú á seiði? Smis- loff þjarmar nú að honum“, ■halda margir. 9. h5 d5 Steinitz og Tshigorin kenndu, að án öruggs miðborðs gæfi hliðarárás litla von um árang- ur. Á þeim grundvelli byggð- ist hrókun Botvinniks. 10. hxg6 hxg6 11. exd5 Rxd5 12. Rxc6 bxcG 13. Rxd5 Dxd5 14. Dxd5 cxd5 Augljóst, að Botvinnik varð karlmannlega við hinu óvænta lagi. Smisloff gefst upp við árásaráætlanir sínar og fellst á uppskipti með jöfnum horf- um.. 15. 0—0—0 Bb7 16. f4 Ljóst, að ekki var leyfandi svörtum að leika e5. 16. ---- d4 17. Bxd4 Bxg2 18. Hhgl Be4 19. Bxg7 Kxg7 20. Hd7 Kf6 Svartur getur verið ánægður með úrslit fyrsta hluta skák- arinnar. Hann hefur jafnað taflið. „1 dag verður jafn- tefli, skákin fer ekki í bið, brátt er mál að halda heim“, - — heyrist í blaðamannaher- berginu. En spáin rættist að- eins að hálfu leyti. Biðskák varð að visu ekki. En úrslit- in urðu önnur, þau var líka erfitt að sjá fyrir! 21. Hd4 Bf5 22. Hgdl Hac8 23. Hdl d2 Kraftmeira,var -23: c4. Nú er reynti.á báða, bóga að kkapa A. sámstæð fríþeð. En stór- meistararnir eru af einhverj- • um ástæðum ekkert að flýta sér. 23. — Hc7 24.-----ep. Sterkara en 24. b4 Hc3, síðan Hfe8 og hvítur á erfitt með að koma peðunum áleiðis. 24. — Hli8 Vel mátti líka leika , strax 24. ---------------- e5 25. Bc4 Hh3 26. Kb2 He3 27. a4 e5 Ekki hægt að standa lengur aðgerðarlaus. 28. fxe5 Kxe5 29. a5 Be6 Hver hefur betra? Hver lak- ara ? Botvinnik hefur nú þeg- ar samstæð frípeð, Smisloff á eftir að skapa sín. Þess vegna álitu kunnáttumenn að staðan væri betri hjá svörtum, sem gat leikið 29. — g5 án þess að þurfa að óttast 30. Hd5f Kf6 31. Hf2 He5. Oss virðist sem skákin hefði átt að enda friðsamlega og það því frem- ur sem Botvinnik skiptir upp í hrókendatafl. 30. Bxe6 Kxe6 31. Hd8 Ke7 Erfitt var að sjá fyrir, að eftir aðeins 10 leiki í þessu einfalda hrókendatafli yrði svartur óverjandi mát! Gegn Smisloff, nýjung hans og her- br^gðum, hefur Botvinnik ekki brugðist, en nú birtist enn einn óvinur — tímaþröng! 32. Hb8 He6 33. c4 a6 Svartur sér ekki hið einfalda framhald 33. — He5 34. a6? He6. Hvítur getur hinsvegar svarað 33. — He5 með 34. b4 Hxc4 35. Ka3 og hann á ekki að tapa. En nærri má geta, að Botvinnik hefur heldur ekki óttast tap í þessari stöðu. 34. Kc3 Í5 35. H2d8 d4 Gott væri 35.-----Kf6. 36. He8t Kf6 37. Hxe6 Kxe6 38. Kd4 Hf7 Ef strax Kf5, þá 39. Hf8f, síðan 40. b4 og hvítu peðin ■hlaupa hraðar en þau svörtu.. 39. Ke4 Kd6?? Botvinnik átti ennþá um tvær mínútur éftir. Á þeim tíma mátti finna hinn einfalda leik 39. Hf5, sem leiðir til jafnteflis eftir 40. Hb6f Kf7 41. Kf3 Hxa5 42. Kxf4 Hf5f. Þess í stað velur fyrrverandi heimsmeistari sjálfsmorðsleik- inn 39. -— Kd6, sem skoða má sem einskonar góðfúslegt svar við ,,svefngegni“ Smisloffs I 3. skákinni. Ef stórmeistaraj’nir einhvern- tima skyldu þurfa að minn- ast þess hvenær þeir léku grófast af sér á skákferli sinum, þá geta þeir einmitt minnst þessara tveggja dæma um skákblindu. 40. Hb6ý Kc5 Ef 40. — Kc7, þá 41. Hxa6. Tímaþrönginni er lokið. Dóm- ari einvígisins G. Stáhlberg hafði þegar undirbúið umslag, svo að skákin gæti farið í bið. En Smisloff var fljótur að leika næsta leik. 41. Kd3 Hér sá Botvinnlk isér til skelfingar, hvað hann . hafði „gert af sér“ í timaþrönginni. Framhald á 11. síðu.

x

Þjóðviljinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.