Þjóðviljinn - 08.05.1958, Blaðsíða 5
Fimmtudagur 8. maí 1958 — ÞJÓÐVILJINN
(5
Rúmlega 600 brezkir vísinaamenn hafa sent Macmill-
an forsætisráöherra áskorun um aö hefjast nú handa
um aö iáta hætta brezkum tilraunum með kjarnavopn.
Heimspekingurinn Bcrtand
Russel, sem cr foringi i barátt-
rmni- fyrir kjarnorku-afvopnun,
$krifaði forsætisráðherranum
fylgibréf með áskoruninni. í því
segist hann álíta það óþolandi,
pð Bretar skuli halda áfram til-
raunum með - kjarnorkuvopn,
pnda þótt Sovétríkin hafi hætt
þeim. Það er aðeins eitt tæki-
færi til að eyða kjarnorkuhætt-
unrjj, .§.em . ógJiay okkur öllum,
seg'ir Russeil.
. I áskorun vísindamannanria er
bent ó, að meðan- aðeins þrjú
ríki hafi kjarnavopn, sé mögu-
leiki að komast að samkomulagi
um eftirlit með þeim
Ef tilraununum verður haldið
áfram og ef fleiri. ríki fá kjarna-
vopn í hendur, verður hætta á
kjarnorku-heimsstyrjöld, orsak-
aðri af ábyrgðarlausum þjóð-
málaforkólfum, mikiu meiri, seg-
ir í áskoruninni.
Alþjóðlegt samkomulag um að
hætta kjarnorkutilraunum nri
þeg'ar, gæti orðið fyrsta skrefið
í almennri afvopnun, og byrjun-
in á algeru banni við kjarna-
vopnum, og þá væri um leið
bægt frá hættunni á kjarnorku-
styr-jöld, sem óg'nar öllu mann-
kyninu með tortímingu, segir i
endi ávarpsins.
Meðal þeirra, sem skrifa und-
ir áskorunina er fyrrverandi að-
alframkvæmdastjóri FAO (Mat-
væia- og landbúnaðarstofnunar
Sameinuðu þjóðanna), nóbels-
verðlaunahaíinn Boyd-Orr lá-
varður, fyrrverandi forstjóri eðl-
isfræðirannsóknastofnunarinnar,
sir Cnarles Darwin, fyrrverandi
aoalframkvæmdastjóri UNESCO
(Menningar- og vísindastofnunar
SÞ), sir Julian Huxley og fleiri
nafntogaðir menn.
Blaðið Manchester Guardian,
sem er frjálslynt, varpar í for-
ustugrein fram þeirri spurningu,
hvort það sé virkilega nauðsyn-
iegt fyrir Breta, að gera fleiri
tiiraunir með kjarnorkuvopn. í
biaðjnu Daily Herald^-senr-styð-
ur Verkamanr.aflokkinn, segir að
það hafi bakað Bretum mikla
smán að sprengja kjarnasprengju
eftir að Rússar ákváðu að hætta
tilraunum sínum.
f Manchester Guardian segir
orðrétt: „Það er áreiðanlegt, að
áframhaldandi tilraunir, minnka
möguleikana ó samkomulagi um
afvopnun, auk þess sem það gef-
ur Sovétríkjunum tækifæri til,
að hefja tilraunir sínar aftúr.
Burtséð frá þvingunaróstæðun-
um, sem Macmillan hefur skír-
skotað til, höfum við sleppt hér
mikilvægu diiþ.ómatisku tæki-
færi
Daily Hera’d skrifar: Við biðj- :
um ríkisstjórn vora að hætta að
hegða sér eins og heimsafbrota-
nienn. Fávísir stjómmáláménn
haía þegar gert r.ægan skaða.
Við þurfum ekki að biða effir
Bandarík'jamönniirn. Við hefð-
um átt að hætta titraunum fyrát-
Nasser þakkar
Sovétríkjuniun
Nasser, forseti Sambandsrík-
is Araba, er nú staddur í Bakú
í iýðveldinu Aserbajsjan í Sov-
étríkjunum. I ræðu sem hann
íhélt þar sagði hann að Arabar
mjTidu aldrei gleyma aðstoð j
Sovtríkjanna vlð þá þegar mest
i'eið á. Þau hefðu verið Egypt-
um helzta stoðin, þegar Bretar,
Frakkar og ísraelsmenn gerðu
árás sína á þá.
Lanza hneykslar
í þriðja sinn
Fiirn Moe komimi
úr Emaferðalagi
Finn Moe, formaður utanrík-
ismálanefndar norska Stór-
þingsins, er kominn heim úr
mánaðar ferðalagi til Kína, en
þangað fór hann í boði kín-
versku stjómarinnar. Við heim-
konuna sagði hann að augljóst
væri að stórfélldar framfarir
hefðu orðið og væru að ger-
ast í Kína í menningar- og at-
vinnumálum. Á heimleiðinni
reM 1i
a mör
I smáborginni Chauny í
Norður-Frakkiandi bíður lög-
regla staðarins eftir skriödreka
sem herinn hefur lofað að lána
til að geta handtekið Daniel
nokkurn Delobel, sem er gest-
gjafi í krá einni þar í bænum.
Þetta furðulega ástand hófst
með rifrildi um peninga, er
leiddi til þess, að Daniel skaut
ávaxtaheildsala, Flamant að
nafni. Síðan skaut hann konu
sina, vinkonu sina og tengda-
xöður vinkonunnar.
Lögréglan óttast að hann
hafi einnig drepið dóttur vin-
konunnar.
Þegar lögreglan ætlaði að
hapdtaka Delobel, svaraði haim
með því að láta vélbyssuskot
hríð dynja á vörðum laganna.!
Tveir lögregluþjónar særðust
hættidega. Krá Daniels hefur
verið umkringd.
Þegar I-inn kiuxni danski leikari Poul Reumerfc átti 75 ára
afmæli fyrir nokkru, var liasm hylitur á leiksýningu í Kon-
unglega leikhúsinu í Kaupmausíahöfn, en þar leiknr liann nú
I leikritinu „Andbýlingar“ eftir Hostrup. A8 sýningunni lokinni
afhenti förstjóri Ieildiússins, Hettning Brönstetl, honum stóran
lárviðarkrans á leiksviðimi. —• HæstarétÉárlögmaðnrinn Jon
Palle Bnlii aíhenti Reuinert gja.fabréf, er hljóðxói upp á
100,000 ðaitskar krónur, og skal það nötað til að síofna
Iteuínerfc-styhktarsjóð handa leikurum.
mn m
iároiitkíii 90
manns
r
1
Samkvæmt skýrslu heilbrigð-
isyfirvaldanna í box’ginni Kal-
kútta á Indlandi hafa nú meira
en 1000 íbúar borgarinnar lát-
kom Moe við í Moskvu, og izt af kólerufaraldri þeim, er
ræddl þá m.a. við Krústjoff for- nú geisar \ borginni.
sætisráðherra og Gromiko ut- 1.2 milljónir manna hafa ver-
anríkisráðherra. ,ið bólusettar gegn séttinni.
¥
Næsti spútnikhundur á að koma
heill á húfi aftur til jarðar
Hitinn í efri loftslögum meiri en haldið var. fá atvÍHMllíSBtlir
— Tæknilegir erfiðleikar samt yfirunnir
f tilkynningu varðandi einstakar niöurstöður sem
fengizt hafa við tilraunimar með sovézku spútnikana
tvo, er ótvírætt gefið í skyn, að næstu spútnikar verði
Mannkyiiinu stafar 200 sirnium
meiri hætta af kolefninu
Bandaríski vísindamaðurinn
dr. Linus Paulus, sem berst ein-
arðl&ga fyrir því að hætt verði
tilraunum með kjarnavopn, hef-
ur skýrt frá þvi. að mannkyoinv.
stafi rniklu meiri ógnun af
geislavirku kolefni, heldur en
geislavirku strontium 90.
Hann kveðst skelfdur yfir
þeim uppiýsingum bandarísku
kjarnorkunefndarinnar að fyrir
hendi væri 17 sinnum meira
magn af geislavirku kolefni,
heldur en geislavirku strontium
»0.
Hættan.'sem mannkyninu staf-
ar af þes.su geislavirka kolefni
næstu fhnm til ííuþúsund árin
væri 200 simium meiri, en hætt-
an af strontium 90.
a
Smisloff lætur
rr en í
hnefana
22. skákinni í einvígi þeirra
Smislofís og Eotvinniks um
heimsmeistaratitilinn iauk með
sigri Smisloffs, og standa leikar
þá þannig að Smis'off, núver-
andi heimsmeisiari hefur 10
vinninga, en Botvinnik 12. Tvær
skákir eru óteíldar og verður
Smisloff að y:nna þær báðar
til að halda titlinum.
Hinn kunni söngvari Mario raeö lifandi verur innanborðs, sem hægt á að vera að
Lanza hefur í þriðja sinn af- ná aftur heilum á húfi til jarðarinnar.
lýst söngskemmtun sinni, og
iþar með hefur Evrópudvöl hans : Þessi tilkynning birtist í heil- um áhrif geimgeislanna á til-
verið sönglaus ennþá. síðugrein í Pravda fyrir
Áður ihefur verið skýrt frá skcmmu. Blaðið skýrir frá því,
þvi hneyksli, sem hann olli í að fyrstu spútnikamir hafi gef-
Hamborg með því að aflýsa ið mjög mikilvægar vísindaleg-
söhgskenimtuninni eftir að ar uþplýsingar. Þeir hafa t.d.
gestir voru seztir í sæti sín. leitt í 1 jós, að loftið í hinum
Síðan aflýsti hann einnig kon-
serti sínum í Wiesbaden.
í þriðja sinn átti hann að
koma fram í sjónvarpi í Briiss-
el í dagskrá í sambandi við
heimssýninguna.
Lanza kvað heilsu sína véra
svo slæmá, að hánn yrði að
binda skjótan endi á dvöl sína í
Bvrópu.
efri loftslögum upp í 225 kíló-
metra hæð er miklu heitara, en
gert hafði verið ráð fyrir. Tæk-
in í spútnikunum hafa eiirnig
sýnt, að styrkleiki geimgeisl-
anna eykst eftir þvi sem ofar
dregur.
raunahundinn ,,Laiku“ í
Sputnik 2. Engin eðlisfræðileg
áhrif þessara geislaverkana hef
ur verið hægt að sanna. „Til
þess að geta rannsakað ein-
stök atriði varðandi þetta, verð-
ur að rannsaka lifvemna lengi
og nákvæmlega, eftir að hún
hefur lokið fluginu, og það er
ætlunin að gera við næstu
Spútnik-tilraunir".
Það er lrægt að segja með
nokkurri vissu, að hinar næstu
„lifandi verur“, sem talað er
1 greininni segir, að ekki hafi 'um í greininni, muni vera hund-
verið unnt að slá neinu föstu ar.
Um 500 indverskar vændis
konur. hafa á fundi með blaða-
mönnum krafizt þess, að ríkis-
stjómin sjái þeim fyrir at-
vinnubótum. Tilefnið er það, að
indverska stjórnin hefur látið
loka öllum vændishúsum í land-
inu.
Eftir að þessi ákv"rðun hafði
1 verið tilkynnt, flykktust hundr-
uð vændiskvenna úr vændis-
hverfunum í Nýju-Dehli til
þinghússins til að „mótmæla
I atvinnuofsóknum“.
Þær afhentu Nehru forsætis-
ráðherra mótmæ’r.skjal.
Með bamri sínu fylgir Ind-
landsstjóm dæmi Japans, ftal-
|íu og fleiri rikja. serh rmdan-
farið hafa bannað vændi.
Tala vændiskvenna, sem ekki
stunda neina aðra atvinnu í
Indlandi, mun vera um ein
I milljón.
Leynlsa.mtök Grikkja á Kýp-
ur, EOKA hafa tekið á sig alla
ábyrgð á drápi tveggja brezkra
hermaima á surmudaginn, og
hótað að halda áfram mannvíg-
um meðan Bretar misþyrmi
föngum.
emmgmrí
hngehaSiw
Danski sendifulltríiinn í
Bonn, Ejnai Blechtngberg
(nafn hans misritaðist í blað-
inu í gær), ro i sakaður er
urn að hafa látið sovézkah
erindreka fá leyniskjöl úr
sendiráðinu, var í gær úr-
skurðaður í fjögurra túkna
varðhald af dómstól í Kaup-
mannahöfn. Uann áfrýjaði
ekki úrskurðinum.