Þjóðviljinn - 01.08.1958, Síða 4
4) — ÞJÖÐVILJINN — Föstudagur 1. ágúst 1958
plÓOVHJINN
Útffefandl: Sametnlngarflokfcur albýBu - Sóstallstaflokkurinn. - Rttstjórar:
Maanús Kjartansson (áb.), Stgurður Guðmundsson. — Préttarltstjórt: Jón
BJarnason. — ^laðamenn: Asmundur Sigurjónsson, Guðmundur Vigfásson,
ívar H. Jónsson, Magnús Torfi Óiafsson, Sigurjón Jóhannsson, Sigurður V.
J^ðbjófsson. — Auglýsingastjóri: Guðgeir Magnússon. — Ritstjóm, af-
greaðsla, augi^singar, prentsmiðja: Skólavörðustíg 19. — Sími: 17-500 (5
línurj. — Askriftarverð kr. 30 á mán. i Reykjavik og nágrenni: kr. 27 ann-
arsstaöai. ~ Lausasölyverð kr. 2.00. — Prentsmiðja Þjóðvlljans.
Þagað um stefnumálin
t'ins og vikið var að hér í
blaðinu á miðvikudaginn,
tók Ólafur Thors sér ferð á
hendur austur á Rangárvelli
um síðustu helgi. Erindið var
að koma á framfæri þeirri
kröfu til þjóðarinnar að hún
feli Sjálfstæðisflokknum yfir-
.stjórn mála sinna í næstu
kosningum. Morgunblaðið birti
þennan boðskap foringjans
með miklum hátíðabrag eins
og vænta mátti, og urðu
skammir Sigurðar Bjarnason-
ar 'um ríkisstjórnina á ann-
arri hliðstæðri samkomu vest-
ur í kjördæmi hans að skipa
ólíkt óvirðulegri sess til þess
að gera hlut Ólafs sem mest-
a.n.
'lirert er að veita því athygli,
^ að þrátt fyrir mannalæti
Ólafs Thors austur í kjördæmi
Ingólfs á Hellu, örlar hvergi
í frásögn Morgunblaðsins á
því að formaður Sjálfstæðis-
flokksins hafi látið þess getið
hvað fyrir flokknum vekti,
kæmist hann í valdaaðstöðu.
Er þetta næsta furðulegt og
óvenjulegt þegar flokksforingi
biður um aukið traust og um-
boð til að taka að sér for-
ustu 'í þjóðmálum. Flestir aðr-
ir hefðu talið sjálfsagt að
gera skilmerkilega g.-ein fyrir
höfuðstefnu flokks síns og
þeim úrræðum sem hann
byggi yfir í helztu vandamál-
um almennings og þjóðfélags-
ins.
TT'n Ólafur Thors er ekkert
að hafa fyrir slíkum smá-
munum. Hann tilkynnir aðeins
söfnuði Sjálfstæðisflokksins í
Rangárvallasýslu að flokkur-
inn þurfi að fá svo voldugan
meirihluta að engum tjái að
mögla eða efast um „að það
sem stjórn Sjálfstæðismanna
þá segir, segi hún í umboði
þjóðarinnar og að þennan
þjóðarvilja er ekki hægt að
virða að vettugi“. Þjóðin á
sem sagt að afhenda Sjálf-
stæðisflokknum lyklavöldin
blindandi án þess að vita
neitt um fyrirætlanir hans
í helztri stórmálum. Völdin ein
eru það sem máli skiptir að
áliti Ólafs Thors, en ekki hitt
á hverju almenningur ætti von
eftir að flokkur auðkýfinganna
og braskaranna hefði fengið
þau I hendur.
'17'afalaust metur Ólafur það
• rétt að bezt er fyrir Sjáif-
stæðisflokkinn að almenningur
hafi sem minnsta hugmynd
um fyrirætlanir hans. Þær eru
varla svo félegar eða líkleg-
ar til trausts og vinsælda, hafi
hann þá yfirleitt gert sér
nokkra grein fyrir stefnunni
í einstökum atriðum. Þögn
Ólafs um stefnumálin eru líka
í algeru samræmj við fram-
komu Sjálfstæðisflokksins á
Alþingi síðan núverandi rík-
isstjórn tók við völdum. Hann
getur skammazt og rifizt um
þær aðgerðir sem i er ráðizt,
en aldrei hefur örlað á því að
Sjálfstæðisflokkurinn hefði
sjálfur gert sér grein fyrir
því hvernig hann vildi leysa
aðkallandi vandamál. Eina
undantekningin er boðskapur
Gunnars Thoroddsen um nauð-
syn gengislækkunar er hann
flutti í útvarpið í eldhúsum-
ræðunum. Ólafur Thors og
Bjarni Benediktsson hafa hins
vegar kosið að láta þögn og
óvissu skýla málefnalegri nekt
stjórnarandstöðunnar.
¥|ögnin um
*■ isflokksins
úrræði Sjálfstæð-
gerir það að
verkum að enginn hugsandi
maður tekur gambur Ólafs
Thors og kröfur um valdaað-
stöðu alvarlega. Þær eru inn-
antómur hávaði gjaldþrota
flokksforingja, sem sjálfur
skildi við þjóðarbúið á barmí
efnahagslegrar glötunar og
kann enn í dag engin ráð við
neinum vanda.
Alger undantekning
Uppreisnin í írak varð vesturveldunum tilefni til að senda heri sína til Líbanons og Jórdans.
Heimsfriðntun var stofnað í liættu vegna gróðahagsmuna oinihringanna sem óttuðust hina
nýju valdliafa í Irak. Myndiii er tekin í Bagdad skömmu eítir að lýðveldissinnar höfðu fek-
ið þar völd; manngrúinn er svo mildll á götunum að vagnar uppreisnarmaiuia sitja nær fastir.
SÞ ber skylda fil að bægja
frá hæffu á heimssfyrjöld
Á þinginu um afvopnun og alþjóðlega samvinnu sem
haldið var í Stokkhólmi og skýrt var frá í gær var sam-
þykkt eftirfarandi áskorun til Sameinuöu þjóöanna:
Hætta á heimsstyrjöld vofir
yfir, og þjóðirnar við botn Mið-
jarðarhafs sem verða nú fyrir
árásum á og ógnunum við full-
veldi sitt og öryggi, já reyndar
allar þjóðir heims, leita því á
náðir Sameinuðu þjóðanna, sem
ber skylda til að vernda friðinn
en sú skylda er sjálfur grund-
völlurinn undir tilveru samtak-
anna.
Sameinuðu þjóðirnar höfðu
fylgzt með ástandinu 1 Líbanon
áður en ríkisstjómir Banda-
rikjanna og Bretlands sendu
heri sína til Líbanons, Jórdans
og annarra landa við botn Mið-
jarðarhafs. Öryggisráðið hafði
sent eftirlitsmenn á vettvang,
framkvæmdastjóri Sameinuðu
Þjóðanna hafði sjálfur farið á
staðinn, en eins og sjá má af
skýrslu hans fann hann engar
sannanir fyrir erlendri ihlutun í
innanlandsmál Líbanons. Þann-
igstóðu málin þegar ríkisstjóm-
ir Bandaríkjanna og Bretlands
hófu vaidbeitingu sína. Með því
eru þær að grafa undan áhrifa-
valdi Sameinuðu þjóðanna. Þær
virða að vettugi óskir þjóðanna
um frið. Þær reyna að neyða
sínum vilja upp á löndin fyrir
botni Miðjarðarhafs, og brjóta
þannig gegn alþjóðalögum, sem
banna ihlutun í innanlandsmál
ríkja, ógnanir og valdbeitingu
og vopnaða íhlutun.
Þegar Sameinuðu þjóðunum er
ögrað á þann hátt, ber þeim
skylda til að tryggja virðingu
fyrir stofnskrá sinni,
Þingið um afvopnun og al-
þjóðlega samvinnu sem haJdið
er í Stokkhólmi þessa örlaga-
ríku daga, túlkar þær tilfinn-
ingar sem vaknað hafa í brjóst-
um manna um allan heim við
ofbeldisárásir og hættu á
heimsstyrjöld. Það beinir máli
sínu til Sameinuðu þjóðanna.
Það krefst. að Shlutunarherimir
verði tafarlaust fluttir á brott
úr löndunum við botn Miðjarð-
arhafs, að allsherjarþing Sam-
einuðu þjóðanna verði kvatt
saman og horfið verði til þeirr-
ar friðsamlegu málsmeðferðar
sem stofnskrá Sameinuðu þjóð-
anna segir til um.
Stokkhólmi 20. júlí 1958.
Stjóraarmynd-
un er rædd í í
Fínnlandi
Kekkonen forseti hóf í fyrraöag
viðræður við foringja flokkanna
um myndun nýrrar ríkisstjómar.
Fyrst ræddi hann við Herttu
Kuusinen, foringja Lýðræðis-
bandalags kommúnista og vinstri
sósíaldemokrata, sem er orðið
stærsti þingflokkurinn, og síðán
við foringja Bændaflokksins.
Tjkki fer hjá þvi að það veki
-*-J athygli hvernig Morgtin-
blaðið hagar skrifum sínum og
f réttaflutningi um landhelgis-
málið. Á sama tíma og öll þjóð-
in stendur einhuga um rétt Is-
iands og ákvarðanir ríkisstjóm-
arinnar um útfærslu fiskveiði-
landheiginnar telur þetta mál-
gagn stærsta stjórnmálaflokks
iandsins heizta verkefni sitt að
i-.alda uppi endurteknu nagi og
r.öldri í garð ríkisstjórnarinnar.
einmitt út af landhelgismálinu.
Og ekki nóg með það. Þegar
blaðið velur sér til birtingar
ei-lendar greinar um málið eru
baér undantekningaiítið tíndar.
til sem mest afflytja málstað
og rétt íslendinga. Sarria máli
geguir þegar Morgunblaðið vel-
ur yfirskrift' á fréttaskéyti er-
lendis frá um málið. Tónninn
er á sömu nótum og hjá þeim
erlendum aðiium sem eru ís-
lendingum óþarfastir. Brezkir
og vesturþýzkir togaraeigendur
mýndti varla óska eftir öðru
orðalagí en því sem verður til
í ritstjórnarskrifstofum Morg-
unblaðsins.
í^ví meíri ástæða er til að
* vékja athygli á og víta
þessa framkomu MorgunbJaðs-
ins í skrifum þess ogr frétta-
flutningi um landhelglsmálið
sem hún er alger undantekn-
ing.. Öll önnur blöð landsins
sem um mál|ð fjalla, og þar á
meðaj ýmis önnur blöíÍT Öjálf+.
stæðisflokksins, hafa lýst ein-r;
. dregnúm stuðningi við ísíenzka
málstaðinn og þá etefnu sém
ríkisstjórnin hefur markað. En
það er eins og skriffinnum
Morgunblaðsins sé ekki sjálf-
rátt vegná afstöðu þeirra til
ríkisstjórnarihnar. Óvildin i
hénnar garð er svo yfirgnæf-
andi í hugum Bjama Bene-
diktssonar og félága hans að
ekki er hikað við að láta
Morgunblaðið verða sér til
skammar í einu örlagaríkasta
og stærsta lífshagsmunamáli
þjóðarinnar.
ll/Jorgunblaðið þarf að finna
■”■*• það, að þessi vinnubrögð
eru fordaémd og fyrirlitin. Og
sú vitneskja þarf eltki sízV að
koma frá þeim flokksmönnum
þess sem hafa heilbrigða og.
þjóðholla afslöðu í landhelgis-
málinu og „skilja nauðsyn þess
að um það ríki - alger. þjóðar-
eining,. •
Brezkur verkalýður gegn
kjarnvopnatilraunum
Margar ályktunartillögur um bann við þeim
bornar fram á næsta þingi hans.
Mörg verkalýðssambörid Bretlands hafa boöaö að þau
muni leggja ályktunartillögur fyrir næsta þing brezka
alþýöusambandsins, sem haldið veröur í Bournemouth
í september, um bann viö vetnissprengjunni og fund
æðstu manna.
Sambönd námumanna og
verkamanna í bifreiðaiðnaðinum
munu þannig bera fram tillögu
um fund stjórharleiðtoga Bret-
lands, Bandaríkjanna og Sov-
étríkjanna þar sem gerður verði
sáttmali um stöðvun frekari
kjamatilrauna og framleiðslu
kjsrnvopna, um afvopnuftarað-
gerðir og ráðstafánir til að
ttysgjá' heMsfriðinn. :
; ':1 - ályktunartillögu. frá sam-
baaJdi verkamanna í efnaiðnaði
verður ríkisstjórn Bretlands
gagnrýnd fyrir að hafa sam-
þykkt að bandarískar flugvélar
fljvigi með kjamavopn yfir
Bretíandi og heimilað Banda-
rfkjamönnum að koma sér upp
flugskeytastöðvum í Bretlandi.
í tillögúnni verða einnig for-
dæmdar fyrirætlánir um að búa
vesturþýzka. herinn kjámavopn-
um gegn vijja mikils riteiri*
hluta þýzlm þjóðarinnar.
t