Þjóðviljinn - 09.11.1958, Page 3

Sunnudagur 9. nóvember 1958 — ÞJÓÐVILJINl^ — (3
BraaHien hef ur geffð samtals 40 þús.
norskra kr. - 30 hektara skógur
Hrasíthenslundur í Skorradal30 ha. að rori
Þingi sambands vörubifreiðastjóra lokið
36 félög - 1100 félagsmenn
ÞriSja þingi Landssambands vörubifreiðastjóra er ný-
lokið'. í sambandinu eru nú 36 félög meö 1100 félags-
mörinum. Sambandiö sendir 11 fulltrúa á Alþýðusam-
bandsþingiö.
Norski skipa- flugvéla- og skóga-eigandinn Ludvig
Braathen gaf fyrir nokkru 10 þús. kr. til skógræktar hér,
og hefur þá samtals gefið 40 þús. norskra kr. til skóg-
ræktar hér á landi. Hefur nú verið gróöursett í 26 ha í
Skorradal, en næsta vor veröur Braathenslundurinn
30 ha.
1 vikunni sem léið var hér á metra. Slíkur vöxtur er svo
ferð Ludvig G. Braathen, hinn frábær, að hann er ekki betri
kunni norski • skipa- og flug- í Austurdal í Noregi. Hafði
vélaeigandi. Hafði hann hér Braathen orð á því, hve
fjögurra daga viðdvöl.
Flugvélar - S3öp - Skógar.
j Undanfarin ár hefur Ludvig
Braatlien liaft samvinnu við
Loftleiðir, en auk þess er liann
góðkunnur hér á landi fyrir á-
liuga sinn á skógræktarmálum
Islendinga. Hann hefiir lengi
verið mikil] skógræktarmaður
og á nú víðlenda og stóra
skóga í Austurdal í Noregi.
40 þús. norskra kr.
Fyrir þrem árum gaf hann
myndarlega peningagjöf, er
verja skyldi til skógræktar á
Islandi. Var þá ákveðið að
gróðursetja skóg í landi Stálpa-
staða í Skorradal fyrir þá fjár-
hæð. Síðar hefur Braathen tví-
vegis hætt við þessa gjöf svo
að framlag hans til þessa nem-
ur nú alls fjörutíu þúsundum
norskra króna. Fyrir þessa
fjárhæð hefur þegar verið gróð-
ursettur um 26 hektara stór
skógur, en eftir er að gróður-
setja í 4 hektara, sem lokið
verður við á næsta vori. Þessi
skógur, sem þarna vex upp
mun verða kenndur við gefanda
og af þv? tilefni hefur Skóg-
rækt ríkisins látið koma fyrir
steini með nafni lians í miðj-
um lundinum.
norska grenið sprytti hér vel,
þar sem það stæði í góðri jörð.
Eftir nokkur ár munu hávax-
in tré í Skorradal bera hinum
nors'ka útgerðarmanni fagurt
vitni og verða lengi óbrotgjarn
minnisvarði um hlýhug hans og
skilning á nauðsyn skógræktar
hér á landi. Væri óskandi að
hið fagra fordæmi hans yrði
ðrum til hvatningar.
Þingið staðfesti úrskurð sam-
bandsstjórnar vörubifreiðarstjói'a
í deilu vörubílstjórafélaganna
Mjölnis og Þróttar um akstur
að Efra-Sogi, um leið og þingið
vítti bæði félögin fyrir fram-
komu sína i deilunni.
Þing Landssambandsins stóð
frá því á laugardaginn til mánu-
dagskvölds og ræd'di það mörg
hagsmunamál stéttarinnar og
gerði um þau ál.vktanir, m. a.
gerði þingið ályktun um næstu
verkefni sambandsstjórnar í sam-
bandi við hei’.darsamninga, sem
það taldi eitt mest aðkallandi
hagsmunamál stéttarinnar að á
komist.
Stjórn landssambandsins
þessir menn:
íkipa
Einar Ögmundsson formaður,
og með honum Pétur Guðfinns-
son, Sigurður Bjarnason, Magn-
ús Helgason og Sigurður Ing-
varsson.
Förngrísk M©nning
Fyrsti erindaílokkur útvarpsins í vetur
*-)l ff pf'*rr" ' f ' rtf'’JþftOfOIf''3
Fyrsti erindaflokkurinn 1 sunnudagserindum útvarps-
ins á þessum vetri hefst í dag.
Þetta verða fimm erindi umkles, í nýrri, óprentaðri þýð-
Á myndinni eru peir L.G. Braathen og Hákon Býarnason
við steininn í Braathensskógi.
Skorradalur heimsóttur.
Við komu sina til landsins
lét IBraathen þá ósk í ljósi, að
sig langaði til að sjá vöxt og
þrif nýgræðingsins og af þeim
ástæðum hauð Skóprækt ríkis-
ins hommf og noklcrum öðrum
upp í Skorraaai sl. miðvikudag.
Voru alls 9 manns í förinni frá
skógræktinni og Loftleiðum.
Farið var úr bænum með Akra-
borg til Akraness og þaðan
beint að Stálpastöðurrí. Gengið
var um skóglandið og nýgræð-
ingurinn skoðaður. Þegar dval-
ið hafði verið nokkra klukku-
tlma á Stálpastöðum og reitn-
um við Háafell var haldið að
Grund, þar sem húsfreyjan,
Guðrún Davíðsdóttir tó!k höfð-
inglega á móti gestum. Þaðan
var haldið til Borgarness og
er setið hafði verið um stund
í góðu yfirlæti á heimili frú
Geirlaugar og Þórðar Pálma-
sonar í Borgarnesi var haldið
til Reykjai'kur seint um kvöld-
ið.
Frábær vöxtur,
Gróðursetningin í Braathens-
skógi hefur tekizt með ágætum,
og þó að plönturnar séu enn
ekki háar í lofti spá þær góðu
um framtíðina. Að dómi Braat-
hens er vöxturinn hér sízt siðri
en á mörgum stöðum í Noregi.
1 Háafellsreitnum eru t.d.
norsk rauðgrenitré, sem gróð-
ursett voru 1952, og eru þau
nú mörg komin hátt á annan
Hólakirkja eignast orgel
biblíur og upphitun
Við messugjörð í Hóladóm-
kirkju sunnudaginn 26. okt. var
vígt nýtt og vandað pípuorgel,
sem ríkisstjórnin hefur hlutazt
til um að kirkjan eignaðist.
Þetta er tólf radda orgel, smíð-
að af orgelsmiðunum I. Starup
& Sön í Kaupmannahöfn, sem
er gamalt og vel metið fyrir-
tæki. Forstjóri þess, herra
Aksel Starup, setti orgelið upp
í kirkjunni á síðastliðnu sumri.
Stendur það við vesturvegg;
kirkjunnar norðan megin dyra
og prýðir mjög hina veglegu j
dómkirkju.
Fyrir nokkrum árum mun
Hólanefnd hafa fyrst vakið:
máls á því, að viðeigandi væri
að pípuorgel væri sett í kirkj-
una. Síðan beittu alþingismenn
héraðsins sér fyrir því, að Al-
þingi veitti nokkurt fé til org-
elkaupanna, þeir Steingrímur
Steinþórsson þáverandi kirkju-
málaráðherra og Jón Sigurðs-
son á Reynistað, en á Hólahá-
tíðinni 1956 lýsti forsætis- og
kirkjumálaráðherra Hermann
Jónasson yfir því, að ríkis-
stjórnin mundi hlutast til um
að nægilegt fé yrði veitt úr
ríkissjóði til orgelkaupanna.
Orgelið hefur kostað 184 þús.
kr. Má því segja, að orgelið
sé afmælisgjöf þjóðarinnar til
kirkjunnar á 850 ára afmæli
Hólastóls. Þjóðminjavörður
annaðist framkvæmdir fyrir
hönd ríkisstjórnarinnar.
Þennan sama dag barst
kirkjunni eintak af hinni nýju
Ijósprentuðu útgáfu af Guð-|
brandsbiblíu, gefið kirkjunni afl
útgefendum, Hauki Thors og
Jakobi Hafstein, til minningar
um Guðbrand biskup eins og
segir í áletrun framan á bók-
inni. Er þetta 3. eintakið af
ymsar greinar forngr.skrar
menningar og bókmennta. Fyr-
irlesararnir eru: Dr. Jakob
Benediktsson, Dr. Jón Gíslason
og Kristinn Ármannsson, rekt-
or.
I dag talar Dr. Jón um upn-
runa grís’krar leiklistar, og síð-
an aftur á sunnudaginn kemur,
um Blómaskeið attískra harm-
leikja eða um höfuðskáldin
Æskylos, Sofokles og Euri-
pides.
Þá flytur Kristinn Ármanns-
son tvö erindi, ferðaþætti frá
Grikldandi. Rektor er nýkom-
inn úr ferðalagi þar um slóðir
og mun nota ferðaminningar
sínar sem uppistöðu í frásagn-
ir um fornsögu og fornminjar í
Aþenu og Delfi, Mylcene og
Korinthu.
Erindi Dr. Jakobs Benedikts-
sonar verður um griska staf-
rófið og upphaf grískrar rit-
aldar.
í sambandi við þennan er-
indaflokk mun útvarpið vænt-
ingu Dr. Jóns Gíslasonar, og
mun það vera í fyrsta sinn sem
forngriskt leikrit er flutt hér.
Sunnudagserindi þau sem
flutt voru í útvarpið í fyrra,
Vísindi nútímans, eru nú um
þessa helgi að koma út í vand-
aðri bók, sem Hlaðbúð gefur
út.
Niðursuðiiverk-
þeim, sem tölusett eru.
Að lokinni messu flutti Árni’ anlega flytja í vetur forngriskt
Framhald á 5. síðu. leikrit, Antígónu eftir Sófó-
.....
•tutttt*; •ttt'ttt*; .
mtttt— »***, ******
tíMHtflt ,n
t<*» ,
*"’• >tt»(
.*!*<
Hið nýja orgel Hóladómkirkju.
smiöja
Framhald á 12. síðu.
mikla atvinnu og útflutnings-
tekjur af niðursuðu smásíldar,
sem þó er miklum mun lakara
hráefni en hér er um að ræða.
Er Eyjafjarðarsíldin t.d. mun
feitari (allt að 13% fitumagni)
en sú síld, sem Norðmenn
sjóða niður.
Flm. virðist harla sennilegt,
að með því að koma upp full-
kominni og stórvirkri niður-
suðuverksmiðju á Akureyri,
sem einkum væri ætlað að liag-
nýta smásíldina í Eyjafirði,
mætti skapa nýja útflutnings-
grein, sem gæfi milljónatugi í
gjaldeyri og veitt’i jafnframt
mikla atvinnu, en á hinn bóg-
inn er nauðsynlegt að grund-
valla slíka framkvæmd svo vel
sem kostur er á, og í því skynl
er þáltill. þessi fram borin, að
svo megi verða.
Enn er sú hlið á þessu máli
sem ekki skiptir minnstu máli.
Full ástæða er til að ætla,, að
veruieg hætta geti orðið á of-
veiði ungsíldar þeirrar sem
hér er um að ræða, ef áfram-
haldandi veiðar verða stundað-
ar í bræðslu með sífellt örugg-
ari og stórtæ'kari veiðarfærum
og vaxandi fjölda báta, en veið-
ar til bræðslu verða elcki stund-
aðar með viðunandi árangri,
nema um mikið magn sé að
að ræða. Fiskifræðingar munu
nú hafa gert sér þessa hættu
ljósa, enda þótt þeir muni telja
að viðlika veiðimagn og dregið
var að landi sl. vetur sé óskað-
legt síidarstofninum. En ein-
-ætt virðist, að liætta á of-
veiði styðji mjög þá ályktun,
að leita beri fremur ráða til
betri hagnýtingar ungsí’darinn-
ar en verið hefur og auka
þannig afrakstur af veiði henn-
ar heldur en að auka að mun
veiðarnar og hætta á að skerða
þannig afla fullvaxinnar síldar.