Þjóðviljinn - 01.03.1959, Blaðsíða 10

10>
ÞJÓE VILJINN — Sunnudagur 1. marz 1959
Hækkun fasteignasjalda
Framhald af 4. síðu.
hve mLkil afskipti ríkisvaldið
á að hafa af gjaldheimtu
sveitarfélaganna. Er vafalaust
unnt að færa nokkur rök að
því' að réttmætt sé að sveit-
arstjórnir hafa þar allrúmar
liendur og standi síðan ábyrg-
ar gagnvart kjósendum s'ín-
tim um sínar gerðir í þeim
efnum. En þegar svo stendur
á sem nú að ríkisvaldið hefur
með lagaboði rýrt tekjur allra
lauinamanna um 10% þá er
áreiðanlega ekki rétta augna-
blikið til að þyngja að mun
nefskatta, sem lagðir eru á
að miklu leyti án tillits til
efnahags.
Það er mikið vafamál að
sú launalækkun sem nú ný-
lega hefur verið lögboðin hér'*'
á hv. Alþingi, komi annars-
staðar öllu harðar niður en á
því launafólki, sem staðið
hefur í þeim stórræðum að
koma þaki yfir höfuð sér og
sinna. Margur maðurinn sem
nú ihefur fengið laun sín lækk.
Skáldaþáttur
Framhald af 6. síðu
bað er að segja með innrími
í frumlínum (1. og 3. ljóðlínu):
Olgeir setur brúði blíða
á bak hjá sér;
drösul hvetur, djarft nam ríða
darra grér.
Olgeirsr. Guðm. Bergþórss.)
Brugðin dverghenda var
kölluð bragarós, og er hún
þannig ort:
Landið hlær, en iiljan blá
og lundurinn grær;
geislinn skær því glampar á
þar gengur mær.
(Ur gömlum háttalykli.)
Síðlínur dverghendu eru að-
eins þrjú atkvæði og eru það
skemmstu Ijóðlínur í rímna-
háttum. Reyndar falla báðar
Ijóðlínurnar í hvorum vísna-
’nelmingi saman í kveðandi og
í úrkasti er Þetta þannig líka.
Vísuhelmingur af úrkasti er
eins og frumlína úr braghendu;
éins og háífvísa dverghend
í engu frábrugðin valhendu:
•Törðin grær og líka lifna Ijóð
í hug.
Vetrartíðin vék á bug.
Vonarhaukar þreyta flug.
Þetta er valhenda; en svo má
taka fyrstu línu vísunnar og
skipta henni i tvennt, og botna
eins og dverghendu:
Jörðin grær og líka lifna
Ijóð í hug.
Bráðum þreytir hyggjan hrifna
heimanflug.
Það er leyfilegt að færa sið-
asta atkvæði úr frumlínu yfir
á síðlínu og verður það þá
eins konar forliður, sbr. það
afbrigði sem nefnt var braga-
rós hér að framan.
Guðmundur Bergþórsson fann
upp nýjan bragarhátt með því
að ríma saman allar ljóðlínur
í dverghendu; úr þessu varð
fallegur háttur sem hann kali-
aði valstýfu:
Að mér sóttu vetrarvöld
í veðri köld,
þar til f’jóðið kom um kvöld
með kvæðagjöld.
8>
uð um tíunda hluta mun
nú og á næstu tímum
eiga í meiri erfiðleikum en
nokkru sinni áður með að
halda eign sinni og híbýli, ef
það reynist honum þá mögu-
legt. Eg tel það fullkomna
óhæfu að lögbjóða hækkun
á gjöldum þeirra manna, sem
nú eiga margir hverjir í hvað
mestum örðugleikum vegna
kaupráns hæstv. ríkisstjórnar
og ég tel einnig óhæfu að
stuðla að hækkaðri húsaleigu
almennings á sama tíma og
laun eru lækkuð með vald-
boði og tek undir allar þær
röksemdir sem hv. 1. l.kj. þm.
færði fram um það efni sér-
staklega. Eg get því ekki
fylgt þessu frv. eins og það
Bæjarpösturinn
Framhald af 4. síðu.
sundstöðum. Þá hefur bæjar-
stjórnaríhaldið hér nú sam-
þykkt fjárhagsáætlun sína og
þrátt fyrir allt sparnaðanhjal-
ið, mátti ekki heyrast nefnt
þar að spara neitt nema verk-
legar framkvæmdir, íbúða-
byggingar, gatnagerðir, o.þ.h.
I skrifstofubákninu var ekk-
ert hægt að spara, í bitlinga-
farganinu, sem búið er að
hrúga upp hjá bænum, var
ekkert hægt að spara, meira
að segja svívirðingin, sem
nefnd er loftvarnanefnd, á á-
fram að íþyngja bæjarsjóði,
það var ekki einu sinni hægt
að spara brekánakostnað
þessarar forláta nefndar.
Finnst ykkur komið til móts
við hina lögboðnu 13,4%
kauplækkun okkar þarna ?
Hvað segir Hannes á hom-
inu ? Finnst honum bæjar-
stjórnaríhaldið verðskulda
drengilegan stuðning Magn-
úsar ellefta við loddaraleik-
inn? tjtsvarsstiginn lækkár
um 5% ihrópar Morgunblað-
ið. Ef fjánliagsáætlunin er
hækkuð um 37 milljónir í
desember og lækkuð aftur um
19 milljónir í febrúar, þá
pípir Morgunblaðið: Útsvars-
stiginn lækkar um 5%. Ef
verð á einhverjum hlut hækk-
ar um ihundrað krónur í dag
en lækkar aftur um 10 krón-
ur á morgun, þá mundi Morg-
unblaðið æpa: 10% verð-
lækkun! Hversvegna lækkar
útsvarsstiginn ekki um 13,4%
eins og kaupið okkar? Hvað
reiknast ihaldinu og krötun-
um til, að fasteignagjalda-
stiginn hafi lækkað um mörg
prósent? Og hvað á þessi
feluleikur með staðreyndirn-
ar að þýða? Hvers vegna
ekki að koma a.m.k. mann-
lega fram og viðurkenna að
verðlækkanir og gjaldahækk-
anir yfirleitt hafa, enn sem
komið er, svo til engar orðið,
en margt hefur hækkað stór-
lega. (Eg undanskil verð á
þeim vörum, sem við greiðum
niður sjálf). Eg minntist á
rafmagnið. Hvað í ósköpun-
um er þetta „álag“, sem við
verðum að borga á hverjum
rafmagnsreikningi? Er þetta
„álag“ lagt á bara af handa-
hófi, eða hvaða reglum lýtur
niðurjötfnun þess? Fólki þyk-
ir skemmtilegra að vita nokk-
um veginn hvað það er að
borgk, umfram ákveðið raf-
magnsverð.
liggur fyrir. Hinsvegar hefi
ég leyft mér að flytja breyt-
ingatillögur þess efnis að í-
búðarhúsnæði verði undan-
skilið hækkunarheimild frv.
og mun greiða málinu í heild
atkvæði ef hún nær fram að
ganga. Eg tel að allt öðru
máli gegni um aðra fasteigna.
eigendur en eigendur íbúðar-
ihúsnæðis ihvað þessi gjöld
snertir, og að full sanngimi
mælti með því að þeir greiði
hærri gjöld til sveitarfélag-
anna af fasteignum sínum.
I fyrsta lagi kemur sú gjald-
heimta vægilegar niður á al-
menningi. 1 öðm lagi er í
mörgum t|fellum um að ræða
fyrirtæki sem greiða óeðlilega
lág gjöld til sveitarsjóðanna
miðað við veitta þjónustu og
í sumum tilfellum er um að
ræða fyrirtæki, svo sem sam-
vinnufélögin og fleiri sem
njóta sérstöðu og jafnvel al-
gerrar undanþágu frá greiðslu
útsvara til sveitarsjóðanna.
Eg tel ástæðulaust og órétt.
mætt að t.akmarka frekar en
frv. gerir ráð fyrir gjald-
heimtu af fasteignum þess-
ara aðila.
Samkv. breytingartillögu
minni er að nolckru gengið
til móts við kröfur þeirra
sveitarstjórna, sem talið er að
bomar séu sérstaklega fyrir
brjósti með flutningi þessa
frv., en jafnframt gætt hags-
muna þeirra sem gert er að
greiða fasteignagjöld af
minnstri getu og vafasamastri
sanngirni.
Eg vænti stuðnings hv.
þingmanna við þessa breyt-
ingartillögu en lýsi því jafn-
framt yfir að ég geri sam-
þykkt hennar að skilyrði fyrir
fylgi mínu við frumvarpið.
SKAKIN
Framhald af 6. síðu.
15. Rb3 f5
16. exf5
16. f3 virðist betra. Svartur
fær nú sterkt og fjaðurmagn-
að peðamiðborð.
16. — gxf5
17. Dc4 f4
18. Rc2 Bc6
19. f3 Dg6
Svartur stendur nú mun
betur: hefur sterkara mið-
borð, meira landrými og opna
g-línu til sóknar.
20. Rel e4
21. Rd4
21. fxe4, f3 væri ekki glæsi-
legt, en nú verður valdað frí-
peð á e3 þyrnir í holdi hvíts.
21. — e3
22. Rxc6 Rxc6
23. b3 Hg8
24. Bb2 Be5
25. De2 h5!
Þetta peð á að mynda holu
á g3.
26. c4 Hg7
27. Bxe5 Rxe5
28. Hd5 He8
29. Ha-dl h4
30. h3
Eftir þetta brestur vörnin í
skyndingu. Slcárra virðist að
bíða h-peðsins og fórna peð-
inu á g2.
30. — Ðg3
31. Hd8 Hxd8
32. Hxd8f Kh7
33. Khl Df2!
34. Dc2i
Ekki er um margt að velja.
34. — Hg6
35. Dc3 Dflf
og Guðmundur gafst upp.
Eftir 36. Kh2 á svartur um
tvær álika skemmtilegar leið-
ir að ræða til að máta í öðr-
um leik. Læt ég lesendum þær
eftir.
IiOkastaftan
Svart: Sigurður
ABCDEFGH
ABCDEFGH
Hvítt: Guðmundur
T ilkynning
Nr. 21/1959.
InnílutniiKjsskriístoían hefur ákveðið eftir-
farandi hámarksverð á fiski í smásölu, að
frádreginni niðurgreiðslu ríkissjóðs:
Nýr þorskur, slægður:
Með haus, hvert kg.............kr. 2,10
Hausaður, — —.................. — 2,60
Ný ýsa, slægð:
Með haus, hvert kg..............kr. 2.80
Hausuð, — —......................— 3,50
Ekki má selja fiskinn dýrari, þótt hann
sé þverskorinn í stykki.
Nýr fiskur, flakaður án þunnilda,
hvert kg. • •...................kr. 6,00
Fiskfars, hvert kg.............. — 8,50
Fisk, sem frystur er sem varaforði, má
reikna kr. 1,80 dýrari hvert kg. en að
framan greinir.
Verð á öðrum fisktegundum helzt óbreytt
samkvæmt tilkynningum nr. 21 og 32 frá
1958, þar til annað verður auglýst.
Reykjavík, 28. febrúar 1959.
VEBÐLAGSSTJÖRINN.
Iþróttir
Framhald af 9. síðu.
væru nú um 500 manns. Hér á
þessum stað hefði verið miðstöð
skíðamanna í nær 25 ár og þótt
aðrir hafi komið á eftir og reist
skíðaskála Þá væri þessi glæsi-
legastur.
Jakob Hafstein ávarpaði af-
mælisbarnið fyrir hönd 8 félaga
úr Reykjavík. Sagði Jakob að
þótt margt gott og þarflegt hefði
verið gert, þá væru mörg mál-
efni sem mætti bæta frá því
sem nú er.
Það þarf að gera meira til
þess að beina ungu kynslóðinni
til fjallanna, til þess að efla á-
huga hennar og vinnugleði til
daglegra starfa. L. H. Miiller og
Kristján Skagfjörð stýrðu stór-
um hópum ungmenna til fjalla,
og reistu sér þar varanlcga
minnisvarða, þeim sé heiður og
þökk. Félög þau sem valið höfðu
hann til að tala máli sínu við
þetta tækifæri voru: Ármann,
ÍR, Fram, Víkingur, íþróttafélag
kvenna, KR, Valur og Skíðasveit
skáta.
Gísli Kristjánsson flutti kveðj-
ur frá Skíðasambandi íslands og
afhenti félaginu lágmynd, skíða-
stökkmann skorinn í tré.
Formaður Skíðaráðs Reykja-
víkur, Ellen Sighvatsson, og Sig-
urður Sigurðsson fyrir hönd í-
þróttafréttaritara færðu félag-
inu árnaðaróskir. Ennfremur
færði „Litla Skíðafélagið*1 Skíða-
félagi Reykjavikur gjöf.
Að lokum þakkaði Stefán
Björnsson fyrir hönd félagsins
allan þann heiður sem félaginu
hefði verið sýndur og kvaðst
mundi taka til athugunar þær
bendingar sem fram hefðu kom-
ið. — Var dvalizt í skálanum
til kl. 12.
Var það nauðsynlegt?
Hér vei’ður að lokum varpað
fram þeim spurningum, hvort
það hafi verið nauðsynlegt og
hvort það hafi verið viðeigandi
að íþróttafélag slcyldi veita á-
fengi í þessu íþrótta- og félags-
heimili sínu, við þetta tækifæri?
Það svarar hver fyrir sig, en sá
sem þetta ritar svarar hiklaust
neitandi, og kemur þar margt
til.
QTSALA
Drengjajakkaföt frá kr. 1
450.00.
Enskar poplinkápur frá kr.
400.00.
Nælonsokkar frá kr. 20.00.
Perlon- og ullarsportsokkar.
Köflóttar drengjaúlpur.
Mikið aí öðrum vörum
með stórkostlegum
aíslætti.
Vesturgötu 12.
Sími 1—35—70.
Til
liggur leiðiii