Þjóðviljinn - 06.03.1959, Blaðsíða 1

Bréf til
Jóns Rafnssonar
frá
Þórbergi Þórðarsyni
á 6. síðu
Afríkumenn grípa til vopna Sovétríkiil fÚS Ú frðltl-
gegn Bretum í Nyasalandi lengja samninpfrestlnn
Beittu í gœr skotvopnum i fyrsfa skipti,
5 féllu, Bretar halda áfram handtökum
• Afríkumenn, í Nyasalandi hafa ekki látið bugast þrátt
fyrir refsiaðgerðir brezku nýlendustjórnarinnar og halda
; áfram baráttu sinni, enda þótt flestir helztu leiðtogar þeirra
hafi verið handteknir og fluttir nauðugir úr landi. Víða
í nýlendunni kom til átaka í gær og beittu Afríkumenn í
fyrsta skipti skotvopnum gegn herliði nýlendustjómarinnar.
Harðasta viðureignin í gær | ust að hópi hermanna sem voru
var við þjóðveg í suðurfylki
Nyasalands, en í henni biðu
fimm Afmkumenn bana, en
fjórir særðust. Fréttaritari
brezka útvarpsins skýrði svo
frá, að viðureignin hefði haf-
izt þegar Afrígumenn, flestir
'búnir spjótum og öxum, flykkt-
að ryðja burt vegartálma sem
Afríkumenn höfðu reist.
Skyndilega var hafin skot-
hríð á herme-nnina úr skógar-
þykkni. Þeir svöruðu skothríð-
inni og fimm Afríkumenn lágu
í valnum. Ekki er getið um
manntjón í herliði nýlendu-
stjómarinnar.
I öðru héraði landsins var
þrívegis skotið á brezka her-
menn í gær, en ekki er heldur
getið um manntjón í þeim við-
ureignum.
35 hafa verið drepnir
Fréttaritai'i brezka útvarps-
ins sagði að þetta hefði verið
í fyrsta sinn sem Afríkumenn
í Nyasalandi hefðu beitt skot-
vopnum í átökum við lier og
lögreglu. Síðustu þrjá daga
hafa 35 Afríkumenn fallið fyr-
ir brezíkum vopnum, en 63
særzt, ef trúa má tilkynningu
nýlendustjórnarinnar.
miðfylki Nyasalands og vörp-
uðu niður flugmiðum. Þar var
því hótað að heil byggðarlög
juðu gerð ábyrg fyrir hvers
konar skemmdum sem unnar
Framl\ald á 11. síðu
Krústjoff ítrekar enn í Leipzig ákvörðun
þeirra að semja frið við Þýzkaland
Krústjoff, forsætisráðherra Sovétríkjanna, ítrekaði enn
í Leipzig í gær þá ákvörðun Sovétríkj anna að semja frið
við annaðhvort eða bæði þýzku ríkin.
Hann flutti ræðu í hádegis-
boði sem borgarstjórinn í
Leipzig hélt honum til heiðurs.
I ræðu sinni eagði Krústjoff
Stofnfundur Alþýðubandalags
á Selfossi n.k. sunnudag
Hannibal ;Valdimarsson og Karl Guðjónsson
flytja framsöguræður um stjórnmálin og
kosningarnar
Stofnfundur Alþýðubandalagsins á Selfóssi verður
haldinn í Iðnaðarmannahúsinu þar n.k. simnudag 8.
marz, og hefst klukkan 4 e.h,
A fundinum fara fram venjuleg stofnfundarstörf, svo
sem samþykkt laga fyrir félagið, kosning félagsstjóm-
ar og annarra ítrúnaðarmanna.
Allt stuðuingsfólk AlJjýðubandalagsins á Selfossi,
sem vill taka þátt í stofnun og starfi félagsins, er vel-
komið á fundinn.
A fundinum mæta alþingismennirnir Itarl Guðjónsson
og Hannityil Valdiinarsson, formaður Alþýðubandalags-
ins. Flytja þeir að loknum stofnfundarstörfum fram-
söguræður um stjórmnálaviðhorfið og alþingiskosning-
arnar sem framundkn eru.
að sovéts.tjórnin væri fús til
að framlengja 6 mánaða frest
þann sem hún setti is.l. haust
fyrir samningum um framtíð
Vestur-Berlínar, en sá fi’estur
átti að renna út 27. maí n.k.
Hún setti þó það skilyrði að
fyrir þann tíma yrðu hafnir
samningar sem einhverja von
gæfu um árangur. Mætti þá
fresta endanlegri ákvörðun um
einn til tvo mánuði. „Okkur
liggur ekkert á“, sagði hann.
Hann ítrekaði að Sovétríkin
myndu ekki afhenda austur-
þýzku stjórninni þau völd sem
þau hafa í Berlín fyrr en eftir
að friðarsamningar hafa verið
undirritaðir, annaðhvort við
bæði þýzku ríkin eða þá Austur-
Þýzkaland eitt.
I einkaskeyti til Þjóðviljans
frá Leipzig í gær var sagt að
vörusýningin væri sú stærsta
og glæsilegasta sem þar hefði
verið haldin til þessa. 9.400
fyrirtæki frá 49 löndum sýna
þar vörur sínar og taka fyrir-
tæki í öllum Evrópulöndum
þát,t í sýningunni. Sýningargest-
ir skipta hundruðum þúsunda
og koma frá 80 löndum.
Ihaldinu afhent helmfngsvöld í sf jórn
Fulltrúaráðs ver
Fyrsta afrek afturhaldsfylkingarinnar að vísa frá
tillögu um kjaramál og samningsrétt verklýðsfélaga
Á aðalfundi Fulltrúaráðs verkalýðsfélaganna í Reykja-
vík í fyrrakvöld gerðust þau tíðindi að Alþýðuflokkurinn
hafnaði öllu samstarfi við Alþýðubandalagið og afhenti í
staðinn ílialdinu helmingsvöld í stjórn fulltrúaráðsins. Til-
gangurinn með þessari samstöðu hægri aflanna kom glöggt
í Ijós á fundinum, þegar íhaldið og Alþýðuflokkurinn sam-
einuðust um að vísa frá tillögu þar sem lýst var andstöðu
við kaupránslögin og þá skerðingu á samningsfrelsi verk-
lýðshreyfingarinnar sem í þeim felst.
lýðsfélaganna í Rvik
Lúðvík Jósepsson
Alfreð Gíslajon
Fundur Alþýðu-
bandalagsins í
Hafnarfirði
Fundur Alþýðubandalags-
manna í Halnarfirði hefst
kl. 8.30 í kvöld í Góð
templaraliúsinu.
A fundinum verður rætt
um stjómmálaviðhorfið og
flytja ræður alþingismenn-
imir Alfreð Gíslason og
Lúðaík Jósepsson.
Allir stuðningsmenn Al-
þýðubandalagfáns em vel-
konuiir á fundinn meðan
húsrúm leyfir.
Nær 200 handteknir
Nýlendustjórnin heldur á-
fram að handtaka þá sem tald-
ir eru líklegir leiðtogar Afríku-
manna i nýlendunni, og er
fjöldi handtekinna nú orðinn
hátt á annað hundrað. Flest-
ir helztu leiðtogamir, þ.á.m. dr.
Hastings Banda, forseti þjóð-
ernissamtak Afrikumanna, hafa
verið fluttir nauðugir til Suð-
ur-Rihodesíu.
Flugvélar úr flugher Suður-
Rhodesíu flugu í gær yfir
Fmsnherji f jórði
sefidir enn merki
Bandaríska geimflaugin Fmm-
herji fjórði heldur áfram að
gefa frá sér útvarpsmerki og
heyrðust þau mjög greinilega í
athuganastöðmni í Jodrell Bank
í Englandi í gær. Geimflaugin
var þá komin tæplega 500.000
km frá jörðu og langt fram hjá
tunglinu.
Bandaríski flugherinn til-
kynnti í gær að gervitungl það
sem hann skaut á loft frá Kali-
forníu á laugardaginn var, en
lítið hefur frétzt af síðan, muni
hafa komizt á braut umhverfis
jörðu, en braut þess liggur yfir
jarðskautin. Eitthvað er þó að
eenditækjum gervitunglsins.
I upphafi aðalfundarins flutti
fráfarandi formaður fulltrúa-
ráðsins Bjöm Bjarnason
skýrslu stjómarinnar. Auk
fundahalda fulltrúaráðsins
sjálfs hefur aðalstarf þess ver-
ið fólgið í relístri skrifstofunn-
ar, þar sem mörg hinna smærrí
verkalýðsfélaga í Reykjavík
hafa aðsetur sitt. Þakkaði
Bjöm ágætt samstarf sem ver-
ið hefði í stjóm fulltrúaráðs-
ins undanfarin tvö ár; að vísu
hefðu menn ekki alltaf verið
sammála, en samstarfsandi
hefði verið mjög góður. Ásamt
Birni hafa átt sæti í stjórninni
Guðmundur J. Guðmundsson
varaformaður, Eggert Þor-
steinsson ritari, Óskar Hall-
grimsson og Guðgeir Jónsson.
Að lokinni skýrslu formanns
las og skýrði starfsmaður full-
trúaráðsins, Sigurður Guðgeirs-
son, reikninga þess fyrir tvö
s.l. ár, og voru reikningarnir
síðan samþykktir.
Vildu aðeins scmja við
íhaldið
Þá fór fram stjórnarkjör.
Gerði Eðvarð Sigurðsson
grein fyrir tillögum Alþýðu-
bandalagsmanna og minnti á að
á undanförnum árum, þegar
róttækari armur verklýðs-
hreyfingarinnar hefur verið í
meirihluta í fulltrúaráðinu, hef-
ur hann ævinlega boðið Al-
þýðuflokknum tvo fulltrúa af
fimm í stjórninni, og þannig
hefur stjórnin verið skipuð t.d.
4 undaníarin ár. En nú bregð-
ur svo við, þrátt fyrir sam-
vinnu Alþýðubandalagsmanna
og Alþýðuflokksmanna um kjör
stjórnar A.S.Í. á síðasta A3-
þýðusambandsþingi, að Alþýðu-
flokksmenn undir forustu Jóns
Sigurðssonar telja hag verk-
lýðshreyfingarinilar í Reykja-
vík hezt borgið með því að af-
henda Ihaldinu sem sterkust
ítök í stjórn fulltrúaráðsins.
Alþýðut'lokksnieiin höfðu því
eingiingu rætt við Ihaldið um
myndun stjórnar en ai'tekið
Framhald á 2. síðu. , /