Þjóðviljinn - 05.07.1959, Qupperneq 3

Sunnudagur 5. júlí 1959
ÞJÓÐVILJINN
(3
Nýjustu sambýlishús Byggingafélags verkamanna í Beykjavrk við Síigahlíð.
Byggingaríélag verha
manna i
Byggingarfélag verkamanna
í Reykjavík á 20 ára starís-
afmæli í dag, en það var stofn-
að 5. júlí 1939. Stofnendur þess
voru 173, en nú eru í félaginu
980 manns.
Á þessum 20 árum hefur fél-
agið látið þyggja 326 íbúðir,
frá tveggja til fjögurra her-
bergja, og eru 262 þeirra í
húsum félagsins í Rauðarár-
holti, en nýjustu íbúðirnar við
Stigahlíð, þar sem reist hafa
verið tvö stór fjölbýlishús með
samtals 64 íbúðum. Um þess-
ar mundir er að síga á seinni
hlutann við frágang íbúðanna
í síðara húsinu og verður flutt
í þær allar á næstu vikum.
Auk þess er verið að byrja
framkvæmdir við þriðja hús-
ið í Stigahlíð og verður það
einnig með 32 íbúðum eins og
tvö hin fyrri, og' loks er feng-
ið leyfi fyrir byggingu þess
fjórða til viðbótar með jafn-
mörgum íbúðum. Þegar hús
þessi verða komin upp, verða
íbúðir félagsins því alls 390,
en auk þess hefur félagið byggt.
eitt verzlunar- og' skrifstofu-
hús við Stórholt.
Láta mun nærri að í íbúð-
um þeim, sem félagið hefur
þegar byggt, búi um 1800
manns, en húsin eru alls 96426
rúmmetrar.
Bygging verkamannabústaða
hófst hér strax eftir að fýrstu
iögin um verkamannabústaði
voru afgreidd frá Alþingi vor-
ið 1929, eða fyrir réttum 30
árum. Á grundvelli þeirra laga
voru stofnuð byggingarfélög í
ýmsum bæjum og kaupstöðum
landsins, sem síðan hafa hvert
um sig reynt að byggja sem
hagkvæmastar og ódýrastar í-
20 ára
auk þess tilheyrir þeim bygg-
ingarflokki verzlunar- og skrif-
stofuhúsið við Stórholt 16.
Fimmti bygg'ingarflokkurinn
eru 10 hús og standa þau við
Stórholt og Stangarholt. í þess-
um húsum eru samtals 40
þriggja herbergja íbúðir.
Húsin í sjötta byggingar-
flokki eru við Skipholt. Eru
þau 5 með 20 íbúðum og eru
þær að öllu leyti eins og íbúð-
irnar í fimmta flokki.
í sjöunda byggingarflokki
eru 7 hús með samtals 42 í-
og áður getur. X hvorri húsa-
samstæðu eru 28 þriggja hér-
berja íbúðir og 4 tveggja her-
bergja, og verður lokið við að
flytja í síðari húsasamstæðuna
á þessu sumri. Hús þessi teljast
til 8. og 9. b.yggingarflokks.
byggingarsjóðsins.
Fyrir nokkru voru hafnar
framkvæmdir við 10. bygging-
arflokk. og eru þau hús eins
og tvö hin fyrri, það er að
segja með 32 íbúðum — og
eins verður fjórða húsið. sem
leyíi er fengið fyrir.
Fjár til bygginga sinna hef-
ur byggingafélagið fyrst ag
íremst aflað með lánum úr
Byggingarsjóði verkamanna á
hverjum tíma, að viðbættum
framlögum íbúðareigenda
sjálfra, en með lögunum um
verkamannabústaði var ríkis-
sjóði gert skylt að verja
ákveðnu ié árlega til bygging-
arsjóðsins gegn jafnháu fram-
lagi frá viðkomandi bæjar- og
sveitarfélagi. Hefur Reykjavík-
urbær ávallt innt skilvislega
af hendi greiðslur sínar til
byggingarjóðsins.
Öil hús íelagsins haía verið
byggð fyrir eigin reikning og
hefur jafnan verið leitazt við
að gera íbúðirnar sem hag-
kvæmastar úr garði, þannig að
þær væru til sem mestra og
beztra nota i'yrir íbúa þeirra,
en jafnframt heíur verið reynt
að gæta hagsýni, svo að íbúð-
ir í verkamannabústöðunum
hafa á hverjum tíma verið
með þeim ódýrari, sem byggð-
ar hafa verið i bænum, miðað
við rúmmetrafjölda.
Eftirspurn eftir íbúðum í
verkamannabústöðunum er allt-
af mjög mikil og eru nú 655
íélagsmenn á biðlista. en
framkvæmdir takmarkast
búðir fyrir alþýðu manna, og
með því móti gert verkamönn-
um og öðru láglaunafólki
mögulegt að eignast þak yfir
höfuðið. Hafa byggingarfélög
verkamanna og byggingarsjóð-
ur þannig bætt mjög úr hús-
næðisþörf fjölda fólks, sem
trauðla mundi á annan hátt
betri né hagkvæmari hafa get-
að komið sér upp eigin hús-
næði.
Óvíða hefur á undanförnum
árum verið brýnni þörf á því
en í höfuðborg landsins að
auka og bæta húsakost almenn-
ings, og' hefur Byggingarfélag
verkamanna lagt drjúgan skerf
til þess, og eins og að líkum
lætur verið eitt athafnamesta
byg'g'ingarfélagið, sem starfar
á grundvelli laganna um verka-
mannabústaði. Segja má að fé-
lagið hafi haldið uppi stöðugum
framkvæmdum allt frá því það
var stofnað fyrir 20 árum.
Fyrstu framkvæmdir á veg-
um felagsins hófust strax sam- Nokkur hús Byggingafélags verkamanna í Eeykjtvík í Bauðar-
sumars og' það var stofnað, en árliolti
þá var byrjað á byggingu 10
húsa við Háteigsveg, Meðalholt
og Einholt. f þeim húsum eru
20 þriggja herbergja íbúðir og'
20 tveggja hverbergja.
í öðrum byggingarflokki voru
14 hús við Meðalholt og Há-
teigsveg, samtals með 56 íbúð-
um; 52 þriggja herbergja og'
4 tveggja herbergja.
í þriðja flokki voru reist 7
hús við Stórholt og Háteigs-
veg með 28 íbúðum; 24 þriggja
herbergja og 4 tveggja her-
bergja.
skipaður formaður félagsins ög
hefir gegnt þvi starfi siðán.
Auk þess hefur hann verið
byggingarmeistari félagsin's "frá
upphai'i, en múrarameistari við
allar byggingarnar heíur
Hjálmar Jóhannsson verið.
í fyrstu stjórn félagsins, auk
Guðmundar í. Guðmundssonar,
voru þeir Magnús Þorsteins-
són. varaformaður, Grímur
Bjarnason gjaldkeri og Bjarni
Steíánsson og Oddur Sigurðs-
son. Þeir Magnús og Bjarni
hafa átt sæti í stjórninni frá
upphafi, en auk þeirra og Tóm-
asar, eru nú í stjórn, Alfreð
Guðmundsson, sem verið hefur
ritari frá 1945 og Jóhann Ei-
ríksson meðstjórnandi frá 1957.
Skrifstofustjóri félagsins er
Sigurður Kristinsson.
Stjórn Byggingarfélags
verkamanna vili á þessum
timamótum þakka öllum vel-
unnurum félagsins, samstarís-
mönnum sínum, starfsmönnuin
ölium og síðast en ekki sízt
félagsmönnum sjálfum. Þá hef-
ur félagið á umliðnum 20 ár-
um notið stuðnings margra
ágætra manna annarra, sem
þakka ber. og má þar til nefna
ráðamenn Reykjavíkurbæjar,
ríkisstjórnir á hverjum tíma,
svo og stjórn byggingarsjóðs,
sem jafnan verður að leita til
um lánveitingar til fram-
kvæmdanna.
Formenn byggingarsjóðsins
hafa verið þessir menn; Magn-
ús heitinn Sigurðsson banka-
stjóri, Jón Maríasson banka-
stjóri og Finnbogi Rútur Valdi-
marsson bankastjóri.
í fjórða byggingarflokki voru
9 íbúðarhús við Meðalholt og'
Stórholt með samtals 36
þriggja herbergja íbúðum, og
búðum, fjögurra og þriggja
herbergja, og standa þau við
Skipholt og Nóatún.
Þegar þessum siðast töldu
húsum var lokið, átti félagið
ekki fleiri lóðir í Rauðarár-
holti, en hóf þá byggingu
stórra fjölbýlishúsa við Stiga-
hlíð, þar sem því hafði verið
úthlutað ióðum fyrir nokkur
slík hús. Þessi hús eru fjög-
urra hæða, en fjórir stigagang-
ar í hverri samstæðu, þannig
að segja má að í henni séu
raunar fjögur hús með 8 í-
búðum hvert, en í samstæð-
unni allri eru 32 íbúðir, eins
Landhelgisdómur
en | Framhald af 1. síðu.
að við dufl það, sem varðskipið
l'Setti út hjá togaranum Howard
|frá Hull kl. 00.15 þann dag og
reyndist staður þess 0,5—0,6
sm fyrir innan fiskveiðimörkin.
||l Dcmkvaddir kunnáttumenn
fundu h'nn 30. apríl um 1
gráðu miðunarskekkju og un
1,5% fjaríægðarskekkju á 12
sm mælikvarða Cosso ratsj'r
Æg;s, sem notaður var. Frið-
rik Óláfsson hefur sett stað
duflsins í sjóuppdrátt, þannig
að skekkjur þessar eru látnar
vera ákærða í hag. Reyndist
þá staður duf’sins vera 0,3—-
0,4 sm innan fiskveiðimark-
anna.
Samkvæmt gögnum málsins
er ljcst, að ákærði hafi togað
um stund 5—10 mínútur í átt-
ina frá Geirfugladrang, er
in. má vissulega segja að fram- !duflið yar gett út Samkvæmt
tíðarverkefni félagsins séu næg, framanrituðu er sannaði að á-
og brýna nauðsyn ber til að kærði hefur verið að botnvörpu-
að byggingarframkvæmdirnar veiðum í iandhelgi á nefndum
fremur aukist en dragist sam- fíma Þykir refsing ákærða
an næstu árin. hæfilega ákveðin 100 þús.
Fyrsti formaður Byggingar- krónur . . . “ Hæstiréttur stað-
félags verkamanna var Guð- festi ákvæði héraðsdóms um
mundur í. Guðmundsson, nú- nr)ntoku ve:ðarfæra og pf'a.
verandi utanríkisráðherra. og Einn;g var skipstjórinn dæmd-
gegndi hann formennsku í tél- ur tii greiðslu sektarkostnaðar,
aginu í 10 ár, eða til 1949, þar sem er talinn áfrýjunar-
en þá var Tómas Vigfússon kostnaður.
sjálfsögðu við þær lánveiting-
ar, sem byggingarsjóður getur
látið í té. Þrátt fyrir miklar
framkvæmdir siðustu 20 ár-
Á morgun síðdegis verður dregið um 350 vinninga að íjárhæð samtals 860 þúsund krónui
Hæsfi vinningur Vi
Enn er tækiíæri til að kaupa og endurnýja. — Vö ruhappdrætti S.Í.B.S.