Þjóðviljinn - 06.01.1960, Blaðsíða 4

4) — ÞJÓÐVILJINN — 'Miðvikudagur 6. janúar 1960
• Ósæmilegt skítkast
- Fyrrverandi sjómaður hef-
u r sent póstinum -eftirfarandi
hréf: „I Alþýðublaðinu hinn
30. desember síðast liðinn
tekur Hannes á horninu
dryk'kjuskap sjómanna (tog-
árasjómanna) til meðferðar á
„fanatiskan“, ósanngjarnan
og ógeðslegan hátt. Hér birt-
ist þetta óhugnanlega gaspur
orðrétt:
„Ástandið á togaraflotan-
um er hörmulegt. Drykkju-
skapur sjómanna er svo mik-
ill, að aldrei hefur þekkzt
annað eins. Togararnir láta
seint og um síðir úr höfn —
eftir leit að skráðum mönn-
um, sem ekki mæta til skips.
Menn eru algerlega óstarf-
hæfir fyrstu tvo sólarhring-
ana að minnsta kosti. Það
verður að gæta manna, standa
vaktir yfir þeim svo að þeir
fari sér ekki að voða.
Drýkkjuskapur þessara
manna er brjálsemi. Hér er
fvímælalaust um einhvers
konar fjöldagegg.jun að ræða.
Eitt er að bragða áfengi og
allt annað að drekka frá sér
ráð og rænu, sóma sinn og
æru, efni sín — og lif sitt.
Eg minnist aðeins á þetta í
dag, en ótrúlega hljótt er
um þetta geigvænlega vanda-
mál. Hér er efni í mikil og
hl'ífðarlaus skrif og umræð-
ur. Það er ekki hægt að þegja
lengur. Hér er að vísu um
vandamál einstaklinga að
ræða. en þetta vandamál ein-
staklinganna er orðið þjóð-
félagslegt vandamál. Hvað
veldur þessum ósköpum? Er
undirrótin of mikið frelsi?
Liggur meinið í agaleysi? Og
hvernig er hægt að koma við
aga þegar ástandið er þannig.
að margir bjóða í sama mann
til vinnunnar?
Eg hef skrifað margar
greinar i þetta blað og lagt
mitt lóð á vogarskálina til
þess að bæta kjör sjómanna.
I dag geri ég kröfu til þeirra
sjálfra. Þeir eru að fyrirgera
rétti sínum. Þeir eru að eyði-
leggja það, sem brautryðj-
endur þeirra hafa byggt upp.
Þeir eru að eyða sóma sín-
•um sem einstaklingar — og
sem stétt.
Hannes á horninu."
• Eru sjómenn beir
einu, sem drekka?
„Minna má nú gagn gera.
Hvað kemur vesælli penna- E
blók til að iáta penna sinn E
æla slikum óþverra yfir al- E
menning á kostnað sjómanna ? E
Vissulega er drykkjuskapur, í E
ihverri mynd, sem hann birt- ~
ist, óverjandi, en öllu má of- =
bjóða, og sl'ík skrif sem þessi ~
hljóta að vera brjálsemi ein- ~
sýnnar sálar, sálar, sem því =
miður hefur aðstöðu til að =
bera víur sínar í móttækilega =
skrokka, sem vissulega eru of =
margir, eins og oft hefur áður E
sannazt. En þessi hornblásari E
minnist ekki einu orði á aðrar E
stéttir þjóðfélagsins, t.d. hina E
svokölluðu „betr; borgara“, ~
sem margir hverjir drekka -
daglega, jafnvel við störf sín. E
Hann minnist ekkert á þrútin =
brennivínsnefin, sem ósjaldan =
má sjá geisla rósrauð undir =
rándýrum hattbörðum vel- =
megunarinnar. Eða hverjir =•
halda gangandi hinum mörgu =
og dýru veitingahúsum Rvík- =
ur? Eru það sjómennirnir ? E
Nei, ekki nema þá að mjög E
litlu leyti. Sjómenn hafa ann- E
að að gera en hanga við bar- E
borð þessara dýru sala. Tog- E
arasjómaður (til flæmis) er E
ekki i landi nema 2 til 4 daga E
mánaðarins að meðaltali. Hinn E
hluta mánaðarins er hann að E
draga björg 'í bú þjóðarinnar. =
Það er hans ægilegi drykkju- =
skapur.“ =
® Sj'ómenn munu i
kunna að þakka
kveðjuna |
„Sjómenn eru þarfasta E
stétt þessa lands og löngu E
viðurkenndir sem slíkir. Hitt =
er annað mál, að þrátt fyrir =
fórnarstörf þeirra þjóðinni til =
bjargar (þ.á.m. Hannesi á =
horninu) hefur bústjórum =
hennar ekki tekizt að halda =
svo á spöðunum sem skyldi. E
Nei, ég held, að skrif sem E
þessi Hannesaráhornisíðuskrif E
eigi hvergi heima, nema þá E
helzt í glæpatímaritum. Sjó- E
menn eru vafalaust þakklátir E
Hannesi fyrir hinn innilega E
áramótaboðskap hans þeim til E
handa. Nær væri honum samt =
að slíðra penna sinn en að =
•nota hann til níðskrifa um ís- =
lenzku sjómannastéttina — =
hún á annað skilið. — Fyrr- E-
verandi sjómaður.“ E
Tillaga um ráðunout
Það er orðinn fastur þáttur
í sambandi við jólin, að Rík-
isútvarpið flytji jólakveðjur
frá landsmönnum til vina og
€g vandamanna. Einni jóla-
kveðjunni, sem 'í þetta sinn
var _ flutt á Þorláksmessu,
veitti ég sérstaka athygli.
Hún var til sr. Péturs Magn-
ússonar í Vallanesi og endaði
á þessa leið: Hjartans þökk
fyrir unnin störf í þágu sveit-
arinnar. Sóknarbörn.
Það er með ólíkindum, að
sóknarbörn þakki svona hjart-
anlega sínum sálusorgara,
sem hefur ekki sagt lausu ~
prestsembættinu, nema þv'í að- E
eins, að hann hafi á einn og [•
annan hátt verið stoð og £
stytta sveitarinnar, huggari =
og hollur ráðgjafi í hverskon- =
ar vanda. =
Með hliðsjón af því, að E
ríkisstjórnin er nú í miklum S
vanda stödd og að hún hefur E
nú sér við hlið ráðunaut, eða E
ráðunauta í efnahagsmálum, E
værj það æskilegt, að sóknar- E
börn Péturs gæfu nákvæma E
skýringu á ágæti hans, í sam- E
Framhald á 10. síðu. =
Nýjar kvikmyndir írá DEFA
Austur-þýzku barnamynd-
irnar, ævintýrakvikmyndirn-
ar sem sýndar hafa verið í
Hafnarfirði og Kópavogi,
hafa að vonum fallið í góð-
an jarðveg hjá yngstu bíó-
gestunum, enda hefur gildi
myndanna fyrir börnin auk-
izt til muna við það, að með
þeim hafa verið fluttar efn-
isþráðs- og textaskýringar á
íslenzku.
Bæjarbíó í Hafnarfirði
reið á vaðið og sýndi aust-
ur-þýzka ævintýramynd fyr-
ir fáum árum með íslenzk-
um textaslcýringum. I haust
og vetur hefur svo Kópa-
vogsbíó sýnt tvær barna-
myndir frá DEFA (austur-
þýzka kvikmyndafélaginu)
og Helga Valtýsdóttir leik-
kona flutt með þeim efnis-
skýringar á íslenzku. Fyrri
myndin var „Skraddarinn
hugprúði11 eða „Sjö í einu
höggi“, hin síðari, eem enn
er sýnd um helgar, er
„Syngjan,di töfratréð", en
hennar var eitt sinn getið
lítillega hér í kvikmynda-
þættinum.
★ Fjórar nýjar DEFA-
myndir
Hér í þættinum í dag skal
skýrt stuttlega frá fjórum
nýjum kvikmyndum DEFA-
félagsins í Þýzka lýðveldinu,
en myndir þessar munu
væntanlega verða sýndar
hér á landi áður en langt
um líður. Ein myndanna er
alvarlegs eðlis „Stjörnur",
ein ævintýramynd fyrir
börn „Eldfærin" og tvær
léttar músikmyndir „Ástar-
marzúrkinn" og „Konan mín
iðkcr tó:il:st“.
★ Cýöingar sendir til
gjöreyðingarbúðanna
Við gerð kvikmyndarinn-
ar „Stjörtiur“ hafa A-Þjóð-
verjar haft samvinnu við
búlgarska kvikrnyndagerðar-
menn. Myndin gerist 'í litl-
um, kyrrlátum bæ í Búlgar-
íu. Ógnir stríðsins virðast
fjarri, þar til á haustmán-
uðum 1943.
Segir í kvikmyndinni frá
því hvernig ástir takast með
þýzkum liðþjálfa, sem orð-
inn er þreyttur á her-
mennskunni, pg ungri stúiku
af gyðingaættum. Hún er
ein í hópi fjölmargra Gyð-
inga, sem hafðir eru í haldi
í fangabúðum og bíða þess
eins að verða sendir til
hinna alræmdu gjöreyðing-
arbúða þýzku nazistanna,
þaðan sem enginn á aftur-
kvæmt.
I kvikmyndinni er lýst
flutningi 30 þúsund Gyðinga
í gjöreyðingarbúðirnar og
hún er gerð af mönnum,
sem sjálfir voru þátttakend-
ur í baráttunni gegn fas-
ismanum og þekkja mála-
vöxtu af eigin raun. Leik-
stjóri er Konrad Woif, en
aðalleikendurnir heita Sasha
Krusharska, Júrgen Fro-
hriep og Erik S. Klein.
★ Ævintýrj H. C.
Andersens
,,Eldfærin“, barnamyndin,
er gerð eftir hinu fræga
og vinsæla samnefnda ævin-
týri H. C. Andersens, sem
öll börn og unglingar kann-
ast svo vel við. Myndin erg
tekin í litum og öll hin
skrautlegasta og verður
vafalaust mikið sótt af
yngstu kynslóðinni, komi
hún hingað til sýninga.
★ Söngva- og dansmyndir
„Ástarmarzúrkinn“ er,
eins og áður var getið, mús-
ikmynd af léttara taginu.
Er efnisþráðurinn byggður
Stærri myndin er af atriði
úr „Stjörnunum"; Gyðinga-
stúlkan innan girðingar,
þýzki liðþjálfinn utan. Á
minni myndinni sést atriði
úr „Skraddaranum hug-
á hinni heimsfrægu og vin-
sælu óperettu Millöckers
,,Betlistúdentinum“, sem
eins pg menn minnast i'ar
sýnd hér í Þjóðleikhúsinu
í fyrra við geysimikla að-
sókn og hrifningu. Geta
menn í myndinni rifjað aft-
ur upp kunningsskap sinn
við Ollendorf, Símon, Bron-
islövu og hvað persónurnar
nú annars heita. Leikstjóri
er Árthur Kuhnert, en ýmsir
góðir söngvarar, leikarar og
listamenn koma fram í
myrdinni.
„Konan mín iðkar tón-
list“, fjórða austur-þýzka
kvikmyndin sem hér skal
getið, er eimrg létt músik-
söngva- og dansmynd; at-
burðarásin ekki margbrotin
en mun hraðari og lifvæn-
legri.
Heimilisdag-
bókin
íœsí í næstu
bókabúð.
tJfgeíandi.