Þjóðviljinn - 15.06.1960, Blaðsíða 11

Miðvikudagur 15. júní 1960 — ÞJÓÐVILJINN — (Ut
Útvarpiö
I dap er miðvikiidagurinn 15.
júní — Vítusmessa — Tungl
í hásuðri klukkan 5.50 — Ár-
degishr'lflæði ki. 10.05 — Síð-
degisháflæði ld. 22.38.
Næturvarzla er í Vesturbæjar-
apóteki, sími 2-22-90.
12.55 Við vinnuha: Tónleikar.
19.30 öperettulög. 19.40 Tilkynn-
ingar. 20.30 Um kraftaskáld, —
fyrra erindi (Bo Almquist lektor).
20.55 Gaudemaus igitur, stúdenta-
söngvar (Erioh Kunz, kammer-
kórinn og rikisóperuhijómsveitin
í Vínarborg flytja; Franz Lit-
schauer stjórnar). 21.20 Afrek og
ssvintýri: Maðurinn, sem gieymd-
ist, síðari hluti frásagnar James
Normans Halls (Vilhj. S. Vil-
hjáimsson rith.). 21.45 Einleikur
á píanó: Rögnvaldur Sigurjónsson
leikur lög eftir Chopin og
Liszt. 22.10 Dagskipun framkv.:
Skyndimynd úr skólanum (Böð-
var Guðlaugsson). 22.30 Um
sujmarkvöld: Haukur Morthens,
BiIIie Holiday, Poul Reichardt, J.
Greco, Harry Belafonte, Lys
Assia, Tom Lehrer, Nilla Pizzi
og Delta Rythm Boys skemmta.
23.00 Dagskrárlok.
Jónsson). 21.15 Einsöngur: Einar
Sturluson syngúr; a) Sólkveðja
eftir Áskel Snorrason. b) And-
vaka eftir Björgvin Guðmunds-
son. c) Litli víkingurinn eftir
Atla Heimi Sveinsson. d) Tvö lög
eftir Bach: Die giildne Sonne og
Liebster Herr Jesu, wo bleibst du
so lange? 21.35 Útvarpssagan: —
Alexis Sorbas; sögulok. 22.10
Smásaga vikunnar: Alex krukka
eftir Leo Tolstoj (Freysteinn Þor-
bergsson þýðir og les). 22.25 Sin-
fónískir tón’eikar: Bandarísk tón-
list leikin af Eastman-Rochester
sinfóníuhljómsveitinni undir stj.
Howards Hansons. a) Fjögur
sönglög eftir Ricard Lane (Pat-
ricia Berlín og Eastman-tónlistar-.
skólakórinn syngja með hljóm-
sveitinni). b) Sinfónía nr. 4 eftir
Samuel Barber. 23.05 Dagskrár-
lok.
Millilandaflug: Mil’i
landaflugvélin Gull-
faxi fer til G’asgow
og Kaupmannahafnar
kl. 08.00 i fyrramálið. Innanlands-
flug: í dag er áætlað að fljúga til
Akúreyrar (2 ferðir), Egilsstaða,
Hellu, Hornaf jarðar, Hornafjarð-
ar, Húsavikur, Isafja.vðar, Sig’u-
fjarðar og Vestmannaeyja (2 ferö-
ir. Á morgun er áætlað að fljúga
til Akureyrar (3 ferðir), Egils-
staða, Isafjarðar, Kópaskers, Pat-
reksfjarðar Vestmannaeyja (2
ferðir), og Þórshafnar.
tjtvarpið á morgim:
13.00 Á frívaktinni, sjómanna-
þáttur. 20.30 Kórsöngur: — Don-
kósakkakórinn syngur; Sergej
Jaroff stjórnar. 20.45 Þættir um
ejómennsku á Stokkseyri; I.: Sjó-
sókn á ýmsum tímum (Guðni
Snorri Sturluson er
væntanlegur kl. G.45
frá N.Y. Fer til
Amsterdam og Lúx-
emborg klukkan 8.15. Leifur Ei-
ríksson er væntanleguir k’ukkan
23 frá Stafangri. Fer til N. Y.
klukkan 00.30.

Dettifoss fór frá
Ventspils 12. þ.m. til
Hamina og Lenin-
grad. Fja’lfoss fór
frá Keflavík 10. þm. til Rotterdam
og Rostock. Goðafoss fór frá
Reykjavík í gær til Akureyrar
og Eskifjarðar og þaðan til Ham-
borgar. Gullfoss fór frá Leith 13.
þ.m. til Reykjavíkur. Lagarfoss
fór frá N.Y. 7. þ.m. til Reykja-
víkur Reykjafoss fór frá Rotter-
dam 11. þ.m til Reykjavikur. Sel-
foss fór frá Akranesi í gær til
Reykjavíkur og Keflavikur.
Tröllafoss fer frá Hull í dag til
Antwerpen og Hamborgar. Tungu-
foss fór frá Vestmannaeyjum 10.
þ.m. til Árhus, Kaupmannahafn-
ar og Svíþjóðar.
^11^853^(611 er á Húsa
vík. Arnarfell fer í
dag frá Akranesi til
Vestur- og Norður-
landshafna. Jökulfell er á Siglu-
firði. Dísarfell er i Mántyluoto.
Litlafell losar á Norðurlandshöfn-
um. Helgafell er á Akureyri.
Hamrafell er í Reykjavík.
«1/
Hekla er væntanleg
til K-hafnar á morg-
un. Esja er á Vestfj.
á suðurieið. Herðu-
breið er á leið frá Austfjörðuím
til Reykjavíkur. Skjaldbreið er í
Reykjaivík. Þyrill er á leið til
Þýzkalands. Herjólfur fer frá R-
vík kl. 21 í kvöld til Vestmanna-
eyja.
Drangajökull kom til
Oslóar í gærmorgun,
fer þaðan til Amster-
dam og London. Lang
jökull kom til Akureyrar i gær
kvöld. Vatnajökull er á Horna-
firði.
BM- fundur í kvöld kl. 9
í Tjarnargötu 20.
— STUNDVÍSI!
Bæjarbókasafn Reykjavíkur,
sími 1-23-08.
Aðalsafnið, Þingholtsstræti 29A:
Útlánsdeild: Opið alla virka
daga klukkan 14—22, nema
laugardaga kl. 13—16.
Lestrarsalur fyrir fullorðna:
Opið al’a virka daga kl.10—12
og 13—22, nema laugardaga kl
13—16.
Útibúið Hólmgarði 34:
tJtlánsdeiid fyrir fullorðna:
Opið mánudaga kl. 17—21, aðra
virka daga, nema laugardaga
kl. 17—19.
Lesstofa og útlánsdeild fyrix
börn: Opið alla virka daga
nema laugardaga kl. 17—19.
Útibúið Hofsvallagötu 16:
Útlánsdeild fyrir börn og fuil-
orðna: Opið alla virka daga.
nema laugardaga. kl. 17.30—
19.30
Ctibúið Efstasundi 26:
Útiánsdeild fyrir börn og full-
orðna: Opið mánudaga, mið-
vikudaga og föstudaga kl. 17-19
Minningarspjöld Biindra-
vinafélags íslands fást á þessum
stöðum:
GENGISSKRANING
(sölugengi)
Sterlingspund 1 106.80
Bandar kjadollar 1 38.10
Kanadadollar 1 38.80
Dönsk króna 100 551,90
Norsk kr. 532,50 533,90
Sænsk króna 100 737.40
Finnskt mark 100 11.90
N fr. franki 100 777.45
Belgískur franki 100 76.42
Svissneskur franki 100 882.85
Gyllini 100 1.010.30
Tékknesk króna 100 528.45
Vestur-þýzkt mark 100 913.65
Líra 1000 61.38
Starf Æ F R
Nefndir ÆFR — Ferðanefnd: —
Tryggvi Sveinbjörnsson, formað-
ur, Guðrún Hallgrímsdóttir, Ein-
ar Ásgeirsson.
Skálanef nd:
Þráinn Skarphéðinsson (ÆFR),
Þorsteinn Sigmundsson (ÆFK),
Jón Sigurðsson (ÆFR).
Salsnef nd:
Borgþór Kjærnested, formaður,
Hrafn Magnússon, Helgi Björns-
son.
Félagsheimilið:
Æskulýðsfylkingin hefur það fram
yfir önnur pó itísk æskulýðsfélögj
að hún hefur komið sér upp góðu
félagsheimili. Þar er að vísu ekki
vítt til veggja né hátt til lofts,
en heimilið er snoturt og aðlað-
a.ndi. Þar hittast fylkingarfélagar
til að ræða áhugamál,. sín, spila
eða tefla. 1 félagsheimilinu er
allgott bpkasafn úrvals bóka.
Fyrsta flokks veitingar eru þar
á boðstólum. — 1 vetur voru
gerðar al'miklar umbætur á eld-
húsi heimilisins og ráðin fö.st
starfskona til þess að annast
veitingar. Félagsheimilið er opið
daglega frá klukkan 3—5 e.h. og
8.30—11.30 á kvöldin. Rekstur fé-
lagsheimilisins er mjög undir því
kominn, að fylk'ngarfé’agar sýni
því ræktarsemi. Komið því félag-
ar og, styttið ykkur stundir í fé-
lagsheimili ÆFR og njótið þess,
sem það hefur upp á að bjóða.
— Takið með ykkur gesti.
Trúlofanir
THEODORE STRAUSS:
Tunglið kesimr upp
2 8. D A G U R .
voru raðir af brúðum og kon-
fektkössum með rauðum silki-
slaufúm. Þetta var ósanngjarnt,
tilgangslaust. Hvaða samband
var á milli baseballkúlna og
anda?
„Clem hefur spurt um svo
margt," sagð Danni. Um hvað
var hann að spyrja þig?“
„Bara um það sem gerðist
við Bræðratjörn; hvað ég hefði
þekkt Jerry lengi; hvort hann
hefði rifizt við einhvern .... “
„Hann hlýtur að hafa spurt
þig um fólk. Hverja?“
„Mest um Ken Williams. En
hann spurði annars um marga,
líka um þig; hvort þú hefðir
nokkurn tíma gefið í skyn að
þú ættir Jerry grátt að gjalda“.
„Hverju svaraðir þú?“
„Að ég þekkti þig ekki svo
mikið “ Gilly leit aftur upp til
hans og sagði síðan, eins og
hún væri þá fyrst að gera sér
það ljóst: „Það er alveg satt •—
ég þekki þig ekki mikið. Átt-
irðu Jerry grátt að gjalda?“
„Gerið þið svo vel .... “ Það
var maðurinn bakvið borði,
þessi með hásu röddina. Hún
minnti hann á aðrsí'rpdd; hvar
hafði hann heyrt háhá? Svo
mundi hann það gllt. í eínu; —
hjá Roy, drukjjna:- fihnan '.ímeð
gxáa en(nistoppinn;, höndin á
handlegg hans, blóðblettúnnn á
skyrtulíningunni.
„Æ gerið svo vel,“ sagði mað-
urinn aftur, „að koma nær og
freista gæfunnar eða víkja til
hliðar fyrir þeim sem vilja
reyna. Þér eruð sterkur, piltur
minn. Viljið, þér ekki freista
þess að vinna einhvern góðan
grip handa ungu stúlkunni? Sex
kúlur fyrir 25 sent. Sex kúlur
til að hitta með endurnar. Sá
sem hittir þrisvar fær konfekt-
kassa, fiórum sinnum tusku-
brúðu, fimm sinnum ósvikna
glerbrúðu á arinhilluna! Gerið
svo vel, piltur minn. Hér eru
sex kúlur!“
Danni tók fyrstu kúluna,
greip þétt um hana, kastaði
henni og sá fyrstii öndina falla
niður fyrir. „Þetta var sú
fyrsta! Enn eru eftir fimm kúl-
ur,“ hrópaði hási maðurinn.
Aftur tók Danni kúlu og aftui'
hvarf önd.
„Baseballleikari, ha?“ spurði
maðurinn bakvið borðið. „Kom-
ið nær,“ kallaði hann til fólks-
ins úti fyrir. „Reynið við end-
urnar. Sjá;ð unga manninn
hérna. Látið hann sýna ykkur
hve auðvelt þetta er! Komið
nær. Sex kúlur fyrir 25 sent!
Þér þarna — hvað segið þér?
Hvað er að? Getið þér ekki tal-
að?“
Danni hélt á fimmtu kúlunni,
sleppti henni og heyrði hana
skella á bakveggnum áður en
hann sneri sér við. Ögn neðar
v!ð borðið stóð Billi Scripture
og plti hann með augunum,
yirti hanp fyrir sér, fannst
Danna, eins og hann vissi eitt-
hvað um hann.
„Það er éin kúla eftir,“ sagði
maðurinn bakvið borðið.
„Það gerir ekkert til,“ svar-
aði Danni án þess að líta á
hann.
„Bíðið andartak! Hér eru
verðlaunin!“ hrópaði maður-
inn til þess að sem flestir
Giftinqar
heyrðu. „Danni sá hann ý'ta
tuskuhrúðu yfir borðið íil
Gillyar, tuskubrúðu í rauðköfl-
óttum buxum. bláum jakka og
með hvítt belti.
„Hvað á ég að gera við hana?“
spurði Gillý.
„Þú heyrðir hvað maðurinn
sagði,“svaraði Danni. „Settu
hana á hillu hiá þér.“
Billi stóð enn við borðið.
Ilann hafði alls ekki brosað til
þeirra. Danni heyri rödd Gillý-
ar við hliðina á sér: „Eg á enga
hillu.“ Hún þagnaði skyndilega
og rödd hennar var breytt þeg-
ar hún sagði: „Sjáðu, svona var
Jerry klæddur um kvöldið ..!“
„Með hvítt belt’, í bláum
jakka .. ..“ Gilly leit allt í einu
upp. „Daníel, ég vil ekki eiga
þessa brúðu “
Nú kom Billi til þeirra. En
Bilh horfði ekki á Danna Hann
horfði aðeins á brúðuna, horfði
á hana e'ns og barn.
„Hann langar að eiga brúð-
una,“ sagði Gilly. „Hann getur
ekki litið af henni.“
„Gefðu honum hana þá,“
sagði Danni. Gilly rétti Billa
líf'ausa, úttroðna brúðuna.
Danni tók undir handlegg henn-
ar og dró hana gegnum mann-
fjöldann.
„Danni, hvað er að? Af
hverju treðstu svona?“
„Við skulum koma í parísar-
hjólið.“? Hann dró Gilly með
sér að hjólinu. Ljósaraðirnar
snerust í myrkrinu og körfurn-
ar vögguðu blíðlega meðan
hjólið snerist. Danni keypti
miða og rétti þá verðinum, þeg-
ar hann stöðvaði hjólið meðan
hann hjálpaði þeim upþ í eina
körfuna Síðan tók maðurinn
bremsuna af og þau stigu upp
á við, upp í nóttina.
í fyrstu sagði Gilly ekki neitt,
ekki heldur þegar Danni íók
um hond hennar, En svo kom
það; „Þú ert reiður, Danni. Áf
hyerju verðurðu alltaf svona
skynd:lega reiður?“
„Eg var ekkert reiður,“ laug
hann. „Horfðu upp! Það er eins
og við fljúgum." Þau voru nú
komin alla leið upp, svifu áfram
og sigu niður á við í áttina íil
tjaldanna og fánanna og litlu
mannveranna sem stóðu fyrir
neðan hjólið. Lítill drengur
slepptí blöðru í körfunni fyrir
ofan þau. Hún steig upp í
myrkrið og í ljósbjarmanum
lýsti hún sem snöggvast eins
og lítið tungl áður en hú(rt
hvarf. Einhvers staðar að —
sennilega frá hringekjunni, þar
sem tréhestar snerust á stöng
— heyrðist málmkennd tónhst.
Lagið var alltaf hið sama Það
var fjarlægt, veikt og óverulegt
eins og tónhst í draumi.
Þau nálgnðust jörðina og
runnu afturábak eftir botnin-
um. Tónlistin var orðin hávær
og gjallandi og þau heyrfíi
hrópin í kallaranum: sex íyrir
tíu sent — sex ferðir fyrir tíu
sent! Sjáið allt markaðstorgið
ofanfrá! Sex ferð:r fvrir tíu
sent. Þessa leið, þessa leið, herr-
ar mínir og frúr, þessa leið!
Svo fjarlægðist röddin og loks
hvarf hún alveg. Þau stigu aft-
ur upp í dökkt loftið, upp og
afturábak og áfram niður, svo
að þau fengú fiðring í magann.
Aðeins einu sinni var hjólið
stöðvað til að bæta við farþeg-
um. Hátt yfir markaðstorginu
vaggaðist karfan þeirra mjúk-
lega.
„Gilly, Gilly ....“
Hún leit ekki á hann, heldur
starði gegnum stálgrindina,
stoðirnar og bitana á ljósin hin-
um megin. „Þú ert alltaf að
reyna að segja mér eitthvað,
Daníel,“ sagði hún hljóðlega.
„En það verður aldrei af því.“
Hann sá vangasvip hennar
bera við dökkan himininn og
Ijóst hárið bærast í kvöldgol-
unni. Uún var svo ahgurvger og
fjarlæg, að hann vissi að hann
hafði enn sært hana gegn vilja
sínum. „Eg veit víst ekki hvað
það er sem mig' langar til að
segja þér,“ sagði hann lágt. „Eg
held mér hafi aldrei þótt eins
vænt um neinn fyrr.
„Eg er alltaf e;ns og á nál-
um,“ sagði hún. ,.Þú breytist
alltaf svo skyndilega og ég veit
aldrei hvers vegna Eg kom
hingað með þér á markaðinn og
ég var svo g]öð og hamingju-
söm; ég horfði bara á fólkið og
hlustaði á tónlistina. Svo kom
eitthvað fyr'r. Eg sagði eitt-
hvað un Terry og að brúðan
væri lík honum og þá var eins
og vegstur risi á milli okkar.“
Hún hikaði andartak en bætti
síðan við. „Ef það væri ekki
annað en það að þú værir nf-
brýð'samur út í dáinn mann,
sem ég hef aldrei elskað, þá
gæti ég skilið það. En það er
eitlhvað annað, eitthvað meira,
eitthvað sem ég veit ekkert
um.“
„Það er ekkert að vita.“
Það leið nokkur stund áður
en Gilly tók aftur til máis. Svo
sagði hún: „Danni, þegar fóget-
inn talaði við mig, minntist
hann á föður þinn og sagði að
Jerry hefði alltaf látið þig
gjalda þess.“
„Það var ekki Jerry einn,“
sagði hann beizklega. „Allur
bærinn hefur látið mig gjalda
þess, alveg síðan ég kom hing-
að .En Jerry var verstur.“
„Er það þess vegna sem þú
ert upp á kant við fólk, reynir
— já, reynir að jafna þetta?“
„Hvernig er hægt áð jafna
þess háttar?“ spurði Daiini.
Hann fann að Gilly horfði rann-
sakandi á hann „Fyrst og
fremst var þetta alls ekki pabba
sök.“ Og svo sagði hann henni
allt af létta, allt það sem harín
hafði aldrei sagt nokkurri
rpanneskju. „Mamma var veik
og læknirinn í Bradford vildi
ekki koma til hennar. Sagði að