Þjóðviljinn - 07.03.1961, Blaðsíða 4

MraUIV”<2te<t •— mt ísam ? •jfíSJc£>;/tóh«
mVSS SSiKSfc! 3 -::: vi i
'3 •.«1iMKatMnsifttar«•»s»w: íö^ «*,
'4) — ÞJÓÐVILJINN — Þriðjudagur 7. marz 1961
Lœtur íslenzka þjóðin níðast á sér?
.iÖlaf^ ThGpá he£ur senni-
legá 'i ^égáti jatað eftirfar-
andi:
„lfig liefi ekkert uniboð frá
tieinum í þessu þjóðfélagi til
J>ess að afsala Islandi 12
mílna fiskveiðilandhelgi“.
Sá maður, sem er sér þess
meðvitandi, að hann: hefur
enga heimild til að afsala ís-
landi mikilsverðum réttindum,
en gerir það þó! hann er að
svíkjast að þjóðinni. Hann
er að fótum troða lýðréttindi
hénnar. Hann er að veita af
fólkinu, sem land;ð byggir.
dýrmætustu eign þess og í
{þessu tilfelli færa hara þeim
aðjla, sem sýnt hefur Islend-
mgum ofbeldi, og ránskap.
Heynzt þjófur, hver sem stol-
ið á fiskimiðum lands-
manna, og hefur eklci svo fá
manoslíf þeirra á samvizkunni
frá fyrri tímum. Hann er að
nota það umboð og vald, sem
þjóðin gaf honum færi á að
•komast yfir, í þv’í skyr.i að
stjórna málefnum henrr’r af
■viti og manndór’i, hann er að
nota það vald t;I rbætanlfcgs
tjóns og. niðurlæg'ngrr
Að d.ómi Bjarna Bén. og
Gunnars’' Thc-roddsen heyra
nú innárcíkismál Isieadinga.
undir alþjóðadcmstól. Svo er
undirlægjuhátturinn tak-
markalaus að landhelgi ís-
lands skal látin af hendi
þegar Bretinn kallar eftir
henni, endaþótt hinn sami
Bjarni hafi margfullyrt, að
v'ð ættum til hennar skýlaus-
an rétt, og hefðum þegar sigr-
að. Og landgrunnið, sem
Gunnar Thoroddsen fullyrti að
Islendingcr ,ættu og þingið
hafði fest í lögum 1948 segir
hann nú, að til þurfi samþykki
Breta eða meðhöndlan erlends
dómstóls. .
En eigi það að teljast rétt,
sem þeir segja nú, þá hafa
þeir logið fyrir kosningar.
Hugsum okkur að við vær-
um horfin aftur til ársins
1908 að loknum kosningum
„uppkastið sæla", þær sem um-
gat verið að ræða imlimun
Islands í Daraveldi að margra
ájiti. Tuttugu og fjórir and-
stæðingar uppkastsins komu
inn á þing úr þeim kosning-
um. Þeir hefðu vel getað sagt
eins .og Ólafur Thors:
Við hofum ekki umboð frá
neinum í þessu þjóðfélagi til
að afsala réttindum Islands í
hendúr erlendri þjóð. Þeir
voru kosnir til þess beinlínis
af 'ísl. kjcserdum að berjast
á móti réttindaafsali alveg
eíns Ól. Thors og stjórnarlið-
ið allt var til þess kosið í
síðustu , Alþingiskosningum.
• "
En hugsum okkur, að eftir
að 2T( ándstæðingar uppkasts-
ins '1908 voru komnir inn á
þing, hefðu þeir allir snúið
v'.ð .bláðinu, svikið heit sín
og loforð við kjósendur, um-
bjöéndur sína, og látið dönsku
stjórniná-beyg.ja sig, lagt fram
þingsályktunartillögu, þar
sem ráðherra hefði verið
heimilað að fallast á innlimun-
arákvæði í frumvarpinu og
þeir svo búizt t:l að sam-
þykkja það. Hvað hefði þjóð-
in sagt þá um þvílíkan 'verkn-
að? Vitr.nlega kemur mér
ekki til hugar að væna hina
24' samherja Skúla Thorodd-
sens — einn né neinn — um
að slíkt og þvOíkt hafi að
nokkrum fíökrað. Síður en
svo. Þetta dæmi e*r einungis
sett upp sem hliðstæða við
,þá atburði, sem Islerdingar
eru nú að „upþlifa" og þola
af stjórn og þingliði hennar.
Ólafur Thors og allir ráðherr-
ar í stjórn hans voru kosnir
í síðustu kosningum vegna
þess fyrst og fremst, að þeir
lofuðu, hétu og sóru við æru
sina, embætti sín og allt ann-
að, sem helzt yrði tekið trú-
anlegt, að aldrei skyldu þeir
hvika frá 12 m’ílna landhelgi
sem lágmarki né frá yfirráða-
rétti íslendinga á landgrunni.
Upp á þessi heit og lof-
orð voru þeir kosnir. Til þeirr-
ar baráttu fengu þeir umboð
þjóðárinnar. Fyrir þessi Iof-
orð eru þeir þingmenn fólks-
ins. Bregðist þeir þessum
stefnuyfirlýsingum, sem
fleyttu þeim inn í þingið, eru
þeír ekki lengur fulltrúar
kjósendanna •— að s’ðfeiði-
legu og lýðræðislegu mati:
Vitanlega er tilgangslaust
að spyrja þessa menn um
rök fyrir skoðanaskiptum sín-
um. Þeir standa jafn ráðvillt-
ir og Ingólfur á Hellu, þegar
hann á aö svara, hví íslend-
ingar þurfi að kaupa réttinr.i
til Selvogsbanka.
Fyrst nú er sjálfsagt að
semja við Breta um afsal laga
loforð sjálfra ykkar og óskir
okkar 'og kröfúr ög heiður
og velferð Islands um ófyrir-
sjáanlega framtíð, þá eruð þið
ekki þingmenn okkar lengur.
I augum hvers sæmilega
heiðarlegs manns á Islandi
yrðuð þið aðeins gerviþing-
menn þann tíma, sem eftir
er af kjörtímabili ykkar,
skuggar af mönnum.
Hugsið ykkur að hérumbil
almenna þjóðaratkyæða-
greiðslu
Fáist það ekki fram, á ís-
lenzk tunga naumast til nokk-
urt orð vfir þvilika fram-
kimiu.
E.f t;l vill v.erið þið.. þing-
menn ríkisstjórnarinnar, bún-
ir að drekka bikar smánar-
innar í botn þegar þessar
línur koma ykkur fyrir augu.
Bretinn rekur á eftir. Vafa-
laust gerið þið opnun land-
helginnar svolítið hátíðlega.
Það munar ekki mikið. um
eina smáveizlu 4-. þágú Bret-

***** . ' Mm .;
Ólafur Tliors og Harold Macniillan, ganga frá Keílavíkurflugvelli til flugvélar brezka for-
sætisráðherrans að löknuin viðræðum þeirra í liaust. Þar voru lögð drög að svikasamn-
ingnum sem nú er orðinji opinber. s
og réttar — eins og stjórn;n
vill, hví voru þau sann’ndi
þeim ekki augljós fyrir kosn-
ingar? Hvi eru þeir ekki sam-
kvæmir sjálfum sér. Því
segja þeir nú, með fram-
komu sinni: Það, sem við
sögðum fyrir kosn’ngar var
markleysa, þvættingur, lýgi.
Það, sem við segjum nú er
það eina rétta, Við lugum
fyrir kosningar. Við segjum
satt eftir kosningar.
En kjósendur landsins svara
þessu þannig: Við kusum
ykkur til að framfylgja heit-
um ykkar, stefnuyfirlýsingum
ykkar. Meðan þið rekið tví-
mælalausar skyldur ykkar við
umbjóðerdur ykkar eruð þið
okkar þingmenn. En ætlið þið
að sv’ikja gefin heit, svíkja
-:í allra alþingismanna 1908
hefðu svikið umbjóðendur
sína og samþykkt uppkast;ð,
sem þeim var falið að fella.
Þá hefðu þeir framið hlið-
stæðan verknað við þann
sem stjórnin ætlar þinginu nú
að fremja. Hugsið ykkur
hver hefðu orðið þeirra eftir-
mæli. Þau eftirmæli bíða ykk-
ar þ'ngmenn, ef þið nú bregð-
izt skyldunni við Island,
skyldunni við kjósendur ykk-
ar, manndómsskyldunni við
eigin samvizku og réttlætistil-
finningu, ef hún væri einhver
til staðar.
Og ef þið hafið ekki sjálf-
ir manndóm til að bægja
háskaraim og smáninni frá
dyrum íslendiriga, lofið þá
p m k fólkimi aÓ p'prc* bpÓ vió
ans, einkum með hliðsjón af
þv'i sem mælt er, að ykkar
sæla ríkisstjórn liafi eytt
milli 20 og 40 milljónum í
drykkjuveizlur og annan álíka
nytsaman og saklausan fagn-
að s.l. ár. Síðan gangið þið
vísast fyrir Emil Jónsson,
aumingjann, og samhryggjist
honum með missi ráðherra-
dómsins. Hann hét þvi nefni-
lega sl. sumar og sór við æru
sína að sitja ékki 'i þeirri
ríkisstjórn, sem slakaði til á
12 milna landhelginni við
Bretann, og ekki er að túlka
orðheldnira hjá honum sem
ykkur.
Svo gang’ð þið á ný til
þings með nýja orðu íslenzku
þjóðarinnar á brjóstinu:
Fyrirlitningarstimpilinn.
iiiiiiiiiimiuiiiiiiiiiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiTiiirtiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii immmiimiimmiiimiiiimmmiimimmumiiiiiiimimimmp
Iðjukosmngar — hvikul og óstöðug íiðrildi —
þíóðsögulegt rökkur yíir Snorrabrautinni —
kreppukommar og sexapíll — clark gable-
skegg verkalýðsins.
Fimmtíu prósent af kjós-
erdum Iðju eru ungar
stúlkur á aldrinum sextán
ára til tvítugs. Ungar, lífs-
glaðar hnátur er stunda
hversdagslega vinnu sína í
kexverksmiðjum, sápuverk-
smiðjum, dósaverksmiðjum,
saumastofum og guð veit
f hvað.
Einu sinni á ári fer áróð-
ursvélin af stað og augu
! allrar þjóðarinnar hvíla á
í þessum liífögru, hvikulu
■ fiðrildum og ábyrgðarfull-
! ir, þungbúnir stjórnmála-
| menn sitja spenntir heima
í stofum sínum og bíða úr-
slita með eftii'væntingu.
Kannski eru þeir með
sveittan skallann.
Áhyggjuleysi, stjórnleysi
og bjartsýni þessa aldurs-
skeiðs veldur óróa í póli-
tísku andrúmslofti líðandi
stundar.
Þetta eru sennilega óstöð-
ugustu og áhyggjulausustu
kjósendur landsins.
Og helmingur félagsins
veldur úrslitum á hverjum
tíma.
Þegar ég ók niður Snorra-
brautina á sunnudaginn með
tvær seytján. ára smámeyjar
í aftursætinu, pískrandi og
lilæjandi, ferðinni var heitið
á kjörstað, fékk ég smá-
kennslustund í hugmynda-
fræði þessara kjósenda.
Ábyrgðarfullur á svipinn
og þungbrýnn yfir hálkunni
á götunni fannst mér ég
sitja spengilegur við stýrið
og þjóðsögulegt rökkur
færðist yfir Snorrabrautina.
Þá gellur við í annarri
meyjunni.
„Ógurlega ertu skólakemi-
aralegur á svipinn".
Og vinkonurnar hlægja
dátt.
Þær eru spaugsanaar og
léfctar á brún og elskulegt
áhyggjuleysið skín úr fasi
þeirra.
„Þetta er nú þýðingarmik-
il stund í lífi ykkar", segi
ég.
„Kannski veltið þið rík-
isstjórninni"
„Ertu eilthvað bilaður,
maður", segja þær báðar í
kór.
„Hver heldurðu að skipti
sér af þessum gæjum".
,;Eruð þið ekki pólitiskar,
lömbin mín", segi ég.
Og nú kemur ákafur og
stjómlaus hlátur. — Það er
líklega orðalagið.
„Við höfum ekki hunds-
vit á pólitík.
Æ — þetta er allt svo
leiðinlegt," og þær stynja
háðar í kór.
„Er ykkur sama hvað þið
fáið í kaup", segi ég.
Og þykist ég ná mér sold-
ið á strik.
„O — við reddum því ein-
hvernvegin."
Og þær tísta báðar ham-
ingjusamar með tilveruna.
„Hvemig líst ykkur á
farmanninn?", segi ég.
„Ó — guð, hann er svo
sæt.ur."
Og nú eru þær farnar að
stríða mér.
„Hvað sjáið þið eiginlega
við þennan mann?“, segi ég
og er orðinn soldið æstur.
,Hann er svo agalega
sexí — maður", segja þær
báðar í kór.
„Svona má ekki tala um
gifta menn“, segi ég með
siðferðilegri alvöru.
„Hann var góður þessi",
segir önnur með undirfurðu-
legum lífsreynslusvip;
„Það veit ég hún Halldóra.
hugsar hetur um ykkur ?“,
segi ég.
„Hún er víst ógurlegur
kreppukommi", heyrist þá
sagt með spekingssvip.
Nú dettur yfir bílstjór-
ann, þegar hann heyrir þessa
óvæntu póliiísku skýringu.
„Hvað er nú það?" segi
ég steinhissa. .
. „Æ — það er eifthvað
ógurlega ljótt", segja þær
báðar klægjandi.
Og nú rennum við í hlað..
Þessi lífsglöðu, pólitisku’
fiðrildi flögra út úr bflnum'
á vit hins óræða.
I 'hlaðvarpanum spígspor-
ar formaðurinn eins og-
klipptur út úr leikarablaði.
Hann rennir fálkaaugum.
yfir ungmeyjafajisinn
streymandi úr öllum áttum.
Þama státar „clark gable“
skegg verkalýðshreyfingar-
innar. .
lægra kaup. , j