Þjóðviljinn - 09.03.1962, Blaðsíða 4

Þjóðviljinn - 09.03.1962, Blaðsíða 4
[ Varðberg heitir ungur lélags- skapur, sem kynnir sig sem fé- lag ungra manna. Sérgrein sína telur hann vestrœna samvinnu og hlu.tverk sitt að kynna þá samvinnu meðal íslendinga. Tilgangi sínum ætlar félagið að ná með fu.ndahöldum fyrst og fremst, og hefur það þegar haidið fimm fundi að minnsta kosti. Það mun vera sameigin- legt einkenni allra þessara funda. að þeir hefjast með framsöguerindum þriggja for- ustumanna samtakanna frá höf- uðstöðvum þeirra, sem er sjálf hcfuðborg landsíns. Að loknum þessum framsöguerindum hefj- ast síðan frjálsar umræður og ræðutími þá fljótlega tak- markaður niður í tíu og síð- ;an fimm mínútur eftir ástæðum. Það hafa birzt tvær greinar- góðar frásagnir af fundi Varð- bergsmanna í Hafnarfirði, þar sem lýst er skýrt og skilmerki- lega menningarreisn þeirri, sem fundarboðendur gæddu fundinn. Fundir þessir eru líka svo merkilegt menningarfyrirbæri og varpa svo skýru ljósi yfir vissa ' þætti menningarástands þessara ára, að það er vissulega ómaksins vert að gera sér sem fyllsta grein fyrir eðli þeirra. Það vildi svo til| að ég var staddur á einum slíkum fundi á Selíossi. Af þeim fundi er að vísu ekki margt að segja fram yfir það. sem lýsingar á Hafnar- fjarðarfundinum bera með sér, og verður hér lítið dvalið við einstök atriði hans. En ég vildi gjarnan koma á framfæri nokkrum frómum hugleiðingum, sem kviknuðu u.ndir ræðum Varðbergsmanna þar og þeirra fylgifiska og ég hygg að gætu verið einhverjum hjálp til að gera sér enn skýrari grein fyr- ir eðli þeirrar menningarþróun- ar, sem opinberast einna l.iós— legast í starfi og starfsháttum þeirra Varðbergsmanna. I í gamla daga tók kirkjan upp á því, þegar henni þótti söfn- uðurinn bágrækur til hinna himnesku föðurhúsa, að verja miklum, og stundum mestöllum, hluta ræðu. sinnar. til að útlista fyrir mönnum skelfingar helvít- is, og skyldu þær vera sá hund- ur. sem hrekti sálirnar inn í himnaríkissæluna, hvort sem mönnum líkaði það betur eða verr. Á 19, öld tóku prestarn- ir að leggja bennan sið niður sökum hæpins árangurs, og munu margir hafa tekið undir orð Skúla prófasts Gísiasonar á Breiðabálstað', sem bljóðuðu eitthvað á þessa leið: Enginn skyldi ætla, að nokkur sála hrökklist inn í himnaríki af ótt- anum við helvíti. En fyrir albjóðleg áhrif hafa fslenzkir auðvaldssinnar nú á seinni árum tekið upp þennan afdankaða kenningarmáta mið- aldakirk.junnar, og upprennandi spámenn þeirra. sem kenna sig við varðberg. hafa tekið alveg sérstöku ástfóstri við hann. En þar er skeprmst frá að segja, enda. albjóð kunnugt iað þegar við byJtingu.na í Rússlandi fyr- ir nærri 45 árum tóku auðvalds- sinnar um allan heim að inn- r Forustusveit Vaírðbergs á fremsta bekk á fundi félagsins í Hafnarfirði. Þar meinuðu fundarboðendur fundarmönnum að skera úr um hvort funduninn gerði álykíun um fundarefnið. rétta eitt meiri háttar helvíti í einum frjósömustu landshlut- um þessarar jarðar. Við lifum á öld hraðfara þróunar, og helvíti þetta hefur tekið ákaflegum breytingum frá upphafi sinnar tilvistar. f upphafi var það vettvangur hverskonar morða Gunnar Benediiktsson Fyrst urðu þar allir hungur- morða. Svo d.rápu. kommúnistar alla fína menn og presta, stór- bændur og atvinnurekendur. Þá drápu kommúnistar hvér annan, og hélt svo áfram um sinn. í afskekktustu he'labúum samtíð- arinnar lifir hún enn trúin á þetta heJ.víti, þótt við dvínandi hei.lsu sé. En víðast er þessi helvítisboðun orðin öll önnur en hún var. Hungurmorð heyr- ast vart lengur nefnd á nafn, og annars konar morð hafa einnig liðið undir lok hin síðari ár, nema þá sem draumsjón, þegar einhverjir höfðingjar myrkraheimsins hafa horfið af sviði daglegra umsyifa nokkra daga af völdum kvefs eða ann- arra farkvilla. Þá eru einnig ýmsar vitaðar staðreyndir um hinn fordæmda hjara heims- byggðarinnar, sem síður en svo bendir til hörmungaástands, þótt frægustu sælustaðir jarð- lífsins séu teknir til saman- burðar. Þar hefur ekki þekkzt atvinnuleysi frá fyrstu árunum. Þar er skipulag á ellilaunum og tryggingum hvers konar eitt hið fullkomnasta, sem þekkist um víða veröld. Þar eiga ungir efnismenn greiðari aðgang til mennta en annars staðar á byggðu bóli, og gæti það með míklum sennileik skýrt þá stað- reynd, að á þessum slóðum hafa menn hin síðari ár komizt fram úr öðrum bvggjendum jarðar- innar í þýðingarmiklum vís- indagreinum. II En helvíti skal það vera, og helvíti það skal boðað sem ógn yfir öllu mannkyni. Og svo eru menn sendir út af örkinni til að halda trúboðssamkomur, þar sem ekkert.er boðað nema bessi eini kvalastaður, höfði.ngi hans og árar, sem ganga l.iósum log- um mitt á meðal vor mannanna sem úlfar í sauðagærum eða nyt- samir saklevsingjar. Varðberg- menn eru vígðir til fararinnar, og vakningasamkomur eru þoðaðar víðs vegar um land. Fátt getur keimlíkara en Varðberesfundi og vakninga- samkomur strangtrúaðra sértrú- arflokka. sem hafa nístandi syndavitund og gapandi d.iúp tortími.ngari.nnar að hyrningar- steinum trúar sinnar. Ræða beirra er bu.rr og sneydd ölium nýiu.m bucmyndum, hvergi fram 'drecinn nýr flötur nokk- urs máíefnis. öll ræðan er boð- skanur um hið ægilega helviti í anda hinnar einu sönnu skoð- unp.’ijj svo sem hún stendur skrifuð í Morgunblaðinu og öðr- um óskeikulum ritum kapi- tal.skrar siðvæðingar. Þar vott- ar ekki fvrir faenaðarboðskann- n.m u.m hið vestræna guðsríki, bar sem hinar endurfæddu sálir lifa í eilffri sameiningu við brezka landhelgisbjófaj vestur- bvzka nazista og portúgalska blökkumannamorðingia og aðra virðulega fulltrúa bess heims, sem kenndur er við hið sanna frolsl Fundarefnið er auglýst Vestræn ssmvinna, en það er ekki. minnzt á reynslu okkar ísiendinea af þeirra samvinnu. Það er látið liggja í þagnargildi, hyem stuðning vestræn sam- vinna hefur veitt okkur í land- helgismálinu. Það er ekkert minnzt á þingó og ekki á amer- ríska kynblöndun mannfólksins, sem hvort tveggja hefur flotið í ríkum mæli hingað til lands í kjölfar bandalags okkar við vestræn herveldi. Það er ekkert minnzt á allt gjafaféð frá Bandarík.iunum bæði fyrr og síðar, og í umræðum um vest- ræna samvinnu hefði vel mátt geta bess, að án hennar væri sennilega ekki hægt að gefa út Albýðublaðið. Það er heldur ekki tilfært sem rök fyrir vest- rænni samvinnu. að fyrir henn- ar hjálo stendur okkur nú til boða s.jónvarp á íslandi, þar sem ísl.endingar þurfa ekki að hafa neinar áhvggjur af útveg- un siónvarpsefnis, heldur kem- ur hað allt fullmallað á andans borð vor. svo sem bað er lost- rænast tilrei.it handa hermanna- skara í óku.nnu landi. Inntak ræðunnar er aðeins hið eina í.lla, ógn bess og skelfingar að lenda á valdi bess, ábendingar á útsendara bess os varnaðar- orð gegn fagurgala þeirra. Svo sem vera ber, streyma allir sanntrúaðir héraðsbúar á samkomurnai*. Þar hlýða þeir með andákt á prédikun orðsins, og þegar prédikarinn kveður fastast. að orði um hina for- dæmdu. svo sem að beim skuli varpaö í mvrkrin fyrir utan, þá reka hinir trúuðu upp óp mikil og lemia saman lófunum. Það er beirra hallelúia. Að lokinni höfuðnrédikun dagsins rísa hinir trúuðu á fætur hver af öðrum cg vit.na um trú sína með miklum fögnuði yfir sinni endurlau.sn o.e svellandi reiði í garð binna glctuðu. Þá snúast beir einnig ti.l varnar gegn sér- hver.ium óguðlegumi sem tekur til máls. og færa fram ný.iar sannanir fvrir hinni einu. sönnu trú. Á Selfossi flutti einn höf- u.ðklerkurinn bá kenningu, að erkióvinurí.nn hefði. gengizt fyr- j.r meiri hóttar aftckum í Tékkó- slóvakíu árið 1948. Þetta léið- rétti einn hinna óendu.rfæddu fundarmanna og vitnaði til bibltu hi.nna trúuðu, s.iálft Morgunblaðið, en þar hafðr ekki staðið eitt einasta orð um af- tökur í Tékkóslóvakíu á þeirri tíð. Þá reis upp einn sómakenn- ari, sem nýlega hafði sótt um skólastjórn á staðnum og hér- aðsbúar höfðu mælt með, þótt ekki þóknaðist æðri völdum á æðri stöðum að taka tillit til þeirra óska. Nú vildi þessi á- gæti kennari sýna það, að hann væri sanntrúuð sál, og fullyrtij að víst hefðu aftökur átt sér stað, og spurði, hvort enginn myndi nú Masaryk. Að vísu hafði enginn fyrr heyrt Masarylc nefndan í sambandi við aftök- ur. En hverju máli skiptir það, þegar er durfædd sál vottar sanna trú sína í heyranda hljóði? Þá reis annar á fætur til að opinbera sitt sanna hjartalag. Sá hélt bví mjög á loft, að hann væri danskmenntaðri en al- mennt gerist. Því að það var einmitt í kóngsins Kaupmanna- höfn og á danskri tungu, sem honum hafði ljóslegast opin- berazt hin takmarkalausa þ.iónkun kommúnista um allan heim við siálfa myrkramaktina í Moskvu. Og sú opinberun fólst í bví, að begar uppreistin í Ungverialandi var brotin á bak aftur sællar minningar. þá stóðu þvert yfir síðu kommúnista- blaðsins í Kau.pmannahöfn þessi félesu. orð: ,.Meddelelse fra Moskva“. ..Þetta er á dönsku, eins og þið hevrið“. sagði vitn- ið. „og eins og bið vitið, bá bvðír betta: „Þráðu.rinn frá Moskvu“ eða „línan frá Moskvu““. Og áhevrendur sátu eins og dæmdir. bví að bessa merkingu orðsins hafði enginn hevrt fvrr. En því dýrlegri var vitnisburöi ;rinn, bvi að hann var staðfesting þess, að svo mikið eeta menn lagt á sig fvrí.r þma einu sönnu tní, að menn skmrast ekki við að gera si.“ að fífium á almannafæri. Hvar skal s+aðar numið við frásannír af játningum hinna sanntrúuðu á bessiim fundi? ‘Enn knm í skriftastólinn einn vinsæU læknir. sem neitaði sér að vísn. um að segja nokkra átnkanlega vitlevsu) en hitt duJdist ekki, að bann mátt.i vart vatni. halda og var reiðubúinn á hverri stundu að úthella tár- Framhald á 11. síðu. —t ÞJÖÐVILJINN — Föstudagur 9. marz 1962

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.