Þjóðviljinn - 22.07.1962, Qupperneq 9

Um skipulag í knattspyrnukoppleik
Hér cru það Brctar og Rússar scm keppa. Myndin sýnir ?r
Handknattleiksmót kvenna:
Hisjafnlr leikir og llð
á fösfudagskvöld
Það er langt síðan þjálfarar
og forustumenn í knattspyrnu
fóru að rœða um skipulag í
knattspyrnuleik, og skapa til-
tekin kerfi til að leika eftir.
Má í því sambandi nefna 3ja
bakvarðakerfið, sem mun hafa
orðið langlífast af öllum þeim
kerfum sem leikið hefur verið
eftir. Það var Arsenal eða fram-
kvæmdastjóri þess á árunum
1929 til 1930 sem fyrstur kom
með kerfi þetta fram í dags-
Ijósið. Hingað til lands kom
það með Valsmonnum sem fóru
i keppnisför til Norðurlanda
1935, en þeir kynntust þv^ í
þeirri för, og hefur það að
mestu verið notað hér síð^n.
Þó verður ekki sagt að það hafi
verið framkvæmt af skilningi á
kerfinu sjálfu, og því ekki með
þeim árangri sem hægt hefði
verið ef leikmenn hefðu skilið
það rétt, og notfært sér það
með réttum skilnngi.
Ymis önnur kerfi hafa verið
notuð og má þar nefna svokall-
að M-kerfi sem þó gerir ráð
íyrir breytingum á stöðu fram-
herja.
Um þessar mundir er mikið
rætt um nýtt kerfi, sem þó
hefur verið í gangi í nokkur
ár; t.d. notaði Brasilía það í
Svíþjóð 1958 í HM-keppninni
þar. Kerfi þetta er nefnt eftir
stöðu leikmanna: 4-2-4.
í sambandi við Heims'meist-
arakeppnina í Chile um daginn
var haldið þjálfaraþing þar
sem kunnustu þjálfarar greindu
írá reynslu sinni í sambandi
viö þjálfaramál og skipulag
knattspyrnuleiks.
Á þingi þessu kom fram að
það er varnarleikurinn og
skipulagið í sambandi við hann
sem mest áherzla er lögð á
allsstaðar í heiminum. Meðal
þeirra sem þar tóku til máls á
þinginu í Chile var hinn kunni
þjálfari Englands Walter Wint-
erbottom, og munu margir hafa
gaman að heyra álit hans á
þessu nýja kerfi 4-2-4.
Danska blaðið „B.T.“ hefur
nýlega rætt þetta mál og sagt
frá þinginu og þar segir frá
skoðunum Winterbottom á
þessa leið:
Vörnin er
undirstaðan
Vörnin er undirstaða- sér-
hvers liðs. Jókvæð vorn verður
að þafa minnst fjóra menn —
án tíliits til náfna eða númers.
— Séu þeir fimm er það ennþá
betra. Reynið þetta þegar þið
komið heim. Látið heilt lið
sækja að þessum fimm, sem
halda sig á vítateignum, og tak-
dð tímann, hve langt um líður
þangað til það skorar.
Fyrir stríðið lékum við með
Alex James afturliggjandi til
þess að steypa kúlurnar, og það
var 4-2-4.
En við vöndumst við „maður
á mann“ gæzluna, og þegar
Ungverjaland kom eftir stríðið
með sinn afturliggjandi mið-
iherja, nötruðum við.
En kjarninn í 4-2-4 hjá Brasi-
líumönnum er að bakverðrnir
sækja að útherjanum langt
fram á völlinn, því hinir sjá
um að valda á miðju vallarins.
Á heimsmestaramólinu í
Chile var oft ráðist á mig og
þá ekki gízt blöðin, fyrir það að
láta Heynes vera afturliggjandi,
brezkur mjöðfrainherji
en það er einn þátturinn í
4-2-4-kerfinu. Mér er alveg sama
hvort það er miðherji eða inn-
herji, sem heldur sig aftarlega.
Það er mín skoðun að 4-2-4 sé
grundvöllur fyrir allt gott.
Enginn mun þó eins líklegur
til að framkværra þetta svo
meistaralega eg Brasilía. Hér
sáum við hvernig Didi, sem nú
er tekirm að eldast, lá aftur
sem reyndur leikmaður við
hlið hins unga írábærlega
sterka framvarðar Zido, og
voru alls ráðandi. Við og við,
og þá sérstaklega eftir að
skorað hafði verið fengu þeir
til hjáipar Zagallo, og þá
breyttist um stund kerfið í
4-3-3, með hina þrjá frábæru
snillinga Garincha, Vava og
Amaristo liggjandi alveg
framnii.
En það verða að vera mögu-
lei.kar fyrir skyndihreyfingum
leikmanna.
Ef t.d. vinstri bakvöröur hef-
ur náð knettinum af útherjan-
um við miðlínu verður hann að
halda áfram, og ekki aðeins að
senda hann frá sér strax, og
hverfa í varnarstöðu. Auðvitað
verður að taka stöðu hans og
valda fyrir aftan hann. þannig
að hinir fyrir aftan fara eina
stöðu til vinstri, og við fáum
það sem ég nefndi hina hreif-
anlegu stöðuskiptingar.
Þetta gerðu bakverðir Brasi-
líu, þeir ruku fram þegar
þannig stóð á. Djalma Santcs
gerði þetta oft, og þá í áttina
að marki mótherjanna, en fé-
lagi hans Nilton Santos hélt sig
meira út við línuna.
í enska HM-liðinu var unnið
eftir 4-3-3, ekki vegna þess að
ég vildi endilega nota það
kerfi, en vegna þess að það
hentaði bezt liði okkar, og
þeim leikmönnum sem það var
skipað.
Á sínum tíma þegar við höfð-
um Dunchan Edwards, sem
skorar mark mcð skalla.
fórst í flugslysinu mikla í
Þýzkalandi, sem vinstri fram-
vörð og Billy Wright sem mið-
framvörð, var Dunchan bezti
varnarmaður okkar. Aleinn gat
hann við og við, vegna hinna
frábæru skota sinna þotið fram
og skotið og skorað, en hélt sig
þó við kerfið 4-2-4. Vinstri
innherji Johnny Haynes skipti
í flestum tilfellum yfir til
hægri, og kom aftur sem fram-
vörður.
Á ný sjáum við sem sagt
hinar hreifanlegu stöðuskipt-
ingar, sem sjálfsagða kröfu,
svo framarlega sem við viljum
fá fullt útúr kerfinu 4-2-4.
f umræðunum var eðlilega
veitt athygli því sem þjálfari
Tékkanna hafði að segja. Hann
sagði m.a. Við álítum að hinn
afturliggjandi miðherji hafi
mikla þýðingu, og það er at-
hyglisvert að einmitt hann var
sá sem skoraði einna ílest
mörkin í keppninni. Hann er
eins og auka framvörður, og
tryggir hinum stærri athafna-
hring og meiri samleiksmögu-
leika. Þeir hafa meiri mögu-
leika til að gera leikinn breyti-
legan.
Hinn jákvæði leikur byggist
fyrst og fremst á staðsetning-
um. Á því að leikmenn stöð-
ugt skipti um stöður. Við eig-
u.m rnarga leikmenn sem skilja
þetta kerfi. sem geta næstum
fu.ndið samherja með „bundið
fyrir augun".
Ég vil mjög undirstrika að
knaltspyrnan er í stöðugri
þróu.n, og að kerfi okkar er
ekki það endanlega, en það
verður bætt.
Landsþjálfarinn danski Poul
Petersen sem þátt hók í um-
ræðum þessum undirstrikar
þetta varðandi Tékkana í rabbi
við „BT“. Hann segir: Tékkarn-
ir vcni gott dæmi um aftur-
liggjandi miðheria á HM.
Framhald á 10. síðu.
Á föstudagskvöldið fóru fram
þrír leikir í meistaraflokki
kvenna og kepptu því sex af
þeim sjö liðum sem keppa í ís-
landsmótinu. Það voru aðeins
Vestmannaeyjastúlkurnar sem
ekki léku. Mátti því fá nokkurt
yfirlit yfir getu liðanna þó að
einn leikur sé ekki fullur mæli-
kvarði á kunnáttu og getu.
FH hafði yfirburði í 15 mín-
útur cn síðari hálfleikur jafn
FH-stúlkurnar byrj-uðu- leik-
inn mjög vel með góðum sam-
leik og hröðum, og stundum
mjög snjöllum gegnumbrotum
sem enduðu með óverjandi
, sköti. KR-liðið vþ'tist ekki ráða
við þennan hraða og svo fór að
fýrfi hálfleikur endaði með
7:1. Lið KR virtist í upphafi ó-
samstillt og í það vantaði marg
ar stúlkur sem undanfarið léku
í því, og má þar fyrst og fremst
geta Gerðu sem ekki er á land-
inu og hefur verið stoð og stytta
liðsins um langa tíð. Þessir
yfirburðir FH voru skrifaðir á
kostnað hins veika KR-liðs. En
það undarlega skeði að síðari
hálfleikur varð jafntefli 2:2.
Var hvorttveggja að vörn KR
þéttist og sérstaklega varnar-
leikur þeirra varð ákveðnari,
og eins hitt að FH-stúlkurnar
misstu einhvernveginn tökin á
leiknum, og tókst ekki aö brjóta
skörð í vörn stúlknanna öllum
á óvart.
Þótt KR-stúlkunum tækist að
styrkja vörnina með góðum ár-
angri vantaði liðið illa skyttur.
María Guðmundsdóttir sem
komin er aftur með og senni-
lega til að fylla hópinn, sem
var aðeins sjö, engin til skipt-
anna, skoraði þó tvö mörkin.
Þessi slappi síðari hálfleikur
hjá FH er nokkur róðgáta, og
kom það fram nú eins og í
leiknum við Víking um daginn.
Hinsvegar var fyrri hálfleikur-
inn mjög skemmtilegur af
þeirra hálfu.
Leiknum iauk sem sagt 9:3
fyrir FH. — Dómari var Óskar
Einarsson.
Ármanri lék sér að Vestra —
og vann 9:2
Nokkur eftirvænting var að
sjá lið Vestra, en frá Isafirði
hafa oft komið góð lið. Því er
ekki að neila að það olli nckkr-
um vonbrigðum. Of margar
stúlknanna voru ekki í æfingu,
og gripin því ekki góð,.þær vo.ru
seinar að loka í vörninni, og
kunnu ekki nógu vel á því lag-
ið. Hinar kviku Ármannsstúlk-
ur gátu því smogið í gegn án
þess að Vestra tækist að hindra
þær og við það bættist að marg-
ar Ármannsstúlknanna eru
mjög skotharðar og því ekki að
sökum að spyrja ef þær komust
í færi, og þó varði ísfirziki
markmaðurinn oft mjög vel.
Þær ísfirzku virtust heldur
ekki hafa neina verulega skyttu
og hafi það verið, voru þær þá
alltof seinar til að nota tæki-
færin, sem voru fá óður en
Ármann kom vörn við. Um
styrkleik Ármanns verður ekkl
sagt eítir þennan leik til þess
var mótstaðan of veik, en þær
leika oft hressilegan handknatt-
leik og hafa góð grip, og í þess-
um leik voru þær lagnar á að
finna hver aðra.
1 hálíleik stóðu leikar 4:1
fyrir Ármann. Verður dálítið
gaman að fylgjast með þessu
Ármannsliði í mótinu, sem er
að mestu skipað ungurn stúlk-
um.
Dómari var Daníel Benja-
mínsson og dæmdi vel.
Haröur og jafn lcikur Víkings
og Breiðabliks
Leikur þessi var jafnasti
leikurinn og harðasti í þessórðs
verstu merkingu, og á köfluni
Ijótur og höfðu Víkingsstúlk-
urnar þar forustu, og þurfti
dómarinn að reka tvær þeirra
af leikvelli nærri samtímis.
Breiðabliksstúlkunum tókst þó
ekki að notfæra sér þennan
liðsmun, enda voru þær teknar
með „penum“ brotum ef þær
komu nærri vítateig Víkings.
Breiðabliik byrjaði með að
skora, en Víkingur jafnar og er
leikstaðan 3:1 í hálfleik. Vík-
ingsstúlkurnar voru allan hálf-
leikinn mun ákveðnari og væri
nærri hægt að segja að þær
hafi að nokkru leyti „brotið
niðu.r“ leik Breiðabliks, seni
aldrei náði sér upp.
I byrjun síðari hálfleiks skor-
ar Breiðablik úr vítakasti, þær
..þrenna af“ úr öðru vítakasti
litlu síðar. Næst skorar Vik-
ingur úr vítakasti 4:2 og
Breiðablik skorar þriðja markj
sitt og enn úr vítakasti.
Víkingur kemst í 5:3, Breiða-
blik bætir stöðu sína í 4:5, og
enn auka Víkingar við sig 6:4,-
•og nokkru fyrir leikslok skorar
Breiðablik 5. markið og þar við
sat.
Ef sleppt er hörkunni í leikn-
um sem skemmdi hann mjögj
þá mátti sjá að í báðum liðum
eru efnilegar stúlkur í sam-
leik, en alltof fáar sem geta
skotið svo vel sé, eða varla
meira en ein í hvoru liði, sem
verulega kveður að á því sviði.
Dómari var Óskar Einarsson og
dæmdi vel þennan harða leik.
Enn er of. fljótt að spá
nokkru u.m það hvaða flokkur
fær flest sti.g í móti þessu, en.
eftir leikjunum þetta kvöld
gæti maður spáð því ;}ð FH og
Ármann kæmust langt í mót-
inu. Svo er ekki að vita nema
Vestmannaeyjastúlkurnar breyti
þessari spó, en úr því fæst e£
til vi.ll skorið í dag.
Mótstjórnin hefur komið fyr-
ir hátalara við leikvöllinn þar
sem tilkynnt er um markstöðu
og þar sem liðin eru kynnt
þegar þau koma til leiks og
auðvitað boðin velkomin. en
þau koma fyrsta sinn til leiks.
Töluvei't er áhorfenda á leikj-
unum þótt aðstaða sé ekki góð
fyrir áhorfendur.
Frímann. 1
Surtnudagnr 22. júlí 1962 — ÞJÓÐVILJINN — (9