Þjóðviljinn - 05.10.1962, Qupperneq 10

VERKFÖLL AÐ ITÖLSKUM HÆTTI
argæti, hið .'SóáíaMsííska ;!ýð-,
ræði fengið fast-an grundvöll
Framhald af 7. síðu.
fyrirtækisins, t.d. skipting
tekna milli launa og fjárfasting-
ar. varasjóða o.s.frv.
Markmiðið sem stefnt er að
tviþætt. í fyrsta lag> er um
að ræða að neyða atvinnurek-
endur til að taka upp félags-
má.'ástefnu. sem. eins og segir
í bæk ingi sem sósíal'stnr í Tor-
ino haía gefið út. ,,leyfi per-
sónuleika hins vinnandi manns
að ná íullum þroska og tryggi
honum ábyrg'ð og áhrif". Frels-
im verkamannsins undan oki
'vinnunnar"er þannig megintii-
gangurinn.
Hitt markmiðið, nátengt hinu
fyrra, er að gefa verkalýðssam-
fökunum kost á að hafa áhrif
á stjórn og sjálfan rekstur
fyrirtækisins. Eins og nú er.
ákveður fyrirtækið sjálft í
rauninni öil atriði framleiðslu-
kostnaðarins, og þá fyrst" og
fremst vinnulaunakostnaðinn,
og áskilur sér rétt til að jafna
upp launahækkanir með aukn-
um vinnuhraða. flutningum
manna i lægri ’.aunaflokka
o.s.frv. En einmitt frá þeirri
stundu að verkalýðsfélagið get-
ur samið iim ö'l tengsl milii
verkamanra o-r vinnuveitenda.
fær bað aðsföðu til að vefengja
reksturspóiitík hvers fyrirtæk-
is.
Ræða Eðvarðs
Framhald af’ 7. síðu.
einungis tekið 570 giid, — og
bæri þó vissuiega að hafa á
því fyrirvara. Þessi krafa er
því engan veginn lögleg til þess
að skylt sé að viðhafa allsherj-
aratkvæðagreiðslu.
Hver var tilgangurinn?
En eins o.g ég sagði áðan.
félagar, er stjórn Dagsþrúnar
svo sannarlega ekki hrædd við
allsherjaratkvæðagreiðslu í fé-
laginu. Og við erum þess full-
vissir að tilgangurinn með
‘þessu brölti er engan veginn
sá að fá fram allsherjarat-
kvæðagreiðslu. Þá langar ekki
í kosningar í Dagsbrún þessa
menn. En tilgangqrinn var sá
einn að fá höggstað á Dags-
hrún. geta hrópað um það, að
nú hefðu ,.kommúnistarnir“ í
Dagsbrún rétt einu sinni beitt
félagsmenn ofbeldi og látið
k.jósa fulltrúa féla<?s’"s á fuTidi,
bar sem aCeins ör’ítið brot fé-
lagsmanjia hefði haft aðstöðu
lil bess að neyta atkvæðisrétt-
ar síns.
I»eir skulu sannarlega
fá kosningar í
Dagsbrún
En stjórn félagsins ákvað
að leggja ti; við þennan fund.
að í þetta skipti skyldu fulltrú-
ar félagsins kosnir með alls-
herjaratkvæðagreiðslu. Við
skulum láta þessa pilta hafa
það sem þeir vilja ekki fá.
kosningar í Dagsbrun. Ég veit
að margur hefði helzt verið á
því að segja þessum piltum að
við hefðum ekkert við þá að
tala. En við skulum ekki taka'
þann kostinn. Við skulum þess
í stað siá til þess að B-Iistinn
fái hraklegri útreið að þessu'
sinni, en hann liefur nokkru
sinni fengið í sögu félagsins.
Yfirstandandi verkföll
vísa fram á nýja braut
Hin róttæku öfl á Ítalíu
ha.fa Um langan aldur látið
sér nægja að vefengia, á þingi
og í blöðum. stefnumið atvinnu.
lífsins í hei’d. F.n margir íræði-
manna þeirr.a hafa nú i mörg
ár ta ið slíka baráttu víðsfjarri
raunveruleikanum. Þeir hafa
talið hana óíullnægjandi vegna
þes- a'í átök á þine’ og fvrir
kosning.ar ..láta óskert völd
fiármagnsins þar sem þær á-
kvrðanir eru teknar sem mili
bar sem fjármagnið
heitir sér. velur kosti sina oe
nevðir beim upp á þjóðina
al'a: í verksmiðjunum“.
Yfirstandandi verkföll visa
fram á nýja braut sem leitt
gæti til þess að báðir endar
keðjunnar væru tengdir sam-
an: Annars vegar gætu hin
nýju sjónarmið fengið fasta
jörð undir fótum og iþannig
yrði borin i'ram til sisurs kraf-
an um vö’d verkamanna á
hverjum vinnustað. Hins veg-
með því að ala upp á vinnu-
stöðunum og í verkalýðsfélög-
unum forystusveif sem kynni
skil á þeim verkefnum sem
verkalýðsstéttarinnar bíða.
B^ráfta sú 'em ítölsku verka-
lýðsfélögin heyja nú og hafa
þegar unnið marga sigra í,
skiptir alla hina evrópsku
verkalýðshreyfingu þannig
mik’u máli.
Piero Boni. aðalfram-
kvæmdastjóri F.I.O.M.. spurði
mig og það gætti eftirvænting-
ar í röddinni:
— Iivað segia menn í Frakk-
lanrli um verkfal! okkar?
Ég svaraði honum:
— Ekkert. Menn fylgjast
al’s ekki með því.
— Já, ég lcan'iast • svo sem
við það. sagði Boni. Við fram-
'eiðum 12 milljón lestir af stáli.
1,2, mil'jón bíla, f’.ytjum út
f’eíri kæliskápa en nokkurt
annað land og framleiðslu-
aukninain er meiri hjá okkur
en í öðrum löndum Evrópu;
engu verður ráðið án okkar,
en þó hugs.a menn iafnan um
Ítalíu sem land spaghettisins og
fagurra söngva.
Fellið gerðardémsmeii.iÍRn
Framhald af 7. síðu.
sem síldveiðarrar sfóðu.
Farmar»>ikjörin. Það er ekki
enn farið að semja um far-
mannakjörin þrátt fyrir 40%
farmgjald'ahækkun, sem for-
stjóri Eimskipafélagsins sagði
að væri aðeins ,.spor í rétta
átt“. Enn verður fullgildur
háseti á farskipi að vinna fyr-
ir sama mánaðarkaupi (fasta-
kauDi) 05 afgreiðslustúlka hjá
Mjólkursamsölunni.
Þá er að geta trúraðar-
mannaráðsins í stærsta félag-
inu inn*an Sjómannasamb. ís-
lands, mannanna sem taka loka-
ákvarðanir um lífskjörin okkur
sjómönnum til . handa. og þá
sérstaklega bátasjómanna.
mannanna sem taka loka-
ákvarðanir uni kjarasamninga,
því samningar eru sjaldnast
bornir undir sjómenn, og þótt
sjómeEn fel’i þá eru bað þess.
ir menn sem samþykkja hina
fe’Idu samninga daginn eftir.
Þessir menn (auk stjórnar)
skipa meirihluta trúnaðar-
mannaráðs Sjómannafélags
Reykjavíkur:
C i Bardal. forsfjóri
Björn Andrésson, bórdi Leyni-
mýri,
Björn PVsson, hraðljósmynd.
ari (Laugav. 68),
ÞorgiIs Bjarnason og
Sigurður Ingimundarson, fastir
starfsmenn Áburðarverk.
smiðjunnar í Gufunesi,
Iljaíti GunnlaugssorTi, verkstjóri
hjá LÍÚ,
Ólafur Sigurðsson, verkstjóri
hjá TogaraafgreiðsUinni,
Ásgeir Torfason, vindumaður
h.já Eimskip,
Ólafur Árnason, verkamaður
hjá Bæjarútgerð Reykjav.,
Guðbergur Guðjónsson, hús.
vörður hjá Tryggingastofnun
ríkisins.
Þá vil eg ,geta þess máls e
ég hef 'alltaf haft mikinn ;
huga fyrir, félagar góðir e
það er stofnun byggingaféla.E
sjómanna.
Þá fyrst er ég hreyfði þes:
‘ari hugmynd í . félaginu 194
stakk þáverandi. formaður ti
lögu minni undir stól. Þegar é
futti málið aftur í formanns-
tíð Garðars Jórtssonar var til-
laga mín um stofnun bygginga-
félags samþykkt einróma og
kosin nefnd til að hrinda þessu
máli í framkvæmd. Mér vitan-
lega hefur þessi nefnd ekki
verið kolluð saman enn í dag.
Mér finnst byggingafélagsmál-
ið eitt af brýnustu hagsmuna-
má'um sjómanna.
Nú begar togarasjóménn og
farmenn hafa fengið lífeyris-
s.ióð opnast þeim möguleikar á
að fá lán ti! íbúða sinna. Og
það vcrður barmt með oddi og
egg af hálfu starfandi sjómanna
fyrir því að bátasjómenn fái
lífeyrissjóð engu síður en hin-
ir.
Að lckum hræri=t í brjósti
mér sú kennd að lýðræðið sem
stiórn Siómannafélags Reykja-
víkur skammtar hinum starf-
andi siómanni sá svipaðs eðlis
og þe’dökkum mönnum er
skammtað í Suður-rikjum
Bandaríkianna. o? hinn starf-
andi sjómaður sé í augum
stiórnar Siómannafélags
Reykiavíkur eins og blakkurinn
í augum kvnþáttahataranna í
Bandaríkjunum.
Með ba.ró,'tu- og fé’ngskveðiu.
Árni J. Jóhannsson.
Ilcrmann G. Jónssoh, hdl.
lögf ræðiskri fstofa.
Skjólbraut 1, Kópavogi.
Sími 10031 kl. 2—7.
Heima 51245.
• MTÍZKO
• HÚSGÖGN
HNOTAN
húsgagnaverzlun
Þórsgotu 1.
Framhald af 1. síðu.
tillögunum sem lagðar voru
fyrir borgarráð var gert ráð
fyrir að lána kr. 110 þús. ut
á stærri íbúðirnar og kr. 100
þúsund út á þær minni gegn
jafnháu framlagi frá Ilús-
næðismálastjórn. Meirihluti
lvorgarráðs samþykkti hins
vegar að lokum að hækka
lánsupphæðina í kr. 120 þús.
út á stærri íbúðina og kr. 110
þús. «t á minni íbúðina. Adda
B íra lagði hi:-=s vegar til að
lánsupphæðirnar yrðu 135
þus. krónur og 120 þús. kr.
Áætlað er, að það muni kosta
100 þús. krónur að fullgera 3ja
herbergja íbúðirnar og 90 þús.
krónur að fullgera 2ja herbergja
íbúðirnar. og.kosta þær því upp-
komnar kr. 438 'þús. og kr. 368
þús. Út 'á þær fullbúnar fást
hins vegar 100 þúsund kr. A-
og B-lán Húsnæðismálastjórnar.
1 framsöguræðu sinni á borgar-
stjórnarfundinum í gær benti
Adda Bára á, að íbúðir þessar
væru byggðar fyrst og fremst
fyrir þá, sem verst eru settir
efnalega og búa í bröggum og
öðru heilsuspillandi húsnæði og
yrði að miða lána'vörin við það,
að gera sem flestum þeirra kleift
að eignast þe-ssar íbúðir, það
væri skylda borgarinnar. Gæti
lækkun á útborgun í ibúðunum
algerlega ráðið baggamuninn með
það, hvort þetta fólk treysti sér
til að ráóast í að kaupa íbúð-
irnar eöa ekki. Gerði hún ræki-
legan samánburð á útborgunun-
| um í íbúðunum samkvæmt þeim
þrem tillögum sem fram komu.
Samkvæmt fyrstu söluverðs-
tillögunni sem lögð var fyrir
borgarráð hefði 3ja herbergja
íbúð kostað Ur. 347 þús. eða
kr. 338 þús. samkvæmt end-
anlegu samþylíktinni. ÍJt á þá
íbúð fæst samtals 240 þús.
kr. C-flckks lán samkvæmt
samþykkt borgarstjórnarmeiri-
hlutans. (Kr. 220 þús. samkv.
upphaflegu áætluninni) Út-
borgunin vcrður því 98 þús.
lrr. (127 þús. kr.) Samkvæmt
tillögu Öddu Báru liefði út-
borgunin hins vegar aðeins
orðið 68 þús. kr.
DAGBÓK ,
Framhald af 2. síðu.
fimisæfingum. Kvennaþættir eft-
ir Freyju. Sumarkvöld, ástar-
saga eft'r Steinunni Eyjólfsdótt-
ur. Grein um Nasser, einræðis-
herra Egyptalands. Eg gleymi
þvi: aldrei (framhaldssaga). —
Skákþáttur eftir Guðmund Arn-
laugsson. Bridge eftir Árna M.
Jónsson. Úr ríki náttúrunnar
'eftir Ingólf Daviðsson. Stjörnu-
spár fyrir alla daga í októtaer.
Grein um Mills-leikarafjölskyld-
una. Bókafregnir, getraunir,
skopsögur o. fl.
Fyrsta spiiakvökl
Borgfirð.ngafélagsins á haustinu
verður í Iðnó í kvöld klukkan
8 30.
Frá Guðspekifélaginu:
Fundur vsrður í stúkunni Mörk
klukkan 8.30 i kvöld í húsi fé-
lags'ns i Ingólfsstræti 22. Fund-
arefni: Guðspekin í listinni. 1.
Upplestur, Grétar Fells. 2 Kynn
ing á lífi og 'list Beethoven.s,
Gunnar Sigurgeirsson og Skúli
Halldórsson flytja. Utanfélags-
,fólk velkom'ð. Ve'itingar á oftir.
Dregið hefur1 vérið og komu
þessi númer upp: 613 frystikista,
4806 húsgögn, 2760 búsáhöld,
2690 ferðaútvarpstæki. Vinninga
sé vitjað til Bjarna Þorvarðsson-
ar, Bakka, sími um Brúarland.
Tveggja herbergja íbúðin
hefði hins vegar kóstað sam-
bvaémt upphaflegu tillögunni
kr. 287 þús. eða 278 þús. kr.
samkvæmt endanlegu sam-
þykktinni. Út á hana fæst
220 þús. kr. C-lán (kr. 200
þús. samkvæmj upphaflegu
tillögunni). Útborgunin verður
því 58 þús. kr. (87 þús. kr.)
en hefði orðið 38 þús. kr. sam-
kvæmt tillögu Öddu Báru.
Þú reiknaði Adda Bára út
húsnæðiskostnaðinn bæði sam-
kvæmt þeim kjörum, sem borgar-
stjórnarmeirihlutinn samþvkkti
að veita væntanlegum kaupend-
um svo og samkvæmt því sem
hann hefði orðið eftir tillögum
hennar. ef þær hefðu náð fram.
að ganga. Lítur sá útreikningur
þannig út fyrir 3ja herbergja
íbúðina.
Samkvæmt samþykkt borgar-
stjórnarmeirihlutans:
Vextir cg afb. af 240 þús. kr.
C-láni kr. 15.764
Vextir og afb. af 100 þús. kr.
A- og B-láni kr. 10.139
Vextir og afb. af 48 þús. ltr.
einkaláni með 9% vöxtum til
5 ára kr. 13.056. Samtals 38.959
kr. að meðaltali fyrstu 3 árin.
Eða kr. 3247 á mánuði.
Samkvæmt tillögu Öddu Báru:
Vextir og afb. af 270 þús. kr.
C-Iáni Ur. 17.735.
Vextir og afb. af 100 þús. kr.
A- og B-Iáni kr. 10.139
Vextir og afb. af 18 þús. kr.
ciakaláni til 5 ára með 9%
vöxtum kr. 4.896. Samtals kr.
32.770 að meðaltali fyrstu 3 ár-
in eða kr. 2730 á mánuði.
Tveggja herbergja íbúð.
Samkvæmt samþykkt borgar-
stjórnarmeirihlutans:
Vextir cg afb. af 220 þús. kr.
C-láni kr. 14.450
Vextir og afb. af 100 þús. kr.
A- og B-Iáni kr. 10.139
Vextir og afb. af 18 þús. kr.
einkaláni kr. 4.896. Samtals
kr. 29.485 eða 2.457 á mánuði.
Samkvæmt tillögu Öddu Búru:
Vexíir og afb. af 240 þús. kr.
C-Iáni kr. 15.764 kr.
Vextir og afb. af 100 þús. kr.
A- og B-Iáni kr. 10.139
Samtals kr. 25.903 eða kr, 2159
á mánuði.
í þessum útreikningum öllum
er reiknað með, að braggaíbú-
ar geti lagt fram eigið fé, þ.e.
söluverð innréttinga í bröggun-
um og eigin vinnu og er það á-
æt'að 50 þúsund krónur á stærri
íbúðlrnar og 30 þús. kr. á
smærri íbúðirnar.
Af þessum tölum má sjá, hve
mikill fjárhagslegur stuðningur
það hefði orðið fyrir efnaminnsta
fólkið. sem býr í bröggum og
öðru heilsuspillandi húsnæði, ef
tillaga Öddu Báru héfði náð
fram að ganga. Kom það einni.g
fram í umræðunum, þæði hjá
Guðmundi J. Guðmundssyni og
Óskari Hallgrímssyni. að síð-
ast er auglýst var eftir umsókn-
um um íbúðir bæiarins treystu
aðeins 17 af 200 fjölskyldum, er
þá bjuggu í bröggum, sér til
þess að rísa undir kostnaðinum
við að eignast þessar íbúðir þrátt
fyrir hagstæð kjör miðað við
það sem gerizt á almennum
markaði. Lagði Guðmundur á-
herziu á. að til þess <að útrýma
hei'suspillandi húsnæði yrði
bærinn að grípa til enn rót-
tækari aðgerða og byggja leigu-
ibúðir eins sósialistar og Al-
'þýðubandalagsmenn háfá þrá-
faldléga íagt til í bééjar. og
borgarstjórninni.
Tiilaga Öddu Báru var felld
með 10 atkvæðum íhalds og
krata gegn 5 atkvæðum AI-
þýðubandalagsins og Framsókn-
ar.
10) — ÞJÓÐVILJINN — Föstudagur 5. október 1962