Þjóðviljinn - 09.11.1962, Qupperneq 3

Fösfrudatfur 9. nóvember 1962
ÞJ<k»VILJINN
SÍÐA 3
Landamæradeilan
Nehru hafnar boði Kínverja
um a& leitað sé samkomulags
NÝJU DELHI 8/11 — Nehru, forsætisráðherra Indlands,
hafnaði enn í dag margítrekuðu boði kínversku stjórnar-
innar um að landamæraherir beggja verði látnir hörfa
og viðræður hafnar milli landanna til að finna lausn á
landamæradeilunni sem báðir gætu unað við.
Nehru sagði á aukafundi ind-
verska þingsins, sem kallað var
saman til að staðfesta bráða-
birgðalög stjórnarinnar um hern-
aðarástand í landinu vegna bar-
daganna á landamærunum, að
Indverjar myndu aldrei láta und-
an síga, heldur taka hólm-
gönguáskorun Kínvérja, hverjar j
væri sambærileg við árásir
heimsvaldasinna á 18. og 19.
öld, sagði hann.
Einn af leiðtogum indverskra
kommúnista, Gupta, lýsti í um-
ræðunum í efri deild þingsins
fullum stuðningi flokks síns við
stefnu stjórnarinnar og við-
afleiðingarnar kynnu að j brögð hennar við „ofbeldisárás
verða. Nehru sagðf að brotið j Ktaverja .
hefði verið blað í sögu Asíu og
kannski alls heimsins. Kínverj-
ar hefðu ráðizt inn í héruð sem
hefðu ekki verið á þeirra valdi
í þúsund ár. Árás Kínverja
fleanor Roosevelt
lézt / gær, 78 ára
NEW YORK 8/11. — Frú Eleanor
Roosevelt, ekkja Franklins D.
Roosevelt Bandaríkjaforseta, lézt
á heimili sínu í New York
skömmu eftir miðnætti í nótt,
78 ára gömuk
Frú Roosevelt hafði verið veik
lengi og legið á sjúkrahúsi í
haust, en var útskrifuð þaðan í
síðasta mánuði. 1 gær elnaði
henni mjög sóttin og var hún
svo veikburða, að hún gat ekki
Frú Eleanor Roosevelt var oft-
ast í fylgd með manni sínum
þegar hann fór í ferðalög, en
þau voru bæði mörg og löng,
einkum á stríðsárunum. Myndin j bæði
er tekin á ráðstefnu engilsax-
nesku veldanna í Quebec 1944.
Ilún situr við hliðina á Mac-
kcnzie King, forsætisráðhcrra
Kanada,
eftir að maður hennar var orð-
inn forseti, en strax að honum
látnum, árið 1945, tók hún til ó-
spilltra málanna á nýjan leik.
Hún var mjög framarlega í
flokki Demókrata og jafnan að
finna í hinum frjálslyndari armi
hans. Hún gegndi ýmsum trún-
aðarstöðum, var m.a. fulltrúi í
bandarísku sendinefndinni hiá
SÞ. Hún var sístarfandi fram á
síðustu ár, skrifaði greinar í blöð
og tímarit og lét menningar- og
mannúðarmál til sín taka. Hún
heimsótti Sovétríkin árið 1957.
Frú Roosevelt verður jarðsett
við hlið manns síns í Hyde Park
við. ...Hudsonfljót, skammt _,frá
New York.
FjöIdS samúðarskeyta
Fjölskyldu frú Eleanor Roose-
velt barst í gær mikill fjöldi
samúðarskeyta úr öllum áttum,
m.a. frá Krústjoff forsætisráð-
herra. Hann sagði í skeyti sínu
að sovétstjómin og sovézk al-
þýða geymi minninguna um frú
Eleanor sem mikilhæfa forystu-
konu sem staðið hafi dyggilega
við hlið manns síns, hins mikla
Franklins D. Roosevelts. Við
nafn hanns sé tengd minningin
um góða sambúð og samvinnu
Sovétríkjanna og Bandaríkjanna
stríði og friði.
Samnmgatilboð kínversku
stjórnarinnar, sem ítrekað var
í gær í bréfi frá Sjú Enlæ for-
sætisráðherra til Nehrus, bygg-
ist á því að herir beggja hörfi
20 km frá landamærunum eins
og þau voru raunverulega árið
1959, áður en deilan hófst, en
ekki frá þeim stöðvum sem her-
irnir hafa nú á valdi sínu. Þetta
myndi þýða að Kínverjar myndu
fara úr þeim héruðum sem þeir
hafa náð á vald sitt í átökum
síðustu mánaða, en Indverjar
myndu hins vegar verða að
hörfa úr öðrum héruðum, sem
þeir hafa lagt undir sig síðan
1959, einkum árig 1961. Kin-
verska stjómin heldur fram að
þetta sáttaboð sýni að hún vilji
ekki notfæra sér að hersveitir
hennar hafa haft betur í átök-
unum undanfarið.
Ekki minnzt
á íslendinga
BRUSSEL 8/11. — Það er nú tal-
ið víst að ráðstefna sú sem hald-
in verður á vegum Efnahags-
bandalags Evrópu um sjávarút-
vegs- og iiskim.il muni koma
saman fyrir áramóa.
Framkvæmdastjóri bandalaga
ins er eindregið á því að bandal,-
KkTw éin‘ elgi: að standa að ráð-
stefnunni og öðrum verði ekki
heimilað að senda þangað full-
trúa. Frakkar styðja þetta sjón-
armið framkvæmdastjórans, en
stjómir annarra bandalagsríkja,
einkum Hollands, eru því
hlynntar að fiskveiði- og íisk-
neyzluþjóðir Evrópu utan banda-
lagsins fái að taka þátt í ráð-
stefnunni, og er þar fyrst og
fremst átt við Norðmenn, Dam
og Breta, segir fréttaritari
norsku fréttastofunnar, en á Is-
lendinga er ekki minnzt.
Myndin er tekin á blaðamannafundi sem starfsmcnn Spiegels héldu í Hamborg fyrir nokkrum
dögum og sjást á henni þeir Johannes Engcl (t.v.), annar aðalritstjóri blaðsins, og Hans Detlev
Becker, framkvæmdastjóni þess. Becker hefur síðan verið handtekinn.
Spiegel-málið
Reynt með öllum ráðum að
hindra útgáfu vikublaðsins
KARLSRUHE 8/11 — Enn í dag, tæpum hálfum mánuði
eftir aðförina að vikublaðinu Der Spiegél, handtökur rit-
stjóra og útgefanda blaðsins og árás lögreglunnar á skrif-
stofur blaðsins undir því yfirskini að leita ætti að leyni-
skjölum sem sönnuðu landráðasök hinna handteknu, fá
starfsmenn blaðsins ekki aðgang að skrifstofum sínum
nema að takriíörkúðu léyti. -
i ttxö' s*» & Kna- •••a*
Einn af verjendum Spiegel-
manna, hinn kunni lögmaður
Curt von Staehelberg barón, sem
bauð þeim aðstoð sína að fyrra
bragði, þótt hann eigi einmitt nú
í harðvítugum málaferlum við
Augstein útgefanda, sagði fyrir
stjómlagadómstólnum í Karls-
ruhe í dag, að þetta framferði
lögreglunnar væri skýlaust brot
á ákvæðum stjómarskrárinnar
um prentfrelsi. Færði hann rök
fyrir því að útilokun starfs-
manna blaðsins frá skrifstofun-
um, skjala- og bókasafni blaðs-
ins og öðmm heimildum og
vinnuáhöldum, myndi að engu
leyti auðvelda eftirgrennslan
málsins og væri ekki hægt að
gefa aðra skýringu á framferði
lögreglunnar en þá að hún hefði
fengið fyrirmæli um að reyna
allt hvað hún gæti að hindra út-
gáfu blaðsins. Hér væri um
hefndarráðstöfun að ræða sem
enga stoð hefði í lögum.
Erfiðir samningar i Havana
fylgzt með fréttum af kosninga-
úrslitunum.
Hún var fædd 11. október 1884
og var af efnuðu fólki komin.
Hún var frænka Theodors Roose-
velts forseta. Hún kynntist
Franklin manni sínum þegar 1
bemsku og gekk að eiga hann
árið 1905. Stjómmálaferill hans
hófst þá skömmu síðar, en árið
1921 leit út fyrir að endi myndi
bundinn á hann, því að hann
fékk mænusótt og var lamaður
það sem eftir var ævi. Kona
hans reyndist honum mikil stoð
þegar svo var komið, tók af hon-
. um mikið af starfsbyrði hans.
Þrátt fyrir hrörlegan líkama
tókst Roosevelt að komast í
mestu virðingarstöður Banda-
ríkjanna. varð fylkisstjóri í New
York 1928 og forseti Bandaríkj-
anna 1932 og var þrívegis end'-
urkjörinn. öllum ber saman um
að frú Eleartor hafi átt mikinn
þátt í þeirri velgengni hans. Hún
hætti afskiptum af stjórnmálum
Kosningor
í Fœreyjum
ÞÓRSHÖFN, Færeyjum 8/11. —
Þingkosningar fóru hér fram í
dag og var búizt við mikilli þátt-
töku. Um 70 000 manns eru á
kjörskr' ~Tki var búizt við að
úrslit ’ ' ’mv fyrr en á fjórða
tímanum í nótt
Castro þvertekur fyrir að
falla frá skilyrðum sínum
HAVANA og NEW YORK 8/11 — Fréttaritari
frönsku fréttastofunnar AFP í Havana hefur það
eftir embættismanni Kúbustjórnar, að samninga-
viðræður þeirra Mikojans, aðstoðarforsætisráð-
herra Sovétríkjanna, og Castros, forsætisráðherra
Kúbu, hafi engan árangur borið. Kúbustjórn taki
ekki neinar tilslakanir í mál, nema að Bandaríkja-
stjórn sýni í verki að hún ætli að standa við þá
skuldbindingu sína að ráðast ekki á Kúbu.
Fréttaritarinn segiT að Castro því ættu þeir ekkert að hafa á
hafi í viðræðum við Mikojan móti að fara þaðan, ef nokkuð
haldið til streitu beim skilyrðum sé að marka loforð Kennedys
sem hann hefur margsinnis und- forseta að ábyrgjast að ekki
anfarið sett fyrir samkomulagi, verði ráðizt á Kúbu.
við Bandaríkin, en meginkrafa! Sagt er að Mikojan hafi að
hans er að Bandaríkin fari úr sínu leyti talið nægilegt að
flotastöð sinni í Guantanamo á Bandaríkjastjórn skuldbindi sig
Kúbu. Bandaríkin hafi enga þörf í almennum orðum til að ráð-
fyrir þá herstöð nema sem ast ekki á Kúbu. Að fenginni
stökkpall til árásar á Kúbu og slíkri skuldbindingu mætti taka
Saumað að Strauss
Strauss landvamaráðherra, sem
menn tejja víst að standi að
baki atlögunni að Der Spiegel,
svaraði fyrirspurnum um málið
á þingi í dag. Þingmenn stjóm-
arandstöðunnar vildu einkum fá
að vita með hvaða hætti hand-
töku hermálaritstjóra blaðsins,
Conrads Ahlers, hefði borið að.
Ahlers var handtekinn af
spænsku lögreglunni, en hann
var í orlofi á Spáni ásamt konu
sinni. Enginn hefur viljað kann-
ast við að hafa farið fram á við
lögreglu Francos að handtaka
Ahlers, en Strauss viðurkenndi
á þingi að fulltrúi vesturþýzka
hersins í Madrid hefði komið
þeim boðum áleiðis til spænsku
lögreglunnar að lýst hefði verið
eftir blaðamanninum í Vestur-
kröfur ] Sovétríkjanna til Kúbumanna og | Þýzkalandi, enda þótt engir
Hafa fengið húsaskjól
annar staðar
Því aðeins tókst starfsmönnum
blaðsins að koma því út í þess-
ari viku, að ýmsir aðilar urðu til
að skjóta yfir þá skjólshúsi og
verða þeim til hjálpar á annan
hátt. Þeir fengu þannig aðgang
að skjala- og myndasafni viku-
blaðsins Der Stern og skrifstofu-
pláss fengu starfsmer.nimir, sem
em á þriðja hundrað, hjá ýms-
um stofnunum. Blaðið í þessari
viku fjallaði nær allt um aðför-
ina að því, en óvíst er hvort
hægt verður að koma blaðinu út
á réttum tíma í næstu viku.
Lögreglan hefur þó neyðzt til að
opna aftur nokkrar af skrifstof-
um þeirra, en þeim er enn bann-
aður aðgangur að 34 herbergjum
í húsi blaðsins.
upp viðræður um þær
sem Kúbustjóm hefur sett fram I leiðtoga þeirra í tilefni af bylt- I samningar
um framsal manna
varðandi friðsamleg og eðlileg I
samskipti Kúbu og Bandaríkj-
anna.
Búizt er við að Mikojan muni
framlengja dvöl sína í Havana
um nokkra daga enn. Áður hafði
verið gert ráð fyrir að hann
hefði lokið viðræðum sínum við
leiðtoga Kúbumanna fyrir miðja
þessa viku.
Byltingarafmælisins mínnzt
Afmælis októberbyltingarinn-
ar var minnzt í Havana í gær
með ýmsum hætti. Á geysifjöl-
mennum útifundi vék Rodriguez,
forstjóri landbúnaðarstofnunar-
innar, einn ræðumanna að þessu
máli. Hann sagði að Kúba krefð.
ist friðar með heiðri og sóma og
gæti ekki fallizt á neina friðar-
gerð sem ónýta mætti hvenær
sem væri.
1 skeyti frá Kommúnistaflokki
ingarafmælinu segir að þjóðir
Sovétríkjanna og Kúbu séu
tengdar traustum böndum og
muni verða lengi enn í sameig-
inlegri baráttu þeirra fyrir sós-
íalismanum og gegn vélráðum
heimsvaldasinna.
Eftirlit á staðnum
í viðræðunum við Mikojan er
Castro sagður hafa vísað alger-
leaa á bug öllum kröfum Banda-
ríkjastjómar um að eftirlit verði
á staðnum til að fylgjast með
því að öll sovézk flugskeyti verði
flutt burt af eynni. Hins vegar
er haft eftir talsmanni banda-
ríska utanríkisráðuneytisins, að
Bandaríkjastjórn telji þessa
kröfu frumskilyrði samninga.
Hann sagði að viðræðum milli
fulltrúa Bandaríkjanna og Sov-
étríkjanna um þetta atriði myndi
haldið áfram.
nái til þeirra sem ákærðir eru
fyrir pólitísk afbrot, njósnir
eða landráð.
Þingmenn stjórnarandstöð-
unnar gerðu hróp að Strauss og
átti har-n mjög í vök að verjast
SS-foringi til ráðuneytis
Þannig spurði einn af þing-
mönnum Frjálsra demókrata,
hvort rétt væri að fyrrver.—di
foringi í SS-morðsveitum Hitl-
ers hefði verið fenginn til að úr-
skurða hvort viss ummæli í
„landráðagrein" Spiegels ættu að
teljast til landráða. Strauss neit-
aði að svara þessu. en ásökun
um að allt moraði af SS-foringj-
um í vesturþýzka hernum svar-
aði hann með því, að algengara
væri að slíkir menn gegndu
störfum í lögreglunni og öðrum
embættum ríkisins en innan
hersins.