Þjóðviljinn - 27.11.1962, Blaðsíða 6

6 SÍÐA
ÞJÓÐVILJINN
— Þriðjudagur 27. nóvember 1962
Fundur miðstjórnar Kommúnistaflokks Sovétríkjanna:
Nýskipun í stjörn efnahagslífsins!
sem er beint gegn skriffinnskunni
MOSKVU 25/11 í samræmi við ákvarðanir sem teknar
voru á fundi miðstjórnar Kommúnistaflokks Sovétríkj-
anna í síðustu viku hafa verið gerðar víðtækar breyting-
ar á stjórn efnahagslífsins í landinu og einnig skipt um
menn í ýmsum helztu ábyrgðarstöðum flokks og stjórnar.
Tveir helztu yfirmenn efna-
hagsmála landsins, þeir Benja-
mín Dymsjits og Pjotr Lomako,
gegna þó áfram slíkum embætt-
um, en starfsviði þeirre hefur
verið breytt.
Efnahagsmálaráð ríkisins.
Forsæti Æðstaráðs Sovétríkj-
anna skipaði á laugardaginn
Dymsjits formann í nýstofnuðu
Efnahagsmálaráði ríkisins, en
það tekur við störfum Áætlun-
arnefndar ríkisins, sem Dym-
sjits var einnig formaður fyrir.
Pjotr Lomako mun áfram sjá
um áætlunargerð til langs tíma
og verður formaður í nýstofn-
uðu áætlunarráði. Hann var áð-
ur formaður vísindalegs efna-
málaráðs ríkisins, sem nú hefur
verið lagt niður.
Makaskipti.
Forsæti Æðstaráðsins hefur
einnig skipað Ignatí Novikoff
formann í nýbyggingarráði rík-
isins og tekur hann við af Ivan
Grismanoff. Novikoff verður
einnig aðstoðarforsætisráðherra.
Hann var áður rafvæðingarráð-
herra, en við þeirri stöðu tekur
nú Pjotr Népogosní. Mihail
Lesesjkoff hefur verið skipaður
aðstoðarforsætisráðherra. Vladi-
mir Novikoff lætúr af því emb-
ætti, en á þó áfram sæti í
ráðuneytinu.
Beint gegn skriffinnskunni.
í forystugrein í Pravda á
sunnudag var rætt um þessar
nýju ráðstafanir, sem blaðið
segir að sé beint gegn skrif-
finnskunni, sem hafi verið af-
leiðing persónudýrkunarinnar.
Þessar ráðstafanir eiga rót
sína að rekja til þeirrar nauð-
synjar, að nýta til fulls hina
miklu ónotuðu framleiðslugetu
Bændur í uppreisnarhug
Aðild Belga að Efnahagsbandalagi Evrópu hefur
haft í för með sér margvíslega erfiðleika fyrir beig-
íska bændur og hafa þeir á undanförnum misserum látið óánægju sína í ljós með ýmsum hætti,
m.a. á þann hátt sem sjá má á myndinni: Þeir hafa ekið traktorum sínum eftir götum borga en
bæja til að vekja athygli á mótmælum sínum og kröfum um betri kjör.
Rockefeller viðriðinn
stórhneyksli í New York
Komið hefur verið upp um
stórfellt fjármálahneyksli í
New York og er Neison
Rockefeller, fylkisstjóri Repú-
^ blikana í New York og lík-
jk legasti frambjóðandi þeirra i
N næstu kosningum, talinn við
■ það riðinn.
J Starfsmaður áfengisverzlun-
I ar sem lögreglan hefur enn
? ekki gefið upp nafnið á hef-
I ur látið í té upplýsingar um
L alvarlegt misferli einnar
| stofnunar fylkisins, „State
k Liquor Agency", sem á að
* hafa það verkefni að gæta
jk 'iess að farið sé að lögum
3 við sölu áfengis í því.
■ Hann hefur látið lögregl-
I una fá óyggjandi sönnunar-
■ göng, skjöl og myndir af
J skjölum, sem sýna fram á
að þessi stofnun fylkisins
hefur misnotað vald sitt til
sð neyða veitingamenn til að
greiða offjár fyrir leyfi tii
að selja áfenga drykki.
Þeir hafa neyðzt til að
greíða starfsmönnum „áfengis-
nefndarinnar" 5.000—20.000
dollara (200.000—800.000 kr.)
fyrir slík leyfi. Sömu fjár-
hæðir hafa þeir orðið að
greiða ef þeir vildu skipta
um veitingastaö .
Þá hefur það einnig tfðk-
azt að starfsmenn stofnunar-
innar hafa neytt eigendur
veitingahúsanna til að greiða
sér fast mánaðargjald eða
fastan hluta af ágóðanum.
Einn af saksóknurum fylk-
isins hefur kallað forstjóra
„State Liquor Agency", Mart-
in Epstein, sem Rockefeller
skipaði í það embætti árið
1958, á sinn fund til yfir-
heyrslu, en Rockefeller hefur
gripið tíi þess bragðs að veita
honum lausn úr embættinu
frá 1. desember.
Talsmenn Demókrata í New
York segja að vitað hafi ver-
ið lengi um þetta misferli og
bæði iðnaðar- og landbúnaðar,
segir blaðið, og flýta þannig
fyrir því að lögð verði efna-
hagsleg og tæknileg undirstaða
hins kommúnistíska samfélags.
Blaðið bætir við að hinar
nýju aðgerðir hafi tvö megin-
markmið. 1 fyrsta lagi að dreifa
stjórn efnahagsmála á fleiri
hendur, auka réttindi og völd
hinna ýmsu lýðvelda og í öðru
lagi að auka lýðræðið við frám-
leiðsluna með því að gefa öll-
um almenningi kost á að taka
við stjórn hennar bæði í iðn-
aði og landbúnaði.
Blaðið leggur sérstaka áherzlu
á þýðingu laganna um skipun
framieiðslunefnda í öllum fyr-
irtækjum og bendir á að um
40 prósent allra sovézkra verka-
manna hafi fengið menntun
í æðri skólum og nauðsynlegt
sé að nýta sem bezt kunnáttu
og þekkingu þeirra allra.
Þáttaskil.
Pravda segir ennfremur að
stofnun framleiðslunefndanna
marki þáttaskil í sögu hins
sovézka þjóðfélags, hún sé í
fullu samræmi við grundvall-
arkenningar lenínismans, en
með henni sé sagt skilið við
arfinn frá Stalínstímanum, þeg-
ar djúp var á milli forystu-
liðsins og almennings.
Því miður er ekki kostur á mynd af klakahöll Katrínar
miklu, þarna hefur hrímið breytt byggingu á 1900 metra
háum fjallstindi á Frakkiandi i bústað snæálfa.
Listasmíð
kuldans
Pólverjar finna j
mestu brúnkola- $
lög í Evrópu
I
hafi Rockefeller verið vel
kunnugt um það. Hins vegar
hafi hann látið hjá líða að
skerast í leikinn vegna þess
að ýmsir leiðtogar Repúblik-
ana í fylkinu hafi átt þátt
í fjárkúguninni sem veitinga- k
menn voru beittir og hafi "
lagt að honum að halda að k
sér höndum. J
1 kosningabaráttunni fyrr í I
mánuðinum var borið á borg- |
arstjóra Demókrata í New I
York, Robert Wagner, að ^
hann hefði misnotað embætt- I
isaðstöðu sína til að hygla k
vinum sínum, en hann svar- ^
aði þá með því að gefa í skyn
að honum væri kunnugt um R
að ekki væri allt með felldu k|
varðandi rekstur „áfengis- J
nefndarinnar". Hann hótaði ■
þannig að leysa frá skjóðunni, J
ef ekki væri hætt að be'ra ■
honum á brýn misferli í ^
embættisrekstri hans.
VARSJÁ — Pólskir jarðfræð-
ingar hafa fundið brúnkolalög
sem þeir telja vera hin mestu
sem fundizt hafa í Evrópu, segja
pólsk blöð. Lögin fundust í
Beltsjakov-héraði í Mið-Pól-
landi, fyrir sunnan Lodz. Gert
er ráð fyrir að í þeim séu
tveir milljarðar lesta af ágæt-
um brúnkolum. Byrjað verður
að vinna kolin eftir 2—3 ár og
hefur stjórnin ákveðið að verja
300 milljónum zloty til undir-
búningsráðstafana á næsta ári.
Bann við verð-
hækkunum sett
HELSINKI — Finnska stjórnin
hefur ákveðið að setja bann
við öllum verðhækkunum á
nærri því 50 tegundum neyzlu-
varnings og á fargjöldum með
farartækjum innanlands. Bann-
ið var sett til að koma í veg
fyrir að verðbólga fylgi í kjöl-
far peningskiptanna sem fram
fara í landinu 1. janúar n.k.,
en þá gengur nýr gjaldmiðill
í gildi í landinu og er hann
hundrað sinnum verðmætari en
gamla f innska markið var.
Verðhækkunarbannið sem þegar
er gengið í gildi nær til alls
konar matvæla, vefnaðarvöru
símagjalda, kvikmyndamiða
o.s.frv.
I
I
Löngum hefur þótt óþægi-
legt að komast áfram á hál-
um ís. En skautahlauparinn
þarf þó ekki að taka undir
kvartanir þess vegna. Ein-
hvern tíma dáðist Guðmund-
ur Finnbogason mjög að
þeirri snilld mannsins að láta
hálkuna verða sér til léttis
og flýtis. En Guðmundur
var sem kunnugt er mikill
áhugamaður um hagkvæm
vinnubrögð, vinnuvísindi, eins
og hann nefndi þau.
Það er líka snilld að láta
ísinn vernda sig fyrir kuld-
anum, eins og snjóhús Eski-
móanna gera. En um það
eru fleiri dæmi. Það eru ekki
ýkja margir áratugir síðan
ísinn var notaður til þess að
hita upp baðstofur í Borgar-
firði í vetrarhörkpm. . IVfjólk-
urtrog voru 'fýlít vatni og
látið frjósa í þeim, en ís-
skildirnir, sem þannig mynd-
uðust, voru lagðir fyrir rúð-
urnar í gluggatóftirnar og
snjó þjappað utan með. Tvö-
faldar rúður eru því ekki
ný uppfinning, og þær tíðk-
uðst áður en glerfjallið fræga
hlóðst upp inni undir Klepps-
vík.
Árið 1740 var frostavetur
mikill. Katrín Rússadrottn.
ing lét þá smíða sér höll
úr ísnum á ánni Njevu. Höll-
in var 16 metra löng, en á
breidd var hún 5 metrar, og
9 metra há. ísinn var höggv-
Veöriö
inn til eins og tígulsteinn
og vegirnir hlaðnir eftir sömu
reglum og hafðar eru við
steinbyggingar. Stólar, borð,
skápar, dragkistur, saumur,
lyklar, rúður, o.s.frv., var allt
úr gagnsæjum ís. Fyrir fram-
an hallardyrnar voru skotfæri
nokkur, og þar á meðal 6
fallbyssur úr klaka. Fall-
byssunum var skotið og það
þoldu þær, og er það gott
dæmi um styrkleika klakans
og seigju. Fyrst voru þær
hlaðnar með harðsnúnum
hampkúlum, en síðan með
jámkúlum, og svo sem hálf
mörk af púðri höfð í skot-
ið. En það er eftirtektarvert
að i þessari íshöll var og
baðstofa, og hún var nokkr-
um sinnum hituð, en það sak-
aði hana ekki. En þessi mikla
snilldarbygging stóð þó ekki
nema tvo mánuði, þá kom
dagvaxandi sólarhiti og sigr-
aðist á listasmíð kuldans.
Þegar höfð er í huga þessi
harka íssins, má það undrun
gegna, að hann skuli líka
geta runnið líkt og vatn. En
það gerir jökulísinn, þó að
hægt fari, hann hnígur til
allra átta undan eigin þunga.
Á þessu má sjá, að ísinn
hefur ýmsar undarlegar nátt-
úrur, og það hafa menn vit-
að snemma. Annars hefði því
tæplega verið trúað um allar
miðaldir, að hafísinn við Is-
land yrði iðulega svo eldfimur
með tímanum, að þaðan sæj-
ust oft brennandi bál úti i
hafsauga.
Páll Bergþórsson.
N. Y. Times um ný viðhorf í alþjóðamálum
,,Sömu efnin en
önnur bíandö "
NEW YORK TIMES sagði á
fimmtudaginn í forystugrein
að ýmislegt benti til þess að
aftur væri að birta til á al-
þjóðavettvangi, an varaði þó
Ratsjá handa hSindu fólki
eins og leðurblökur hafa
Það kemur kannski bráðum
að því að blint fólk geti feng-
ið radartæki sem geri því kleift
að komast leiðar sinnar. Rad-
artæki þessi myndu byggð á
sama lögmáli og Icðurblökur
færa sér í nyt til að fljúga
' niðamyrkri.
Þetta er haft eftir vísinda-
-nönnum við háskólann í Birm-
mgham. Radartækið myndi
hinn blindi þá bera framan á
sér, en frá því_ myndu liggja
leiðslur í eyru hans.
Tækið mælir þann tíma sem
það tekur hljóðmerki sem það
gefur frá sér að rekast á ein-
hvern hlut og berast aftur í
tækið.
Hljóðmerkið breytir um tón
eftir því hve lengi það er á leið-
inni fram og til baka og hinn
blindi getur þannig heyrt hvort
hluturinn er nálægt og þá hve
nærri. Með dálítilli bjálfun get-
ur hann samstundis heyrt hvort
honum er leiðin greið eða hvort i
eitthvað er á vegi hans. I
um leið við of miklli bjart-
sýni, þar sem átökin milli
austurs og vesturs héldu enn
áfram. Blaðið sagði að víða
um heim fyndist mönnum
sem þáttaskil væru að verða
í sögu samtíðarinnar. Kúbu-
deilan hefði verkað sem
hvati á þær breýtingar sem
orðið hefðu. Ný efnablanda
virðist vera að verða til, enda
bótt efnin í heniii hafi ekki
■reytzt nokkurn skapaðan hlut.
Það kann að vera erfitt, sagði
blaðið, að koma auga á sam-
hengi milli takm. Iausn-
ar Kúbudeilunnar, tiiboðs
Kinverja um vopnah'é og
ummæla talsmanna Sovétríkj-
anna sem skilja má á þá
leið að þau séu fús til sam-
komulags um bann við
kjarnarprengingum. en allt
þetta gæti hont til þess að
nýr daw" að rísa á al-
þjóðavettvangi.