Þjóðviljinn - 01.09.1963, Blaðsíða 4

4 SÍÐA
Otgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokk-
urinn. —
Rítstjórar: Ivar H. Jónsson. Magnús Kjartansscm (áb.),
Sigurður Guðmundsson.
Fréttaritstjórar: Jón Bjamason. Sigurður V. Friðþjófsson.
Ritstjóm. afgreiðsla. auglýsingar. prentsmiðja: Skólavörðust. 19.
Sími 17-500 (5 línur). Áskriftarverð kr. 80,00 á mánuði.
berra starfsmanná
■pyú um mánaðamótin fá opinberir starfsmenn
greitt' kaup í samræmi við hin nýju kjara-
ákvæði, þótt ýms ágreiningsatriði muni að vísu
enn vera óleyst og bíði úrskurðar. Hafa opinber-
ir starfsmenn yfirleitt fengið mjög verulegar
kauphækkanir að krónutölu, þótt misjafnar séu,
og er þessi mikilvægi áfangi árangur af baráttu
B.S.R.B. árum saman, góðri samheldni og dug-
mikilli forustu. Gylfi Þ. Gíslason viðskiptamála-
ráðherra segir í Alþýðublaðinu í gær að meðal-
hækkunin til opinberra starfsmanna, að meðtöld-
um starfsmönnum bæjar- og sveitarfélaga, banka
og sparisjóða, nemi um 45%. Munu ekki dæmi
þess fyrr að stórir launþegahópar hafi i einu lagi
samið um slíka hlutfallshækkun, og ýmsir opin-
berir starfsmenn munu nú fá laun sín tvöfölduð.
TC'n Gylfi Þ. Gíslason notar tölu sína um 45%
meðalkauphækkun sem röksemd fyrir því að
slík gerbreyting fái ekki staðizt, hún hljóti að
valda verðbólgu og eyðast þannig á tiltölulega
skömmum tíma. Bendir ráðherrann á að þjóðar-
tekjurnar hafi vaxið um 4% á ári að undanförnu,
þar af gangi 1%% til þess að mæta fólksfjölgun-
inni, þannig að aðeins verði eftir 2V2% til þess að
[tryggja launahækkanir. Gefi auga leið að þegar
svo sé ástatt sé gersamlega óraunhæft að semja
um margfalt, jafnvel tvítugfalt, meiri kauphækk-
anir. En í þessum málflutningi ráðherrans kemur
fra» fölsun sem margsinnis hefur verið bent á
hér í blaðinu. Hann ber saman vöxt þjóðartekn-
anna á föstu verðlagi, að frádreginni verðbólgu,
annarsvegar, en kauphækkanir á síbreytilegu
verðlagi, að verðbólgu meðtalinni, hinsvegar. Auð-
vitað sýnir 45% meðalkauphækkun opínberra
starfsmanna ekki neina hliðstæða raunverulega
kauphækkun. Það má m.a. marka af því að á
hálfu fjórða ári hafa nauðsynjar „vísitölufjöl-
skyldunnar" hækkað um 52% — mun meira en
meðalkauphækkunin. Ef nota æíti tölur ráðherr-
ans á réttan hátt þyrfti að reikna út hvernig
raunverulegt kaupgjald opinberra starfsmanna —
hlutfallið milli launa og verðlags — hefur breytzt
um áraskeið og bera þá tölu sem þar kemur út
saman við útreikninga um sívaxandi þjóðartekjur.
|7alsanir Gylfa Þ. Gíslasonar eiga að vera rök-
* semd fyrir sívaxandi verðbólgu; hann er að
reyna að sanna að dýrtíðin sé afleiðing af kröfu-
gerð launþega og óraunhæfum kauphækkunum.
En samhengið er allt annað; í heild fer því fjarri
að launþegum hafi tekizt að tryggja sér óskert
raunverulegt kaupgjald fyrir hverja vinnueiningu.
Ekkert verkefni er nú brýnna fyrir launþegasam-
tökin en að komið verði á kauptryggingu, þanndg
að verðbólgan rýri ekki í sífellu raunverulegt
kaupgjald, og ræni ekki jafnóðum árangrinum af
hverri nýrri samningsgerð. — m.
HðÐVILIINN
Sunnudagur 1. september 1963

Tal í ,heljarstuði
Ýmsum þótti með ólíkindum,
er Tal tapaði heimsmeistara-
titlinum árið 1961 fyrir Bot-
vinnik, hafandi unnið hann af
sama manni árið áður með
talsverðum yfirburðum. Að því
ógleymdu, að ekki var að
sjálfsögðu Við neitt smá-
menni að eiga þar sém Bot-
vinnik var þá urðu þó margir
til að leita hinna fjölbreytt-
ustu skýringa. Svéifluðust til-
gáturnar á milli krónisks
heilahristings, serrí honum átti
að hafa: áskptnazt í jámbraut-
arslysi í Þýzkalandi og erfiðra
heimilisástæðna, en Tal var þá
nýgiftur.
Eftir svo að Tal nánast
hrundi saman á Kandidata-
mótinu í Curacao 1962, þá var
ljóst, að eitthvað meira en lít-
iö var að, enda varð hann að
hætta í mótinu vegna \ innvort-
is; sjúkleika, og bar lítið á
honum um hríð.
En á seinni mánuðum hef-
ur svo virzt sem Tal væri aft-
ur að ná sér vel á strik, og
stafar það vonandi meðfram af
batnandi heilsu því heilsu-
veill maður er sjaldan lík-
legur til mikilla afreka á
skákborðinu.
Á síðasta skákþingi Sovét-
ríkjanna náði Tal 2.—3. sæti,
og í júlí síðastliðnum vann
hann mjög glæsilegan sigur
á móti, s§m haldið var í Ung-
verjalandi til minningar um
ungverska meistarann Asztalos,
sem lézt 1956. Var Tal þar
tveim vinningum fyrir ofan
Bronstein, sem næstur kom.
Þátttakendur voru alls 16 og
féllu vinningar svo á sex
efstu menn:
1. Tal (Sovétr.) 12% vinning
2. Bronstein (Sovétr.) 10% —
3. Bilek (Ungverjal.) 10 —
4. —6. Filip (Tékkósl.) 9 —
4.—6. Szabo (Ungverjal.) 9 —
4.—6. Dely (Ungverjal.) 9—
Tal tapaði þama engri skák
og eigi heldur Bronstein. Vinn-
ingstala Tals, 83% á svo sterku
móti sem þetta var er aftaka-
há og bendir til að þessi ungi
snillingur sé að ná sér upp
úr öldudal tímabundins krank-
leika og þrúgandi ástarfuna!
Eða hvað finnst þeim sem
skoða skák þá, sem hér fer
á eftir og er frá ofannefndu
móti?
6. minningarmót Asztalos,
Miskok 1963
Hvítt: Tal
Svart: Chitescu (Rúmeniu)
Spánskur leikur
1. e4 e5 2. Rf3 Rc6 3. Bb5
/. september
1958
Framhald af 3. síðu.
annarra? En þegar Atlanzhafs-
bandalagið á í hlut kemur auð-
sjáanlega ekki til greina neitt
sjálfstætt mat hjá forustu-
mönnum núverandi stjómar-
flokka. Og því hafa þeir í nafni
Atlanzhafsbandalagsins ekki að-
eins samið um undanþágur fyr-
ir Breta innan 12 mílna heldur
og skuldbundið sig tii þess að
hlíta erlendum úrskurði um
allar frekari aðgeröir í land-
helgismálinu. Þannig á aö
tryggja að hinar „svívirðilegu
aðfarir“ „griðníðinga og svik-
ara“ frá 1958 endurtaki sig ekki.
Að sjálfsögðu munu Isiend-
ingar fyrr eða síðar hrinda bví-
líkum nauðungarákvæðum. En
þeir þurfa þá að tryggja sér
forustumenn sem taka börf ]
ættjarðar sinnar fram yfir vald- !
boð erlendra ríkjabandalaga. —
Austri. I
\
a6 4. Ba4 Rf6 5. 0-0 Be7 6.
Hel b5 7. Bb3 d6 8. c3 0-0
9. h3 h6.
(Þetta er víst nýtízkuleikur
svarts í spánsku tafli, og
reynist hann þó eigi vel hér.
Svartur vill leika He8, en fyrst
hindra Rg5).
10. d4 He8 11. Rb-d2 Bf8
12. Rfl Bd7 13.Rg3. (
(1 þessu afbrigði verður ridd-
arinn að fara til g3 fremur en
e3 vegna peðsins á e4).
13. — — Ra5 14. Bc2 c5
15. b3 g6 16. Be3 Rc6 17 d5.
(Eftir að hafa ,,lokað“ mið-
borðinu, fær Tal meira frjáls-
ræði til athafna á kóngsarmi
og fleygar stöðu svarts. Ekki
lætur Tal sér það þó eitt
nægja, heldur ryðst brátt
fram til sóknar á miðborðinu
með mannsfórn).
17.------Re7 18. Dd2 Kh7
19. Bxc5!
(Tal fær tvö miðborðspeð
fyrir mannirín, sem fer hátt
í það að nægja „materíal.skt“,
en gerir sjálfsagt drjúgum
betur frá hernaðartaktísku
sjónarmiði).
19. — — dxc5 20. Rxe5 RcS
21. Í4.
(22. Rxf7 væri miður gott
vegna 22. — — De7 og ridd-
arinn væri dauðadæmdur).
21.-----De7 22. c4 Bg7 23.
Rf3 bxc4 24. bxc4 Rd6.
(Svartur tekur það ráð að
gagnfóma manninum, og á
hann varla skárra úrræði,
gagnvart hinum geigvænlegu
miðborðspeðum hvíts, sem
vélta fram Hkt og óstöðvandi
flóðbylgja).
25. e5 Rxc4 26. Dc3 Bb5 27.
Ha-dl.
(Tal framkvæmir sóknina af
vísindalegri nákvæmni - og
hæfilegri rósemi. Þótt riddar-
inn, á f6 reyndi nú að forða
sér, þá ynni hvítui mann með
a4. 27. exf6 var hinsvegar
hæpnára vegna 27.-------Bxf6).
27.------Ha-d8 28. d6 Rxd6^
29. exd6 Db7 30. Re5 Rd7 31.
Rh5 Bh8 32. Dg3.
(Losar riddarann úr léppun-
inni og hótar að drepa á g6).
32. — • — Rxe5 33. fxe5 Dd7
34. Rf4! Bxe5 35. Bxg6f!
(Hver holskeflan á fætur
annarri ríður yfir svartan,
enda er nú skammt til loka.
Eftir 35. — — fxg6 kæmi 36.
Dxg6t, Kh8 37. Hxe5 Hxe5 38.
Df6t og hvítur vinnur létti-
lega).
35. -----Kh8 36. Bxf7!
(Fjárans ári gengur á upp-
hrópunarmerkin hjá manni, en
hvað á maður að gera þegar
stórmeistararanir missa svona
algjörlega taumhald á sér.
Eftir 36. — — Dxf7 kæmi 37.
Hxe5 og þá 38. Rg6t og svart-
ur fellur).
36. — — Bd4t 37. Hxd4
Hxelt 38. Dxel.
(Svartur er nú glataður
hvorn manninn, sem hann
hirðir eins og lesendur geta
auðveldlega sannfærzt um).
38.------Dxf7 39. De5t Dg7
40. Dxc5 Bc6 41. Hd2.
og Ghitescu gafst upp.
Tal.
Bezta íirvalið
af karlmannafötum.
IÐNSÝNING
SAM VINNU VERKSMIÐJANNA |
í Ármúla 3 opnar sunnudaginn 1 september kl 14.00 og verður opin til kl 2200 þann dag
og næstu daga á sama tíma
Eftirtaldar verksmiðjur sýna fjölbætla framleiðslu og nýjungar úr starfsemi sinni
UllarverksmiSian Gefjun, Akureyri
Saumastofa Gefjunar, Akureyri.
SkinnaverksmiSjan Iðunn, Akureyri
Skóverksmiðjan Iðunn, Akureyri.
Fataverksmiðjan Hekla, Akureyri.'
Fataverksmiðjan Fífa, Húsavílc
Fataverksmiðian Gefjun, Reykjavík.
Rafvélaverksmiðjan Jötunn, Reykjavík.
Verksmiðjan Vör, Borgarnesi
Tilraunastöð S.Í.S., Hafnasfirði.
Kjöt & Grænmeti, Reykjavík.
Efnaverksmiðjan Sjöfn, Akureyri.
Kaffibrennsla Akureyrar, Akureyri.
Smjörlíkisgerð K.E.A., Akureyri.
Efnagerðin Flóra, Akureyri
Efnagerðin Record, Reykjavík
Efnagerð Selfoss, Selfossi.
''aupfélags Árnesinga, Selfossi.
Allir ciga crindi á sýnlngur -
A»l* Gengið «r ttm »? *unnan»'o
i'
l