Þjóðviljinn - 26.09.1963, Blaðsíða 6

?
V
g SfOA
rjTSrö'irafiÍ'S'WH
Pim*ntudaigur 26. september 1963
Krrkfugrið rofin í landi guðhræðslunnar
Vopnað lögregluiið umkringdi kirkju
sem blökkubörn höfðu leitað hælis i
SELMA, Alabama 25/9 — Vopnaðar sveitir lögreglu
og annarra hvítra manna umkringdu í gær kirkju
eina í Selma í Alabama sem blökkubörn höfðu leitað
hæls í, ruddnst inn í ki-rkjuna og höfðu börnin á
brott með sér og settu þau í fangelsi. Það er ekki
liðin nema rúm vika síðan dýnamitsprengingín varð
í kirkju blökkumanna í Birmingham í Alabama, en
í þeirri sprengingu létu fjórar blökkustúlkur á aldr-
inum 11—14 ára Hfið.
munu ekki dæmi áður í nokkru landi sem telst til krist-
ins dóms að kirkjur séu brotnar upp af einkennisklæddum
vörðum laga og réttar til að hafa hendur í hári barna sem
brotið hafa það eitt af sér að fara fram á> að stjómarskrá lands
þeirra sé virt, eins og gerðist í Alabama í fyrrdag. Þeir menn
sem það geröu eru þjónar þess ríkis sem svo mjög flíkari®;
guðsótta sinum að hann er auglýstur á hverjum peningi. En
þótt guð sé lofaður á hverjum dollara, er hætt við að hann
sé fremur að finna í hjörtum þeirra barna sem hið mikla
dollaraveldi hefur útskúfað en hjá þjónum þess og yfirboðurum
þeirra. Það er engin tilviljun að svertingjahatarar í Bandaríkj-
unum skuli ráðast á kirkjur. Prestar blökkumanna I suðurríkj-
nnum hafa haft forystu um mannréttindakröfur þcirra, og einn
þeirra er séra Fred Shuttlesworth í Birmingham I Alabama
sem sést hér á myndinni fylgja tveimur blökkudrengjum í
skóla. Það var í kirkju hans sem dýnamitsprengingin varð
fyrir rúmri viku.
Síðdegis í gær fóru hópar
blökkumanna og 1 þeim all-
mikill fjöldi bama og unglinga
um götur bæjarins til að mót-
mæla kynþáttamisréttinu. Lög-
reglan réðst á þá með kylfur
á lofti og flúðu þömin þá und-
an henni og leituðu haelis
kirkjunni.
Skeyti til Kennedys
Lögreglumenimir og fjöl-
mennur hópur hvítra manna
héldu á eftir bömunum og
slógu hring um kirkjuna.
Foringi blökkumanna í bæn-
um> Bayrd Rustin> sendi þá
Kennedy forseta og bróður
hans, Robert dómsmálaráð-
herra, skeyti og bað þá um að
skerast í leikinn til að koma
í veg fyrir að bömin yrðu
beitt ofbeldi. Hann sagði í
skeytinu að 50 fylkishermenn
og mörg hundruð aðrir vopn-
aðir hvítir menn hefðu sleg-
ið hring um kirkjuna.
Ralmögnuð
gaddavírsgirðing
Síðar ruddist lögreglan inn i
170 fyrir rétt
LONDON 25/9 — Lögreglan í
Bretlandi mun kalla 170 manns
fyrir rétt til að bera vitni í
málum sem höfðuð hafa ver-
ið gegn þeim þrettán körlum
og konum sem hafa verið
handtekin og sökuð um hlut-
deild í lestarráninu mikla.
Yfirheyrslur og vitnaleiðslur
hefjast á morgun í Aylesbury
og munu standa a.m.k. í viku.
Bandarískur veðurfræðingur:
Veðrið mun fara kólnandi
næsta áratuginn eða svo
Veðurfræóingur dr.. Murray Michell, sem starfar
við veðurstofu Bandaríkjanna, segir að nú sé farið aö
gæta í Bandaríkjunum, á Bretlandseyjum og í stórum
hluta Evrópu áhrifa kuldaskeiðs sem hófst um allan
heim fyrir tuttugu árum og búast megi við að þetta
kuldaskeið muni standa a.m.k. í einn áratug enn
Dr. Mitchell segir að þetta
sé ein skýringin á hinu óvenju
svala og rigningarsama sumri
á Bretlandseyjum. mestum
hluta Frakklands. Spánar og
Portúgals og í löndunum við
Norðursjó. Það hefur einnig
verið venju fremur kalt í
sumar víða í Bandaríkjunum,
hvarvetna nema í miðfylkjun-
um og þeim nyrztu, en mun-
urinn á meðalhita hefur þó
ekki verið nándar nærri jafn-
mikill og í Evrópu.
„HIta-“ og ,,kuldaskeið“
Hinn bandaríski veðurfræð-
ingur segir að svo virðist sem
um heim allan skiptist á „hita-
skeið" og „kuldaskeið“. Tíma-
bilið 1880—1940 hafi þannig
verið hlýindakafli, en upp úr
því hafi veður farið kólnandi
viða í heiminum. Sú veður-
farsbreyting sé fyrst nú að
gera vart við sig í Evrópu og
Bandaríkjunum.
Lítill munur á meðalhita
Hann bendir á að breytingar
á meðalhita hafi ekki orðið
miklar, en jafnvel örlitlar
breytingar geti haft verulega
þýðingu. „Þótt meðalhitastig
eins árs lækki aðeins um brot
úr einu prósenti, munu á því
ári mælast mun fleiri kulda-
kaflar en að jafnaði".
Ekki stöðugur kuldi
Það þurfa ekki að vera stöö-
ugir kuldar á hinum svonefndu
„kuldaskeiðum". Það er ekkert
því til fyrirstöðu að mildur
vetur komi eftir kalt sumar,
eða að wæsta sumar verði
mjög hlýtt, en þegar til lengd-
ar lætur, kólnar í veðri og
fólfc sem héldur því fram að
vetumir séu harðari og lengri
nú en áður og sumrin ekki
jafn góð, hefur oftast á réttu
að standa, segir dr. MitchelL
A.m.k. f árafug enn
Hann vill ekkert fullyrða um
hve lengi núverandi „kulda-
skeið" muni standa, nema að
menn megi búast við því að
það vari við enn í einn ára-
tug að minnsta kosti. „Ég vil
ekki kveða fastar að orði",
segir hann og tekur fram að
hann viti enga skýringu á þess-
um veðurfarsbreytingum.
Engin ísöld í vændum
„Við veðurfræðingar höfum
fyrir satt að fátt sé sjaldgæf-
ara en „normalt" veður. Skil-
yrðin í gufuhvolfinu eru óstöð-
ug og það er margt sem áhrif
hefur á veðurfarið — breytt-
ir hafstraumar, eldgos, breyt-
ingar á geislun sólarinnar,
breytingar á kolefnishlutfalli
gufuhvolfsins vegna vaxandi
Framhald á 9. síðu.
kirkjuna, hafði bömin á brott
með sér og handtók einnig
prestinn.
Fréttaritari Reuters hefur
eftir einum foringja blökku-
manna í bænum að lögreglan
hefði komið fyrir rafmagnaðri
gaddavirsgirðingu umhverfis
kirkjuna til að koma í veg
fyrir að aðstandendur bam-
anna kasmu þeim til hjálpar.
Eini blökkustúdentinn
rekinn
Eina blökkustúdentinum við
háskólann í Oxford í Missi-
sippi var í gær vísað úr skól-
anum, en hann var handtek-
inn í fyrradag fyrir að hafa
skammbyssu í fórum sínum í
leyfisleysi.
Stúdentinn, Steve McDowell,
var eini svertinginn í skólan-
um eftir að James Meredith
lauk námi sínu við hann í síð-
asta mánuði, en Meredith var
fyrsti maðurinn af svertingja-
stofni sem fékk aðgang að
skólanum. Það var í fyrrahaust
og kom af stað slíkum óeirð-
um að tveir menn biðu bana.
Hótað lífláti
McDowell hefur verið hótað
lífláti hvað eftir annað ef hann
segði sig ekki úr skóla, en
mun hins vegar ekki hafa
fengið leyfi ti'I að bera á 6ér
vopn f vamarskyni. Hann var
látinn laus í gær gegn trygg-
ingu en verður kvaddur fyrir
rétt í dag. Hámarksviðurlög
við „afbroti" hans er 100 doll-
ara sekt og þriggja mánaða
fangelsi.
Bandaríkin hafna boði um tollalækkun
Viðskiptastríði milli USA
og EBE verður ekki forðað
BRUSSEL 25/9 — Nú þykir sýnt að tæplega verði forð-
að viðskiptastríði milli Bandarikjanna og aðíldarríkja
Efnahagsbandalagsins á bandarískum kjúklingum sem
er undirrótin og í gær varð Ijóst að litlar sem engar
líkur eru á því, að sú deiia verði jöfnuð.
Ráðherranefnd bandalagsins
samþykkti í gær að bjóða
Bandaríkjunum lækkun á
kjúMingatoillinum, jafnvel þótt
hún vissi mætavel, að Banda-
ríkjastjóm myndi hafna því
boði sem algerlega óviðunandi.
Sendiherra Bandarfkjanna hjá
EBE, Tuthill, hafði þegar á
mánudag skýrt fultrúum
bandalagsins frá því, að stjóm
hans teldi lækkunina allt of
litla og þvi myndi slíku boði
verða umsvifalaust hafnað.
Engu að síður samþykkti ráð-
herranefndin að gera Banda-
ríkjunum það boð að kjúkl-
ingatölilurinn skyldi lækka sem
svarar 114 aurum íslenzkum á
kíló, þó með þeim fyrirvara að
sú lækkun skyldi aðeins gilda
takmarkaðan tíma.
Bandaríkjastjóm
forviða
Þegar í gærkvöld gat Tuthill
sendherra skýrt EBE frá því
að stjóm hans hefði hafnað^
boðinu. Jafnframt létu banda-
riskir sendimenn í Ijós undrun
sína yfir samþykkt ráðherra-
nefndarinnar. Þeim þótti sér-
staMega furðulegt að nefndin
skyldi ekkert hafa fjallað um
tillögu bandarfsku stjómarinnar
að skjóta deilunni um kjúkl
ingatollinn undir gerðardóm í
Alþjóðlega tolla. og viðskipta-
nefndinni (GATT).
um viðskiptum EBE og Sov-
étríkjanna. Ráðherranefndin
samþykkti nefnilega í gær
einnig að senda sovétstjóm-
inni þá orðsendingu að Efna-
hagsbandalagið sé fúst til að
fallast á tollalækkanir á ýms-
um sovézkum vamingi. m.a.
á vodka, kavíar og niðursoðn-
um krabba.
1

¥¥¥¥¥¥¥
¥¥¥¥¥¥¥

Hugmynd að nýjum bandariskum verzlunarfána.
Gagnráðstafanir USA
Eftir þessi málalok í Brassel
þykir nær víst að innan
skamms, sennilega þegar í
byrjun næsta mánaðar, muni
Bandaríkjastjórn gera alvöru
úr hótunum sínum um gagn-
ráðstafanir, þ.e. veralegar
töMahækkanir á ýmsum vam-
ingi frá löndunum í EBE. önn-
ur ríki, sem selja þær vörur,
sem um ræðir. til Bandaríkj-
anna, munu einnig verða fyrir
barðinu á þeim tollahækkun-
um, en munu fá þær bættar
með ýmsu móti, er sagt.
Bætt viðskipti við
Sovétríkin
Samtímis því að þetta við-
skiptastríð við Bandaríkin er i
uppsiglingu era horfur á bæt|-
Flýr vegna njósna
eða sálarstríðs?
KALSRUE 24/9. Ríkissaksókn-
arinn í Karlsrue í Vestur—
Þýzkalandi skýrði í dag frá bví
að komið hefði upp grunur um
njósnir eftir að einn starfsmaður
leynilögreglunnar hvarf. Maður
sá er liggur undir grun heitir
Hans Paetsch og hefur Uann
veríð horfinn í viku.
Lögfræðingur einn í Hamborg.
Josef Augstein, hefur tilkynnt
að hann sé fulltrúi Paetsch. Seg-
ir Augstein að skjólstæðingur
sinn fari huldu höfði en hafi
ekki flúið austur fyrir jámtjald.
Paetsch á í sálarstríði vegna á-
sakana á hendur vestur-þýzkra
leyniþjónustumanna um að þeir
legðu stund á símahleranir og
opnuðu einkabréf manna. sagði
lögfræðingurinn.
Mál bessi hafa verið ofarlega
á baugi í Vestur-Þýzkalandi id
undanförnu og hefur innanríkis-
ráðherrann, Hermann Höcherl,
sætt harðri gagnrýni. Leynib.ión-
ustan á að sögn að vemda
stjórnarskrána og þykir mönn-
um að vonum hart að starfs-
menn hennar iðki að staðaldri
stjórnarskrárbrot. svo sem síma-
hleramir, því hefur Höcherl svar-
að til, að ekki sé unnt að ætlazt
til þess að leyniþjónustumann-
imir „þvælist um allan daginn
með stjómarskrána undir hend-
inni“.
Mikla athygli vakti sjónvarps-
dagskrá ein sem flutt var í gær-
kvöld. Var þar haldið fram að
símakerfið í þinghúsinu í Bonn
hafi verið hlerað um árabil.
Þingflokkur Kristilegra demó-
krata hefur krafizt bess að upp-
lýsingar sjónvarpsmannanna
verði rannsakaðar nánar. Aden-
auer kanslari og Erhard. vænt-
anlegur eftirmaður hans. v'oru
viðstaddir fund þingflokksins,
en tóku ekki þátt í umræðunum.
i