Þjóðviljinn - 20.11.1963, Blaðsíða 2

Ritstjðri og böfundar bókarinnar.
2 SlÐA
„Aflamenn við-
töl við skipstjóra
Skemmtileg bók kemur í
bókaverzlanir næstu daga á
vegum Heimskringlu og heitir
hún „Aflamenn“.
Jórias Árnason, rithöfundur
hefur séð um þessa útgáfu. Eft-
Irtaldir rithöfundar hafa skráð
vlðtöl við aflaskipstjóra og fóru
jafnframt með þeim á miðin
í sumar eina sjóferð, þar sem
haegt var að koma því við.
Indriði G. Þorsteinsson ræðir
við Jónas Sigurðsson, hvalveiði-
skipstjóra og skólastjóra Sjó-
mannaskólans.
Jökull Jakobsson ræðir við
Guðjón Hlugason, skipstjóra,
sem hefur kennt fiskveiðar i
Indlandi og Pakistan á vegum
FAO og uppgötvað áður óþekkt
fiskimið, sem reynast gjöful í
þessum löridum.
Bjöm Bjarman ræðir við
Garðar Finnsson, skipstjóra á
Höfrungi II. frá Akranesi og
er það miðað við síldveiðar.
Asi í Bæ ræðir við Binna I
Gröf. Hann er hið þjóðfræga
uppáhald Jónasar frá Hriflti.
Stefán Jónsson tekur svo fyr-
ir álaveiðar og Pétur Hoffmann
og reyndist þetta fyrsti vfs*r
að heilli bók.
48 myndasíður eru i bókinni.
Bretland
skerst í leikinn
Forseti ísland heldur áfram
að leggja undir sig heiminn.
Röðin er komin að Bretlandi,
en eins og menn muna hef-
ur forsetinn þegar orðað það
að næst hafi hann í hyggju
að fara til Irlands. Og sem
betur fer er ríkjum veraldar
sífellt að fjölga, þannig að
forsetinn ætti ekki að komast
í þrot í ferðaáætlunum sín-
um næsta kastið.
Hirðfréttamaður forsetans.
Emil Bjömsson, greinir frá
því að hvarvetna í Englandi
sé tekið ágætlega á móti
þjóðhöfðingja vorum, varaut-
anríkisráðherrann hafi heils-
að upp á hann á einum
staðnum. forsætisráðherrann
á öðrum staðnum, og auk þess
hafi fólkið horft á hann þeg-
ar hann ók um götumar. f
gær fékk forsetinn svo að
borða hjá Elísabetu drottn-
ingu, og hafa þau væntanlega
rakið saman ættir sínar. en
eins og kunnugt er sannaði
Morgunblaðið fyrir nokkmm
árum að Elísabet Georgsdóttir
væri raunar komin af Auðni
skökli Bjarnarsyni. Trú-
iega héfur iafnframt verið
gengið frá því að Islendingar
fengju gest frá Bretlandi
engu ómerkari, til að mynda
hinn virðulega lávarð, ljós-
myndarann. mág drottningar-
innar. Nema að málið verði
leyst á þann einfalda hátt að
einhver af togaraskipstjórum
þeim sem sífellt eru að heim-
sækja okkur hvort eð er,
verði útnefndur staðgengill
drottningarinnar.
Hemámsblöðin hafa birt
fagrar greinar í tilefni af
ferðalagi forsetans og leggja
á það megináherzlu hvað það
sé tiginmanslegt og drengi-
legt af Bretum að erfa ekki
við okkur þann yfirgang og
dólgshátt að flæma togarana
af grunnmiðunum umhverfis
landið. Vísir seilist einna
lengst i þeim skrifum, en
hann birti um það heila for-
ustugrein í fyrradag hvað
brezki flotinn væri sérstak-
lega hjartfólginn íslending-
um. Og síðan kom þessi ó-
gleymanlega setning: „Und-
anfarin 14 ár hefur Island átt
vamarsamstarf við Bretland
innan vamarsamtaka vest-
rænna þjóða. Atianzhafs-
bandalagsins. og nýtur þar
beirra sameiginlegu réttinda
að Bretland skerst þegar í
f stað í leikinn. ef á landið
verður ráðizt.” Eins og kunn-
uet er hefur aðeins eitt riki
ráðizt á Island. — Áustri.
ÞIÓÐVILIINN
Miðvikudagur 20. nóvember 1963
„Skáida "— sérstæð
afmæiisdagahék
Kötíuffos
Framhald af 12. siðu.
minnt menn á, að við ýmsu má
fara að búast frá hinni gömlu
flagðkonu í Mýrdalsjökli. Vegna
hættunnar á miklu hlaupi, sem
yrði sexmilega í byrjun gossiins,
hafa menn því velt mjög
fyrir sér, hvemig mætti stað-
festa það að gos væri að byrja,
og hvemig viðvörunarkerfi yrði
komið upp. M.a. hafa verið sett-
ir upp jarðskjálftamælar í Vík
í Mýrdal og á Kirkjubæjar-
klaustri, en þótt þeir séu góðir
til síns brúks, er hætt við, að
þeir myndu ekki gera viðvart
í tíma, einkum vegna þeirrar
stöðugu gæzlu, sem til þess
þyrfti. Myndi því ekki veita
af frekari varúðarráðstöfunum.
Ég hef því látið mér til hug-
ar koma, að útvarpstæki með
loftneti, sem beint væri ná-
kvæmlega að Kötlu, gæti gef-
ið aðvörun um leið og elding-
ar byrjuðu þar. Eins og kunn-
ugt er. hafa eldingar fylgt gos-
inu í Vestmannaeyjum, og það
svo, að suma daga hefur heyrzt
illa í útvarpi í Eyjum. EnnfTem-
ur hef ég það eftir Guðmundi
Ástráðssyni, loftskeytamanni, að
Vatnajökulsgosið 1934 hafi
truflað mjög loftskeytamóttöku,
og á svipaðan hátt og eldingar
gera.
Sennilega eru eldingar tiðar
í Kötlugosum, og kemur það
fram í hinni ágsetu skýrslu, sem
Gísli Sveinsson, sýslumaður,
gerði um gosið 1918. Bezt væri
þó, ef annað samskonar tæki
væri sett upp í annarri átt frá
Kötlu, t.d. á Kirkjubæjar-
klaustri. Hvenær sem bæði
mælitækin gæfu samskonar
merki hefði að öllum líkindum
orðið elding á Kötlusvæðinu, og
væri þá ástæða að flýta sér að
aðgæta 'jarðskjálftamælana og
gera aðrar varúðarráðstafanir.
1 bókaverzlanir er komin sér-
stæð bók á vegum Bláfellsút-
gáfunnar og ber heitið „Skálda“.
Er þetta ný afmælisdagabók.
Af mikilli þolinmæði hefur
Jóhannes úr Kötlum sett þessa
bók saman. Höfundar bókarinn-
þar eru jafnmargir dögum árs-
ins og á hver um sig stef síns
afmælisdags. Þessi samansöfnun
gekk eins og í sögu fyrsta kast-
ið. Til dæmis er stórskáld á
hverjum degi í október og lop-
ann af ágúst og september.
En eftir því sem á leið verkið
þyngdist róðurinn og reyndist
miklum erfiðleikum bundið að
fylla töluna.
Bændur eru fjölmennastir í
þessari bók og telja 57. Þá eru
þama 50 kennarar, 16 ritstjórar,
26 guðfræðingar 15 verkamenn
og 8 læknar. Konur eru 46 í
þessari bók.
A hlaupársdag var skálds
gersamlega vant og hlaut sætið
Fiðlu Bjöm, sem er einskonar
þjóðsagnarpersóna.
Það þrengdi svið bókarinnar,
að heimildir um fæðingardaga
ná ekki að neinu ráði nema yf-
ir rúma öld.
Elzti höfundurinn er þó Sturla
Þórðarson frá Hvammi í Dölum
og yngsti höfundurinn Þóra
Elfa, prentari.
I dag er miðvikudagurinn 20.
nóvember og ætli einhver eigi
ekki afmæli í dag. Eyjólfur á
Dröngum er fæddur þennan dag
árið 1868 og yrkir svo í Skáldu:
„Sem ungur sveinn með afli og
dug
þú upp þig manna skalt,
þvi æskan hefur þrótt og þor
og þrek sem vinnur allt.“
1 gær átti Látra — Björg af-
mæli og er fædd árið 1716. Hún
yrkir svo í Skáldu:
„Get ég að ég sé grýlan bama
af guðunum sköpt í mannalíki.
Á mig starir unginn þama
eins og tröll á himnaríki.
Líklega hafa íslendingar ein
þjóða þá sérstöðu að geta sett
saman svona bók og er henni
ætlað að liggja frammi tiltæk
hverjum sem að garði ber að
skrifa nafn sitt og fæðingarár.
Bókin er í rauðu flaueli með
silfurskildi framan á og geta
eigendur bókarinnar snúið sér
til Halldórs Kristinssonar, letur-
grafara, Amtmannsstíg 2, en
hann hefur heitið útgefendum
því að grafa fangamark eigenda
á bókina með dags fyrirvara og
fyrir sanngjamt verð.
Aftast í bókinni er höfunda-
skrá með fæðingadögum þeirra
og starfsheitum.
Klapparstíg 26.
TECTYL
er ryðvöm
PimisiH
LAUGAVEGI 16 SIMI191U
TIL SÖLD:
2ja herb. íbúð 80 ferm. á
jarðhæð við Safamýri full-
búin undir tréverk. lán kr.
150 þúsund til 5 ára.
2ja herb. íbúðir á jarðhæð
við Lyngbrekku, fullbúnar
undir tréverk, máilning
hafin.
3ja herb. risíbúð í Kópa-
vogi, góð kjör.
3ja herb. hæð í timburhúsi
við Grettisgötu, laus nú
þegar.
3ja herb. kjallaraíbúð við
Hverfisgötu sér inngangur,
sér hitaveita, laus filjótlega.
4 ra herb. hæð við Ás-
vallagötu, laus 14. maí n.k.
4ra herb. kjallaraíbúð í
Garðahreppi. sér hiti, sér
inngangur, verð kr. 300
þús. útb. kr. 175 þús.
Timburhús 5 herb. íbúð við
Suðurlandsbraut, útb. 150
þús.
80 ferm. jarðhæð við Kárs-
nesbraut, fokheld, verð kr.
175 þús. útborgun kr. 75
þúsund.
5 herb. glæsileg endaiíbúð
við Bólstaðahlíð, fiullbúin
undir tréverk.
Glæsileg hæð við Hjálm-
holt. 130 fermetra, fok-
held með hálfium kjallara
og bflskúr. allt sér.
Seljendur athugið, höfum
kaupendur með miklar út-
borganir að öllum teg-
undum fasteigna.
Ríkið byggi íbúðir
Minningarsjéður um
Maríu Jónsdóttur
1 nóvember sL var stofnaður
minningarsjóður um Mariu Jóns-
dóttur flugfreyju er fórst í flug-
slysinu við Ósló í apríl sl.
Stofnendur sjóðsins eru foreldr-
ar Maríu. hjónin Sigurlaug Guð-
mundsdóttir og Jón Vigfússon,
Hringbraut 47. Var sjóðurinn
stofnaður á afmælisdegi Maríu.
Stofinfé sjóðsins er 10 þús. kr
en auk þess hefur Flugfreyju-
félag Islands þegar lagt fram kr.
5000 í sjóðinn.
1 reglugerð um sjóðinn segir
að tekjum af honum skuli varið
til styrtotar filiugfreyjum og böm-
um þeirra ef óhöpp bera að
höndum. Hefiur stjóm Flug-
freyjufélags lslands ráðstöfun-
arrétt yfir sjóðnum.
Minningarkort sjóðsins eru til
sölu í verzlununum Óculus,
Austurstræti 7, ValhöIL, Lauga-
vegi 25, Hvammi, Njálsgötu65 og
María Jónsdóttir.
Lýsingu Hverfisgötu 64, enn-
fremur hjá Maríu Ólafsdóttur,
Dvergasteini, Reyðarfirði.
Framhald af 1. síðu.
svarar kostnaðarverðl og aldrei
hærra en fyrir 8% af verði íbúð-
anna. Rákisstjómin skal bjóða út
byggingu þessara húsa og ekki
fiærni en 100 íbúðir í einu í
Reykjavík og etoki færri en 24
annars staðar á landinu. Er þetta
átovæði að sjálfisögðu sett til
þess að hægt sé að knýja fram
sem ódýrasta smíði.
200 mlllj. lán.
Frumvarpið gerir ráð fyrir
heómlld til handa ríkisstjóm-
inni til að taka lán, allt að tvö
hundruð miHjónum króna. en
auk þess að semja við einstaka
sjóði um framlag til RÍíkra bygg-
inga og að shkir sjóðir eignist
það húsnæði er svarar framlagi
þeirra og fái af því þær vaxta-
tetojur sem ríkið annars hllytL
Ekki framtíðarlausn.
Eins og segir í greinargerð
með frumvarpi þessu, eiga til-
lögur sem í því felast ekkert
skylt við framtíðarlausn á hús-
næðismálum, heldur er því ætl-
að að ráða bót á því neyðar-
ástandi sem nú ríkir í þessum
málum og öllum er kunnugt.
Framtfðaríausn þyrfti að vera
byggð á félagsJegu átaki aL
mennings, er ríkið aðsitoðaði með
því að veita lán, er nemi 75 —
90% byggingarkostnaðar, til 60
— 80 ára og með 2 — 4% vðxt-
um. Þyrfti þá að vera tryggt
stöðugt gildi krómunnar og út-
rýma yrði öllu braski með í-
búðir. Er í greinargerðinni skýrt
frá því að þingElokkur Afiþýðu-
bandalagsins muni bera fram til-
lögur í þessa átt síðar og alveg
óháðar þessu frumvarpi.
Sendisveinn
óskast strax ^
Mál og menning
Sími 22973
Nuuðunguruppboð
Neðsta hæð húseignarlnnar Helgustaða í Garðahreppi,
þinglesin eign Guðvarðs Sigurðssonar, verður eftir kröfu
Rannveigar Þorsteinsdóttir hrl. og fl. seld á opinberu upp-
boði, sem fram fer á eigninni sjálfri föstudaginn 22. nóv-
ember kl. 14.
Uppboð þetta var auglýst í 63., 65. og 70 tölublaði Lög-
blrtlingablaðsins.
Sýslumaðurinn f Gullbringu- og Kjósarsýslu.
Nuuðunguruppboð
Húseignin Vallargata 18 í Sandgeröi, þinglesin eign Mar-
grétar Pálsdóttur, verður eftir kröfu Hauks Jónssonar, þrl%f-- .
seld á oþinberu uppboði, sem fer fram á eigninni sjálfrl,
föstudaginn 22. nóvember kl. 16.
Uppboð þetta var auglýst í 91., 93. og 94. tölublaði Lög-
ingablaðsins.
t;'
Sýslumaðurinn í Gullbringu- og Kjósarsýslu.
Nauðunguruppboð
Húseignin Goðatún 12 í Garðahreppi, eágn Bergþórs Sig-
urðssonar verður eftir kröfu Áma Grétars Finnssonar hdl.,
Þorvalds Lúðvíkssonar, hrl. og innheimtumanns, ríkissjóðs,
séld á oplnberu uppboði, sem fer fmm á eiigninni sjálfri,
fösbudaginn 22. nóvember ki. 13.30.
Uppboð þefcta var auglýst í 91., 93. og 94. tolublaði Lögbirt-
birtíngablaðsins.
Sýslumaðurinn í Gullbringu- og Kjósarsýslu.
*