Þjóðviljinn - 05.08.1964, Page 4
/
4 SIÐA
HððVILIINN
Miðvikudagur 4. ágúst 1964
Dtgefandi: Sameinmgarflokkur alþýdu — Sósíalistaflokk-
urinn —
Ritstjórar: tvar H Jónsson, Magnús Kjartansson (áb.),
Sigurður Guðmundsson.
Ritstjóri Sunnudags: Jón Bjarnason.
Fréttaritstjóri: Sigurður V Friðþjófsson.
Ritstjóm, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja, Skólavörðust 19,
Simi 17-500 (5 iínur) Áskriftarverð kl 90,00 á mánuði
Vítahringur
|Jndanfarin ár hafa verið eitt öðru betra, hvað
snertir framleiðslumagn og þjóðartekjur. Sjó-
menn hafa fært á land stöðugt vaxandi afla og
vinnufúsar hendur hafa hvarvetna beðið í landi
reiðubúnar að leggja nótt við dag til þess að auka
verðmæti hans. Þétta góðæri hefur einnig reynzt
öðrum atvinnuvegum ærin lyftistöng og hefði að
sjálfsögðu átt að skapa hér almenna velmegun
og stórbætt lífskjör. Stjórnarvöld landsins hefðu
a.m.k. átt að hafa sérstaka ástæðu til þess að fagna
þessu góðæri, en þótt undarlegt megi virðast hafa
málgögn ríkisstjórnarinnar stöðugt verið að klifa
á þeim miklu hættum, sem efnahagslífi þjóðar-
innar stafar af góðærinu. Skýringin á þessu und-
arlega fyrirbrigði er sú, að viðreisnarstefnunni
var allt frá upphafi ætlað að rýra kaupmátt laun-
anna og draga þannig úr kaupgetu almennings.
Þessar fyrirætlanir hafa ekki tekizt nema að
nokkru leyti. Með tvennum gengisfellingum, stór-
aukinni tollabyrði og stöðugt hækkandi söluskatti
hefur ríkisstjórninni tekizt að rýra kaupmátt
launanna jafnskjótt og samtök launþega hafa knú-
íð fram kjarabætur. En vegna góðærisins og þar
af leiðandi mikillar eftirspurnar eftir vinnuafli
hefur ríkisstjóminni ekki tekizt að lama þaupget-
una nema að nokkru leyti; mefln hafa lagt á sig
stöðugt lengri vinnutíma 'til þess að geta haldið í
horfinu hvað þetta snertir.
^fleiðingamar af þessu látlausa stríði ríkisstjórn-
arinnar gegn bættum kjörum launastéttanna í
landinu eru þær, að nú er svo komið að íslending-
ar búa við lengstan vinnudag allra nágrannaþjóða
.sinna. Og þrátt fyrir gífurlega yfirvinnu, sem fólk
hefur neyðzt til þess að leggja á sig til að mæía
verðbólguholskeflum viðreisnarinnar er kaupgeta
almennings hér minni en í nágrannalöndum okk-
ar. Raunveruleg lífskjör hér eru því langt fyrir
neðan það sem þar tíðkast. Með samkomulagi því
sem tókst í júní s.l. milli ríkisstjórnarinnar og
verkalýðssamtakanna um stöðvun verðbólgunn-
ar, þar sem ríkisstjórnin gaf jafnframt fyrirheit
um að kaupmáttur launanna skyldi tryggður
vöknuðu vonir margra um, að stigið væri fyrs'ta
sporið í þá átt að snúa þessari óheillaþróun við hér
á landi.
Jgn skattheimtuseðlarnir, sem menn hafa fengið
að kynnast undanfarna daga, hafa trúlega svipt
flesta þeirri von. Við blasir sú staðreynd, að eft-
irvinnulaunin hverfa að mestu í skattheimtu
stjómarvaldanna; ennþá aukin yfirvinna til þess
að standa straum af henni, kallar aðeins yfir
menn auknar skattabyrðar næsta ár. Þennan víta-
hring,j sem stjórnarvöldin hafa komið sér upp
til þess að halda niðri kaupgetu almennings, verð-
ur að rjúfa. Það er með ýmsu móti hægt að knýja
stjómarvöldin til að breyta skattalöggjöfinni, en
einfaldasta og jafnframt öruggasta leiðin til þess
að tryggja launþegum réttlátan hlut þjóðartekn-
anna og bætt lífskjör er að breyta um stjórnar-
stefnu í landinu við fyrsta tækifæri sem til þess
gefs’t. — b.
Fjórar fyrstu umferíirnar í
úrslitakeppninni í Kraków
Eftír undanrásirnar var frí og
keppendum var boðið að sjá
Auschwitz eða Oswiecim eins
og Pólverjar nefna borgina.
Auschwitz er um það bil 60
km frá Kraków. Lagt var af
stað í heiðskíru veðri og
brennandi sólarhita.
I fangabúðunum í Ausch-
witz er nú allt umhorfs eins
og þegar þær voru leystar und-
an ánauð nazista í lok síðari
heimsstyrjaldarinnar, og hafa
Pólverjar lagt á það áherzlu
að varðveita þar allt sem bezt.
Þarna myrtu nazistar um -4
miljónir manna af ýmsu þjóð-
emi, en langflest voru fórn-
ardýrin af Gyðingakyni. Stað-
urinn geymir minningar um
hræðilegustu hörmungar, sem
yfir manninn hafa dunið.
Við sáum heil fjöll af illa
meðfömum skóm, stóra hauga
af gleraugum, tannburstum
og öðru slíku. sem voru jarð-
neskar eigur þeirra, er þarna
létu lífið. Átakanlegt var að
sjá stóra hauga af litlum barna-
skóm. Börnin gátu ekki unnið
og voru drepin strax í gas-
klefum. nema þau væru tví-
burar. Læknar nazista gerðu
tilraunir á tvíburum. ! einu
herbergi sáum við nokkur tonn
af mannshári. Fangamir voru
krúnurakaðir og hárið sent til
þýzkra verksmiðja, sem
spunnu úr því voðir. Og þama
sáum við voðir úr mannshári.
Það var undarleg tilfinning að
horfa á þessa stóru hrúgu af
mannshári og hugleiða örlög
þeirra, sem einu sinni báru
það. Á einum stað í hrúgunni
voru litlar telpufléttur með
laglega hnýttri hvítri slaufu,
sem nú var aðeins farin að
gulna.
1 gasklefunum gátu nazistar
drepið um 30 þúsund fanga á
sólarhring. Líkin voru brennd
í ofnum, sem gátu á 20 mínút-
um gert þrjá mannslíkama að
duftinu ei'nu. Askan var að
mestu grafin, en sumt var sent
til Þýzkalands og notað til á-
burðar.
Markmið nazista virtist ekki
aðeins hafa verið að útrýma
Gyðingum, hejdur beittu þeir
og hinum ótrúlegustu pynting-
araðferðum ,,í tilraunaskyni”.
I gasklefunum notuðu þeir eit-
urgasið Cylon B. Fanginn deyr
af súrefnisskorti, en þessi eit-
urgastegund hefur þann eigin-
leika að hún vekur hjá fórn-
ardýrinu ógurlega angist með-
an á dauðastríðinu stendur.
1 kg. af Cyclon B gat deytt
1000 fanga á 5 mínútum. En
nazistar minnkuðu magnið af
eiturgasinu, þar til dauðastríð-
ið tók 20 mínútur til 1 klst.,
,,í tilraunaskyni”. Þarna eru
klefar, þar sem menn voru
sveltir í hel, og fangarnir vit-
skertir af hungri átú hver ann-
hafði svart á móti Rodriguez
og tefldi byrjunina veikt.
Kúbumaðurinn fórnaði peði
fyrjr sterka sókn, en Stefán
fórnaði skiptamun á móti til
að ná uppskiptum. Eftir það
var staðan jafnteflisleg. Ó-
viljandi þrálék Kúbumaður-
inn, þannig að sama staðan
kom upp þrisvar og Stefán
krafðist jafnteflis. Guðmundur
Lárusson fékk þegar í byrjun
Frá iðnaðarborginni Nowa Huta, sem á er minnzt í fréttabréfinu.
t
Fréttabréf frá heimsmeistara-
móti stúdenta í skák
an. Einnig eru þarna klefar,
þar sem fangamir urðu að
standa vegna þrengsla, .,Steh-
zelle”. Þeir eru tæpur fer-
metri að flatarmáli, glugga-
lausir og án loftræstingar. Þar
létu nazistar í hverjum klefa
fimm fanga standa um nætur
og síðan urðu fangarnir að
vinna á daginn. Þegar þeir loks
gátu ekki meira blasti dauðinn
við.
Þannig mætti lengi telja án
þess þó að geta til nokkurrar
hlítar lýst. hversu hræðilegir
atburðir hafa þama gerzt.
I 1. umferð í úrslitum tefld-
um við gegn Kúbu. Stefán
gott tafl gegn Rabassa og vann
örugglega. Bragi1 téfldi Pirc-
vörn gegn Garcia. Hann fékk
þröngt tafl í byrjun, lék ó-
nákvæmum leik og fékk ekki
við neitt ráðið eftir það. Guð-
mundur Þórarinsson fékk
snemma gott tafl gegn Fem-
andez og vann laglega.
ísland — Kúba 272:1%.
Stefán — Rodriguez % fl/j.
Guðmundur L. — Rabassa 1:0,
Bragi — Garcia 0:1.
Guðm. Þ. — Fernandez 1:0,
I 2. umferð fengum við
fyrsta óvænta tapið. Við tefld-
um gegn Finnum og Stefán
lék hvítu mönnunum á móti
Westerinen, sem er þekkrtasti
skákmaður Finna af yngri kyn-
slóðinni. Stefán tefldi Alapin-
byrjun. Þegar hann lék í 2.
leik Re2 varð Westerinen hýr
á svip. 1 miðtaflinu sótti West-
erinen fast fram, en Stefán
fórnaði skiptamun á réttu
augnabliki og fékk unnið taíl.
Staða Westerinens féll saman,
og hann varð að gefast upp.
Guðmundur Lárusson byggði
upp góða stöðu, vanri peð
snemma í miðtaflinu og átti
unnið tafl, þegar hann skyndi-
lega var sleginn skákblindu og
lék af > sér drottningunni.
Sverrir náði góðu tafli, en
eyddi miklum tíma. I tíma-
hraki lék hann af sér manni
og varð að gefast upp. Guð-
mundur Þórarinsson féll í
gildru í byrjun og tapaði.
ísland — Finnland 1 : 3.
Stefán — Westerinen 1:0,
Guðmundur L — Havansi 0:1,
Sverrir — Tuomainen 0:1,
Guðmundur — Ketola 0:1.
Mest vorum við þó óánægðir
með viðureignina við Svía.
Stefán tefldi með svörtu jafna
skák gegn Broström. 1 enda-
tafli hafði Stefán heldur bétra,
en tókst ekki að vinna. Sverr-
ir fékk gjörunnið tafl en téfldi
niður stöðunni í tímahraki og
tapaði. Bragi hafði peð yfir
og vinningslíkur, þegar Svíinn
fómaði manni. í tímahraki
fann Bragi ekki réttu leiðina
og varð að láta í minni pok-
ann. Guðmundur Þórarinsson
fékk erfitt tafl í byrjun, en
tókst að rétta við, og skákin
endaði í jafntefli.
Island — Svíþjóð 1:3.
Stefén — Broström %
Sverrir — Dahlin 0:1,
Bragi — Philgren 0:1.
Guðm. Þ. — Sáfholm % :lh.
I 4. umferð mættum við
Englendingum, sem unnu' B-úr-
slitin í a-riðli í fyrra. Stefán
tefldi Kóngsbragð gegn Rum-
ens, náði betra tafli, en sást
yfir vinningsleið og skákin
varð jafntefli. Guðmundur Lár-
psson tefldi Sikileyjaryöm gegn.
Lee og vann örugglega. Bragi
tefldi við Richardson og sótti
fram kóngs-megin. Englending-
urinn náði gagnsókn á mið-'
borði og Bragi missti smám
saman tök á skákinni og tap-
aði. 1 byrjun virtist Guðmund-
ur Þórarinsson hafa tapað
tafl, en furðu mikið Ieyndist
í stöðunni. Tókst honum að
snúa taflinu sér í hag, en
skákin endaði í jafntefli.
lsland — England 2:2.
Stefán — Rumens t/2:%,
Guðmundur L. — Lee 1:0.
Bragi — Richardson 0—1.
Guðm. Þ. — Schroles %: 14.
G.G.Þ.
(NORDÍÍfcEWPE) 1 965 (wORPfltewPg)
NORDMENDE hefur haft forystu í siónvarpstækni í Vestur-Þýzka-
landi hin síðari ár og er frægt um allan heim. Nordmende fram-
leiddi sjónvarpstæki fyrir íslandsmarkað með báðum kerfunum
fyrir einu og hálfu ári. Nú eru sjónvarpstækin með trans-
istorum og má búast við að viðhald þessara tækja verði sáralítið.
Varahlutir eru fyrir hendi í öll okkar
tæki og við höfum eigið sjónvarps- og
útvarpsverkstæði, með reyndum og
góðum sjónvarps- og útvarpsvirkjum.
Loftnetsefni notum við aðeins af beztu
fáanlegum gerðum.
(ss!& Exquisit de iuxe Stereo
‘Sambyggingar frá kr.
30.000,00 upp í kr.
60.000,00, 4 gerðir.
Verðið er frá kr.
14.000,00 upp í
23.000,00, 18 gerðir.
BUÐIN
KLAPPARSTÍG 26
SÍMI 19800.
í