Þjóðviljinn - 16.08.1964, Blaðsíða 4

4 SIÐA
HOÐVIUINN
Sunmidagur 16. ágúst 1864
Otgcfandi: Sameiningarflokkur alþýöu — Sósialistaflokk-
urinn. —
Ritstjórar: tvar H. Jónsson, Magnús Kjartansson (áb.),
Siguröur Guðmundsson.
Ritstjóri Sunnudags: Jón Bjamason.
Fréttaritstjóri: Sigurður V Friðþjófsson.
Ritstjóm, gfgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja, Skólavörðust 19,
Sími 17-500 (5 línur) Áskriftarverð kl 90,00 á mánuði
Prófsteinn
^lþýðusamband íslands hefur nú farið fram á
viðræður við ríkisstjórnina um skattamálin,
enda ganga hinar gífurlegu hækkanir opinberra
gjalda með öllu í berhögg við fyrirheit ríkisstjórn-
arinnar í vor, eins og bent er á í bréfi ASÍ en þar
segir svo: „Með þeim drápsklyfjum skatta, sem
launþegum er nú.ætlað að bera, er algerlega rask-
að grundvelli þeim, sem griðasáttmáli ríkisstjórn-
arinnar og Alþýðusambandsins byggðist á. Þegar
hann var gerður, voru allir fulltrúar verkalýðs-
samtakanna, sem að honum stóðu, í góðri trú um
að skattar myndu lækka, en ekki hækka a.m.k. á
lágtekjum og miðlungstekjum. Ffrir því höfðu
menn hátíðlegar yfirlýsingar og fyrirheit sjálfs
fjármálaráðherrans, sem nú eru að engu oðin“. Þá
er og á það bent í erindi Alþýðusambandsins, að
greiðsluþoli vel flestra launþega er svo mjög of-
boðið með hinum miklu skattaálögum, að í sum-
um tilfellum verður ekkert eftir af tekjum manna
'til lífsframfæris, en á sama tíma er það augljóst,
að „skattsvik vaða uppi og stórgróðafyrirtækjum
og auðmönnum er hlíft við réttmætum skatta-
byrðum“.
Blöð ríkisstjórnarinnar hafa opinberlega játað þær
staðreyndir, sem settar eru fram í bréfi Al-
þýðusambandsins til ríkisstjómarinnar. Morgun-
blaðið sagði f.d. í leiðara sínum s.l. föstudag, að
fjöldi launamanna fengi nú „hærri skatta en til-
ætlunin var“ með breytingunum, sem gerðar voru
á skattalögunum í vetur. Þar með er játað, að fram-
kvæmd laganna er andstæð anda þeirra og til-
gangi, og því beinlínis siðferðileg skylda ríkis-
stjórnarinnar að.gera ráðstafanir, sem hindra slíkt.
Undirtektir ríkisstjómarinnar við bréfi Alþýðu-
sambandsins verða því prófsteinn á siðferði henh-
a í skattamálum, en þó umfram allt pröfsteinn á
það, hver heilindi bjuggu að baki fyrirheita henn-
ar um óskertan kaupmátt launa við samningaborð-
ið í vor. Þetta eru atriði. sem launþegar munu
fylgjast vel með. og á viðbrögðum ríkisstjórnar-
innar nú veltur framkvæmd griðasáttmála Al-
þvðusambandsins og ríkisstjórnarinnar frá því í
.vor.
,Ranglætið stenáur'
|jað eru augljósar blekkingar, þegar ríkisstjórnin
og málgögn henna halda því fram, að endur-
mat skatta og útsvara. byrfti að hafa í för með sér
röskun og tafir á framkvæmdum bæjar- og sveit-
arfélaga Á bað hefur verið bent. að ríkisstjórninni
væri í lófa lasið að nota binn mikla tekjuafgang
ríkissióðs sem ekki er annað en umfram álögur
á landsmenn tii bess að framkvæmdir þvrftu ekki
að tefiast meðan endurmat færi fram. Synjun
■^ikisstiórnarinnar á endurmati er árétt.ing bess
að ..ranojætið stendur“ eins og Hannes á Horninú
c-crTír í ATi-i•>r*ijt-ilaAinii í (jflpr A/Tönn sovria bví mí
jvonr+ ,-■» V * qc+'Í ó vn i n cotli vór oð ^tart.io ,no toilo np?
V.
ran <rl ætim J «•*-' fellst hún á óhjákvæmlegar leið-1
réttingar. — b.
SKÁKÞÁTTURINN EXS
* -fr * -fr * j
Tvær skákir
Þótt alllangt sé nú liðið frá
því að svæðakeppninni lauk
langar mig til að sýna ykkur
eina stutta vinnings skák Tais
frá því móti. Fórnarlambið er
Perumaðurinn Quinones.
Hvítt: Tal
Svart: Quinones
Spánskur leikur
1. e4—e5
2. Rf3—Rc6
3. Bb5—Rf6
4. 0—0—Bc5
(Þetta afbrigði spánska leiks-
ins hefur verið teflt nokkuð á
undanförnum árum og má sér-
staklega benda á Spasskí í því
sambandi).
5. c3—0—0
6. d4—Bb6
7. dxe5—Rxe4
8. Dd5—Rc5
9. Bg5—Ret
10. Ddl—Re4
11. Bh4—d5
(Lykilleikurinn, svartur
stendur nú allvel).
12. Rbd2—c6
13. Bd3—f5
14. exf6—Rxf6
15. Dc2—g6
16. Hael—Bf5
(Fram að þessu hefur skák-
in teflzt eins og skák þeirra
Bronsteins og O’Kelly í Hast-
ings 1953—’54. Hvítur stendur
ögn betur en um beina yfir-
burði er ekki að raeða).
17. Re5—Bxd3
18. Dxd3—Rf5
19. Bg5—Dc7
20. He2—Dg7
Svartur má gæta sín nokkuð.
Hér var t.d. 20. — Hae8 algjört
sjálfsmorð vegna 21. Bxf6 —
Hxf6 22. Rg4 og svartur glat-
ar skiptamun).
21. Hfel—Rd6
22. Bxf6—Hxf6
(Fram að þessu hefur svart-
ur teflt vel en nú verða hon-
um á mistök, betra var að
drepa með drottningunni ef þá
23. Rd7 — Df5 og 23. Rg4
myndi hann svara með Df4).
23. Rg4—Hf7
24. He6—Hd8
25. Hle2—Rf5
26. Rf3—Hd6
27. Rg5—He7 •
Ekki var heilsusamlegt að
drepa á e6 27. — Hxe6 28.
Rxe6 — Dh8 29. — gxf5 30.
Rh6 mát).
28. Hxe7—Rxe7
29. Re6—Gefið.
(Svartur verður að gefa
skiptamuninn strax annars
verður hann mát eða missir
drottninguna).
*
Gheorgihu, unglingaheims-
meistarinn, gaf mótherjanum
peð í byrjuninni en blés síð-
an til sóknar með sporglaðan
riddara í broddi fylkingar og
varð staða hvíts brátt mjög
varhugaverð og mátti hann að
lokum gefast upp þar eð máti
varð ekki forðað.
3. umferð, úrslitakeppni
Hvítt P. Jongsma, Holland.
Svart: Gheorgihu.
1. d4 Rf6
2. c4 g6
3 Re3 Bg7
4. e4 0—0
5. Bg5 c5
6. d5 h6
7. Bh4 d6
8. f4 b5
9. cxb5 a6
10. bxa6 Da5
11. Dd2 Bxa6
12. Bxa6 Rxa6
13. Rf3 c4
14. 0—0 Rb4
15. Khl Rd3
16 Habl Hfb8
17. Rel Rxb2
18. e5 Rxd5
19. Dxd5 Dxc3
20 exd6 exd6
21 Dxd6 He8
22. f5 g5
23. Bg3 Df6
24. Ðc5 c3
25. Rc2 Hé2
26 Rb4 Dd4
27 Dd5 De4
28. HgL Hxg4
29. Dd5 Hxglt
Hvítur gefur.
777 þús. sauífjár, 60 þús.
nautgrípir og 30 þús. hestar
■ í ársbyrjun 1963 áttu landsmenn nær 60 þúsund naut-
gripi, tala sauðfjár var 777 þúsund og hross liðlega 30
þúsund. Nautgripirnir voru álíka margir í byrjun síðasta
árs og árið á undan, sauðfé fækkaði hinsvegar um 52 þús-
und og hrossum um 626.
Þessar upplýsingar er að
finna í grein sem Arnór Sig-
urjónssqn ritar um landbúnað-
inn á fslandi á síðastliðnu ári
..f hýjásia hefti Arbókar land-
búnaðarins. Þar segir m.a. um
búfjáreignina og mjólkurfram-
leiðsluna og sölu mjólkurvara.
Búfjáreignin
Tala búfjár í ársbyrjun 1963
(s. s. árslok 1962) reyndist sam-
kvæmt talningu til búnaðar-
skýrslu:
Nautgripir:
Fjölgun
Kýr 39.960 1962 435
Geldnevti 8.751 1962 162
Kálfar 7.190 1962 116
Samtals 59.90)
Fjöigun 1962 157
Sauöfé:
Fækkun
Ær 674.816 1962 30.034
Sauðir 947 1962 257
Hrútar 14.100 1962 438
Gem’. 87.437 1962 21.745
Samtals 777.300
Fækkun 1962 52.474
Fækkun
Hross 30.482 1962 626
Nautgripum fjölgaði í Skaga-
fjarðarsýslu um 204, Eyjafjarð-
arsýslu um 151. Árnessýslu um
147. Dalasýslu um 115. Vest-
ur-Húpavatnssýsiu um 57, Snæ-
fellssýslu um .45, Suður-Þing-
eyiarsýslu um 28. Borgarfjarð-
arsýslu um 18- Vestur-Skafta-
fellssýslu' um 1. Hins vegar
fækkaði naritgripum um 107 í
kaupstöðunum samanlagt. f
Kjóssrsýslu um 123 j Gull-
bringusýslu um 88. og lítils
háttar i þeim sýslum, sem eigi
hafa þeaar verið upp taldar.
— Sauðfé fiölgaði um 432 '
Dalasvsiu. en fækkað’ í öll-
um sýslum öðnim mest í Norð-
ur-MúlasýsIu. alls um 753,>
kindur eða rúmlega 1l°4i, bar
næst í Árnessýslu um 6126
kindur eða tæplega 8°/n og *
Suður-Þingeviarsýslu um 3566
kindur eðn 9n/n af fjártölunni
árið á undan.
Eigi er enn unn't að ' gera
sér fullljóst, hvaða breytingar
hafa orðið á bústofninum 1963.
Þó er auðsýnt af vexti innveg-
innar mjólkúr í mjólkurbúin,
að kúm hefur fjölgað verulega
og líklegt má telja, að kálfum
og geldneytum hafi einnig
fjölgað. Hins vegar er ljóst af
sláturskýrslum frá sl. hausti.
að sauðfé hefur fækkað. lík-
lega ekki miklu minna en 1962.
En að þessu sinn var fækkun
sauðfjárins að verulegu leyti,
líklega að einum þriðja hluta,
i Suður-Dölum vegna niður-
skurðar gegn mæðiveiki.
Mjólkurframlciðslan
og sala mjólkurvara
Um framleiðslu mjólkur og
sölu mjólkurvara 1963 skal
aðallega vísað til skýrslu
Framleiðsluráðs landbúnaðarins
í 1. h. Arbókarinnar um þetta
efni. Það skal þó endurtekið.
að innvegin mjólk til mjólk-
ursamlaganna á árinu nam
94.657 þús. kg, og var það
rúmlega 6 milj. kg meiri mjólk
en árið 1962, og f hundraðs-
tölum 6.77% meiri- Auk inn-
veginnar mjólkur í mjólkur-
samlög nam önnur seld mjólk
um 6.2 milj kg. Þá má gera
ráð fyrir, að notuð hafi verið
a.m.k 3.5 milj. kg mjólkur
til skepnufóðurs, aðallega
handa kálfum, og rúmlega 14
milj. kg til manneldis heima
hjá framleiðendum. Alls hefur
bví mjólkurframleiðslan á ár-
inu verið um 118.5 milj. kg.
er til nota hefur komið. en
gera má ráð fyrir, að nál. 5%
mjólkurinnar fari til spillis. frá
þvf er hún kemtir úr spenanum
bar til hún er vegin til sölu eða
tekin til heimaneyzlu.
Sala mjólkur og mjólkurvöru
hélzt. f Hku horfi og undanfarin
ár, og var neyzla mjélkur eins
og hún er allra mest í öðrum
bióðlöndum, iafnvel meiri en f
nokkru landi öðru. Þó fóru
smjör- og ostabirgðir talsvert
vaxandi á árinu og voru smjör-
bírgðimar 724 tonn í árslok
1963 en ostabirgðir 340.6 tonn.
Seld voru á árinu ri! útlanda
220.5 tonn af osti og var út-
Hutningsverð ostsiris kr 21.50
kg. eða um % heildsöluverðs
ostsins innan lands.
Kjötframleiðslan
Aukning sauðfjárslátrunar-
innar var mjög ör fyrstu árin
eftir að fjárskiptunum lauk
fram til ársins 1959. Árin 1959
og 1960 jókst slátrun í slátur-
húsum lftið. fyrra árið a.n.l.
vegna þess, að fénaður hafði
ekki gengið vel frám um vorið,
en a.n.l vegna nokkurrar fjölg-
unar * ■sauðfjárins’ vm , haustið.
SÍðara árið. 1960. vegna mikill-
ar fjölgunar fjárins um haust-
ið. Hins vegar varð mikil aukn-
ing sauðfjárslátrunar haustið
1961. Þá voru fjárhöld mjög
góð um vorið, lömb. er upp
komust. óvénjulega mörg, en
tala ásetningarfjár að haustinu
þvf nær óbreytt frá haustinu
á undan, og þó heldur fækkun
en fjölgun sauðfjárins. Haustið
1962 var enn slátrað nærri 30
þús. fjár fleira en haustið á
undan. 1961, en sú fjölgun slát-
urfjárins var öll á kostnað þess
að ásettu fé var fækkað, og var
#þó fækkun líffjárins 22 þúsund-
um meiri en fjölgun sláturfjár-
ins. Hér kom það til. að lömb
voru óvenjulega fá um haustið
móts við ær veturinn á undan/
En síðast liðið haust varð slátr-
un í fyrsta sinn síðan fjár-
skiptunum lauk talsvert minna
en næsta haust á undan, 1962.
Og í þetta sinn er það ekki
vegna þess, að sauðfé hafi
fjölgað að nýju. heldur mun
hafa verið talsvert færra fé á
fóðrum síðast liðinn vetur ea
veturinn 1962—63. Ástæðan til
fækkunar sláturfjárins 1963 frá
næsta hausti á undan er ein-
faldlega sú, að sauðféð var
miklu færra haustið 1963 en
haustið 1962. Ærnar höfðu ver-
ið 30 þús. færri 1962-—’63
en veturinn á undan. Þar
við bættist. að tvílembur voru
með færra móti vorið 1963 og
lambahöld víða slæm. Því rná
gera ráð fyrir, að lörrib er upp
komust 1963, háfi .vérið- 50—60
búsundum færri en 1962. Auk
bess var fullorðið fé 52 þús.
færra. Alls hefur þá fjárfjöld-
inn haustið 1963 verið 100—110
þús. minni en 1962. áður en
slátrun hófst. Þó að slátrað
væri nærri 71 þús. færra 1963
en haustið áður, hefur sauðfé
sem á var sett, þó verið 30—
50 þús. færra 1963 en 1962.
Þetta boðar enn minni slátrun
næsta haust en síðast liðið
haust. og þó einkum ef sumar-
ið verður gott og sauðfé fjölg-
ar að nýju á komandi hausti.
Heimaslátrun sauðfjár var
mjög svipuð 1963 og tvö naestu
ár á undan, og má gera ráð fyr-
ir. að kjöt af heimaslátruðu
sauðfé hafi verið um 1050 tonn.
Kjöt af nautgripum mun og
Framhald á 9. síðu.
RERJAFERÐ
Verður sunnudaginn 23. ágúst kl. 8.30 f.H.
Farið verður á Dragháls. Berjaleyfi innifalið.
Lagt verður af stað frá Týsg. 3, stundvíslega.
Þátttakendur þurfa að hafa með sér nesti.
Þátttaka tilkynnist í skrifstofuna.
■
Getum séð hópum fyrir berjaferðum í
ágætis berjalönd.
Hafið samband við okkur tímanlega.
FERÐASKRIFSTOFAN
LAN □ SVN
Týsgata 3. Sími 22890.
P
t
r
k
L
*
I