Þjóðviljinn - 02.09.1964, Síða 2

SlÐA
ÞJðÐVlLJINN
Miðvikudagur 2. september 1964
FISKIMÁL—Eftir Jóhann J.E.Kúld
,Ekki mun skuturínn eftirliggju
ef vei er róið í fyrírrúmi'
Lóð S.iómánnaskólans heldur
áfram að vera eitt af málúm
dagsins, ekki bara meðal far-
manna og fiskimanna heldur
langt út fyrir þann hóp meðal
íbúa Reykjavíkurborgar. Ég
hef verið stöðvaður á götu
hvað eftir annað, af mér ó-
þekktum borgurum sem höfðu
það eitt erindi fram að færa,
að þakka mér fyrir skrifin um
Sjómannaskólalóðina. I>á hafa
einnig nokkrir hringt til mín
eftir að síðasti þáttur birtist
s.l. þriðjudag. Öllum þessum
mönnum flyt ég þakkir mínar
fyrir undirtektirnar.
Einn þeirra manna sem
hringdi til mín, til að færa
mér þakkir, var formaður skip-
stjóra og stýrimannafélagsins
Öldunnar, Guðmundur H. Odds-
son skipstjóri. Hann sagði að
forystumenn innan farmanna-
sambandsins væru orðnir lang-
þreyttir eftir efndunum með
lóð Sjómannaskólans. Og tími
væri kominn til að knýja fast
á um efndirnar ef lóðin fengist
ekki afhent nú án þess.
Eins og ég sagði í síðasta
þætti, þá er ekki nokkur vafi
á því að sóma Reykjavíkur-
borgar verður bezt bjargað
með því að undinn verði að
því bráður bugur að afhenda
Sjómannaskóla lóðina, áður en
hún verður orðin stærra vand-
ræðamál, en nú þegar er orðið.
Og ýmsir áliíta líka að kotminn
sé tími til að hæstvirtur
menntamálaráðherra, Gylfi Þ.
Slysuvurnir á hufinu
Þjóðarbúskapur okkar ís-
lendinga á mikið undir því að
vel takist til með fiskveiðar
og afla ár hvert. Sjósókn okk-
ar er oftast hörð og þvi þurfa
skip okkar að vera traust.
Slysavarnir á íslandi burfa að
byggjast upp á tvennum víg-
stöðvum, með björgunarskipum
og strandstöðvum, eins og
Slysavgrnafélagið hefur að
unnið allt frá því að það hóf
göngu sína.
Þá verður einnig að gefa
' méiri gaum að slysavörnum
um borð í sjálfum fiskiflot-
anum. Traust og góð skip eru
tx þjóðamauðsyn, og mikil kunn-t
átta í sjómennsku um borð í
góðu skipi frntur mörgu slvsi
forðað. Skipaskoðunarstjóri,
Hjálmar R. Bárðarson, hefur
verið vakandi í starfi síðan
hann tók við embætti. Jáfnt
innanlands sem á alþjóðaráð-
stefnum um ör<'"uð á hafinu,
hefur hann unnið mikið braut-
ryðjendastarf sem þer að
þakka. f>að er ha*.- verk, að
við fslendingar urðum fyrstir
norðurlandaþjóða til að taka
upp stöðugleikaútreikninga á
öllum nýjum fiskiskipum.
Nú nýlega hefi. skipaskoð-
unarstjóri látið birta i blöðum
ábendingar o« leiðbeiningar til
fiskimanna, sem allar miða að
því, ef eftir ^eim er farið, að
forða slysum. Þessar leiðbein-
ingar þarf hver einasti sjómað-
ur að kynna sér, og tileinka
sér þær í starfi. Ný tækni, sér-
staklega við nótáveiðar, hefur
boðið aukinni hættu heim og
rýrt stöðugleika skipa mikið
frá því sem áður var. Auk-
innar varúðaf og meiri kunn-
áttu í starfi þarf því með svo
slysum verði forðr^ Uessi mál
öll eru nú í deiglunni hjá Sigl-
ingamálastofoun Sameinuðu
þjóðanna IMCO, og að þeim
unnið af sérfræðingum til að
finpa víðhlítandi lausn.
A fundi { sérfræði'-'<7anefrd-
inni í júlí s.l. þegar hún hélt
fund sinn í Lundúnum, þá var
Hjálmar R. Rárðemon kosinn
formaður hennar. Það er sér-
stakur sómi fyrir okkur ís-
lendinga að maður héðan skuli
hafa verið kosinn til forystu
á bessum vettvanei, o<? sýnir
að eftir bví er tekið meðal
stærri bióða, að hér er nú ver-
ið að vinna að lausn þessara
mála í alvöru.
iin eftir minni ’ kkingu á
bes=um ryUn hér o<r erlendis.
þá hyge ég að óvíða sé jafn
erfitt að knma fram nauðsyn-
legum uipbótum sem einmitt
hér, sérstakieea þvað viðkemur
skynsamlegri h'eðslu á fiski-
skitíum. Þessir erfiðleikar eiga
rætur sínar að rekia til þess
að allt fram á allra síðustu
ár hafa flest fiskiskin okkar
Öniyn*’ '~'r' + 0<r'>r'r'r"~‘ jl’ ir'-tr-m 1Í Í.
il skip, og þegar mikill afli
bauðst ,þá knúði hann á sjó-
mennina að hlaða svo lengi að
flaut. Að ofhleðslan orsakaði
ekki oftar slys en raun varð
á, hveo é" að bafi komið til
af því, að skipin voru flest
tréskip þá. En svo þegar við
höfum fengið stór og mikil
stálfiskiskip vþá er ofhleðslan
flutt yfir A bou, eins og sjálf-
sagður hlutur.
Okkar ofhleðsla á fiskiskip-
um eins og hún hefur tíðkazt,
sérstaklega á síld'veiðum um
tugi ára, hún er meira vanda-
mál hér, heldur en hjá nokk-
urri annari þjóð sem és þekki
til. VátryggingaféTðg veitá víða
mikið aðhald gegn ofhleðslu
skipa erlendis, og ég gæti trá-
að, að það htrfi oft orðið þungt
á metunum, og komið í veg
fyrir samskonar þróun, og hér,
Hér mun slíkt aðhald frá
hendi vátryggingafélaga vera
algjörlega óþekkt, bví að hefði
það verið, þá hefði varla þróun
þessara mála hér orðið slík
sem raun ber vitni.
Þarna má líka máske finna
orsökin,, fvrir því, ao vátrygg-
ingagjöld fiskiskipa hér eru
miklu hærri en í nálægum
löndum. Ef þetta mál er skoð-
að niður í kjölinn, þá er því
ekki víst, að sá afli sem var
umfram það skynsamlega
hverju sinni hafi nf r,ð útgerð-
inni aukins hagnaðar, nema
síður sé.
Það er að sjálfsögðu nauð-
synlegt, eins og nú er að unn-
ið á alþjóðavettvangi, að setja
fastar reglur um hleðslu og
stöðugleika skroa. Hámark sem
óleyfilegt er að fara yfir. En
ég held að það verði einnig
knýjandi nauðsyn hér hiá okk-^
ur, að taka upp skipulegaj
fræðslu í sjómennsku við Sjó-
mannaskólann, Það sem ég
meina er, að verðandi fiski-1
mönnum sé kennt hvemig
brugðizt skuli við ýmsum
vanda sem að hqndnm her á
sjónum. Það er ekki nokkur
vafi á því, að við eigum heilan
hóp af fyrrverandi og núver-
andi skipstjórum með mikla
reýnslu í starfi. Ef við ætlum
okkun að halda sæti okkar
sem fiskveiðiþjóð með fullum
sóma, þá verðum við að koma
bessari reynslu til ungu mann-
anna í starfinu og þetta verð-
ur ekki gert nema með skipu-
legri kéntísTu á þessu sviði. |
fslenzka ríkið eða boi” menn
sem þar fara með/ forystu
hverju sinni, verða að skilja
þann augljósa sannleika. að því
aðei' verður giaTdevrisöflun
landsins vel borgið með fisk-
veiðum, að hlutverki sjó-
mannastéttarinnar sé fullur
sómi sýndur á öllum tímum.
Annars held ég ao kominri sé
tími til hér á fslandi að sjó-
mannastéttin láti meira að sér
kveða á opinberum vettvangi.
Gíslason, láti eitthvað frekar
frá sér heyra í þessu lóðar-
máli, svo framarlega sem töf
verður ennþá á þvi, að lóðin
verði afhent.
Norðmenn
taka upp
ríkismat á
sa/tfíski
í júlímánuði í sumar gekk í
gildi ný reglugerð í Noregi
um mat á óverkuðum og verk-
uðum saltfiski. Þar með var
afnumið fyrirkomulag sem gilt
hafði frá árinu 1922, sem heim-
ilaði fiskeigendum að láta
sína fiákmatsmenn framkvæma
mat á fiskinum.
Með hinni nýju reglugerðer
gengið í gildi algjört ríkis-
mat á saltfiski um allan Nor-
eg. Samkvæmt hinu nýja fyrir-
komulagi hefur norsku strönd-
inni verið skipt niður í 5 um-
dæmi og yfirmatsmaður, sem
eingöngu hefur með saltfisk-
mat að gera, settur yfir hvert
umdæmi. Þá hafa einnig verið
löggiltir og settir matsmenn á
saltfisk í hverju umdæmi. Þá
er í reglugerðinni einnig gert
ráð fyrir að matsmennirnir fái
aðstoðarmenn við framkvæmd
,á .matinu. Samkvæmt hinum
nýju reglum er óheimilt að láta
framkvæma mat nema af yfir-
fiskmatsmanni sem þá ákveður
matsmenn og hjálparmenn
matsmanna. Allar beiðnir um
mat verða að hafa borizt yfir-
fiskmatsmanni með hæfilegum
fyrirvara. Þá segir að allt mat
sem framkvæmt er skuli bók-
fært hjá yfirmatsmanni strax
og honum hefur verið tilkynnt
það munnlega eða skriflega.
Eftir hljóðan tilkynningar-
innar er ekki annað hægt að
álykta en að fiskmatsmenn
verði fastir ríkisstarfsmentí,
enda er það orðið óþekkt í
Noregi nú að menn séu ekki
fastráðnir til slíkra starfa. Salt-
fiskstöðvarnar urðu að hafa
fastráðna fiskmatsmenn á með-
an þeim var leyfilegt að fram-
kvaéma mat, á annan hátt gátu
þær ekki tryggt sér hæfa menn
í starfið. En samkvæmt hinum
eldri reglum urðu menn að
hljóta löggildingu til að mega
framkvæma mat.
Sveinameist-
aramót í dag
. á Me/ave/íi
Sveinameistaramot Reykja-
vikur fer fram á Melavellin-
um í dag og hefst kl. 5 s.d.
Keppt verður í þessum
greinum:
60 m hlaup. 300 m hlaup,
600 m hlaup. 80 m grinda-
hlaup. 4x100 m boðhlaup, kúlu-
varp, kringlukast. sleggjukast,
hástökk, langstökk, stangar-
stökk.
öllum piltum fæddum 1948
og síðar. er heimil þátttaka, en
mótið er stigakeppni miUi
Reykjavikurfélaganna, þ§r sem
6 fyrstu menn í hverri grein
fá stig.
Úrtökumót í sundi:
Hrufnhiidur náði tii-
skildu iágmurki
1 fyrrakvöld var haldið úr- töku í Olympíuleikunum í Tok-
Hrafnhildur Guðmundsdóttir
tökumót í Sundhöll Reykjavik-
ur á vegum Sundsambands ls-
lands, vegna hugsanlegrar þátt-
-----------------------------S>
Meisturumót Kópu-
vogs í frjáisíþróttum
Helgina 29. og 30. ágúst fór
fram Kópavogsmeistaramót í
frjálsum íþróttum á vellinum
við Smárahvamm. Veður var
fremur leiðinlegt, sérstaklega
fyrri daginn, en þá rigndi tals-
vert. Þátttaka var ágæt, eink-
um í sveina- og kvennagrein-
um, og fór mótið vél fram
undir stjóm Gísla B. Kristjáns-
sonar. Kjartan Guðjónsson IR
keppti sem gestur á mótiriu í
tveim greinum, kúluvarpi og
hástökki.
Úrslit urðu sem hér segir:
KARLAR:
100 m. hlaup.
Sigurður Geirdal 11,4 sek.
Ingólfur Ingólfsson 11,8 sek.
Einar Sigurðsson 12.00 sek.
Langstökk.
Guðmundur Þórðarson 5,55 m.
Sigurður Geirdal 5,36 m.
Einar Sigurðsson 5.00 m.
Hástökk.
Ingólfur Ingólfsson 1,67 m.
Guðmundur Þórðarson 1,57 m.
(Gestur) K. Guðjónsson 1.82 m.
Kúluvarp.
Ármann Lárusson 13.27 m.
Berti Möller 11,93 m.
Ingólfur Ingólfsson 11.77 m.
(Gestur) K. Guðjónss., 13,29 m.
Spjótkast.
Dónald Rader
Berti Möller
Ólafur Ingólfsson

43.40 m.
33,18 m.
32.40 m.
1500 m. hlaup.
Þórður Guðmundsson 4.46,8
Ólafur Ingólfsson 5.25,6 mín.
Kringlukast.
Ármann J. Lárusson 37.81 m.
Ingólfur Ingólfssion 33,ot) m.
Einar Sigurðsson 28.76 m.
400 m. hlaup.
Sigurður Geirdal 55,1 sek.
(Kópavogsmet)
Þórður Guðmundsson 58,6 sek.
Einar Sigurðsson 61.1 sek.
Sleggjukast.
Ingólfur Ingólfsson 29.39 m.
Ármann J. Lárusson 28.93 m.
Þrístökk.
Ingólfur Ingólfsson 12.19 m.
Sigurður Geirdal 11,68 m.
Guðmundur Þórðarson 11,41 m.
KONUR:
Spjótkast. 1
Bima Ágústsdóttir 25,95 m.
Dröfn Guðmundsdóttir 21,45 m.
Guðbj. Sveinsdóttir 19.25 m.
Hástökk.
Guðbjörg Sveinsdóttir 1,26 m.
Dröfn Guðmundsdóttir 1.16 m.
Lára íngólfsdóttir 1,16 m.
Kringlukast.
Dröfn Guomundsdóttir 31,42 m.
Bima Agústsdóttir 20,34 m.
Guðbjörg Sveinsdóttir 18.07 m.
100 m. hlaup.
Sigrún Ingólfsdóttir 14,4 sek.
Eria Reynisdóttir 14,7 sek.
Anna Björnsdóttir 14,9 sek.
Dóra Ingólfsdóttir 14,9 sek.
Langstökk.
Sigrún Ingólfsdóttir 4,07 m.
Dröfn Guðmundsdóttir 3,96 m.
Erla Reynisdóttir 3,71 m.
400 m. hlaup.
Erla Reynisdóttir 75,5 sek.
Bima Ágústsdóttir 77,0 sek.
Sigrún, Ingólfsdóttir" 84,5 sek.
SVEINAR:
Spjótkast.
Kristinn Magnússon 34,52 m.
Gunnar Elíson 31,60 m.
Garðar Guðmundsson 30,20 m.
Hástökk.
Frosti Bergsson 1,43 m.
Sverrir Ármannsson 1,27 m.
Höröur Svavarsson 1,27 m.
1500 m. hlaup.
Sverrir Ármannsson 6.16,2 mín.
Frosti Bergsson 6.19,4 mín.
Börkur Bergmann 6.21,3 mín.
100 m. hlaup.
Kristinn Magnússon 13.4 sek.
Sverrir Ármannsson 14,5 sek.
Gunnar Zophoníasson 15,0 sek.
íó. Hrafnhildur Guðmundsdótt-
ir setti íslandsmet í 100 m.
skriðsundi og náði Iágmarksaf-
reki því sem sett hafði verið f
fyrir þátttöku.
Guðmundur Gíslason gat
ekki verið með í mótinu vegna
lasleika, en hann hefur fyrr í
sumar náð tilskildu lágmarks-
afreki í fjórsundi. öll lengd
sundlaugarinnar var notuð, þ.
e. 33 m f stað 25 venjulega.
Úrslit urðu sem hér segir:
100 m. skriðsund kvenna:
Hrafnhildur Guðmundsdóttir,
1.04,2 min. Eldra metið átti
hún sjálf 1.04,7 sett í 25 m
laug í vor. Tilskilið lágmarks-
afrek var 1.04,5.
FjórsUnd karla:
Davið Valgarðsson 5.12,5.
Tilskilið lágmark er 5,12,5 en
Guðmundúr Gíslason hefur náð
beztu 'í sumar 5.04,7.
200 m. bringusund karla:
Árni Þ. Kristinsson 2.47,6
langt frá hinu bezta. sem Ámí
hefur náð). Gestur Jónsson
2.52,4. mjög athyglisverður á-
rangur hjá Gesti, sem enn er
á drengjaaldri.
400 m. bringusund kvenna:
Matthildur Guðmundsdóttir á
6.30,2 mín., nýtt íslenzkt met.
Eldra metið átti Hrafnhildur
Guðmundsdóttir 6.37,3 mín.
100 m. flugsund karla:
Davíð Valgarðsson 1.05,2 mín.
Guðmundur Harðarson 1.10,3
mín.
Ekki mun enn fullráðið um
þátttöku héðan í Olympíuleik-
unum. en telja má líklegt að
bæði Guðmundur og Hrafn-
hildur verði þar meðal kepp-
enda. Ákvörðun um það verður
endanlega tekin á morgun.
Vulsstálkurnur hufa
unnið þrjá leiki
fslandsmeistarar Vals í hand-
knattleik kvenna, sem eru A
keppnisferðalagi um Norður-
Iönd, hafa nú leikið fjóra leiki
til viðbótar þeim sem sagt var
frá í þjóðviljanum um daginn
Þær sigruðu í tveim þeirra en
töpuðu tveim.
Vajsstúlkumar töpuðu 12:16
fyrir Sörskogsbygda, sem er^
eitt af fjórum sterkustu liðum
í Noregi. Leikurinn var mjöc
hraður og spennandi. um tima
stóð 4:1 Val í óhag en í hálf-
leik 12:6. í siðari hálfleik sóttu
Valsstúlkumar sig mjög og er
4 mín voru til leiksloka höfðu
þær næstum jafnað 12:13. en
eftir það fengu þær á sig þrjú
vítaköst. Þiálfari Valsstúlkn-
anna, Þórarinn Eyþórsson, seg-
ir. að þrátt fyrir tapið sé þetta
albezti leikur sem hann hafi
séð þær leika.
S.l. fimmtudag lék Valur svo
við gestgjafana í Noregi Elver-
um I.L. og tefldi fram tveiin
liðum, og sigraði með vfirburð-
um f báðum leikjum, A-liðið
vann með 16:3 og B-liðið með
11:4. Á föstudag léku Valsstúlk-
urnar við Brandval og töpuðu
iheð 12:14. Þær hafa nú lokið
leikjum sínum í Noregi og áttu
að leika fyrsta leik sinn 1 Sví-
þjóð á sunnudaginn var, en
fréttir af þeim leik hafa ekki
borizt enn. Þaðan halda þær
svo til Danmerkur og leika þar
einn leik.
Bikarkeppni KSÍ
KRB - ÍBV 5:2
I fyrrakvöld léku KR-b og
IBV í 2. umferð Bikarkeppni
KSl hér á Melavellinum. KR-b
sigraði með 5:2.
Þá er aðeins einn leikur eft-
ir í 2. umferð og fer hann
fram á laugardag norður á Ak-
ureyri milli Víkings og IBA.
Það lið sem sigrar heldur á-
fram í 3. umferð ' ásamt
Fram-b, KR-b og Breiðabliki.
en tvö þessara liða komast svo
í aðalkeppnina með 1. deildar-
liðunum
A