Þjóðviljinn - 11.11.1964, Blaðsíða 6

Þjóðviljinn - 11.11.1964, Blaðsíða 6
§ SÍÐA ÞIÚÐVILIINN Miðvikudagur 11. nóvember 1964 Vetrarstormur strendur KÚBU Utan af Mexicoflóanum væl- ir stormurinn með vindstyrk 8—9 og stefnir inn Havana- flóann. Október. Fellibyljir og lágþrýstisvæði í algleymingi. Sumarið er löngu orðið endur- minning ein, og nú er Kúbu- veturinn að ganga í garð. Það er ekki eingöngu á norð- urhveli jarðar, sem menn taka fram treyjur og hlífðarföt og hugsa sem svo, að þarna hafi þetta sumarið liðið. Kúba'vill vera með í leiknum. Ix>ftvogin fellur og fellur, og frostið tek- ið að bíta. Það nægir að líta til hafs, vilji menn vita, hvaða vetur sé í vændum. Bylgjarnar æða móti ströndinni, „gráar fyrir jámum” og að lokum hvitfyss- andi þegar þær hvolfa sér á hafnargarðinn þar sem E1 Morro — gamalt vígi Spán- verja — hverfur næstum í öldulöðrið. Jan Stage, sem er blaðamaður danska kommúnistablaðs- ins „Land og Folk“, hefur undanfarið dvalizt á Kúbu og skrifað þaðan athyglisverðar greinar í blað sitt. I þessari grein segir hann frá tveim októbermánuðum í sögu eyjar- innar — okt. 1 962, þegar veröldin rambaði á barmi heims- styrjaldar, og október 1963,þegar fellibylurinn Flóra æddi yfir Kúbu. — Greinin er dálítið stytt í þýðingu. EFTIR JAN STACE „Oxford" sem nærri bandaríska Og eitt af því, hverfur sýnum, er athugunarskipið í.Oxford”, sem síðustu þrjú ár hefur af stakri trúmennsku fylgt hverri hreyf- ingu í Havana. Þetta er sú daglega ögrun, sem Kúbubúar eiga við að lifa, en þessa dag- ana er það þó huggun hörm- um gegn, að nú séu veður- guðimir þó einu sinni Könun- um til ama meðan við sitjum hér í Havana og njótum kaffi- bollans f friði og ró. Eini kaffibollinn f allri Mið- og Suður-Ameríku, sem banda- rískir auðhringar taka ekki toll sinn af. En auðhringamir eru ekki af baki dottnir, enn bíða þeirog vona, og það er m.a. þessvegna sem „Oxford” veltist hér fyrir utan. Umferðin í Havana, en ring- ulreið hennar hefur þráfald- lega af vestrænum blaðamönn- um verið talin lokasönnunin fyrir vanmætti sósíalismans, stendur sig raunar furðu vel þessa stormasömu daga. Það er annars ekkert spaug að aka eftir strandgötunni Mal- econ. Með þungum drunum skella bylgjumar á lágum steinsteypugarðinum og þeyta hverri lestinni af hafsjó eftir aðra inn á akbrautina. Það er því nauðsynjamál að komast leiðar sinnar eins fljótt og um- ferðarreglur yfirleit leyfa Sú er skoðun jafnt umferðarlög- reglunnar og venjulegra, dauð- legra ökumanna og farþega. Allt gengur að óskum í lokuð- um fólksflutningabíl en vöru- bílarnir hlaðnir vörum og hermönnum eiga erfiðan — og votan — dag. Bifreiðastjóramir gera sit bezta til þess að sneyða hjá verstu brotsjóunum, allir gefa þeim góð ráð og mótmæla hátt og í hljóði ef ekki er eftir þeim farið. En alþurrir sleppa fæstir bílarnir yfir þriggja til fjögurra km langa akbrautina. Eldflaugar Októbermánuður hljómar með sérstökum hætti í eyrum Kúbubúa. Október 1962 og okt- óber 1963, tveir örlagamánuðir í sögu eyjarinnar og hinn síð- ari örlagamánuður í sögu alls mannkyns. -<S> — Viljið þér ekki kaupa rakhníf - ars meitt einhvern ■ góði herra ■ með honum! gæti ann- STORM PETERSEN OG HEIMUR HANS Það er dauður maður, sem ekki hlær að Storm Petersen. Nú er nýlega út komið í Danmörku nýtt safn af teikningum hans og textum og nefnist „Liv og glade dage“ en undirtitillinn er „Hinn dásamlegi heimur Storms Petersen". Til þess að hin kýmileita heimsmynd verði ekki alltof margþætt, er bókinni skipt í kafla eftir efni. Hér hittum við fyrir flækinginn, prófessorinn, viðutan að vanda, og önnur dýr skemmtileg svo sem hunda og cinstaka kött. — Myndin hér að ofan er tekin úr fyrsta kafla bókarinnar. Eldflaugar á Kúbu. Taugaó- styTkur i Bandaríkjunum, því riki, sem dreift hefur kjam- orkuvopnum sínum um heim allan en einkum og sér í lagi meðfram landamærum Sovét- ríkjanna. f byrjun október 1962 hefst „Hemaðaráætlun Philbrigler’’, varúðarráðstafanir Bandaríkj- anna gegn eldflaugunum á Kúbu. En löngu áður hefur verið reynt að fella Fiedel Kastró og byltingarstjórn hans. Þar af eldflaugamar. En á það minnast bandarísku frétta- skeytin ekki. Þau tala um or- sök, sem fremur en afleiðing. orðum: Uppskeruhorfur góðar. Þó er ekki þar með sagt, að öll vandamál séu leyst. Enda þótt uppskeran verði góð, er það stöðugt vandamál að skipuleggja vinnuna við hana. Hinar úreltu sykurmyllur em eitt vandamálið, en fleiri bæt- ast við, ekki hvað sízt hið lága sykurverð. Sérstaklega er þetta viðkvæmt mál fyrir Kúbu, sem er mesti sykurframleið- andi heims. 3V2 cent er hverf- andi lítið, og enda þótt mörg hinna sósíalistísku ríkja kaupi sykur af Kúbu á hagstæðara verði, fer því fjarri, að alla uppskeruna sé unnt að selja hvolfist fellibylurinn yfireyna. í suðurhéruðunum Oriente og Camaguey sprengir vatnið vegi og brýr, sópar þygðinni burt og grefur undir þykku lagi af leir og sandi. Geysistórar kvikfjárhjarðir dmkkna. Sykurekrur, kaffiekr- ur og appelsínulundir hverfa í ofsa óveðursins, og þrátt fyrir hetjulegt björgunarstarf láta margir líf sitt. — og Fiedel sekkur Einn þáttur björgunarstarfs- ins: Fiedel Kastró, forsætis- ráðherra klifrar upp í vatns- bíl til þess að rannsaka flóða- svæðið, einhversstaðar í Ori- ente. Sama gera alltof margir ákafir Kúbubúar, og úti á vatninu sekkur farartækið hægt og rólega til botns. En forsætisráðherrann og tíu far- þegar aðrir synda til lands og rökræða það, hver hafi eigin- lega sökkt reiðskjótanum. Sennilega komust þeir ekki að neinni niðurstöðu. Á Kúbu er nefnilega vana- viðkvæðið:' „Alltaf rúm fyrir einn til”. Jörð ur ægi Október 1964. Hver sem nú fer um lág- lendið í Oriente eða Camaguey finnur hvergi spor eftir .Flom’. Brýr, vegir og byggðir hafa risið úr rústum og það með hraða, sem enn undirstrika þau orð Kastrós, „að án bylt- ingarinnar hefði „Flora” jafngilt óbætanlegu tjóni, en svo er byltinguhni fyrir að þakka, að við riðum storminn af.” Nýjar kvikfjárhjarðir f Camaguey, vegir og brýr í Ori- ente, og ný og betri húsakynni, em sönnun þess, að hér sé naumast of mælt. Orðrómur 20. okt. kemst orðrómurinn á kreik í Washington og síðar um allt land. Eitthvað er í að- sigi í Karabískahafinu. Sunnu- dagurinn 21. okt. er ráðgjöfum Kennedys forseta safnað sam- an til fundar í Washington f mesta flýti og daginn eftir era útvarps- og sjónvarpsstöðvar Bandaríkjanna tilbúnar að senda ræðu forsetans. Á ensku — og spænsku. Og forsetinn talar „mjög á- hyggjufullur” um eldflaugarn- ar á Kúbu sem skjóta megi meir en eitt þúsund sjómflna vegalengd. „Með guðs hjálp" Heilu meginlandi er hótað, slær hann föstu, og ákveður síðan: Siglingabann — hemað- areftirlit með Kúbu — Eld- flaugar frá Kúbu skoðast sem eldflaugar Ráðstjómarríkjanna — aukið lið til herstöðvarinnar í Guantanamo — fundir í OAS og öryggisráði Sameinuðu þjóðanna. Dramatískar varúðarráð- stafanir og fylgja þessar skýr- ingar: — Frelsið hefur jafnan þurft að greiða dým verði... en með þessu frelsi og frið á jörðu og með guðs hjálp mun- um vér ná settu marki. ' Það sem á eftir fór er nú alþekkt veraldarsaga, og við vitum, að það var öllu frem- ur mannleg skynsemi en guð Kennedys forseta, sem tryggði friðinn. Sú mannlega skynsemi, sem með tíð og tíma mun einnig tryggja frelsi þeirra miljóna á meginlandi Amer- fku, sem lifa f skugga hinna bandarísku auðhringa. Uppskeran Frá ströndinni heldur storm- urinn inn yfir landið. Pálm- arnir bogna en brotna ekki, og sama máli gegnir með sykur- reyrinn. Senn á uppskeran að hefjast. Sumarið hefur verið heitt, en september vætusamur, og okt- óber virðist ætla að líða án hættulegra óveðra. Með öðrum Séð yfir Havana. til þeirra. Skip halda til Evr-'®’ ópu og Afríku hlaðin sykri, en þar er verðið alltof lágt. Tvær óskir Fimmtu alþýðuuppskerunni fylgja því tvær óskir: Meiri uppskemna sé unnt að selja ir lesta) og hærra verð á heimsmarkaðinum. Og að auki: Frið og vinnu- frið. Þannig yrkir Nicolas Guillen: Voldngi sykur láttu skipun þína þ.jóta eins og eldingu { nóttinni frá yanqui til yanqui... Fregnir um mjög öflugan fellibyl taka að berast fjarrit- umm fréttastofanna á Kúbu. Hann er kallaður j.Flóra” og fréttir herma, að nú herji hann yfir Haiti og hafi komið yfir eyna eins og þjófur á nóttu. Og í hlutlausum texta frétta- skeytisins leynist óþægileg hótun: Flóra fer á stjá „Fellibylurinn frá Karabíska hafinu herjar í nótt suðaustur- hluta Haiti og mun undir morgun verða 140 km suð- austur af Punta Maisi”. Punta Maisi er á suðaustur- hluta Kúbu. Kúba er í hættu stödd, og fám dögum síðar Eisaku Sato nýr forsætisráðherra TÓkIÓ 9711 — Eisaku Sato, sem skipulagði Ólympiuleikana í Tókió í haust, var á mánudag kjörinn forsætisráðherra Japans.^. Sato, sem er 63 ára gamall, er talinn hægfara hægrisinni. Bú- izt er við því, að hann muni halda nánu samstarfi við Banda- ríkin, enda þótt hann hafi gert harða hrfð að Ikeda, fráfarandi forsætisráðherra, og sakað hann um ósjálfstæði í utanríkismálum. Þó er einnig gert ráð fyrir því, að sögn norsku fréttastofunnar NTB, að Sato muni leita nánara samstarfs við Kínverska alþýðu- lýðveldið, einkum með það fyr- ir augum að auka verzlunarvið- skipti bessara landa. Sato hefur engar breytingar gert á ráðherra- lista Ikedas. Sato var kjörinn forsætisráð- herra af meðlimum Frjálslynda lýðræðisflokksins, sem fer með völd í landinu einn. JERÚSALEM 10/11 — Tals- maður hersins í Israel lét svo um mælt í dag, að þrír njósn- arar, frá Líbanon eða Sýrlandi, hefðu verið drepnir og fjórir aðrir teknir til fanga er þeir reyndu að laumast yfir landa- mæri Israel og Líbanon í fyrri viku. B"' « m 1 l» 1», « mjm ÁáÆ fciii Það Ies enginn líkflóðsins rúnir, sem lifði það aðeins til bálfs. Bjarni M. Gíslason. Benjamín (Franklin) lifði mjög vönduðu líferni. Hann hvatti menn til aö vera orð- vara, hófsama við neyzlu matar og áfengra drykkja og var andvígur samförum, nema þær þjónuðu ákveðnum til- gangi, svo sem að skapa nýtt líf. (Sveinn Kristinsson í Mbl. 9. okt. sl.) 1 ) k

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.