Þjóðviljinn - 10.04.1965, Blaðsíða 5

Laugardagur lö. apríl
SlÐA g
Greinargerð frá bffeseíáatryggfr>gefélögutium í Reykjavík:
Ábyrgðartryggingar bifreiða hafa verið
háðar opmberri endurskoðun stðan '52
Eins og toBaaagt ec, haf a orö-
ið irtikiar amræðor randanfama
daga á opinberum -vettvangi ran
nýákveöna htekku-n idgjaida
lögboðinna ábyrgdartryggmga
béfreiða. Hafa meðal annars
komið fram ýmsar furðnlegar
jrfiriýsingar frá Félagi íslenzkra
bifreiðaeigenda og telja bif-
reiðatryggingarfélögin því rétt
að gefa frekari npplý.singar »m
umrædda hækkun til viðbötar
við greinargerð þeirra til biað-
arma 31. marz 1965.
Opinbert eftirlit
1 lögum nr 7 frá 24. jan.
1951 er kveðið á am opinbert
eftirlit með ábyrgðartryggingnm
bifreiða. Samkvasmt lögum
þessum skipar dómsmálaráð-
herra tvo endurskoðendur
trygginga þessara, annan eftir
tilnefningu félagssamtaka bif-
reiðaeigenda' meðal annarra
F.l.B. Hafa endurskoðaðir
reikningar tryggingafélaganna
verið birtir árlega í Lögbirt-
ingarblaðinu eins og lögboðið
er. Endurskoðun þessi hefur
verið svo ítarleg, að einstakar
tjónagreiðslur hafa jafnvel ver-
ið yfirfarnar. Með tilliti lil
framangreinds verða yfirlýs-
ingar F.I.B., sem birzt hafa í
blöðunum undanfarið, að telj-
ast stórfurðulegar, ef ekki
beinlinis ósvífnar og þá ekki
eingöngu í garð tryggingafé-
laganna, heldur einnig gagnvart
Dómsmálaráðuneytinu og hin-
um lögskipuðu endurskoðendum.
Yfirlýsingar F.Í.B.
I sambandi við greinargerð
F.I.B. frá 2. apríl s.l. skal eft-
irfarandi tekið fram:
1. — Varðandi þá fullyrð-
ingu F.I.B., að reikningslegan
grundvöll skorti fyrir hækkun
iðgjalda vilja félögin leggja á-
það megin áherzlu, að slíkur
grundvöllur er fyrir hendi. Hafa
félögin þannig heildaryfirlit yf-
ir iðgjöld, greidd tjón og á-
ætluð og kostnað allra félag-
anna. Ennfremur sundurliðun
iðgjalda og tjóna eftir áhættu-
svæðum og áhættuflokkum. Þá
hafa félögin og yfirlit yfir
heafektm- xneðaítjónsins og hækk-
unlikostnaðarEða á wndangengn.
um^árwm,
2. ) — Þá álftör F.I.B., að eigi
komli fram, hvernig 45%, meðal-
iðgjEftdahækkunin sé reiknuð út.
Er hiér um mjög augljóst at-
riðí alð ræða, þar sem prósentu-
vís bækkun hinna einstöku á-
hættwflokka var reiknuð af
herldlariðgjöldum þerrra h-vers
fyrir sig á síðastliðnu ári,
hækkwn þeirra lögð saman og
meðaJbækkunrn fundin með
samarfljurði niðurstöðunnar við
heildariðgjöld þess árs.
3. — Þá segir F.I.B. að skýr-
ingu varrti á hækkun þeirri,
sem naiuðsynleg er talin vegna
hækktrnar vátryggingarupphæð-
ar í kr. 2.000.000.00. Vilja fé-
lögin þá fyrst undlrstrika, að
hækkunin er eigi 10—14%, eins
og segir í greinargerð F.I.B.,
heldur því næst 10%b en við-
urkenna jafnframt, að hér er
um áætiunaratriði að ræða,
sem erfitt er að finna reikn-
ingslegan grundvöll fyrir.
Hér koma til greina ýmis
óviss atriði, svo sem viðhorf
dómstóla til skaðabóta og verð-
þróun komandi ára. Undir þessa
áhættu falla fyrst og fremst
stór og alvarleg slys einstak-
linga, seui. venjulega verða ekki
bætt eftir verðlagi þess tíma,
er þau gerast, heldur verðiagi
þess tíma, þegar loksins er unnt
að meta endanlegar afleiðingar
þeirra. Má geta þess, að tekið
hefur allt að 13 árum að meta
endanlegar afleiðingar slyss, og
liggur í augum uppi, hvílik á-
hrif slíkur dráttur hefur óhjá-
kvæmilega á bótaupphæð á
verðbólgirtímum. Að lokum skal
þess sérstaklega getið, að verð-
hækkanir eru eitt þeirra atriða,
sem áhrif hafa á bótaákvarðan-
ir Hæstaréttar, sbr. nýupp-
kveðinn dóm í máli nr. 1/1964.
4. — Varðandi þá ábendingu
F.I.B., að fullnægjandi skýr-
ingu skorti á meiri hækkun ið-
gjalda einkabifreiða en leigu-
bifreiða, vilja félögin benda á,
að mismunandi hækkun hinna
ýmsu áhættuflokka byggist á
statistik fyrir hin ýmsu áhættu-
svæði og flokka. Það skal þó
tekið fram, að enn eru iðgjöld
leigubifreiða verulega hærri en
iðgjöld einkabifreiða.
5. — F.l.B. setur fram þá
fullyrðingu, að rekstrarhalli
tryggingafélaganna sé ekki ætíð
raunverulegt tap, og er helzt að
skilja, að það sé vegna þess, að
liðurinn „tjón“ innifeli venju-
lega bæði greidd og áætluð
tjón, og að félögin géti ekki lát-
ið sjóði sína „vaxa svo sem
ætlast er til‘V Ber sérstaklega
að átelja það athæfi F.I.B. að
reyna að gera þessa liði tor-
tryggilega í augum almennings,
þar sem það er beinlínis skylda
félaganna að taka fullt tillit
til óuppgerðra tjóna og fyrir-
framgreidds iðgjafds fyrir óút-
runnin hluta tryggingartíma-
bilsins við lok reikningsársins.
Er það höfuðverkefni opin-
bers eftiriits með tryggingafé-
lögum t. d. hjá frændþjóðum
okkar á Norðurlöndum að sjá
svo um, að jafnan sé nægilega
lagt í sjóði tryggingarfélaga,
til þess að tryggð sé örugg
greiðsla þeirra kraína, sem
tjónþolar á hverjum tíma
kunna að eiga á þau. Til fróð-
leiks má jafnframt geta þess,
að nýlega hafa fimm bifreiða-
tryggingarfélög erlendis orðið
gjaldþrota vegna vanmats á ó-
uppgerðum tjónum. Er vonandi,
að fyrirhugað bifreiðatrygginga-
félag F.I.B., haldi ekki svo gá-
lauslega á málunum.
6. — Sú fullyrðing F.Í.B., að
hækkun iðgjalda sé tvöfalt
meiri en nauðsyn beri til, er
algjörlega úr lausu lofti grip-
in, enda hafa þeir engan reikn-
ingslegan grundvöll að byggja
á, svo sem upplýsingar um ið-
gjöld og tjón. Engar viðhlýt-
andi ályktanir er því hægt að
draga af þeim ófullkomnu töl-
um, sem F.I.B. birtir í grein-
argerðinni.
Hin almenna ið-
gjaldshækkun
Tap á ábyrgðartryggingmn
bifreiða varð á árinu 1963 um
9 miljónir kr. (um 12 miljónir
ef tap endurtryggjenda er
reiknað með). Samanlagðar töl-
ur félaganna á árinu 1964 voru,
sem hér segir:
Iðgjöld
Yfirf. frá fyrra ári 19.713.062.-
Iðgjaldatekjur ársins 76.967.538,-
Iðgj. yfirf. til n.árs 30.787.014,-
Iðgjöld ársins 65.893.586.-
ÚTB0Ð
Tjón
Tjón greidd á árinu 24.876.853,-
Tjón áætluð ógreidd 41.021.606,-
65.898.459,-
Bréf stjórnar Húseigendafél.
Reykjavíkur til Alþingis
Stjórn Húseigendafélags R-
víkur hefur sent Alþingi eft-
irfarandi bréf:
„Stjórn Húseigendafélags R-
víkur hefur á fundi í dag gert
svohljóðandi samþykkt:
I tileíni af framkomnum
breytingartillögum ■ meirihluta
heilbrigðis- og ■ félagsmála-
nefndar efri deildar Alþingis
við frumvarp til laga um Hús-
næðismálastofnun ríkisins, þar
sem svo er að orði kveðið: „Til
þess að mæta þessum útgjöld-
uni skal miða eignarskatt við
gildandi fasteignamat þrcfald-
að. Þetta gildir þó ekki fyrir þá
skattgreiðendur, sem eiga lög-
heimili á sveitabæjum“, vill
félagsstjórnin skora á Alþingi
að fella þessa tillögu.
Leyfum vér oss að íæra eftir-
farandi rök fyrir mótmælum
þessum:
Hæstu lögleyfðu leigulekjur
af íbúðarhúsum eru nú kr. 11.00
pr. ferm. Liggur nærri, að hús-
eigandi tá\2°ln vexti af fé sínu
á þennan hátt. Af þessum 2°/(i
þarf hann í flestum tilfellum
að standa skil á eftirfarandi
gjöldum:
a. Húsaskatti.
b. Lóðarskatti.
c. Lóðarleigu.
d. Brunabótaiðgjaldi.
e. Gangstéttargjaldi.
f. Eignaútsvari.
g. Sérstökum eignaskatti —
lög 22/1950.
h. Sérstökum eignarskatti —
lög 44/1957.
i. Eignaútsvari.
j. Viðhaldi og fyrningu.
Gjöldin a-e hafa nýlega ver-
ið hækkuð að miklum mun, en
viðhaldskostnaður allur hækk-
ar stórkostlega með hverju
árinu.
Húseigendafélag Reykjavík-
víkur hefur ár eftir ár sent
áskorun til Alþingis og ríkis-
stjórnar um afnám laga um
hámark húsaleigu, en því hef-
ur ekki verið sinnt.
Vér teljum rangt og fái eigi
staðizt, að á eignir séu lögð
hærri gjöld en hægt er að
standa undir með lögleyfðum
tekjum af eigninni. Endur-
skoðun fasteignamats stendur
nú yfir. Það er algert handa-
hóf og óverjandi aðferð, að
þrefalda gamla fasteignamatið
sem sköttunargrundvöll, án
nokkurra athíugunar og tillits
til staðhátta.
Ennfremur bendum vér á það
sem brot á þeirri meginreglu,
að allir séu jafnir fyrir lögun-
um, þegar frumvarpið gerir ráð
fyrir mismunun á skatti, eftir
lögheimili skattþegna.
Þannig er bónda í Árnessýslu,
sem á húseign í Reykjavík,
stórlega ívilnað á kostnað hús-
eigenda á Siglufirði eða í
Höfðakaupstað, sem e.t.v. situr
uppi með óseljanlega húseign.
Eðlilegt virðist að afla hinna
40 miljóna í Byggingarsjóð með
erlendri eða innlendri lántöku,
svo sem aðrir sjóðir gera.
Treystir stjórn Húseigenda-
félags Reykjavíkur því, að
hæstvirt Alþingi sjái sér fært
að fella tillögu þá, sem hér
greinir að framan, en fjár afl-
að í þess stað með lántökum.
Reykjavík, 6. apríl 1965,
1 stjórn Húseigendafélags
Reykjavíkur.
Páll S. Pálsson,
Friðrik Þorsteinsson
Leifur Sveinsson.
Ólafur Jóhannesson.
Jón GuSmundsson.

Það skal skýrt tekið fram, að
hér er emgöngu um að ræða
tjón, sem orðið hafa á árinu
1964, og er tjónum fyrri ára
ekki blandað rnn í þessar tölur.
Jafnframt skal þess getið, að
hlutfallið milli greiddra og ó-
greiddra tjóna er ekki óeðli-
legt, miðað við reynslu und-
angenginna ára.
Samkvaemt framansögðu er
tjónaprósenta ársins 100, og er
þá eftir að gera ráð fyrir
rekstrarkostnaði, sem er var-
lega áætlaður 25% af iðgjöldum
ársins.
Til þess að tjónaprósenta
lækki niður í 75°/f( þarf að
hækka iðgjöld ársins um
3.3.33% en þar að auki þótti
óhjákvæmilegt að taka tillit til
orðinna og fyrirsjáanlegra
hækkana fram ttl 1. maí 1966,
sem var áætlað 17.5%, en það
kallar á 23.33 hækkun iðgjald-
anna, þegar tillit er tekið til
rekstrarkostnaðar.
Nauðsynleg hækkun á ið-
gjöldum ársins er því 56.66%,
sem jafngildir 48.5% af brúttó-
iðgjaldatekjum.
Eins og þegar hefur komið
fram, hefur meðalhækkun ekki
orðið 48.5%, heldur því áem
næst 45% með þeim mismun-
andi iðgjaldabækkunum, sem
áður er að vikið. Þess skal get-
ið, að áhættuflokkar samkvæmt
iðgjaldaskrá eru 30 og áhættu-
svæði 3, og yrði of langt mál
að gera grein fyrir afkomu
hinna einstöku flokka eða
svæða
Til fróðleiks vilja félögin
benda á, að meðaltjónið hefnr
á tímabilinu 1958—1964 hækkað
um ca. 160% og útseld vinnu-
stund itm alit að 214%. Á sama
tíma hafa ábyrgðariðgjöld bif-
reiða hækkað um ca, 1090,0
(miðað við iðgjöld einkabif-
reiða af meðalstærð).
Sameiginleg
iðgjaldaskrá
Vegna rammagreinar á for-
síðu Alþýðublaðsins hinn 6
apríl s.l. um, að verðeinokun
hafi nú verið komið á við á
kvörðun bifreiðagjalda, vilja
félögin upplýsa, að bifreiða-
tryggingafélög á Islandi, £
fyrstu dönsk en síðar íslerizk,
hafa ætíð starfað eftir sameigin-
legri lágmarksiðgjaldaskrá, að
einu ári undanteknu.
Hins vegar hafa Samvinnu-
tryggingar, í samræmi við
rekstrarform sitt, áskilið sér
rétt til þess að endurgreiöa
tekjuafgang, eftir því sem af-
koma ársins 1965 betri en á
hin félögin aö sjálfsögðu haft
frjálsar hendur um veitingu af-
sláttar til samræmis við það.
Er ekld að efa, að reynist af-
koma ársins 1065 betri en á
horfist, verður sami háttur
hafður á til lækkunar trygg-
ingarkostnaðar bifreiðaeigenda
á árinu 1966.
Varðandi einokunarskrif Al-
þýðublaðsins, vilja félögin að
lokum ítreka, að áhyrgðartrygg-
ingar bifreiða hafa verið op-
inberu eftirliti háðar sfðan
1952.
Fyrirhusrað Trygrginga-
félag F.Í.B.
Við fyrirhugaða stofnun bif-
reiðatryggingafélags F.I/B. hafa
Framhald á 7. síðu.
Tilboð óskast í að byggja dreifistöðvahús fyrir Raf-
magnsveitm Reykjavíkur.
Útboðsgögn eru afhent í skrifstofu vorri, Vonar-
stræti 8, gegn 1500,00 króna skilatryggingu.
Innkaupastofnun Reykjavíkurborgar.
Höfum opnuð nýja verz/un
að SUÐURLANBSBRAUT 32, og verzlum þar með
járnvörur, verkfæri, búsáhöld o.fl.
Símanúmer nýju verzlunarinnar er
38775
JES ZIMSEN
Hafnarstræti 21 og Suðurlandsbraut 32.
Húsnœði óskast
SJÓNVARPSDEILD RlKISÚTVARPSINS óskar að taka
á leigu húsnæði, um 1000 ferm. að gólffleti. Um það bil
200 ferm. af húsn.æðinu eru ætlaðir fyrir upptökusal og
þyrfti lofthæð þar að vera a.m.k. 5 metrar og skemmsta
hlið eigi styttri en 10 metrar. Æskilegt er að salurinn sé
rétthyrndur og að engar súlur séu í honum. 1 um það bil
800 ferm. þyrfti lofthæð að vera a.m.k. 3.5 metrar. Hús-
næðið þyrfti að vera laust á hausti komanda. Tilboð ósk-
ast send Sjónvarpsdeild Ríkisútvarpsins, Pósthólf 120,
Reykjavik, fyrir 14. þ.m.
UNDIRBÚNINGS-
STOFNFUNDUR
tryggingafélags verður haldinn í Tjarn-
arbúð (OddfellowhúsinuJ í dag, laug-
ardaginn 1 0. apríl kl. 14.
FUND AREFNI:
1. Skýrt frá skoðanakönnun F.Í.B. varðandi
stofnun tryggingafélags.
2. Kosning undirbúningsnefndar fyrir stofn-
fund.
Allir þeir sem hafa skrifað sig fyrir hlut í vænt-
anlegu tryggingafélagi á vegum F.Í.B. hafa að-
gang að fundinum.
Áskriftarlisti liggur frammi í skrifstofu F.Í.B„
Bolholti 4. — Skrifstofan er opin til kl. 12 á há-
degi í dag, laugardag.
Stjórn F.I.B.
Er hægt að ná
sambandi við dána
menn?
nefnist erindi sem O. J.
OLSEN flytur í
AÐVENTKIRKJUNNI
sunnudaginn 11. apríl
kl. 8.30 e.h.
ALLIR VELKOMNIR.
Sturfsstúlku óskust
Starfsstúlku vantar í eldhús Landspítal-
ans- —■ Upplýsingar gefur matráðskonan í
síma 24160.
Skrifstofa ríkisspítalanna.
I
I