Þjóðviljinn - 05.05.1966, Blaðsíða 3

Fimmtudagur 5. mai 19§6 — ÞJÖÐVILJINN — SÍÐA 3
Fara frönsku hersveitirnar
í Vestur-Þýzkalandi þahan?
Enn réstur stúdenta við hóskóia á ítalíu
Ekki annað sýnna effir orðsendingu í gaer frá Bonn
til Parísar og viðbrögð Frakkastjórnar við henni
BONN og PARÍS 4/5 — Eftir orðsendingu sem vesturþýzka
stjómin sendi stjórn Frakklands í gær um franska her-
liðið f Vestur-Þýzkalandi og dvöl þess áfram í landinu
og eftir þeim viðbrögðum sem orðsendingin hefur vakið
í París má telja líklegt að frönsku hersveitirnar handan
Rínar'verði kvaddar heim.
Franska stjórnin hefur sem
kunnugt er ákveðið að slíta
hemaðarsamstarfi innan Atlanz-
bandalagsins frá 1. júlí n.k. og
um leið taka her sinn í Vestur-
Þýzkalandi sem í eru um 70.000
menn undan yfirherstjórn
bandalagsins, en undir hana hef-
ur hann heyrt síðan, Parísar-
samningarnir um upptöku Vest-
ur-Þýzkalands í Nato voru gerð-
ir 1954. I þeim voru m.a. ákvæði
um réttarstöðu herliða vestur-
veldanna í Vestur-Þýzkalandi.
Þegar franska stjórnin til-
kynnti þessar ákvarðanir sínar
fyrir., tæpum tveimur mánuðum
tók hún fram að hún teldi að
frönsku hersveitimar í Vestur-
Þýzkalandi ættu að verða þar
áfram, þótt þær heyrðu ekki
lengur undir herstjóm Atlanz-
bandalagsins.
Orðsendingin
Síðustu daga hefur Pierre
Messmer, landvarnaráðherra
Frakklands, verið í Bonn og
Mei
en nm vmr
WASHINGTON 4/5 — Hermála-
nefnd fulltrúadeildar Banda-
ríkjaþings samþykktj í gær áð
veita til hervæðingar og smíði
nýrra vopna 931 dollara hærri
fjárhæg en Johnson forseti hafði
farið fraim á í þessu skyni. Hann
hafðj beðið um tsepa 17 milj-
arða dollara. en fjárveitingin
nemufv tæpum 18 miljörðum.
rætt þar við hinn vesturþýzka
embættisbróður sinn, Kai-Uwe
von Hassel, um afleiðingar
þessara ráðstafana Frakklands-
stjómar.
í orðsendingu frá vesturþýzku
stjóminni sem Seydoux, sendi-
herra Frakka í Bonn, var af-
hent í gær, en birt ^ar í dag,
er franska stjórnin hvött til þess
að hefja þegar í stað viðræður
við stjórnir annarra Nato-ríkja
til að fá úr því skorið hvaða
hlutverk frönsku hersveitirnar í
Vestur-Þýzkalandi eigi að hafa á
hendi þegar þær heyra ekki
lengur undir herstjóm Natos.
Sagt er að orðalag orðsending-
arinnar sé afdráttarlaust og
Bonnstjómin fari ekki í neinn
launkofa með að ekki komi til
greina að frönsku hersveitirnar
verði áfram í Vestur-Þýzkalandi
ef ekki fáist viðunandi svar við
þeirri spurningu hvaða verkefni
þær eigi að annast í heildar-
hernaðaráætlunum Natos.
Viðbrögð í París
í París sagði Yvon Bourges upp-
lýsingamálaráðherra í dag að
franska herliðið í Vestur-Þýzka-
landi myndi því aðeins verða
áfram þar að þau skilyrði sem
sett yrðu fyrir dvöl þess væru
í samræmi við ákvörðunina um
að taka það urdan herstjóm Atl-
anzbandalagsins.
Bonnstjórnin segir í orðsend-
ingu sinni að Frakkar hafi með
I þessari ákvörðun glatað þeim
i rétti sem Parísarsamnin'gamir
| frá 1954 veittu þeim til hersetu
i Vestur-Þýzkalandi. Bonnstjóm-
i in kveðst ekki fallast á þau rök
Bílslysið mikla í Danmörku
sem Frakkar hafa fært fyrir á-
kvörðun sinni og heldur ekki
viðurkenna að þeir hafi haft
lagalega heimild til hennar.
Uppnám í Strassborg
Fullfrúar gaullista á þingi
Evrópuráðsins í Strassborg
brugðust reiðir við þegar banda-
rískur þingmaður, Wayne L,.
Hays, fór í dag hörðum orðum
um stefnu de Gaulle gagnvart
Nato. Hays sagði að svo kynni
að fara að Bandaríkjamenn
mynd” verða að hverfa burt úr
Evrópu. Frakkar hefðu espað alla
nágranna sína ' og bandamenn
upp á móti sér. Það væri ekki
um að ræða endurskipulagningu
Atlanzbandalagsins, heldur sjálfa
tilveru þess.
Margir þingmenn gaullista
mótmæltu ræðu Hays við forseta
þingsins og einn þeirra sagði að
Hays hefði gerzt sekur um fá-
dæma ósvífni.
RÓM 4/5 — Sex menn meiddust í róstum sem uröu í dag milli vinstrisinnaðra stúdcnta og nýfas-
ista við háskólann í Napoli. Varla hefur liðið sá dagur undanfarið að ekki hafi slegið i hart með
hópum stúdenta við háskólann í Kóm og var skólanum lokað í dag meðan unnið var að því að
gera við ýms spjöll sem unnin höfðu verið í áflogunum þar í gær. — MYNDIN er af fundi vinstri-
stúdenta við háskólann í Róm.
Herfhig takmarkað
Franska stjórnin hefur nú til-
kynnt stjómum Bretlands og
Bandaríkjanna að herflugvélar
þeirra muni framvegis verða að
fá sérstök leyfi til að fljúga yfir
franskt land. Slík leyfi muni nú
aðeins verða veitt til eins mán- í her, hinn kunni suðurafríski lög-
aðar í senn, en áður hafa leyf- j maður, verjandi fjölmargra
físcher var sekur fundinn,
dómur feliur á mánudaginn
PRETORIA 4/4 — Abram Fisch- 1 ur-Afríku hafa ofsótt, var f dag
sjálfur sekur fundinn um marg-
in gilt í eitt ár.
þeirra sem stjórnarvöldin í Suð-
Kona Wallace i Alabamaríki
tekur við embætti af honum
MONTGOMERY 4/5 — Lurleen
Wallace, eiginkona George
Wallace, ríkisstjóra í Alabama,
sigraði í prófkosningunum þar í
gær og verður því í framboöi til
ríkisstjóraembættisins fyrir j
Demókrata í haust, og -má það
því heita víst að hún taki við
embættinu af manni sínum.
Wallace sem alræmdur er fyr-
ir kynþáttahatursstefnu sína gat
lögum samkvæmt ekki verið í
framboði. Hann lét því konu
sína bjóða sig fram og hafa þau
ekki farið dult með að tilgang-
urinn er sá einn að sniðganga
ákvæði laganna og tryggja
Wallace áfram völdin. Að loknu
næsta kjörtímaþili getur Wallace
aftur farið fram.
á ferðum til USA
WASHINGTON 4/5 — Banda-
ríkjastjórn ætlar að slaka nokk-
uð á banninu við því að komm-
únistar eða fyrrverandi komm-
únistar á vesturlöndum fái vega-
bréfsáritun til Bandaríkjanna.
Tilslökun þfessi á þó aðeins við
þegar í hlut eiga menn sem ætla
að sækja alþjóðaþing og ráð-
stefnur í Bandaríkjunum.
Umsóknum manna sem banda-
rísk stjórnarvöld telja komm-
únista eða fyrrverandi kommún-
ista hefur hingað til jafnan ver-
ið hafnað, en umsækjendur hafa
átt þess kost að sækja um und-
anþágu, en hafa þá oft orðið að
bíða í allt að hálfum öðrum
mánuði eftir svari.
Samkvæmt hinum nýju regl-
um á utanríkisráðherrann að
geta ákveðið hvaða ráðstefnur
séu þess eðlis að telja megi þær
í þágu Bandaríkjanna. Þátttak-
endur í slíkum ráðstefnum eiga
að fá vegabréfsáritun án sér-
stakrar undanþágu, þó svo að
þeir teljist kommúnistar.
Utanríkisráðuneytið ítrekar að
enn sé í fullu gildi bannið við
fcrðum kommúnista eða fyrrver-
andi kommúnista til Bandaríkj-
anna ef þeir ætla að fara þang-
að í einkaerindum.
vísleg brot gegn þrælalöggjöf
landsins af dómstól í Pretoria.
Dómur verður kveðinn uþp í
máli hans á mánudaginn, en
dauðarefsing liggur við fleiri en
einu þeirra ákæruatriða sem
dómstóllinn taldi sönnuð.
Fischer var fundinn sekur um
að hafa tekið þátt í samsæri
samtaka sem bönnuð eru og hafi
tilgangur samsærisjns verið að
fremja skemmdarverk. Fjórtán
aðrar ákærur um að Fischer
hefði haft samband við hin
bönnuðu samtök voru einnig
teknar til greina. Lög þau sem
Fischer er talinn hafa brotið
\toru sett til að koma í veg fyrir
„kommúnistíska starfsemi“ en
undir • þau heyrir öll frelsisbar-
átta hinna kúguðu Afríkumanna.
Hann neitaði ákærunni um
samsæri í því skyni að fremja
skemmdarverk.
Petrosjan 6,5 v.
Spasskí 4,5
MOSKVU 4/5 — 11. skákinni í
einvígi Petrosjans og Spasskís
um heimsmeistaratitilinn lauk í
dag með jafntefli eftir 25 leiki.
Petrosjan vann 10. skákina sem
tefld var á mánudag og hefur
því 6 ¥2 vinning á móti 414 vinn-
ingi Spasskís. 12. skákin verður
tefld á föstudaginn.
Snurða á bráðinn
Lurleen og George Wallace. *
Mikil þátttaka var í prófkosn-
ingunum í Alabama í gær og
miklu meiri en nokkru sinni áð-
ur, enda höfðu nú flestir blökku-
menn þar atkvæðisrétt í fyrsta
sinn. 240.000 voru nú á kjörskrá
og þeir hefðu vafalaust getað
ráðið úrslitum ef þeir hefðu ekki
gengið margskiptir til kosning-
anna. Verulegur hópur þeirra sat
hjá við kosningarnar fyrlr til-
mæli hinna róttæku samtaka
SNIC (Student Non-Violent Co-
ordinating Committee) sem telja
að blökkumenn eigi að fylkja
liði um eigin' frambjóðendur, en
láta afskiptalausa flokkadrætti
hinna hvítu, enda eigi þeir þar
t-ngan kost öðrum skárri.
Martin Luther King og fylgis-
menn hans hafa beitt sér mjög
gegn þessari afstöðu, og hvatt
blökkumenn til að velja skárri
kostinn, kjósa skárri frambjó-
andann af tveimur illum. Úrslit-
in í Alabama í gær eru talin
ósigur fyrir King og stefnu hans
og sögð geta orðið lyftistöng fyr-
ir hin róttæku öfl í samtökum
blökkumanna í suðurríkjunum.
BERLlN 4/5 — Snurða er hlaup-
in á þráðinn milli flokka aust-
urþýzkra sósíalista (SED) og
vesturþýzkra sósíaldemókrata
(SPD) og virðist sem ekki muni
verða úr þeim sameiginlegu
fundum sem þeir ætluðu að
halda - í báðum þýzku ríkjunum.
Sésíaldsmókrætar
þinga í Svíþjóð
STOKKHÖLMI 4/5 — Um tvö
hundruð framámenn sósíaldemó-
krata úr ýmsum löndum heims
eru komnir til Stokkhólms að
sitja þar þing alþjóðasambands
þeirra. Það hefst á morgun,
fimmtudag, og stendur fram á
sunnudag.
Meðal fulltrúa á þinginu eru
Erlander, Krag, Paasio, Mollet,
Nenni og Brandt. Wilson átti
ekki heimangengt vegna anna.
Auk þess eru margir fulltrúar
frá þróunarlöndunum.
Míkið tjén vegna
fléðs í BnlgarÍH
SOFlA 4/5 — 96 menn fórust
oi mörg hundruð hús eyðilögð-
ust í miklu flóði sem varð í
nágrenni borgarinnar Vratsa í
SED hefur lagt til að fundirn- i norðvesturhluta Búlgaríu
ir verði fyrst haldnir í júlí í
sumar, en SPD heldur fast við
að þeir verði þegar í þessum
mánuði.
sunnudagin. Stífla í fljóti fyrir
ofan borgina brast og mikill
vatnselgur ruddist niður þröng-
an dalinn og skall á borginni.
Regntíminn er að hefjast í
Vietnam, truflar loftárásir
SAIGON 4/5 — Regptíminn fer
nú í hönd í Vietnam og mon-
súnvindarnir eru þegar teknir
að torvelda Bandaríkjamönnum
loftárásirnar á Norður-Vietnam,
sagði bandarískur talsmaður i
Saigon í dag.
in að gera neitt hlé á lofthem-
aðinum þótt skotmörkin sjáist
ekki úr árásarflugvélunum.
sagði talsmaðurinn. Þeim verð-
ur haldið áfram með aðstoð
radartækja.
B-52 þotitr gerðu í dag, fjórða
Hið óhagstæða veður fyrir i daginn í röð árás á frumskóg-
loftárásir sem monsúnvindunum
fylgir var í f'lestum héruðum
Norður-Vietnams. sagði ’ tals-
maðurinn. Lágskýjað var yfir
mestöllu landinu, en þó var
haldið áfram árásum á járn-
brautir, djúnkur og radarstö.ðv-
inn við landamæri Kambodja
þar sem Bandaríkjapnenn segja
að aðalstöðvar Þjóðfrelsisfylk-
iií?arinar séu
I nágrenni við Danang varð
börð viðureign i gær milli
Bandaríkjamanna Og skæruliða,
ar við ströndina. Ekkj er ætlun- I og var barizt í návígi.
Myndin sýnir l’Iakið af áætlunarbíl dönsku jámbrautanna sem
hraðlest ók á í nágrenni við Herning á Jótlandi á sunnudag, cn
þá biðu tíu manns bana.
_________________1------------------------------------- —
Pólverjar minnast fre/sis■
baráttu og kristnitökunnar
VARSJÁ 4/5 — Mikið hefur ver-
ið um dýrðir i Póllandi síðustu
daga og hafa Pólverjar minnzt
þess að liðin eru á þessu ári
þúsund ár bæði frá kristnitök-
unni og stofnun pólsks ríkis.
Þá hefur verið minnzt baráttu ‘
Pólverja fyrir endurheimt vest-
urhéraðanna. Um hálf miljón .
manna var á fundi í Katowice ]
í g,ær þar sem minnzt var upp-
reisnar Pólverja i Slesíu 1921 I
þegar ákveðið var að héraðið
skyldi áfram lúla Þýzkalandi.
Þar talaði Ochab forseti. Um
helgina verður minnzt stríðslok-
anna 1945 sem leiddu til þess
að Pólverjar endurheimtu hin
fornu vesturhéruð sín.
Hundruð þúsunda kaþólskra
manna voru viðstödd hátíðahöld
við klaustrið Jasna Gora í ná-
grenni Czestochowa til að minn-
ast kristnitökunnar.