Þjóðviljinn - 29.07.1966, Blaðsíða 6
g SÍÐA — ÞJÓÐVIUIBTN — Fóstudagur 29. júK 1966
• Danir skemmta
sér í Austur-
bæjarbíói
• E>5nsk mynd er sýnd í Aust-
urbæ.iarbíói um þessar mund-
ir af þeirri gerð sem Danir
kaUa fólkskómedíur.
Þar segir frá leiðinlegum
dönskum smábæ, getur ekkert
komið þar fyrir nema eitthvað
ómerkilegt svindl og brask í
bæjarstjórninni og í bankan-
um. I>ar til flakkari einn, Don
Larsen kaUaður, kemur í bæ-
inn og freistar meinleysiskaup-
manns eins og bæjarfulltrúa til
margvíslegrar óvenjulegrar
hegðunar.
t>að er farið með hest upp
á fjórðu hæð og heUt í hann
viskí, og þúsund manns er
stefrrt á heimili andstæðingsins
með símhringingum, Dirch
Passer klæðir sig í kvenmanns-
gaUa og þar fram eftir göt-
unum. Við þetta er svo sem
ekkert að athuga, nema hvað
grín þetta er fremur vand-
ræðalega gert og klaufalega.
Og samtölin eru ekki fyndin,
því miður. Dirch Passer bjarg-
ar því sem bjargað verður, a.
m.k. má svo virðast þeim sem
ekki hefur þann mann augum
barið fyrr. Á.B.
i •
• Nýtt hefti af
A/Veðrinu”
• Tímarit veðurfræðinga, Veðr-
ið, er nýkomið út, fyrra hefti
þessa árs. M.a. er þar grein
um slitur úr 130 ára gamalli
veðurbók, sem Guðlaugur Jóns-
son lögregluþjónn hefur rann-
sakað og staðsett í tíma og
rúmi. Þetta umkomulausa blað
lætur lítið yfir sér, en ber vott
um snilldarhandbragð og lýsir
í einfeldni sinni, hvernig líf og
dauði fólksins ófst saman við
vorhret og vorbata í Kolbeins-
staðasókn. Hinn 2. maí stendur
í dagbókinni: „Logn og þykk-
viðri með slyddu, um kv...
sunnan hríð. Var þá jarðað
Litlahraunsbamið með öðru
frá Gerðubergi fram á Rauðá-
mel.“ — Jón Eyþórsson skrifar
fróðlega grein um milda vetur
á íslandi, sem „hafa verið þjóð-
inni mitt í baslinu eins og
fóthvíid þreyttum göngumanni
í ófærð“. Hitafar og búsæld
nefnist grein eftir Pál Berg-
þórsson, og gerir hann ]>ar til-
raun að meta þann mikla arð,
sem góðæri síðustu áratuga
hefur fært þjóðinni. Mun mega
segja, að l>ótt bændahöllin og
smjöríjallið séu stór, þá sam-
svari þetta tvennt til samans
ekki nema broti af þeim hagn-
aði. Önnttr grein er eftir Pál um
áhrif tunglsins á úrkomu, en
nýjustu rannsóknir hafa sýnt
fram á þau, svo tæplega verð-
ttr um villzt.
Um árferðið s.l. haust og
veður skrifa þeir Knútur Knud-
sen og Jónas Jakobsson. Má
þar sjá í Jínuritum og tölum,
hvernig hitinn breytist dag frá
degi, og hvað meðaltal hitans,
úrkoma og sólskin reyndist á
nokkrum stöðum í hverjum
mánuði á þesum kalda vetri.
Enn er birt nokkuð af gamalli
veðurspeki, svo sem þessi:
„Nær loftið er fullt með reyk
og svælu, svo sem mórautt sé
eftir náttúru tempran á vor-
tíma, er merki til regns“. Að
lokum er frásögn af erindum á
þingi norrænna veðurfræðinga,
sem haldið var í Reykjavík í
vor.
Sökum þess, að þetta hefti
tafðist í prentun, gat það ekki
komið fyrir sumarleyfistímann
og verður því nokkur dráttur
á sendingu þess til áskrifenda.
Afgreiðslumaður Veðursins er
Geir Ólafsson, Veðurstofunni á
Reykjavíkurflugvelli. f Reykja-
vík fæst Veðrið auk þess í
lausasölu í Bókaverzlun fsa-
foldar og Bókabúð Máls og
menningar.
• Guð hjálpi
íslendingum
• Ef Bandaríkjamenn hefðu
farid frá Vietnam, hefðu þessir
sömu íþróttamenn, brezkir og
rússneskir, hrópað svívirdingar-
orðum að Bandaríkjamönnum
fyrir að gefa kínverska komm-
únismanum yíirráð yfir allri
Asíu, því að hefðu Bandaríkja-
menn farlð frá Vietnsm, hefði
kínverski kommúnisminn ekki
aðeins iagt undir sig alla Asíu,
— þar með talið Indland. held-
ur hefði röðin einnig komið að
Sovétríkjunum, og þá hefðu
rússneskir íþróttamenn verið
fegnir að fá ameríeka í lið með
sér í baráttunni gegn kínverska
kommúnismanum.
(Óskar Jenssen í Alþýðu hl ).
• Leiðrétting
• f grein minni sem birtist í
Þjóðviljanum 30. apríl s.l. og
hét „Hverjir eru siðmenntað-
ir“ sagði ég að Jóhann Hann-
esson prófessor hefði skoðað
kommúnista sem siðleysingja,
en hann nefndi nazista og aðra
einræðissinna sem siðlausa. Bið
ég Jóhann velvirðingar á þessu.
S.A.E.
13.15 Lesin dagskrá næstuviku.
13-25 Við vinnuna-
15.00 Miðdegisútvarp- Guð-
munda Elíasdóttir syngur-
Sinfóníusveit íslands leikur
rímnadansa nr. 3 og 4 eftir
Jón Leifs; Kielland stjórnar.
Hljómsveitin Camerata Aca-
demica í Salzburg leikur
píanókonsert nr. 17 K 455
eftir Mozart. einleikari og
hljómsveitarstjóri er G.
Anda. Pears syngur með sin-
fóníusvcit Lundúna Nætur-
ljóð fyrir tenorrödd bg hljóm-
sveit op. 60 eftir Britten; höf-
undurinn stjórnar- Fílhar-
moníusveit Vínarborgar
leikur ungverska dansa eftir
Brahms; Reiner stjórnar.
16.30 Síðdegisútvarp. Norskir
listamenn flytja norsk lög,
A1 Calola og hljómsveit hasn
leika gítorlög, Caron, Cheva-
lier o. fl. flytja lög úr söng-
ieiknum Gígi, J. Lucchesi og
Emil Stem leika. frönsk lög,
Les Brown t>g hljómsveit
leika lög úr Porgy og Bess
eftir Gershwin. Odetta syngur
lög, Errol Gamer leikur
djasslög og Bill Savill leikur
danslagasyrpu..
18 00 Lög eftir Jón Nordal-
20- 00 Fuglamál. Þorsteinn Ein-
arsson kynnir sex evrópska
söngfugla, síkjasöngvara,
hettusöngvara, garðsöngvara
þymisöngvara. laufsöngvara
og grænsöngvara.
20.05 Úr ríki Magnúsar de la
Gardie. Þórunn Élfa Magnús-
dóttir rithöfundur flytnjr síð-
ara erindi sitt-
20.30 Einleikur á pfanó: Richter
leikur Humoresku op- 20 eftir
Schumann.
21.00 Séra Sig- Einarssbn í
Holti les frumort ljóð.
21.15 Rapsódia fyrir alt-rödd,
karlakór og hljómsveit op. 53
eftir Brahms, C. Ludwig
syngur ásamt kór með hljóm-
sveitinni Philharmonia. Otto
Klemperer stjómar.
21- 30 Útvarpssagan: Hvað sagði
tröllið? eftir Þórleif Bjarna-
son- Höfundur les sögulok-
22.15 Kvöldsagan: Andromede
eftir Fred Hoyle- Tryggvi
Gíslason les (4).
22.35 Sinfónía op. 17 eftir Suter
Sinfóníusveitin í Basel leikur-
Hans Múnch etjórnar.
23-20 Dagskrárlok.
• Söfnin
• Borgarbókasafn Reykjavík-
ur er lokað vegna sumarleyfa
frá fimmtudeginum 7. júlí til
þriðjudagsins 1. ágúst að báð-
um dögum meðtöldum.
• Bókasafn Kópavogs er lokað
fyrst nm sinn.
• Árbæjarsafn er opið daglega
kl. 2.30—6.30. Lokað é mánu-
dögum.
• Listasafn ríkisins er opið dag-
lega frá kl. 1.30—i e.h.
• Þjóðminjasafn Islands er op-
ið daglega frá kl. 1.30—i e.h.
• Listasafn Einars Jónssonar
er opið á sunnudögum og mið-
vikudögum frá 1.30 til kl. 4.
• Bókasafn Scltjarnarness er
opið mánudaga kl. 17.15 til 19
og 20-22 miðvikudaga. kl. 17
15-19.
• Bókasafn Sálarrannsóknarfé-
lagsins Garðarstræti 8 er opið
miðvikudaga kl. 17.30-19.00.
• Ásgrímssafn Bergstaðastræti
74 er opið alla daga nema laug-
ardaga frá kl. 1.30-4.
Tilkynning
um atvinnuleysisskráningu
Atvinnuleysisskráning samkvæmt ákvörðun laga
nr. 52 frá 9. apríl 1956, fer fram í Ráðningarstofu
Reykjavíkurborgar, Hafnarbúðum v/Tryggvagötu,
dagana 2., 3. og 4. ágúst þ.á., og eiga hlutaðeigend-
ur, er óska að skrá sig samkvæmt lögunum,
að gefa sig fram kl. 10—12 f.h. og kl, 1—5 e.h.,
hina tilteknu daga.
Óskað er eftir að þeir, sem skrá sig, séu viðbúnir
að svara meðal annars spumingunum:
1. Um afcvinnudaga og tekjur síðustu þrjá mán-
uði.
2. Um eignir og skuldir.
Borgarstjórinn í Reykjavík.
Útsvör í Neskaupstað
Framhald af 1. síðu.
Aðstöðugjöldin
Mót í Vaglaskégi
Framhald af 10. síðu.
þrátt fyrir þessa fjölgun gjald-
enda vekur athygli hin mikla
hækkun á hlutfalli einstaklinga í
heildarupphæð litsvaranna og
segir það sína sögu um tekjur
bæjarbúa á sl. ári. Eftir sem
áður greiða fyrirtæki ríflegri
hluta útsvaranna en víðast ann-
ars staðar.
Ilvergi Iægri
Ekki þurfa samt gjaldendur
hér í bæ að vera óánægðir öðr-
um fremur með sína útsvars-
hyrði nema síður væri, þvl að
ólíklegt er að nokkur kaupstað-
ur slái mcira af við álagningu
útsvara en hór er gert. Öll út-
svör voru lækkuð um 16% frá
lögboðnum útsvarsstiga. Ekkert
er lagt á neinar tryggingabptur,
þar með tnldar fjölskyldubætur.
Sjómönnum er veittur sami
frádráttur og við ákvörðun
tekjuskatts og getur það munað
þá allt að 7000 krónum í út-
svari. Hálfar atvinnutekjur giftr-
ar konu eru undanþegnnr út-
svari. Ekki er lagt útsvar á menn
fædda 1898 eða fyrr. Ungling-
um sem eru skattskyldir í fyrsta
sinn eru reiknuð útsvör til frá-
dráttar. Einstæð foreldri með
barn eða börn á framfæri fá
veittan tvöfaldan frúdrátt fyrir
börnin. Langskólafólki er veitt-
ur tvöfaldur skólafrádráttur og
loks er veittur frekari frádráttur
þeim sem orðið hafa fyrir veru-
legum útgjöldum vegna veik-
inda eða slysa.
Vestm.eyjar hafa undanfar-
in ár veitt mestan frádrátt frá
útsvarsstiganum, 36% í fyrra en
16% í ár eða jafnmikinn og Nes-
kaupstaður nú. Álagningu er
ekki lokið í nokkrum kaupstöð-
um en ólíklegt er að þeir veiti
jafnmikinn afslátt og þessir tveir
bæir.
Hæstu útsvör
Eftirtaldir einstaklingar bera
yfir 100 þúsund krónur í útsvar:
Sigurjón Valdimarss., skip-
stjóri 259.600,00
Filip Höskuldsson, skipstjóri
256.500,90
Björn Guðnason, vélstjóri,
131.000,00
Gísli S. Gíslason, skipstjóri,
125.500,00
Hjörvarður Valdimarsson,
stýrimaður 111.100,90
Björgvin Jónsson vélstjóri,
105.800,00.
Eftirtalin félög bera yfir 200
þúsund króna útsvar:
Síldarvinnslan h.f. verk-
smiðja og útgerð 6.997.800,00
Máni h.f. 393.900,00
Sæsilfur h.f. 397.600,00
Björg h.f. 219.500,00
Gullfaxi h.f. 215.200,00
Þess má geta að i fyrra bar
aðeins einn einstaklingur yfir
100i þúsund krónur í útsvar en
6 í ár. í fyrra voru 6 einstak-
lingar með yfir 50 þús. kr. í út-
svar en í ár eru þeir 45. Ber
langmest á sjömönnum í þeim
hópi.
Heildarupphæð aðstöðugjalda
er kr. 4.265.600,00, þar af greiða
einstaklingar kr. 444.000,00 en
fyrirtæki kr. 3.821.600,90
Þau þrjú fyrirtæki sem hæst
aðstöðugjöld greiða eru Síldar-
vinnslan h.f. kr. 1.962.700,00,
Kaupfélagið Fram kr. 649.400,00
og Dráttarbrautin h.f. krónur
197.100,09.
Fjárhagsáætlunin hækkuð
í upphaflegri gerð fjárhags-
áætlunar bæjarsjóðs höfðu útsvör-
in verið áætluð 14.5 miljónir
króna en með álagi fyrir van-
höldum þýðir það um 16 milj-
ónir króna álagningu. Er ljóst
var að iitsvarsupphæðin næmi
um 20 miljónum króna þrátt
fyrir þann afslátt sem áður er
getið, lögðu bæjarfulltrúar Al-
þýðubandalagsins fram breyting-
artillögu við fjárhagsáætlunina
sem fól í sér hækkun útsvara um
3,7 miljónir króna. Var tillag-
an samþykkt en samkvæmt
henni rennur öll þessi upphæð
til verklegra framkvæmda: til
vntnsveitu. vogamála og íþrótta-
húss 1 miljón til hvers um sig,
til hafnarframkvæmda 500 þús-
und og til barnaheimilis 200
þúsund krónur. Allt eru þetta
viðbótarfjárveitingar til þessara
framkvaémda. Koma þessar
auknu tekjur að sjálfsögðu í góð-
ar þarfir fyrir bæjarfélagið sem
annars hefði þurft að leita að
eftir lánum til ofangreindra
framkvæmda.
Hugsnnlegt hefði verið að
fara aðra leið við útsvarsálagn-
ingu og veita mun meiri afslátt,
en stefna meirihluta Alþýðu-
bandalagsins í bæjarstjórn hef-
ur verið sú að halda útsvörunum
í lægra lagi miðað við aðra
kaupstaði en nota annars feng-
sæl ár eftir föngum til atvinnu-
legrar og menningarlegrar upp-
byggingar í kaupstaðnum. H.G.
frá Akureyri með söngvurunum
Betu og Bjarka leika og syngja
fyrir dansi. Þá fer fram keppni
i knattspymu og handbolta. Á
sunnudag verður guðsþjónusta og
prédikar sr. Friðrik A. Friðriks-
son sóknarprestur á Hálsi.
Mótsgestum verður séð yrir
tjaldstæðum, og lögreglu- o%
sjúkravakt verður í Vaglaskógi
meðan mótið fer fram. Einnig
verður veitingasala í skóginum.
Mót þetta er öllum opið, me'ð
því skilyrði, að hafa ekki áfengi
um hönd, og verður því strang-
lega fylgt eftir.
Þetta er þriðja árið í röð sem
efnt er til bindindismóts í
Vaglaskógi um þetta leyti árs
og hafa hin fyrri gefizt vel. Á
sl. ári sóttu nær 4000 manns
Vaglaskóg um verzlunarmanna-
helgina.
Framkvæmdastjóri bindindis-
mótsins að þessu sinni er Stefán
Kristjánsson, Nesi, Fnjóskadal.
Námskeið
Framhald af 10. síðu.
eðlisfræði eða stærðfræði. Æski-
legt er, að kennarar, sem sækja
ætla stærðfræðinámskeiðið, hafi
kynnt sér kennslubókina Tölur
og mengi eftir Guðmund Arn-
laugsson, áður en námskeiðið
hefst.
Auk þessara námskeiða verða
haldnir fræðslufundir, m.a. fyrir
íþróttakennara, sem síðar verða
auglýstir. Væntanlegir þátttak-
endur tilkynni Fræðslumálaskrif-
stofunni eða umsjónarmanni
hvers námskeiðs þátttöku sína
hið fyrsta og jafnframt ef breyt-
ingar verða á fyrri þátttökutil-
kynningum.
Nánari upplýsingar verða gefn-
ar í Fræðslumálaskrifstofunni.
Kartöflurnar skepnufoður?
Framhald af 1. síðu.
ar kartöflur, en það hlýtur að
vcra Iágmarkskrafa um 1. fl.
kartöflur hefur verðið verið
ntiklum mun hærra, en hámarks-
verð það, sem Framlciðsluráð
landbúnaðarins hcfur auglýst,
jafnvel tvöfalt cða mcira. Eng-
inn kaupandi veit né gctur treyst
því hvers konar kartöflur séu í
pokum þeim, sem bcra merki
Grænmetisverzlunarinnar. Eru
þetta því eins konar lukkupokar,
þar sem heppnin er fólgin I því,
hversu margar óskemmdar kart-
öflur kaupandi fái‘‘.
,Öskutunnuhæfar'
„Undanfarið hefur það oft
reynzt svo, að helmingur af inni-
haldi pokanna eða meira væri
hvorki fyrir menn né skepnur
heldur öskutunnur. I hcild sinni
verður að scgja, að á þessu ári
hafi ekki verið fluttar inn kart-
öflur sem talizt geti mönnum
boðlegar á friðartímum né hefði
reyndar nokkur reynt né verið
liðið ncma einokunarfyrirtæki f
skjóli ríkisvalds“.
Hálfvirði
„Eins og málum er háttað hlýt-
ur það að vera sanngjörn krafa
að þær birgðir sem í landinu
eru af kartöflum þeim, sem
Grænmctisverzlunin hefur flutt
inn, verði seldar á útsöluverði
og cinungis hinn óskemmdi hluti
og þá fyrir hálfvirði eða minna.
Yrðí þannig neytendum skilað
aftur brotí af því fé, sem ólög-
lega hefur verið af þcim haft,
þótt fyrirhöfn og óþægindi verði
eigi bætt“.
SMU RSTÖÐ
Opna í dag smurstöð í húsi Olíufélagsins h.f. við Reykja-
víkurveg í Hafnar'firði.
Allar tegundir af ESSO-bifreiðaolíum. — ESSO benzínstöð
á sama stað.
Hafsteinn Hansson
á
i