Þjóðviljinn - 02.03.1967, Blaðsíða 3

Fúnmtudagur 2. msrz 1967 — ÞÆÖÐWUiiíEíiEÍ
/
Stöðugt nýjar uppljóstranir birtar
um starfsemi leyniþjónustunnar CIA
A hverjum degi bætast við nöfn stofnana og samtaka sem þegið hafa
fé frá CIA til starfsemi sinnar — Stúdentar eru neyddir til njósna
MOSKVU og NEW York 1/3
— Svo til á hverjum degi eru
birtar í blöðum vestan hafs
og austan nýjar uppljóstran-
ir um starfsemi bandarísku
leyniþ'jónustunnar CIA, eink-
um þann þátt hennar að gera
sér einstaklinga, stofnanir og
samtök skuldbundin með fé-
gjöfum. Aðalmálgagn sov-
ézkra kommúnista, „Pravda“,
sakaði í daga bandaríska
stúdenta og aðra bandaríska
styrkþega í Sovétríkjunum
um að stunda njósnir fyrir
CTA.
Árið 1958 hófust skipti á stúd-
entum milli Bandaríkjanna og
Sovétríkjanna ''óg síðan hefur
fjöldi bandarískra stúdenta
stundað nám við háskólana í
Moskvu og Leningrad. „Pravda“
segir í dag að „óheillaskuggi
CIA“ hafi hvílt yfir þessum
stúdentaskiptum allt frá upphafi.
Blaðið fullyrðir að CIA og
bandaríska sambandslögreglan
FBI hafi vakandi auga á hverj-
um stúdent sem æski að fara
til Sovétríkjanna.
Námskeiði Indiana-háskóla
fyrir væntanlega styrkþega í
Sovétríkjunum er stjórnað af er-
indreka CIA, Edward Kinnan,
sem var á sínum tima vísað úr
Sovétríkjunum, segir „Pravda".
Annar af forstöðumönnum nám-
skeiðsins Mighael Luther, er
sakaður um að hafa fyrir mörg-
um árum reynt að ráða menn
til njósnastarfa meðal úkraínskra
innflytjenda í New York. Luther
hafi síðan komizt til Sovétríkj-
Yfirheyrslur í
New Orleans
NEW ORLEANS 1/3 — Starfs-
menn Garrisons, ríkissaksókn-
ara í New Orleans, hafa yfir-
heyrt tvo menn sem grunaðir
eru um að hafa verið við riðn-
ir samsæri um að myrða
Kennedy forseta. Flugmaður að
nafni James Lewallen var yfir-
heyrður klukkustundum saman
í gærmorgun og öðrum manní
að nafni Clay Sha’' " stefnt
til yfirheyrslu síðar i dag.
Lewallen bjó eitt sinn í sömu
íbúð og David Ferrie, sem
Garrison grunaði einnig um
þátttöku í samsærinu, en lézt
mjög skyndilega í síðustu viku.
Kennsla hafín aftur
\
í öllunt skólum Kína
Stöðugt verður greinilegra að hlé hefur verið
gert a.m.k. um sinn á „menningarbyltingtinni“
PEKING 1/3 — Kennsla hófst aftur í dag við framhalds-
skóla og aðrar æðri mentastofnanir í Kína og er það enn
einn vottur þess að gert hafi verið hlé á „menningarbylt-
ingunni11. Skólurn hefur nú verið lokað í níu mánuði.
«>—1----------
anna undir því yfirskini að hann
væri þar á vegum stúdentaskipt-
anna. Hann kom þangað árið
1957 og réð þá til njósnastarfa
tvo menn, Isjboldin og Fomitséf
að nafni. en þeir voru síðar
staðnir að verki.
Einnig Fordstofnunin
„Pravda“ skýrir einnig frá þvi
að Fordstofnunin hafi kostað
ferðalag njósnarans Donalds
Lesh til Sovétríkjanna. Honum
var vísað úr Sovétríkjunum í
fýrra. Annar styrkþegi Ford-
stofnunarinnar, Arthur • Sprege,
var sakaður um njósnastarfsemi
í Sovétríkjunum þegar við kom-
una þangað.
„Pravda" birtir langan lista
yfir þá erindreka sem CIA hef-
ur sent til Sovétríkjanna og
nefnir þar m.a. jarðfræðing að
nafni John Adams, sem sagður
er hafa reynt að komast yfir
leynileg landakort.
Njósnir í Berlin
Þessi frásögn „Pravda“ kem-
ur mjög heim við skrif í banda-
rískum blöðum um starfsemi
CIA. Þannig skýrði einn af
blaðamönnum „New York Tim-
es“, Leslie R. Colitt, hýlega frá
starfsemi CIA við „Frjálsa há-
skólann" í Vestur-Berlín, en
Colitt þekkir hana af eigin
reynslu, því að hann stundaði
þar nám frá því í október 1959
fram í ágúst 1962. Colitt segir
að erindrekar CIA hafi boðið
bandarískum og öðrum erlendum
stúdentum við háskólann 50 til
Látlausar óeirðir i Aden,
allsherjarverkfall i gær
ADEN 1/3 — Látlausar óeirðir
hafa verið í brezku nýlendunni
Aden á Arabíuskaga undanfarið.
Hundruð brezkra hermanna voru
á veröi á götum Adenborgar 1
dag, en allt atvinnulíf í nýlend-
unni var í lamasessi vegna alls-
herjarverkfalls.
Manescu næsti
forseti SÞ-þings
NEW YORK 1/3 — Talið er
víst að Corneliu Manescu, utan-
ríkisráðherra Rúmeníu, verði
næsti forseti allsherjarþings SÞ
sem hefst í haust. Meira en
áttatíu ríki bæði í austri og
vestri hafa heitið honum stuðn-
ingi, síðast í -dag ríki rómönsku
Ameríku.
Eiiefu brezkir hermenn særð-
ust í dag f tveimur sprengjutil-
ræðum, en brezkir hermenn
skutu tvo Araba til bana; annar
þeirra var ungur Diltur, hinn
fullorðinn maður sem hafði
dreift flugritum í borgarhlutan-
um Crater.
I gær biðu fimm manns bana
í Aden. þ.á.m. tvær brezkar kon-
ur, en níu aðrir særðust í skot-
árásum og sprengjutilræðum.
Samtals hafa 13 manns beðið
bana í óeirðunum í Aden síð-
ustu þrjá daga.
Bretar hafa heitið Aden sjálf-
stæði á næsta ári og því um leið
að þá muni þeir flytja burt allt
herlið sitt þaðan. Þá er ætlun
Breta að Aden verði með í Suð-
ur-Arabíusambandinu, en megio-
hluti nýlendubúa er því andvíg-
ur og telur þá stjórn sem nú á
að heita að fari með völd í
Aden vera brezka leppstjóm.
100 dollara á mánuði fyrir að
njósna um skólasystkini sín.
Öolitt staðfestir að bandaríski
stúdentinn Marvin W. Makinen
sem i stundað hafði nám við
„Frjálsa háskólann", en dæmdur
vár í Sovétríkjunum 1961 í átta
ára fangelsi fyrir njósnir hafi
í rauninni verið njósnari. Ma-
kinen var iátinn laus 1963. Ein
af miðstöðvum njósnastarfsem-
innar í Vestur-Berlín var ein-
býlishús í úthverfinu Zechendorf.
Colitt lýsir þvi hvernig stúd-
entar voru beittir hvers kyns
þvingunum og hótunum ef þeir
vildu losna úr klóm CIA.
■ ^
Verklýðssamtökin
Uppljóstanirnar um starfsemi
CIA hófust nú þegar tímaritið
„Ramparts" boðaði fyrir skömmu
birtingu greinar um fjárveiting-
ar leyniþjónustunnar til banda-
rísku stúdentasamtakanna „Nati-
onal Student Association". En
síðan hefur komið á daginn það
sem menn höfðu löngum haft
grun um að CIA hefði veitt fé
til hinna margvíslegustu stofn-
ana og samtaka „hins frjálsa
heims“ bæði i Bandarikjunum
og utan þeirra.
Sérstaka athygli hefur vakið
sú yfirlýsing bandaríska verk-
lýðsleiðtogans Victors Reuthers,
bróður Walters Reuthers, vara-
formanns verklýðssambandsins
AFL-CIO. að „verklýðsfélögin
hafi þegið miklu meiri styrki
en þá sem stúdentasamtökunum
hafa verið veittir"
Það fé sem numið hefur milj-
ónum ef ekki tugmiljónum doll-
ara á undanförnum árum hefur
farið til þess að stuðla að
sundrungu i verklýðshreyfing-
unni á vesturlöndum og þó
kannski fremur í hinum ný-
frjálsu löndum Afríku og Asíu
og i rómönsku Ameríku. Mikið
af þessu fé hefur farið um hend-
ur „verklýðsleiðtogans" Irvings
Browns sem á sínum tíma átti
mikinn þátt í klofningi Alþjóða-
sambands verkalýðsins og verk-
lýðssambandanna í Frakklandi
og á ítalíu. en hefur á seinni
árum einkum stundað klofnings-
iðju sína í Afríku sem sérstak-
ur erindreki „Alþjóðasambands
frjálsra verklýðsfélaga".
íhlutun i stjórnmál
Þá hafa uppljóstranir þess
efnis að CIA hafi styrkt. starf-
semi stjórnmálaflokka í öðrum
löndum ekki hvað sízt vakið
mikla athygli. Hinn kunni
bandaríski blaðamaður, Drew
Pearson, hefur staðfest það sem
menn hafa lengi haft grun um
*á ítalíu að „CIA hafi á laun
lagt fram miklar fjárhæðir til
að kosta starfsemi Kristilegra
demókrata'* Pearson segir að
Bandaríkjastjórn leggi sig nú
alla fram til að koipa í veg fyr-
ír að birt verði innihald um-
fangsmikillar skýrslu sem hafi
að geyma skjöl sem sanni að
undanfarin átján ár hafi verið
veitt miklum fjárfúlgum til að
kosta kosningabaráttu Kristi-
legra demókrata á ítalíu og
starfsemi konungssinna og and-
kommúnista í Grikklandi.
Kínverjar hindra
inga, er
sagt í
HANOI 1/3 — Fréttastofa Norð-
ur-Vietnams bar í gær til bakaí
fréttir þess efnis að Kínverjar
hefðu torveldað flutninga á her-
gögnum og öðrum varningi frá
Sovétríkjunum um Kína til Norð-
ur-Vietnams.
öllum skólum var lokað • í
Kína í fyrrasumar svo að nem-
endur og kennarar gætu tekið
þátt í ,,menningarbyltingunni“;
haldið var þó áfram kennslu
yngstu nemendanna. Barnaskólar
tóku aftur til starfa víðasthvar
í síðasta mánuði, en erfiðleikar
munu hafa verið á því að koma
skólahaldinu í samt lag aftur.
Sumstaðar hefur alls ekki ver-
ið hægt að opna barnaskóla, og
segist fréttaritari Reuters hafa
það eftir góðum heimildúm að
það stafi af því að engir kenn-
arar hafi fengizt vegna þess að
þeir hafi í upphafi „menning-
arbyltingarinnar** sætt auð-
mýkingu og misþyrmingum af
hálfu nemenda. Annars staðar
hefur verið erfitt að hefja
skólahald að nýju vegna þess
að rauðir varðliðar höfðu búið
um sig í skólunum og þarfn-
ast skólahúsin nú viðgerðar við.
Ýms önnur merki eru þess
að hlé hafi verið gert á „menn-
ingarbyltingunni1*. Rauðir varð-
liðar og hinir fullorðnu vopna-
bræður þeirra, „hinir byltingar-
sinnpðu uppreisnarmenn", hafa
fengið fyrirmæli um að hverfa
úr aðalstöðvum kommúnista-
flokksins í Peking, en bar
höfðu þeir búið um sig. Voru
þeir fluttir með hafurtaski sínu
úr byggingunni í dag.
Annars er frá því skýrt að
úti á landsbyggðinrfi aðstoði
hermenn nú bændur við vor-'
verkin, en sáning fer nú hvað
úr hverju að hefjast í norður-
héruðúnum, en uppskéra í suð-
urhluta landsins. Fréttamaður
brezka útvarpsins í Hongkong
sagði í dag að Ijóst væri sð
ýmislegt hefði farið aflaga f
sveitunum á síðustu mánuðum,
og enn væri ekki víst hvort
tækist að kippa þvi í lag.
Björgun tókstá
Grænlandsjökli
GÓÐVON 1/3 — Hinum unga
bandaríska flugmanni sem varð
að nauðlenda á Grænlandsjökli
á mánudagskvöld var bjargað
í dag. Tveir björgunarliðar frá
bandarísku herstöðinni í Syðra
Straumfirði köstuðu sér í fall-
hlífum og lentu rétt hjá flug-
manninunj sem sagður er vera
heill á húfi. Skömmu síðar lenti
stór bandarísk flugvél af gerð-
inni C-130 á ísnum þar í
grenndinni.
■■■■■■■■■■■«■■■■■■■■•■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■»
Óveður enn
í V-Evrópu
BONN 1/3 — Qeysílegt
óveður gekk aftur yfir
mikinn hluta Vestur-Evr-
ópu í gær. í Vestur-
Þýzkalandi létu margir
menn lífið af völdum þess,
og sumstaðar mældist
vindhraðinn þar 17 stig á
Beaufort-mælikvarða, en
slíkur vindhraði kemur
varla fyrir utan hitabelt-
isins. í Harz-fjöllunum
mældist vindhraði 216 km
á klst, meiri en , nokkru
sinni áður í Evrópu á
bessari öld. Mörg slys urðu
einnig á mönnum í norð-
urhéruðum Frakklands,
sjór gekk víða á land og
miklar samgöngutruflanir
urðu.
Forsætisráðherra Norður-Vietnams:
Engar horfur eru á samninga-
viiræium um frii í Vietnam
— Hinar hertu hernaðaraðgerðir Bandaríkjanna gegn
Norður-Vietnam benda ekki til að þau vilji semja
HANOI og SAIGON 1/3 — Engar horfur eru á þvi að
samningaviðræður geti hafizt á næstunni við Bandaríkin
um frið í Vietnam, sagði Pham Van Dong, forsætisráð-
herra Norður-Vietnams, í dag við fréttamann AFP í Hanoi.
Greinilegt væri að Bandaríkjamenn hefðu ekki í huga
neinar samningaviðræður þar sem þeir hefðu síðustu daga
hert stórum hemaðaraðgerðir sínar gegn Norður-Vietnam.
Pham Van Dong minnti á að
stjórn Norður-Vietnams hefði
borið fram tillögur í fjórum
liðum til friðargerðar í Vietnam
og myndu þær tillögur vera
traustasti grundvöllurinn fyrir
samningaviðræðum. Það hefði
þróunin undanfarin ár staðfest.
Þessar tillögur byggðust á því
meginatriði að lausn Vietnam-
málsins yrði að gera ráð fyrir
sjálfstæði/ fullveldi og einingu
vietnömsku þjóðarinnar. Þetta
væru alger grundvallaratriði og
án þeirra yrðu engir samning-
ar gerðir.
Hertar aðgerðir
Fréttastofa Norður-Vietnams
sagði í dag að Bandaríkjamenn
hefðu síðustu daga enn hert
hernaðaraðgerðir sínar gegn
Norður-Vietnam og það á
þrennan hátt: í. Beitt hefði ver-
ið stórskotaliði til árása á Norð-
ur-Vietnam yfir landamörkin
við 38. breiddarbaug. 2. Banda-
rísk herskip hefðu hafið árásir
á 'stöðvar á strönd landsins. 3.
Tundurdufl hefðu verið lögð úr
flugvélum í fljót og skipaskurði.
Mikið mannfall
Mikið mannfall varð í gær í
einum herflokki Bandaríkja-
manna um 100 km fyrir norð-
austan Saigon. og var þetta
fyrsta verulega viðureignin sem
á sér stað í þeirri hemaðarað-
gerð sem Bandaríkjamenn kalla
„Operation Junction City“ og
þeir hafa sagt að sé sú mesta
sem þeir hafa lagt í síðan stríð-
ið í Vietnam hófst. 25.000
bandarískir hermenn eru sagðir
taka þátt í þessari aðgerð. Þeir
hafa varla komizt í kast við
hermenn Þjóðfrelsishersins en
segjast þó hafa fellt 104 „viet-
cong“.
Skæruliðar skutu í gærkvöld
475 sprengjum úr sprengjuvörp-
um • á hinar miklu fallbyssur
sem Bandaríkjamenn hafa fyr-
ir sunnan landamörkin við 38.
breiddarbaug og nota til árása
á friðlýsta svæðið og syðstu
héruð Norður-Vietnams.
Góðar togarasölur
í vikunni
Það sem af er þessari viku
hafa íslenzku togararnir selt £s-
fisk erlendis fyrir tæpar tíu
miljónir króna.
Á mánudaginn seldi Júpíter í
Bremerhaven 196,6 tonn fyrir 173,
600 mörk og Röðull í Cuxhaven
168,3 tonn fyrir 143,999 mörk.
í fyrradag seldi Sigurður 306
tonn í Bremerhaven fyrir 257.600
mörk, Svalbakur í Hull 114,8 fyr-
ir 9022 sterlingspund og Oranus
á sama stað 174.5 tonn fyrir 13,
111 pund
1 gær seldi svo Sléttbakur í
Grimsby 114,4 tonn fyrir 11093
pund, sem er mjög gott verð
miðað við aflamagnið.