Þjóðviljinn - 17.06.1967, Blaðsíða 8

g SlBA — ÞJÓÐVILJINN — Laugardagur 17. júní 1967.
................. 1 \
ffiyni

...T ~ ' Íppff

INPI

Jakobína Sigurðardóttir:
TIL ÍSLANDS
„íslenzka þjóðin hefur end-
urreist lýftveldið sitt í trúnni á
sjálfa sig, á óafsalanlegan rétt
sinn til að ráða þessu landi.
Vér höfum getað gert þetta
vegna þess að frelsisþráin hef-
ur aldrei dáið með þjóð vorri,
hvemig sem að henni hefur
verið þjarmað á undanförnum
öldum. Aldrei hefur þjóð vor
misst trúna á rétt sinn, aldrei
glatað að fullu voninni. um
frelsið, hve djúpt sem hún
sökk hve dökkt eem virtist
framundan. Það er hinni ó-
drepandi seiglu undanfarinna
kynslóða að þakka að vér sem
nú lifum, gátum gert djarf-
asta drauminn þeirra að veru-
leika: skapað lýðveldi á ís-
landi. Það er auk nafnkunnu
frelsisfrömuðanna, hundruðum
nafnlausra' hetja að þakka að
vér getum uppskorið ávöxtinn
aí erfiði þeirra í dag, —
hundruðum og þúsundum for-
feðra vorra og formæðra, sem
framkvæmdu á einn eða ann-
an hátt kjörorðið „eigi víkja“,
einnig áður en Jón Sigurðsson
forseti mótaði með þeirri meg-
inreglu þjóðfrelsisbaráttu ís-
lendinga.
Vér höfum stofnað þetta lýð-
veldi nokkurn veginn á þann
hátt, sem Jón Sigurðsson for-
seti fyrir hundrað árum bjó
íslendinga undir að gerast
myndi. Hann skrifaði í Ný fé-
lagsrit 1841 þessi orð:
„ ... valt er fyrir ísland að
vænta hjálpar af Danmörku
ef ófrið ber að höndum við þá,
sem geta gert íslandi nokkurt
En söngurinn hljóðnaði síðar,
sumarið leið.
Og klukíknarödd fagnandi kvæða
kafnaði í mútunnar galdri.
Daggirnar dökknuðu af harmi,
dagarnir földuðu svörtu.
En kvæðið sem byltist
í kotungsins brjósti
er kvæðið þitt.
Við blæ þinn og jökla og bárur,
við blóm þín og mold
sverjum við enn að sækja
sól þína í tröllahendur.
Og bjarkirnar græddar af börnum
á berangur' þín og hrjóstur
vita að þau börn,
sem þér binda þau heit
eru börnin þín.
Or djúpinu reis þinn dagur
með dögg á brá,
hinn eini íslenzki dagur
sem ekki þarfnaðist sólar.
Því loksins var nóttin liðin
og lífið orðið þess virði
að fæðast og deyja í fátækt.
Þær daggir
sem glitruðu í grasi þann*dag
voru gleðitár.
Hve bái^um við bjarkarmerkið
barnslega glöð
og sungum þér heita söngva,
systkin í frjálsu landi.
Hve okkur var heitt um hjartað
í hlýindaregni vorsins,
fegursta vors á foldu.
Hver hugsun, hvert orð
var sólvermdur songur
þín sigurljóð.
Og bjartara öllu björtu
barst yfir land
kvæði íslenzkra klukkna
kveðið í rykugum turnum
fátækra, fámennra kirkna,
fegursta messugjörð lífsins
og þytur fánans
við faðmlög blæsins,
þitt frelsismál.
Því heilsum við fagnandi heiði
þíns helgasta dags,
og syngjum þér heita söngva
og sverjum þér nýjar tryggðir:
að svartnætti hvert skal sigrað
með sólstöfum nýrra daga.
Sú framtíð,
sköpuð af fólksins höndum
er framtíð þín,
> 1954.
-
mein, en ekki er sagt að það
verði afskammtað, þó viljinn
væri til að Danmörk verði
með þeim, sem fslandi geta
orðið hættulegastir. En þegar
þannig stendur á, þá er enginn
annar kostur en hugsa fyrir
sjálfum oss og smám saman
koma ár vorri svo fyrir borð,
að vér gætum hrundið af oss
nokkru ef á lægi, því ekki er
land vort auðsótt, ef' dug og
samheldni er í landsmön'num
til varnar. —.
Ef ‘nú svo mætti tiltakast,
annaðhvort að stjórnarbreyting
yrði í Danmörku, eður að
slíkur ófriður' kæmi að Dan-
mörk yrði ofurliði borin og
gæti ekki lið veitt oss eða
jafnvel yrði að skilja landið
við sig eins og Noreg, hvort
mundi þá vera tilkippilegra að
hafa nokkurh stjórnarvísi í
landinu sjálfu. Ég vona flest-
ir munu óska þess að þá yrði
nokkur stoð í landsmörmum."
Svo mælti Jón Sigurðsson.
Það er engin tilviljun að
það hefur farið svo sem Jón
Sigurðsson bjó oss undir þ'á.
Andi og stefna þessa raun-
sæja, framsýna stjórnarskö'r-
ungs íslendinga hefúf mótáð
alla sjálfstæðisbaráttu vora
síðan þjóð vorri1 hlotnaðist
þessi glæsilegi leiðtogi. Það
er því ekki undafltegt þó full-
ur sigur stjórnarfárslegrar bar-
áttu vorrar hafi -unnizt aftir
fyrirsögn hans, — fyrirsögn,
sem máski var 'fæstum oss
kunn ...
Gamla lýðveldi|f okkar var
skapað af höfðing’junum, — og
voldugustu höfðij^gjarnir tor-
tímdu því.
Það eruð þið, fEólkið sjálft,
sem hefur skapað nýja lýð-
veldið okkar.
Frá fólkinu er^ það komið,
— fólkinu á þaðsað þjón-a —
og fólkið verður"' að stjórna
því, vakandi og virkt, ef hvort-
tveggja. lýðveldiwu og fólk-
inu, á að vegna vel.“
(Ur ræðu I,inars Olgeirs-
sonar á þjóðhátíðinni í
Reykjavík 1-8. júní 1944)
EIGI VIKJA