Þjóðviljinn - 23.08.1967, Blaðsíða 4

4 SlÐA — ÞJÓÐVILJINN — Miðvikudagur 23. ágúst 1967.
urinn.
Ritstjórar: Ivoi H. Jónsson (áb). Magnús Kjartansson,
Siguröur Suðmundsson.
Fréttaritstjóri: Sigurður V. Friöþjófssun.
Auglýsingastj.: Sigurður T. Sigurðsson.
Framkvstj.: Eiðux Bergmann.
Ritstjóm, afgreiðsla, auglýsingar. prentsmiðja SkóUuvörðust 1B.
Sími 17500 (5 linur) — Askriftarverð kr. 105.00 á mánuði, —
Lausasöluverð kr. 7.00-
Eins og rekizt á vegg
"yinnuveitendasambandið svonefnda, eða réttar
sagt framkvæmdastjórn sanntrúaðra Sjálfstæð-
isflokksmanna á því fyrirtæki, hefur sent frá sér
plagg um Straumsvíkurdeiluna sem að aultvikap
og frekju gengur lengra en flest sem þessir liðs-
oddar í baráttunni gegn verkalýðssamtökunum
hafa látið frá sér fara. Blöð Sjálfstæðisflokksints
birta þetta plagg með mikilli virðingu, Vísir hef-
ur t.d. að fjórdálka fyrirsögn á annarri aðalfrétta-
síðunni orð Vinnuveitendasambandsins: „Tilræði
við íslenzkt atvinnulíf“. Og þetta tilræði við ís-
lenzkt atvinnulíf er reyndar samningurinn, r,em
Verkamannafélagið Hlíf gerði við hina þýzku verk-
taka um verkamannakaup og kjör í Straumsvík
í vor! Vinnuveitendasambandið ræðst á verktak-
ana fyrir það að þeir hafa hvorki viljað ganga í
Vinnuveitendasambandið né láta það semja fyrir
sig. Hins vegar kemur skýrt fram að Vinnuveit-
endasambandið ætlast til þess að erlendir verk-
takar hér á landi gangi í Vinnuveitendoisambandið
eða láti það annast fyrir sig samninga, og að svo
hafi verið í öðrum tilfellum sem nefnd eru. Þann-
ig ætlast Vinnuveitendasambandið til þess að
hremma þær háu fjárhæðir, einnig hjá útlend-
ingum, sem aðildarfyrirtækin greiða í herkostnað
þess rgegn verkalýðishreyfingunni •TOg~alh'irísieiízkTi
alþýðu; og þegar bannað var að alúmínmenn
gengju í Vinnuveitendasambandið var einfaldlega
farið í kring um það með því að „fela“ Vinnuveit-
endasambandinu margs konar „störf“ fyrir al-
úmínhringinn, svo það fengi eftir sem áður pen-
ingastraum frá hinum erlendu risaaðilum, í sam-
bandi við fjárfestingu þeirra á íslandi. Svo virð-
ilst sem Vinnuveitendasambandið telji sig að ein-
hverju leyti hlunnfarið af hinum þýzku verktök-
um í Straumsvík og reyni nú að sjá til þess að ekki
verði viðurkenndir áfram þeir samningar um kaup
og kjör í verkamannavinnunni þar, sem Hlíf
samdi um í vor.
jjví sú viðurkenning er aðalatriði Straumsvíkur-
deilunnar; það er staðfest m.a. af formanni
Verkamannafélagsins Hlífar, Hermanni Guð-
mundlssyni, í viðtali við Þjóðviljann: „Okkar að-
staða í þessu máli er mjög ljós, við höfum þegar
gert samninga nú í vor um kaup og kjör verka-
manna við framkvæmdirnar við álverksmiðjuna í
Straumsvík og sömdum þá við Strabag-Hochtief.
Þegar að því kom að semja við verktakana við
hafnargerðina, Hochtief-Véltækni, gerðum við ekki
annað en setja fram þá sjálfsögðu kröfu að þeir
samningar sem við höfðum áður gert um vinnu
þar á staðnum giltu einnig fyrir þetta verk. Þá var
eins og rekizt væri á vegg þar sem Vinnuveitenda-
samband íslands kom til skjalanna og mátti ekki
heyra minnzt á þessa samninga sem giltu við
vinnu þar við Straumsvík“, sagði formaður Verka-
mannafélagsins Hlífar, Hermann Guðmundsson.
Mörgum mun þykja þetta athyglisverðar upplýs-
ingar um Vinnuveitendasambandið svonefnda; en
sjálft bætir það við og skýrir drætti myndarinnar
sem við blasir af þeim félagsskap með hinni ein-
stæðu yfirlýsingu sinni, um „tilræðið við íslenzkt
atvinnulíf“. — s.
Ummæli Ú Þants um Miðausturlönd og Vietnam
Vietnamska þjóðin er að
berjast fyrir fre
1 ræðu sem U Þant, fram-
kvæmdastjóri S. Þ., hélt á
fjórðu alheimsráðstefnu kvek-
ara í Greensboro í Norður-
Karólínu 30. júlí s.l. vékhann
að takmörkunum og mögu-
leikum alheimssamtakanna og
hinum mannlegu þáttum í al-
þjóðlegum samskiptum. Hann
sagði:
„Að þvi er varðar heim-
kvaðningu friðangaszlusveita
Sameinuðu þjóðanna, er ég
enn sem fyrr sannfœrður um,
að engin önnur leið hefði ver-
ið skynsamleg eða fær eins
og málum var komið. Ég vil
nota tæfcifærið og lýsa þvi
yfir í leiðinni, að ekki einn
einasti fulltrúi öryggisráðs-
ins hefur á þeim fundum, sem
haldnir hafa verið síðan 22.
maí 1967, látið í Ijós þá sfcoð-
un, að ákvörðun mín um að
verða við kröfum Arabíska
sambandslýðveldisins hafi
verið ástæðulaus, eða að á-
kvörðun um heimkvaðningu
friðargæzlusveita Sameinuðu
þjóðanna hefði átt að taka 1
öryggisráðinu eða á Allsherj-
arþinginu".
— Þegar ríki láta stjórnast
af pólitískum eða efnaihags-
legum hagsmunum, virðast
þau gera það samkvæmt regR-
unni „hver er sjálfum sér
næstur“, sagði U Þant enn-
fremur. Aðaldarríkin van-
rækja í sívaxandi mæli að
virða ákvæði Stofnskrárinnar
um að forðast hótanir eða
valdibeitingu gegn landhelgi
eða pólitísku sjálfstæði ann-
arra ríkja.
Alltof mörg rífci virðast
vera heirrar skoðunar, að
þessi skylda eigi aðeins við
,,hina“. Hömlulaus valdbeit-
ing til að ná pólitískum mark-
miðum í einum hluta heims-
ins hefur áhrif annars staðar.
Hætturnar sem þessi þróun
leiðir af sér fcoma greinilleg-
ast í Ijós í Vietnam-stríðinu
ogátökunum f Miðausturlönd-
um. Fyrra stríðið hefur stig-
magnazt vifcu eftir viku. Fjöldi
hermanna og magn hergaigna
hefu.r stóraukizt. Bardagarnir
verða æ grimmitlegri, og fórn-
arlömbunum fjölgar óhugnan-
lega ört.
1 viðleitninni við að rétt-
læta þessa feiknarlegu sóun
á mannlegum verðmætum
hafa menn gengið alltoflang*
í að einfalda vandamálin og
þær lausnir sem hugsanlegar
séu. Ég hef margsinnis látið í
Ijós mínar eigin skoðanir á
„Bardagarnir verða æ grimmilegri og fórnarlömbunum fjölgar óhugnanlega ört‘‘.
Víetnam-styrjöildinni og varp-
að fram ákveðnum hugmynd-
um um, hvernig hægt væri að
binda endi á hana. Ég hef
hvað eftir annað lýst þvi yfir,,
að það sé rangt ! að. líta á
styrjöldina í Vietnam sem
einskonar heilagt stríð gegn
tiltekinni hugmyndafræði. Ég
hef látið það sjónarmið í ljós,
að driffjöður þeirra, sem sak-
aðir eru um þessa hugmynda-
fræði, é í rauninni máttug
þjóðerniskennd, ósk um að
vinna þjóðlegt sjálfstæði og
Ú Þant.
skapa þjóðlega sjálfsvitund.
Það er’ þjóðernisstefna; efcJci
kommúnismi er örvar and-
spymuhreyfinguna x Vietnam
til baráttu gegn hvers kyns er-
lendri ásælni, og nú fyrst og
fremst gégn Éar.daríkjamönn -
um. Þeir Vietnamar, semhafa
barizt og berjast gegn'utlend-
ingum, gera það til aðhreppa
þjóölegt sjálfstæði. Ég er
sannfærður um, að stríðið
verður ekki stöðvað, fyrr en
Bandaríkin og bandamenn
þeirra viðurkenna, að það er
háð af Víetnömum — efcki
kommúnistískt árásarstríð,
heldur sem þjóðlegt frelsis-
stríð.
Þvíer stundum halldið fram,
að þeir sem berjast gegn út-
lendingunum í Víetnam séu
fámennur minnihluti víet-
nömsku þjóðarinnar. Sagan
geymir mýmörg dæmi þess
að frelsishetjur hafi verið í
minnihluta. Aðrir landsmenn
voru ' áhugálausir eða 'kusu
heldur framhald á óbi'eyttu
ástandi. Er það ekki stað-
reynd, svo tekið sé aðeins eitt
dæmi, að í nýlendunni New
York sofnuðust Bretar meira
liði en uppreisnarmenn með-
an á ameríska frelsisstríðinu
stóð? Og að þvi er varðar
stuðning þjóðarinnar, er það
ekki staðreynd að málstaður
uppreisnarmanna naut stuðn-
ings minna en - þriðiungs
bandarísku þjóöarinnar? Er
það ekki lfka staðreynd, að
þúsundir fhaldssamra banda-
rískra auðmanna flúðu eins
og þeir ættu lífið að leysa
til Kanada?“
„Ég lít svo á, að fnamhald
stríðsins í Vietnam sé með
ölllu þarflaust. Ég hef kynnt
mér rækilega opjnberar yfi’'-
lýsingar beggja aðilanna um
markmið þeirra, og sé það
bhlutverk diplómatanna að
koma fram þeim málum, sem
eru leynt eða ljóst skilgreind
í þessum yfirlýsingum, held
ég að hægt væri að koma á
sómasamlegum friði í Víet-
nam. Fyrsta verkefnið er að
binda enda á bardagana og
flytja vandamálin að samn-
ingaborðinu. Þetta fyrsta
verkefni útheimtir ákveðin
frumspor, og ég tel það
hörmulegt ef ekki reynist
unnt að fá umrædda aðila tií
að stíga þessi fyrstu spor“.
(Frá skrifstefu S.Þ.).
Námskeið í Kaupmannahöfn
um verzlun vanþróaðra landa
Danir gera nú í haust ísam-
vinnu við Sameinuðu þjóðirn-
ar sérstakt átak til að ýtaund-
ir þá viðleitni vanþróaðra
landa að auka útflutning sinn.
S.l. mánudag, 21. ágúst, hófst
í Kaupmannahöfn 10 vikna
námskeið fyrir sérfræðinga frá
20 vanþróuðum löndum, sem
eiga að kynna sér hagkvæmar
aðferðir við útflutning, bæði á
hráefnum og iðnaðarvörum.
Svipað námskeið var haldiö
í Kaupmannahöfn haustið 1965,
og voru umsóknir þá svo marg-
ar, að ekki var hægt að sinna
þeim öllum, Þess vegna sáu
forráðamennimir sig tilneydda
til að efna til annars námskeiðs
með nálega sama sniði og það
fyrra hafði.
Upphaflega kom tillaganum
fræðslustarfsemi af þessu tagi
frá ráðstefnu S.Þ. um utanrík-
isverzlun og þróun órið 1964,
sem samdi allmargar ólyktanir
um ráðstafanir til að auka út-
flutning vanþróuðu landanna.
Námskeiðið er kostað af sér-
stöku framlagi Dana til Þróun-
aráætlunar S.Þ.
Stjórnandi námskeiðsins nú
verður forstjóri útflutnings-
stofnunarinnar dönsku, Dauge
Stetting. Nánustu samstarfs-
menn hans verða Julius Bruun
verzlunarfulltrúi í utanríkis-
ráðuneytinu og 0(1 e Viberg frá
verzlunarháskólanum í Kaup-
mannahöfn. Þátttakendur koma
frá vanþróuðum löndum í Afr-
íku, Asíu og rómönsku Amer-
íku. 1 flestum tilvikum er um
að ræða opinbera emhættis-
menn sem vinna við utanrík-
isviðskipti eða framámenn í
einkafyrirtæikj um.
Námskeiðið felur í sér fyrir-
lestra, umræður og hópstarf,
þar sem bæði verða tekin fyr-
ir almenn efnahagsleg þróun-
arvandamál í samhandi við ut-
anríkisverzlun og sérstakar ráð-
stafanir til að örva viðskipti.
Fyrirlesararnir koma m.a. frá
Hafnarháskóla og verzlunarhá-
skólanum, dönskum ríkisstofn-
unum og fyrirtækjum og frá
alþjóðastofnunum.
Þátttakendur munu ennfrem-
ur heimsækja ýmsa staði ' í
Danmörku og bregða sér bæði
til Lundúna og Stokikhólms áð-
ur en námskeiðinu lýkur 23.
október.
KÓPA V0CUR
Vantar útburðarfólk í
Austurbæ.
Þjóðviljinn
Sími 40753.