Þjóðviljinn - 03.09.1967, Blaðsíða 3

Sunnudagur 3. septemlber 1967 — ÞJÖÐVILJINN — SlÐA J
Israelskir hermenn á bakka Súez-skurðar. Handan skurðarins er yl'irráðasvæði Egypta.
Þessi gruggugi skurður
er nu
Á bökkum Súezskurðaí sitja herir Ísraersmanna
og Egypta hvor andspænis öðrum, og hann er'ein-
hver stærsti þátturinn í því vandræðaástandi sem
nú ríkir fyrir botni Miðjarðarhafs. Jack Kingsford
hefur skrifað eftirfarandi gréin um skurðinn fyrir
Morning Star, blað brezkra kommúnista.
Súezskurðurinn er nærri xOO ^
ára gamall og friður og ró
ríktu umhverfis hann allt til
fyrri heimsstyrjaldarinnar.
Þá voru eins og nú andstæð-
ar fylkingar sín á hvorum
skurðbakkanum, og skipaferðir
bandamanna urðu fyrir skot-
hrið Tyrkja.
Að lokum var hættan af
Tyrkjum að engu gerð með
hjálp araba og mikil hernað-
armannvirki voru reist á eystri
bakka skurðarins.
Það var yatnavegur milli
Miðjarðarhafs og Rauða hafs-
ins á- tímum Faraóanna. Hann
lá um kvísl í óshólmurrt Nil-
ar út í Timsah vatn og „Hið
mikla bitra stöðuvatn“ og það-
an suður á bóginn um tilbúinn
skurð.,
Þegar Níl flæddi var hinum
flatbotnuðu skipum þeirra tíma
mögulegt að sigla þessa leið.
Milli flóða var vötnum Níl-
ar haldið í skefjum innan sand-
bakka, sem hægt var að grafa
í sundur á réttum tíma. -cra-
elsmenn komust þarna r
fyrir flóðið, sem kom síðan í
veg fyrir að hermenn F .raós
næðu þeim.
Þett var snjallræði hjá Mós-
es og áVeituverkfræðingunum,
félögum hans, i hvort sem r!uð
hafði nú blásið þeim þetta í
brjóst eða ei.
En smám saman fylltust hii
irgömlu vatnavegir af sandi
og eyðimörkin endurheimV
sitt, en draumurinn m nýjan
, skurð lifði.
skurð, því að menn héldu að
hæðarmunur á Miðjarðarhafi
og Rauða hafinu væri svo
mikill, að það mundi valda
svo sterkum straumi í skurð-
inum að gufuskip þeirra tíma
gætu ekki siglt þar.
Enskur verkfræðingur sann-
aði það fyrir de Lesseps að
háeðarmunurihn væri' raun-
verulega sama sem enginn og
þar sem flóðs og fjöru gætir
lítt í þessum höfum mundi
straumur í skurðinum óveru-
legur.
Þegar skurðurinn var opn-
aður var hann ekki mikið
meira en „gruggugur pollur"
eins og Gladstone kallaði hann
af lítilli virðingu, en Disraeli
hafði af forsjálnj lagt ríkisfé
í fyrirtækið svo hundruðum
þúsundum punda skipti.
Hlutabréfin voru 15 miljón
punda virði, þegar skurðurinn
var þjóðnýttur.
En í nokkur ár eftir að brezk
skip fóru að sigla um skurðinn
var pósti skipað upp í Alex-
andríu og fluttur yfir eyði-
mörkina á úlföldum og skipað
síðan um borð í sama skip í
Suez.
Það var greinilega talið á-
hættusamara að flytja póst um
skurðinn en um eyðimörkina,
þrátt fyrir Bédouina ræningja.
En það var líka sagt, að
póstflutningurinn yfir eyði-
mörkina væri í höndunum á
hátt settum embættismanni og"
þar sém flutnirigurinn var á-
batasamur kærði viðkomandi
sig ekki um að láta hann af
hendi.
Skipalestir.
Á þeim 14 árum, sem ég
starfaði við skurðinn. voru
miklar umbætur gerðar á hon-
um, og miklar hafa síðan ver-
ið gerðar. Skurðurinn hefur
verið víkkaður, dýpkaður og
bakkar hans hafa verið tryggð-
ir með samskeyttum stálbit-
um.
Allt að 45.000 lesta skip geta
nú siglt um skurðinn að því
tilskildu. að bau séu ekki of
djúprist.
Á stríðsárunum var skiþa-
lestakerfi tekið upp og lögðu
þá milli 30 og 40 skip upp
annað hvort frá Port Said eða
Suez á fimm mínútna fresti
og fóru á u.þ.b. átta hnúta
hraða og þau sem voru með
hættulegan farm, sprengiefni.
olíu eða benzín ráku lestina.
Þau héldu áfram að n»9tur-
þeli og notuðu sterka ljóskast-
. ara til að finna markstengur.
Skipt er um lóðsa í Ismailia.
sem er á miðri ieið í skurðin-
um, sem er samtals um 100
mílna langur.
Állinn sem siglt er eftir
liggur í miðjum skurði og viða
eru útskot í honum. Það er
raunverulega mjög einfalt að
sigla skipunum í gegn og Eg-
yptar lentu ekki í neinum
vandræðum. þegar erlendu
lóðsarnir tmargir mjög gegn
vilja sínum) voru neyddir til
að hætta störfum 1956 vegna
yfirgangs hlutafélagsins.
Ef tvö skip mætast í skurð-
inum á hið minna að leggjast
að bakkanum og setja festar
í ste^puvegginn. sem er beggja
vegna skurðarins.
Það eru egypzkir aðstoðar-
menn sem teknfr eru á hvert
skip ásamt árabát, sem fara
á land til að binda skipin.
Langir kaflar í skurðinum
eru þráðbeinir. en þar eru
einnig stórfenglegar bugður.
Á tíu mílna bili standa varð-
stöðvar á vestari bakkanum og
þaðan er umferðinni stjórnað.
Á vesturbakkanum er ' einn-
ig ágætur akvegur sem ligg-
ur til suðurs og norðurs frá
Ismailia, járnbraut og skjól-
belti úr gúmtrj ám.
• ’ 1
Viðhald.
100 mílna langur skipaskurð-
. ur sem er jafn mikið notaður
og Súezskurðurinn þarf mikið
viðhald. Það þarf stöðugt að
vinna að því að tryggja nægt
dýpi
Það verða að vera geysimikl-
ar fljótandi viðgerðarstöðvar
til að lagfæra veggi skurðar-
Framhald á 9. síðu.
Hrœðsla.
, Því var lengi frestað að hefj-
ast handa um að grafa Súez-
Skeifan - feppasýnf ng - Skeifan
* - #
Opnum stóra teppasýningu
mánudaginn 4. september
Sýnum úrval af enskum teppurn frá einum
stærct* f-^opaframleiðanda Evrópu. Gilt Edge Kidderminster. Einn af for«;tiorum
útflutnmgsaeildar P. M. Palethorpe verður til viðtals í verzluninni, þessa viku tra kl. 2-6 eh.
Skeifan Kjörgarbi
Srmar 18580 - 16975
\
4