Þjóðviljinn - 02.11.1967, Blaðsíða 4
4 SÉBA — MÓÐV3I JINN — Kimmtudagu.r 2. nópetaber WSL
CrtgefaiKii: SameiningarfloJdcur afþýðu — Sósíalistaflokk-
urLnn.
Ritstjórar: Ivar H. Jónsson, (áb.), Magnús' Kjartansson,
Sigurður Gudmundsson.
Fréttaritstjóri: Sigurður V. Fridþjófsson.
Auglýsingastj.: Sigurður T. Sigurðsson.
Framkvstj.: Eiður Bergmann.
Ritstjóm, afgreiðsla, auglýsingar. prentsmiðja Skólavörðustig 19.
Sími 17500 (5 linur) — Áskriftarverð kr- 105.00 á mánuði. —
Lausasöluverð krónur 7.00.
Tómlæti
Jgandaríkin halda áfram að magna tortímingar-
styrjöld sína í Víetnaim. Sífellt er bætt við
mönnum í innrásarherinn, bseði til þess að fylla
upp í skörð þau sem verða æ stærri, og til þess
að auka herstyrkinn. Jafínframt leggur Banda-
ríkjastjóm vaxandi áherzlu á að kaupa hermenn
af leppstjórnum sínum í Asíu; þeim er böðið mun
hærra kaup fyrir að berjast í Víetnam en þeir fá
í heimalöndum sínum, og að sjálfsögðu greiða
Bandaríkin allan kostnað og leggja til öll hergögn.
í Víetnam reynir bandaríska herstjómin vígvélar
sínar; landið er einskonar rannsóknarstöð fyrir
morðtækni. Ogendaþótt Bandaríkjamenn séu engu
nær markmiðum síncum en þegar þeir hófu inn-
rásarhernaðinn er tortímingin ógnarleg, jafnt í
sveitaþorpunum í Suður-Víetnam sem í borgum
Norður-Víetnam sem dag hvem verða að þola að
dauðanum rigni úr stærstu sprengjuflugvélum.
Eftir því sem Bandaríkin auka ofbeldisverk sín
verður mönnum um heim allan æ ljósara að
þau verða ekki réttlætt með neinum rökuim, þau
eru einhver ófrýnilegustu glæpaverk sem um get-
ur,í sögu mannkynsins, og að saríia skapi hefur
andstaða almennings og ríkisstjóma aukizt. í um-
ræðum á allsherjarþingi Sameinuðu þjóðanna í
haust kom skýrt í ljós að æ meiri einangrun um-
'lykur stríðsglæpamennina í Washington. Einn ut-
anríkisráðherrann af öðmm bar fram þær kröfur
að Bandaríkjastjórn hætti einhliða og skilyrðis-
laust loftárásum sínum á Norður-Víetnam til þess
að stuðla að friði. í þeim hópi voru fulltrúar ým-
issa þeirra ríkja sem íslendingar hafa mest kjmni
af, Kanada, Danmerkur, Noregs, Finnlands, Sví-
þjóðar, Hollands og Frakklands, menn með mjög
margbreytilegar stjórnmálaskoðanir og enginn
þeirra samherji valdhafanna í Hanoi. Áð sama
skapi hefur andstaða almennings aukizt, jafnt inn-
an Bandaríkjanna sem utan, og eru í fersku minni
mjög stórfelldar mótmælaaðgerðir austan hafs og
yestan fyrir skömmu. Styrjöldin í Víe'tnam er
orðin mælikvarði á siðgæðisvitund manna.
. \ *
JJn hver er hlutur íslendinga í þessari alþjóð-
legu baráttu? Emil Jónsson mátti heita eini
utanríkisráðherrann sem .gerðist skilyrðislaust
málsvari bandarískra stríðsglæpa á allsherjar-
þinginu. Þátttaka íslendinga í hinni alþjóðlegu
friðarbaráttu hefur verið ákaflega takmörkuð.
Hér var á sínum tíma stofnuð Víetnam-nefnd, og
þátttakan í henni og ráðstefnu sem hún boðaði
til sýndi að íslendingar báru sama hug til ógnar-
atburðanna í Víetnam og fólk í nágrannalöndun-
um, án tillits til stjómmálaágreinings. En síðan
hefur fátt frá þessari nefnd heyrzt og raunar ekk-
ert um margra mánaða skeið; nefndin virtist ekki
hafa hugmynd um mótmælaaðgerðir þær sem
skipulagðar voru austan hafs og vestan fyrir
skömmu. Slíkt tómlæti er þeim mun ömurlegra
sem íslenzk stjómarvöld hafa með hernámsstefn-
unni gerzt samábyrg valdhöfunum í Washington
og óbeinir aðilar að stríðsglæpum. — m.
GUÐAÐ Á GLUGGA
Yfirlit þess helzta
á sjónvarpsskerminum í
síðustu viku
Stundinni okkar eru oft
mislaigöar hendur. Stundum
er Ibún aEbragðsgóð, stundnm
vœgast sagt léleg. E>að má
kannski segja um mig, sem
ekki kem þar nærri, að tung-
an sé hægur limur.
Það er öllum ljóst að Stund-
in ofckar er mieð viðkvæmasta
og vandmeðfamasfca sjón-
varpsefni. Það á að veraand-
leg næring þess blómsturs
sem er að skjóta frjóöngum
símim út í iífið. Þess vegna
verður sú fæða að vera holl
og góð. Ég álít að í Stundiimi
okkar eigi táningadansar með
ögrandi mjaðmaskakstri, fá-
ráðlegum fettum og bretfcum
ekkert erindi.
Ferðasaga færeyska drengs-
ins var prýðisgóð, Saltkrákan
einnig sæmileg.
Myndsjáin er fróðlegur og
góður þáttur, og þyrfti oftar
að sjást. Það voru ekki allir,
sem ég hef spurt til, ánægðir
með myndina Um hvítasunnu,
fannst hún víst of bragðdauf,
engin slagsmál, engin skot-
hríð. Þetta var að vísu ekki
viðamikil mynd. Mér skildist
hún vera um hjón, sem voru
orðin þreytt á hinum gráa
hversdagsleika, og þráðu að
upplifa hveitibrauðsdagana,
verða aftur ung og ástfang-
in. Ég gat ekiki betur séð en'
að þeim tæfcist þetta undir
lokin. Þess vegna fannst mér
persónulega þessi mynd vera
góð.
Fréttir: Það er gleðiilegt að
sjá að andúðin gegn árásar-
stefnu Bandaríkjanna fer dag-
vaxandi í heiminum.
Syrpa: Það var vel til folnd-
ið hjá sjónvarpinu að sýna
okkur brot af því, sem er að
gerast í leikhúsum þorgarinn,-
ar. Þó hefði verið betra að
fá eitt leikritanna íheilulagi.,
En það sem gerði þessi brot,
svo góð sem þau voru, enn þá
betri voru æviágrip höfund-
anna og lýsingar á boðskap
. verkanna, flutt af Jóni Erni
Marinóssyni.
Island í augum útlendinga:
Þetta var mjög góð mynd, vel
fluttur texti af sögu lands og
þjóðar. Ég verð illa svikinn,
ef þessi mynd á ekki eftir að
auka hróður okkar út á við,
og um leið auka ferðamanna-
strauminn hingað.
Nýja stærðfræðin: Það fer
ekki á milli mála, að það
sem lyftir undir þennan þátt
er fhitningur og framkoma
Gfuðmundar'Ajyilaugssonar. En
tyrfínn þykir hann að öðru
leyti, svo eldd sé minnzt á
þetta hvimleiða púkablístur,
sem hefst áður en hann
byrjar.
Griðland villidýranna: Svona
þættir verða alltaf elgildir,
Þeir eru tilhlökkunarefni alla
vikuna, og ég veit engan af
þessum þáttum, sem hafa
brugðizt vonum manna.
Almannavarnir: Þvi miður
átti ég ekki kost á að sjá
fyrri þáttinn af þessu tagi. En
ef hann hefur verið éins og
þessi, tel ég mig hafa misst
af miklu. Þessir þættir eru
mjög tímabærir á þessum
dögum hraða og slysa og ættu
að verða fólki Igerdómsríkir.
Það er aldrei hægt að of-
lofa þætrtina um fyrri heims-
styrjoldina, svo góðir eru þeir
og jafnir í sínum hrikaleik,
og vel fluttir af Þorsteini
Thorarensen.
Steinaldarmcnnimir er líf
mannanna í spéspegli. Þar
fáum við að kynnast afglöp-
um okkar, típuskap, fégræðgi
og snobbmennsku. Siðasti
þáttur fannst mér góður í
öillum sínum fáráðlega leik,
vegna þess, að þar létu þeir
félagar valdhafana lönd og
leið, en kusu sína eigin kvinn-
ur fegurðardrottningar og óku
heim syngjandi þrátt fyrir
mikinn úlfaþyt.
Sefjun: Þetta var hryllileg
mynd. Við hér á nyrzta hjara
veraldar eigum bágt með að*
trúa slíkúm ósköpum. Það
þarf ekki að sakast við sjón-
varpið þó svona myndir , nái
til bamanna, svo rækilega er
tekið fram áður en þær eru
sýndar, að þær séu ekki við
bama hæfi.
Ég var vottur að því fyrir
skemmstu, að nokkrir fímm
ára drengir léku • dýrlinginn.
Einn var Símon Templar, hin-
ir glæpamenn. Þeir miðuðu á
hvem annan leikfangabyssum,
fleygðu sér til jarðar og lét-
ust vera dauðir, en yfir þeim
stóð dýrlingurinn sigri hrós:
andi. 1 okkar ungdæmi vaf
sjónvarpið ekki einu sinni
orðinn draumur. Við höfðum
Islendingasöguipar og lékum
lítið frábrugðinn leik með
trésverðum. . Æskan hefur í
eðli sínu lítið breytzt. Fjöl-
miðtunartækninni hefur fleygt
fram og fyrir henni verðum
við að vemda það bezta og
dýrmætasta sem við eigum,
æskuna.
A blaðamannafundi, um-
ræður um smyglmálið mikla
og ndkkur önnur sama eðlis.
Þetta var ósköp hógvær blaða-
mannafundur, daufgerður,
engar áleitnar spumingar,
ekkert, sem varpaði nýrra
ljósi á þetta reginhneyksli
annað en það sem almenning-
ur vissi, enda ekki öll kurl
komin til grafar.
Cr einu í annað: Þessiþátt-
ur hafði ekkert sérstakt við
sig. Erlendu skemmtiatriðin
tóku því innlenda ekkert fram.
Mexíkanahatturinn var ékk-
ert nýnæmi, en það er alltaf
gaman að sjá framan 1 vin
minn Ása í Bæ, sjá státinn
svip hans, gilettnina skína í
hverjum drætti eins og lífið
væri einn húmor. Og hvað er
það annað,’ ef vel er að gáð?
Frægustu elskhugar kvik-
myndanna: Þessar ástarseriur
þóttu nokkuð góðar. Þama
voru sýndar hreinar ástir, þar
sem hjartað eitt réði, _ einnig
ruddalegar, þar sem kýnferð-
ið spilaði undir.
Ég heif verið beðinu að
korna þvi á framfæri, aö sýna
meira af geðþekkum myndum
en gert hefur verið til þessa
á laugardögum. Þessar mynd-
ir eru sýndar tvisvar með
stuttu miUibili. Þær þykja
ekki heppilegar fyrir ung-
linga, þó þær séu vel Ieifcn-
ar og hafí þoðskap að flytja,
sem ekki er skaðnæmur faH-
orðnu fólki. Hinsvegar væri
engin ástaeða til að afnema
þær með öllu, en sýna léttari
myndir, eins og Gög og Gokka,
CJharles Chaplin-myndir. Hlát-
urgas, Rothöggið, Sviðsvörð-
urirm, Spjátrungarnir, Hug-
raldcur hefðarmaður, Nýi
dyravörðurinn, svo fátt eitt
sé nefnt.
Eins og ég hef áður teJdð
fram í þessum gluggagægjum,
hefur sjónvarpið ætið varað
við myndum, sem ekki teljast
við hæfi barna og unglinga.
En það er erfitt að útiloka
unglinginn, skipa honum i
háttinn þegar slfkra mynda
er von. ýið, sem eldri eram
ættum þá að gefa betra for-
dæmi og horfa ekki á þær
heldur.
Frú Jóa Jóns: Þetta var
mikill harmleikur um konu,
sem hefur orðið fyrir svo
miklum skakkaföllum í HÐnu,
að bjargvættur ailra, sem eiga
bágt, frú Jóa Jóns, geturþar
engu bjargað.
Eftirlitsmaðurinn var á
köfkrm sprenghlægilegur, auk
þess var þessi mynd hájrbeitt
ádeila á skattsvikara, mútu-
þega og skriðdýrshátt þeirra
stóru, þegar þeir eiga von
stærri karla, og bókhaldSð er
ekfci eins og vera skak
Magnús Jóhannsson
frá Hafnamesi.
Frétt um launafiokkahækkun
borgarstarfsmanna leiðrétt
Sú missögn varð í frétt Þjóð-
viljans í gær um launaflokka-
hækkun borgarstarfsmanna, að
'sagt var að sorphreinsunarmenn
hefðu hækkað úr 9. í 10. launa-
flokk- Þetta er ekki rétt, það
vpru skolphreinsunarmenn sem
hækkuðu úr 9. í 10. launaflokk.
Þá hækkuðu sótarar einnig úr 9.
í ,10. launaflokk. (ekki sóparar
eins og stóð í bláðinu, enda er
sú stétt borgarstarfsmanna ekki
til).
Þá urðu og þau mistök, að i
setningu handritsins var á
tveim stöðum tveim starfshóp-
um slengt saman i einn: Hús-
gagnameistarar hækka úr 18. í
19. launaflokk og húsameistarar
(arkitektar) úr 21. í 22. launa-
flokk. Þá hækka kcrfisfræðing-
ar I úr 22. í 24. launaflokk en
kerfisfráeðingar II úr 21. í 22.
launaflpkk.
Loks vantaði í upptalinguna
einn starfshóp: Vaktformenn
SVR hækka úr 14. í 15. launa-
flokk.
Kjötiðnaðarmenn mótmæla
efnahagsmáiafrumvarpinu
Þjóðviljanum barst í gær
eftirfarandi mótmælasamþykkt
gegn efnahagsráðstöfunum rík-
isstjómarinnar, sem samþykkt
var af Félagi íslenzkra kjötiðn-
aðarmanna fyrir nokkru:
„Fundur í Félagi íslenzkra
kjötiðnaðarmanna haldinn 18.
okt. 1967, mótmælir harðlega
þeim ráðstöfunum í efnahags-
málum, sem ríkisstjórnin kunn-
gerði nýlega. Með þeim er kaup
allra launþega verulega skert og
Iög og samningar, er gilt hafa
að undanförnu virt að vettugi.
Jafnframt tekur fundurinn
eindregið undir ályktunarorð
A.S.I., að slíkum ráðstöfunum
muni verkalýðshreyfingin ekki
una, hún stefnir aftur á móti
að því, að dagvinnutekjur verði
hækkaðar, svo að þær standi
undir mannsæmandi lífskjör-
um-.
Getraunakeppinni í
umferiareglum iokið
• Hinn 20. október sl. lauk get-
raunakeppni í umferðarreglum,
sem samtökin Varúð á vegum
stóð fyrir. Sendur var út bæk-
lingurinn „Hvað tefur?“ í 20
þúsund eintaka upplagi- Spum-
ingamar voru sex, valdar úr
umferðarlögunum og merkja-
reglugerð-
Samtals bárust inn svör frá
271 aðila, þar af voru að ein-
hverju leyti 49 röng svör.
Svör bárust frá 82 konum og
189 körlum. Yngsti þátttakand-
inn var sjö ára bg sá elzti 71,
nánar til tekið tveir. Tólf voru
yfir sextugt.
Rétt svör bárust frá 71 konu
og 151 karll.
Erfiðast átti fólk með sjöttu
spuminguna, hvort akbrautar-
merki væri boðmerki, bann-
merki eða leiðbeiningamerki.
Margir sögðu það leiðbeininga-
merki.
Svör bárust úr öllum sýslum
landsins nema Dalasýslu. Flest
frá Reykjavík, Akureyri og Ár-
nessýslu.
Vinningar voru tíu ábyrgðai
tryggingariðgjöld og tíu benzín-
eða olíuáfyllingar.
Dregið var úr réttum svörum
26- f.m. Vinningshöfum verða
sendir vinningamir, en þeim er
röng svör sendu verða send rétt
svör.
Á næstunni munu samtökin.
senda út annan getraunabæk-
ling um akstur á hálku.
(Frá Varúð á vegum).
Stöðugar loftárásir
HANOI 31/10 — Bandaríkja-
menn gera nú látlausar loftárás-
ir á Hanoi, segir í ávarpi frá
stjóm Norður-Vietnams, sem
hvetur ríkisstjórriir allra landa
til að mótmæla yfirgangi þeirra.
Sagt er að síðustu fimm daga
hafi 200 manns beðið bana eða
særzt f árásunum og 150 heimili
hafi verið eyðilögð. Sprengjurog
flugskeyti hafi hæft. hús bæði í
úthverfunum og miðþorginni og
flisasprengjur hafi kprungið á
miklum umferðargötum.
t
V